Categories: ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Μετά από 14 χρόνια, οι κλεμμένοι πίνακες του Βαν Γκογκ, επιστρέφουν στο σπίτι τους

Το 2002 από την οροφή του  Μουσείου Βαν Γκογκ του Άμστερνταμ διαρρήκτες εισέβαλαν στον χώρο με βαριοπούλες και σκάλες, παρακάμπτοντας κάθε μέτρο ασφάλειας. Φεύγοντας πήραν μαζί τους δύο πίνακες του Ολλανδού ζωγράφου: την «Παραλία στο Scheveningen με θυελλώδη καιρό», έργο του 1882 και «Το εκκλησίασμα φεύγει από την Αναμορφωμένη Εκκλησία του Nuenen», δημιουργία του 1884.

Και τα δύο έργα, με βάση τα δημοσιεύματα του τύπου, δεν ήταν ασφαλισμένα. Δεν ανήκαν καν στο Μουσείο, παρά αποτελούσαν «δάνειο» από την ολλανδική κυβέρνηση στο ίδρυμα. Η κλοπή προκάλεσε μεγάλο θόρυβο όχι μόνο για τον κινηματογραφικό τρόπο με τον οποίο πραγματοποιήθηκε, γελοιοποιώντας κυριολεκτικά τις αρχές, αλλά κυρίως λόγω της μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας των δύο πινάκων. Ανήκουν στην πρώιμη περίοδο του Βαν Γκογκ που οι ιστορικοί της τέχνης ονομάζουν «ολλανδική».  Χαρακτηρίζονται από μια αρμονία η οποία βασίζεται σε σκούρα χρώματα, διαθέτουν πολύ έντονες αντιθέσεις μεταξύ φωτός και σκιάς και σίγουρα «δείχνουν» τη συγγένεια του ζωγράφου με τους παλιότερους δασκάλους της πατρίδας του. Ο ευέξαπτος και ψυχικά ασταθής Βενσάν Βαν Γκογκ, άλλωστε, ανακάλυψε την κλήση του και την ακολούθησε μόλις το 1880.

«Το εκκλησίασμα φεύγει από την Αναμορφωμένη Εκκλησία του Nuenen», 1884

Πέρσι, η ειδική ομάδα της ιταλικής αστυνομίας Guardia di Finanza εντόπισε τα δύο έργα του διάσημου ζωγράφου στο σπίτι κάποιων Ιταλών, μελών της μαφίας και διακινητών κοκαΐνης, χάρη σε μία «μαζική, συνεχιζόμενη» έρευνα που έχει διαταχθεί από τις ιταλικές εισαγγελικές Αρχές. Η κλοπή τους, μέχρι τότε, ανήκε στη λίστα με τα δέκα σημαντικότερα εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί εις βάρος της τέχνης, γεγονός που είχε κινητοποιήσει και το FBI. Οι πίνακες ήταν σε καλή κατάσταση, χωρίς κορνίζες φυσικά, με σχετικές αλλοιώσεις, τυλιγμένοι σε βαμβακερά σεντόνια και αποθηκευμένοι σε κουτί, κρυμμένο πίσω από τον τοίχο της τουαλέτας. Η γνησιότητά τους διαπιστώθηκε από τον συντηρητή.

«Παραλία στο Scheveningen με θυελλώδη καιρό»,1882

Τα δύο έργα, πλέον, μετά την αποκατάστασή τους, επέστρεψαν από την Ιταλία στο Μουσείο Βαν Γκογκ που μέχρι τη στιγμή της ανακάλυψής τους δεν τολμούσε καν να προσδοκά πιθανή επιστροφή τους. Σήμερα, ο διευθυντής Axel Rüger δηλώνει θριαμβευτικά «Τους έχουμε ξανά, επέστρεψαν», ενώ η ολλανδή Υπουργός Εκπαίδευσης, Πολιτισμού και Επιστήμης Mariëtte (Jet) Bussemaker, τονίζει με έμφαση «Μετά από 14 χρόνια που βρίσκονταν στην αφάνεια, τώρα μπορούν ξανά να λάμψουν». Η πανηγυρική έκθεση για την επιστροφή των δύο πινάκων έχει τίτλο «Van Gog returns» θα εγκαινιαστεί αύριο 22 Μαρτίου και στην σελίδα του Μουσείου στο facebook έχουν ξεκινήσει ήδη τη μεγάλη γιορτή. Το Μουσείο Βαν Γκογκ, από το 1973, έχει αναλάβει την αποστολή να συγκεντρώσει πίνακες, σκίτσα και σχέδια του καλλιτέχνη που «ήταν με τόσο απόλυτο τρόπο ζωγράφος, ώστε είχε αρνηθεί κάθε μορφή επικοινωνίας», του ιεροκήρυκα που έβαλε την τέχνη πάνω από όλα, τραβώντας αυτή την αφοσίωση στις έσχατες συνέπειες.  

https://www.vangoghmuseum.nl/en/stories/theyre-home-again
Γιώτα Παναγιώτου