Μετά από 12 χρόνια σκληρών διαπραγματεύσεων βρέθηκε η χρυσή τομή για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, καθώς επετεύχθη η ιστορική συμφωνία η οποία δημιουργεί νέα δεδομένα για τη διεθνή διπλωματία και τις διεθνείς σχέσεις. Οι πρώτες αντιδράσεις από το Ισραήλ ήρθαν πριν την επίσημη ανακοίνωση της συμφωνίας, με τον Νετανιάχου να την χαρακτηρίζει «μεγάλο λάθος ιστορικών διαστάσεων».
Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) ανακοίνωσε πως υπογράφηκε «οδικός χάρτης» για επιθεωρήσεις της σε εγκαταστάσεις του Ιράν και επίλυση όλων των εκκρεμοτήτων μέχρι το τέλος του χρόνου, όπως και ότι συμφωνήθηκε ξεχωριστός «διακανονισμός» για την εγκατάσταση στο Παρσίν.
Tα κύρια σημεία της συμφωνίας:
Περιορισμός του εμπλουτισμού ουρανίου: Κύριος στόχος είναι η εφαρμογή αυστηρών περιορισμών ώστε να διασφαλισθεί ότι το «Breakout», ο χρόνος που χρειάζεται για τον εμπλουτισμό ουρανίου με σκοπό την κατασκευή ατομικού όπλου, θα είναι τουλάχιστον ένα έτος επί μία δεκαετία.
Περιορισμός παραγωγής πλουτωνίου: Η συμφωνία προβλέπει ότι ο αντιδραστήρας βαρέος ύδατος του Αράκ θα τροποποιηθεί ώστε να μην έχει την ικανότητα παραγωγής πυρηνικού καυσίμου για στρατιωτικούς σκοπούς
Ενίσχυση των επιθεωρήσεων: Εφαρμογή καθεστώτος ενισχυμένων επιθεωρήσεων κατά τη διάρκεια ισχύος της συμφωνίας, αλλά και μετά από αυτή για ορισμένες δραστηριότητες. Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενεργείας θα μπορεί να επαληθεύει μέσω των επιθεωρήσεων τη λειτουργία των ιρανικών συσκευών φυγοκέντρησης για περίοδο είκοσι ετών και της παραγωγής συμπυκνωμένου ουρανίου για περίοδο είκοσι πέντε ετών. Η Τεχεράνη δεσμεύεται να εφαρμόσει και να επικυρώσει το συμπληρωματικό πρωτόκολλο της IAEA που επιτρέπει τις εις βάθος επιθεωρήσεις.
Άρση των κυρώσεων: Οι κυρώσεις που έχουν επιβληθεί από τις ΗΠΑ και την Ευρωπαϊκή Ενωση στον χρηματοπιστωτικό τομέα και στους τομείς της ενέργειας και των μεταφορών θα αρθούν με την εφαρμογή από το Ιράν της συμφωνίας μετά την περί αυτού επαλήθευση της IAEA (αρχές 2016). Η ίδια διαδικασία θα ακολουθηθεί για την άρση των κυρώσεων του ΟΗΕ.
Εμπάργκο επί των όπλων-πυραυλικό πρόγραμμα: Οι κυρώσεις που αφορούν το πρόγραμμα βαλλιστικών πυραύλων και την προμήθεια επιθετικών οπλικών συστημάτων διατηρούνται. Η απαγόρευση μεταφοράς ευαίσθητων υλικών που μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα παραμένει σε ισχύ για οκτώ χρόνια, εκτός της περίπτωσης που το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα δώσει συγκεκριμένη άδεια.
Οι πρώτες αντιδράσεις από το Ισραήλ ήρθαν πριν την επίσημη ανακοίνωση της συμφωνίας, με τον Νετανιάχου να την χαρακτηρίζει «μεγάλο λάθος ιστορικών διαστάσεων». Συμφωνία με το Ιράν, είπε την Τρίτη, θα επιτρέψει στην Τεχεράνη «να συνεχίσει την επιθετική της στάση και να τρομοκρατεί την περιοχή».