Γυναίκες πρόσφυγες περιμένουν την σειρά τους, μαζί με χιλιάδες άλλους από την Συρία και από άλλες χώρες της Ασίας, στο λιμάνι της Μυτιλήνης, για την ταυτοποίηση των στοιχείων τους. Λέσβος, Ελλάδα, Σεπτέμβριος 2015. φωτο: Άγγελος Χριστοφιλόπουλος
Σοκάρουν οι μαρτυρίες ανηλίκων που έζησαν τον Γολγοθά της παραμονής σε κάποιο ή κάποια από τα περίπου 200 κέντρα κράτησης ασυνόδευτων παιδιών, έχοντας περάσει τα σύνορα από το Μεξικό προς αναζήτηση ενός ασφαλέστερου μέλλοντος κοντά σε συγγενείς τους στις ΗΠΑ.
Τα παιδιά αυτά, που ξεπερνούν τα 20.000, είναι μοιρασμένα σε ένα τεράστιο δίκτυο κέντρων κράτησης, διάσπαρτων σε ολόκληρη τη χώρα και όπως αποκαλύπτει έρευνα του BBC, ζουν παραμελημένα, απροστάτευτα από τις χαμηλές θερμοκρασίες, άρρωστα, βρώμικα, υποφέροντας από ψείρες και ψώρα, στοιβαγμένα σε εγκαταστάσεις που παραπέμπουν σε εποχές ναζιστικής κατοχής και στρατοπέδων συγκέντρωσης.
Η έρευνα του βρετανικού δικτύου βασίζεται σε μαρτυρίες παιδιών που πλέον έχουν επανενωθεί με τους συγγενείς τους στις ΗΠΑ, αλλά και μελών από το προσωπικό αυτών δομών, που μίλησαν υπό καθεστώς ανωνυμίας.
Με το που ανέλαβε την εξουσία και χαλαρώνοντας την άκαμπτη πολιτική του προκατόχου του Ντόναλντ Τραμπ, ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν άνοιξε τα σύνορα στα ασυνόδευτα παιδιά που ζητούν άσυλο.
Έτσι, τον Μάρτιο και τον Απρίλιο, περισσότερα από 36.000 παιδιά πέρασαν ασυνόδευτα από τον ποταμό Ρίο Γκράντε – φυσικό σύνορο μεταξύ Μεξικού και ΗΠΑ – στην αμερικανική επικράτεια. Πρόκειται για αριθμό ρεκόρ τα τελευταία χρόνια.
Πολλά από τα παιδιά που ταξιδεύουν μόνα τους, ξεκίνησαν το ταξίδι τους ελπίζοντας να επανενωθούν με έναν γονέα που είναι ήδη στις ΗΠΑ. Περισσότερο από το 80% αυτών των ανηλίκων έχουν ήδη ένα μέλος της οικογένειας στη χώρα, σύμφωνα με την αμερικανική κυβέρνηση.
Ένα από αυτά τα παιδιά – ο 17χρονος Τζόρντι – που μίλησε στο BBC, έδειχνε ήδη ενημερωμένο για το τι είχε να περιμένει με το που πάτησε το πόδι του στις ΗΠΑ. Είπε ότι είχε ακούσει ιστορίες για αυτά. «Θα μας βάλουν σε ένα παγοκιβώτιο και θα μας ανακρίνουν», είπε.
Τα λεγόμενα «παγοκιβώτια», διαβόητα μεταξύ των μεταναστών, είναι εξαιρετικά κρύα δωμάτια ή θάλαμοι στις εγκαταστάσεις φιλοξενίας μεταναστών στα σύνορα των ΗΠΑ με το Μεξικό. Οι συνοριοφύλακες τους αφαιρούν κορδόνια και ζώνες για να εμποδίσουν τα παιδιά να προσπαθήσουν να αυτοκτονήσουν.
Στα τέλη Μαρτίου, η αμερικανική υπηρεσία τελωνείων και προστασία συνόρων έδωσε στη δημοσιότητα σοκαριστικές εικόνες από έναν καταυλισμό στην περιοχή Ντόνα του Τέξας, που ενώ είχε σχεδιαστεί για τη φιλοξενία 250 ατόμων, στέγαζε ήδη πάνω από 4.000 παιδιά σε συνθήκες απάνθρωπες.
Η 10χρονη Αριάνι, η οποία διέσχισε ασυνόδευτη τα σύνορα για τις ΗΠΑ, πέρασε 22 ημέρες στην κράτηση αυτή την άνοιξη, τις περισσότερες στο στρατόπεδο της Ντόνα. Στριμώχτηκε σε ένα πλαστικό θάλαμο – όπως και άλλα παιδιά, από νήπια έως έφηβους – τυλιγμένη σε μια ασημένια κουβέρτα έκτακτης ανάγκης.
«Κρυώναμε πολύ», είπε. «Δεν είχαμε πουθενά να κοιμηθούμε, οπότε μοιραστήκαμε χαλάκια. Ήμασταν πέντε κορίτσια με δύο χαλάκια». Η Αριάνι τελικά επανενώθηκε με τη μητέρα της, τη Σόνια, στα τέλη Μαρτίου. Είχε δώσει τα στοιχεία επικοινωνίας της μητέρας της σε Αμερικανούς αξιωματούχους που μπόρεσαν να την εντοπίσουν. Η Σόνια είχε φύγει από την Ονδούρα πριν από έξι χρόνια με τον γιο της λόγω της βίας των συμμοριών, αφήνοντας την Αριάνι – που ήταν πολύ μικρή τότε για να κάνει το ταξίδι – πίσω με τη μεγαλύτερη αδερφή της.
Η Σίντυ, 16 ετών, που κρατήθηκε επίσης στην Ντόνα αυτή την άνοιξη, είπε ότι υπήρχαν 80 κορίτσια στον θάλαμό της και ότι αυτή και τα περισσότερα παιδιά κοιμόντουσαν βρεγμένα κάτω από τις κουβέρτες τους, καθώς η οροφή έσταζε.
Ορισμένα παιδιά, συμπεριλαμβανομένης της Αριάνι και της 16χρονης Πάολα, που απελευθερώθηκε επίσης από την Ντόνα, κατήγγειλαν στο BBC ότι τους τάιζαν με τρόφιμα που είχαν λήξει ή ήταν σάπια ή δεν είχαν μαγειρευτεί σωστά, προσθέτοντας ότι πολλά παιδιά αρρώστησαν.
«Μερικά κορίτσια λιποθυμούσαν», δήλωσε η 17χρονη Τζένιφερ, συμπληρώνοντας ότι οι περισσότερες κοπέλες επιτρεπόταν να κάνουν μπάνιο μία φορά την εβδομάδα στην καλύτερη περίπτωση, ενώ περνούσαν κι εβδομάδες χωρίς καν ένα γρήγορο ντους. Πολλές κόλλησαν ψείρες κι έκλαιγαν από τη φαγούρα και τον πόνο, έχοντας να αντιμετωπίσουν παράλληλα τις απειλές των φρουρών για να ησυχάσουν.
«Υπήρχαν μωρά ενός και δύο ετών που έκλαιγαν και φώναζαν τη μαμά τους. Κανείς όμως από το προσωπικό δεν τους έδινε σημασία», συγκλονίζει με τη μαρτυρία της η Πάολα.
Covid και αυτοκτονικά σύνδρομα
Την ίδια ώρα και σε αυτές τις συνθήκες, πολλά παιδιά αρρώστησαν με Covid-19. Σύμφωνα με τις υπηρεσίες υγείας, πάνω από 3.000 ασυνόδευτα ανήλικα νόσησαν με νέο κορονοϊό στους καταυλισμούς κράτησης του Τέξας, χωρίς να είναι ακόμη γνωστός ο συνολικός αριθμός κρουσμάτων στους χώρους κράτησής τους σε ολόκληρη τη χώρα.
Πολλά παιδιά σκέφτονται να αυτοκτονήσουν, παραδέχονται κάποιοι υπάλληλοι, υπό τον όρο της ανωνυμίας.
«Τα παιδιά διαμαρτύρονται για το ότι δεν τρώνε αρκετά και κρυώνουν», τονίζουν και προσθέτουν ότι ειδικά τα αγόρια τα κρατούν κλεισμένα μέσα, χωρίς δυνατότητα άσκησης, καθαρού αέρα και ήλιου, ακόμη και 45 ημέρες. «Τους επετράπησαν μόλις 30 λεπτά αναψυχής, δύο φορές την εβδομάδα, σε ένα εσωτερικό δωμάτιο», είπε χαρακτηριστικά ένα μέλος του προσωπικού, επισημαίνοντας ότι σχεδόν όλα παρουσιάζουν καταθλιπτικά συμπτώματα: «Άκουσα τις προάλλες ότι αρκετοί σκέφτηκαν να αυτοκτονήσουν λόγω των συνθηκών εδώ».
«Αντιμετωπίζονται σαν κρατούμενοι», σημειώνει ένας άλλος υπάλληλος που παραδέχεται ότι τα κέντρα αυτά δεν ανταποκρίνονται ούτε στα ελάχιστα πρότυπα φροντίδας των ασυνόδευτων ανηλίκων»
Απαντώντας σε αυτούς τους ισχυρισμούς, το πουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών υποστηρίζει ότι «στα παιδιά παρέχεται ένα ασφαλές και υγιές περιβάλλον με πρόσβαση σε θρεπτικά τρόφιμα, καθαρά ρούχα, άνετα κρεβάτια, εκπαίδευση, ψυχαγωγικές δραστηριότητες και ιατρικές υπηρεσίες. Ολόκληρη η διοίκηση συνεργάζεται για να μειώσει το χρονικό διάστημα που τα παιδιά βρίσκονται υπό ομοσπονδιακή κράτηση, καθιστώντας τις ενοποιήσεις την πρώτη μας προτεραιότητα», προσθέτει το υπουργείο, επισημαίνοντας ότι ο αριθμός των παιδιών στη φροντίδα του έχει υπερδιπλασιαστεί.
Η μεγαλύτερη δομή κράτησης ασυνόδευτων ανήλικων μεταναστών είναι μια σκηνή στη στρατιωτική βάση του Φορτ Μπλις στο Ελ Πάσο του Τέξας, που φιλοξενεί περισσότερα από 4.500 παιδιά στην έρημο. Έχει χωρητικότητα άνω των 10.000 ατόμων.
Πηγή υπό καθεστώς ανωνυμίας στο εσωτερικό του στρατοπέδου δήλωσε στο BBC ότι μερικές από τις σκηνές περιέχουν 500-800 κορίτσια και αγόρια που κοιμούνται σε μεγάλες σειρές από κουκέτες. Η πηγή ανέφερε ακόμη ότι εκατοντάδες παιδιά βρίσκονται σε απομόνωση λόγω Covid και ότι τελευταία έχουν τοποθετηθεί σκηνές για περιστατικά ψώρας και ψείρες, καθώς υπάρχουν επίσης πολλά τέτοια κρούσματα. Άλλες πηγές αναφέρουν ότι οι συνθήκες διαβίωσης είναι ανθυγιεινές και ότι έχει υπάρξει τουλάχιστον μία αναφορά σεξουαλικής κακοποίησης σε σκηνή των κοριτσιών. Κι όμως, επίσημο έγγραφο αναφέρει ότι παιδιά κάτω των έξι ετών μπορούν να σταλούν στο Φορτ Μπλις.
Πηγή: efsyn