Ο Λευκός Οίκος συνέστησε ότι η πολιτική της “μιας Κίνας” που προωθεί (παραδοσιακά) η Ουάσιγκτον δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως “μέσο συναλλαγής” στη διαμόρφωση των σχέσεων με το Πεκίνο. Η επισήμανση αυτή της απερχόμενης διοίκησης του Μπαράκ Ομπάμα έγινε μετά τις δηλώσεις που έκανε ο Τραμπ το περασμένο Σαββατοκύριακο, τονίζοντας ότι η δέσμευση των ΗΠΑ στην πολιτική της “μιας Κίνας” ως προς την Ταϊβάν, δε θα πρέπει να θεωρείται δεσμευτική για το μέλλον.
Από την πλευρά του ο ρεπουμπλικανός γερουσιαστής Τζον ΜακΚέιν τόνισε ότι ο ίδιος έχει υποστηρίξει την εφαρμογή της πολιτικής της “μιας Κίνας,” ενώ κανένας δε θα πρέπει να εξαγάγει “εύκολα συμπεράσματα” ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα την εγκαταλείψει. “Δε σχολιάζω την κάθε δήλωση του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ, καθώς τα σχόλιά μου μπορεί να παρερμηνευτούν την επόμενη ημέρα,” δήλωσε χαρακτηριστικά ο ΜακΚέιν στο Reuters, απαντώντας σε ερώτηση για τις δηλώσεις που είχε κάνει ο Τραμπ στη διάρκεια του Σαββατοκύριακου.
Ο Τραμπ προκάλεσε έντονη διπλωματική ανησυχία, δηλώνοντας στο τηλεοπτικό δίκτυο Fox News: “Δε γνωρίζω γιατί πρέπει να μείνουμε δεσμευμένοι στην πολιτική της “μιας Κίνας” εκτός κι αν έχουμε κάποια συμφωνία με την Κίνα που να ρυθμίσει άλλα ζητήματα. Μεταξύ αυτών και το εμπόριο.” Είχε προηγηθεί η οξεία διπλωματική αντίδραση της Κίνας, στην τηλεφωνική συνομιλία που είχε ο Τραμπ με την πρόεδρο της Ταϊβάν Τσάι Ινγκ-γεν στις 2 Δεκεμβρίου.
Το ζήτημα της Ταϊβάν, είναι ένα ευαίσθητο θέμα που άπτεται του πυρήνα της ασκούμενης κινεζικής εξωτερικής πολιτικής, καθώς το Πεκίνο θεωρεί την Ταϊβάν ως επαναστατημένη κινεζική επαρχία. Η κινεζική διπλωματία από την πλευρά της, εξέφρασε “σοβαρή ανησυχία” για τις τελευταίες δηλώσεις του Τραμπ χαρακτηρίζοντας την πολιτική της “μιας Κίνας” ως τη βάση για τη διαμόρφωση του πλαισίου διμερών σχέσεων με άλλες χώρες, δίνοντας έμφαση στη διαφύλαξη συμφερόντων της εθνικής κινεζικής ασφάλειας ως προς την Ταϊβάν.
Αρκετοί είναι οι αναλυτές στην Ουάσιγκτον που προειδοποιούν για το ενδεχόμενο να προκληθεί κλίμα πολεμικής έντασης στις σχέσεις των ΗΠΑ με την Κίνα, στην περίπτωση που η νέα κυβέρνηση κλιμακώσει την άσκηση πιέσεων προς το Πεκίνο για το ζήτημα της Ταϊβάν.
Η διατήρηση εφαρμογής της πολιτικής της “μιας Κίνας” εφάπτεται της κεντρικής πολιτικής γραμμής του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος, ενώ η ενδεχόμενη αλλαγή της διπλωματικής στάσης των ΗΠΑ έναντι της Κίνας, αναμένεται ότι θα προκαλέσει την αντίδραση ηγετικών κύκλων στον πυρήνα του κόμματος, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις αντιδράσεις από γερουσιαστές, όπως ο Τζον Μακέιν.
Κατά τη γενικότερη διπλωματική εκτίμηση που αρχίζει να διαμορφώνεται στην Ουάσιγκτον, αλλά και στο Πεκίνο, ο εκλεγμένος πρόεδρος των ΗΠΑ επιδιώκει να ανοίξει τη συνολική ατζέντα των σινο-αμερικανικών σχέσεων, μέσα στην οποία εντάσσεται και το ζήτημα της Ταϊβάν. Το τελικό διαπραγματευτικό ζητούμενο για τον Τραμπ φαίνεται να είναι η αλλαγή των οικονομικών ισορροπιών στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ της Κίνας και των ΗΠΑ, δίνοντας έμφαση στην εξυπηρέτηση των αμερικανικών εμπορικών συμφερόντων, ώστε η αλλαγή αυτή να αποτυπωθεί θετικά στην οικονομία των ΗΠΑ.