Στα τέλη Ιουνίου, λίγες εβδομάδες μετά την οριστική εκκένωση του λασπότοπου της Ειδομένης, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Καθημερινής, η δομή φιλοξενίας προσφύγων στο Χέρσο Κιλκίς λειτουργούσε στα όρια της δυναμικότητάς της. Η άμεση στελέχωσή της με προσωπικό για τη διαχείριση των περίπου 4.000 σκηνιτών ήταν –τότε– επιτακτική ανάγκη. Μέσω προγράμματος του ΟΑΕΔ διατέθηκαν τελικά στις αρχές Σεπτεμβρίου 58 υπάλληλοι στη δομή του Χέρσου. Σήμερα κάποιοι εξ αυτών έχουν απομείνει εκεί, να φυλούν άδεια κτίρια και ξεχασμένες εγκαταστάσεις.
Ο καταυλισμός του Χέρσου είχε προσωρινό χαρακτήρα και από τις αρχές του 2017 κανένας πρόσφυγας δεν διαμένει εκεί. Παρόμοια ήταν η εξέλιξη και σε άλλες δομές. Ο Δήμος Κατερίνης στελεχώθηκε με 40 υπαλλήλους μέσω του ίδιου προγράμματος, ενώ τελευταία έχουν απομακρυνθεί όλοι οι πρόσφυγες από την Πέτρα Ολύμπου. Στον Κατσικά Ιωαννίνων το κέντρο προσφύγων δεν λειτουργεί εδώ και καιρό, όμως είχαν προκηρυχθεί 80 θέσεις υπαλλήλων. Παρόμοια είναι η εικόνα και στα Γιαννιτσά, όπου η δομή έχει αδειάσει γιατί βρίσκεται υπό αναβάθμιση, τη στιγμή που στον Δήμο Πέλλας αναλογούν 70 υπάλληλοι για τη στελέχωσή της.
Η απόφαση για την αποστολή επιπλέον προσωπικού σε μέρη που ασφυκτιούσαν συζητήθηκε στο υπουργείο Εργασίας τον περασμένο Μάρτιο. Το πρόγραμμα προσλήψεων μέσω ΟΑΕΔ περιελάμβανε 2.500 θέσεις, ενώ υπήρχαν σκέψεις και για δεύτερο γύρο ισάριθμων προσλήψεων ο οποίος δεν τέθηκε σε εφαρμογή. Βάσει της προκήρυξης, θα στέλνονταν στους δήμους οδηγοί, ψυχολόγοι, δάσκαλοι και νηπιαγωγοί, κοινωνικοί λειτουργοί και καθαριστές με αποκλειστικό ρόλο τη συνδρομή σε κέντρα πρώτης υποδοχής και σε δομές φιλοξενίας.
Μέχρι να ολοκληρωθεί όμως η διαδικασία των αιτήσεων και ενστάσεων, να καταρτιστούν οι τελικοί πίνακες των επιτυχόντων και να ακολουθήσει η τοποθέτησή τους, οι ανάγκες στα περισσότερα κέντρα είχαν αλλάξει. Κάποια έπειτα από λίγους ακόμη μήνες λειτουργίας έκλεισαν προσωρινά ή οριστικά. Σε άλλα, ο πληθυσμός συρρικνώθηκε δραματικά. Στις δομές που ωφελήθηκαν από το πρόγραμμα στελέχωσης, ο αριθμός των φιλοξενουμένων μειώθηκε κατά 60% από τον Ιούνιο του 2016 (όταν δημοσιεύθηκε η προκήρυξη) μέχρι και τις 10 Ιανουαρίου 2017.
Από το υπουργείο Εργασίας αναφέρουν ότι οι ανάγκες των δομών καθορίστηκαν από το υπουργείο Μεταναστευτικής Πολιτικής, ενώ δεν μπορούσαν να μετακινηθούν σε άλλες περιφέρειες οι διορισθέντες, καθώς οι προσλήψεις έγιναν μέσω των δήμων. Οταν διαπίστωσαν ότι σε κάποια μέρη περίσσευαν υπάλληλοι, έστειλαν οδηγίες στους δήμους για να τους αξιοποιήσουν σε άλλες δραστηριότητες σχετικές με προσφυγικό πληθυσμό.
Σήμερα όμως δεν είναι ξεκάθαρο πόσοι απασχολούνται πού. Η «Καθημερινή» επικοινώνησε με γραφεία προσωπικού δήμων, όπου πλέον δεν λειτουργούν κέντρα προσφύγων. Στις 8 Δεκεμβρίου η δομή της Δράμας έκλεισε και όλοι οι πρόσφυγες μεταφέρθηκαν στις Σέρρες. Οι υπάλληλοι δεν τους ακολούθησαν. Από τους 70 που είχαν προσληφθεί μέσω του προγράμματος του ΟΑΕΔ, οι 17 έμειναν ως προσωπικό φύλαξης, καθώς η δομή πρόκειται κάποια στιγμή να επαναλειτουργήσει. Οι υπόλοιποι έχουν τοποθετηθεί σε άλλες υπηρεσίες της πόλης ανάλογα με τις ειδικότητές τους. Αντίστοιχα στο Κιλκίς οι περισσότεροι διορισθέντες εργάζονται πλέον στις υπηρεσίες καθαριότητας της πόλης. Στην Κατερίνη, οι νηπιαγωγοί που επρόκειτο να εργαστούν με προσφυγικούς πληθυσμούς τοποθετήθηκαν σε παιδικούς σταθμούς. Μέχρι να ολοκληρωθεί η χρονική περίοδος απασχόλησής τους, κανείς δεν ξέρει αν και πότε θα κληθούν να κλείσουν κάποια άλλη τρύπα του συστήματος.
Η ίδια προκήρυξη ζητούσε 15 καθαριστές για το «Κέντρο Πρώτης Υποδοχής και Ταυτοποίησης Οινουσσών», το οποίο όμως δεν υφίσταται. Εκπρόσωποι του δήμου εξήγησαν ότι οι καθαριστές ήρθαν στις Οινούσσες κανονικά και τελικά απασχολούνται στο λιμάνι, όπου συγκεντρώνονται νεοαφιχθέντες πρόσφυγες για να μεταφερθούν στη Χίο.