Φωτογραφία: Σταύρος Χαμπάκης
«Πότε έζησες; Ποια ήταν η ζωή σου;»
Ένα πνευματικό road trip. Μια υπαρξιακή φαντασμαγορία. Τρεις οριακοί σταθμοί: Κόλαση, Καθαρτήριο, Παράδεισος. Για πρώτη φορά, Έλληνες δημιουργοί καταπιάνονται με το κορυφαίο έργο της μεσαιωνικής Ευρώπης, τη Θεία Κωμωδία του Δάντη. Η σκηνοθέτρια Αργυρώ Χιώτη και η ομάδα Vasistas, με την πορεία εντός και εκτός συνόρων, επιστρέφουν στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, δύο χρόνια μετά τα Αίματα, και παρουσιάζουν, από 22 Απριλίου έως 7 Μαΐου στην Κεντρική Σκηνή, αυτή τη μνημειώδη «οραματική αυτοβιογραφία» του Δάντη, το φανταστικό ταξίδι του στο βασίλειο των νεκρών.
Από τον ανεξάντλητο όγκο της τριλογίας του Δάντη, η ομάδα δημιουργεί μια εξαιρετικά συμπυκνωμένη εκδοχή της, επιλέγοντας αποσπάσματα που μεταφέρουν το βαθιά προσωπικό χαρακτήρα του κειμένου και τη δύσβατη πορεία ενός ανθρώπου, από τα σκοτεινά βιώματα της καθημερινότητας στις επίπονες στιγμές της κρίσης, ως φωτεινές διαφυγές της ζωής, από την κατάδυση στον κόσμο των σκιών μέχρι την έξοδο στο φως.
Στη σκηνή, ένας συμπαγής πυρήνας ερμηνευτών ξεδιπλώνει την αφήγηση, εμβαθύνοντας στους κώδικες που αναπτύσσουν οι Vasistas τα τελευταία χρόνια, οι οποίοι βασίζονται στην εκφραστική δυναμική του σώματος και τη μουσική διάσταση της χορικότητας.
Φωτογραφία: Σταύρος Χαμπάκης
Στην παράσταση συμπράττει ένα κουαρτέτο εγχόρδων, παρόν επί σκηνής καθ’ όλη τη διάρκειά της και ενταγμένο στη σκηνική δράση. Μουσικός μινιμαλισμός και ηλεκτρονική μουσική συνομιλούν ζωντανά με τη χρήση σύγχρονων μέσων, συντελώντας έτσι στη δημιουργία της ιδιαίτερης σκηνικής εμπειρίας του road trip της Θείας Κωμωδίας.
Ο ποιητής και μεταφραστής Νίκος Α. Παναγιωτόπουλος, βαθύς γνώστης της μεσαιωνικής παράδοσης και λογοτεχνίας και δημιουργός του περίφημου έργου Σύσσημον ή Τα Κεφάλαια, υπογράφει τη δραματουργία της παράστασης.
Ο Δάντης (Dante Alighieri, περ. 1265-1321) έγραψε τη Θεία Κωμωδία στις αρχές του 14ου αιώνα και, πιθανότατα, η συγγραφή του διήρκησε περίπου δεκαπέντε χρόνια. Πρόκειται για ένα επικό αφηγηματικό ποίημα, συνολικής έκτασης 14.233 ομοιοκατάληκτων 11σύλλαβων στίχων, χωρισμένο σε τρία μέρη: Κόλαση, Καθαρτήριο, Παράδεισος.
Στη Θεία Κωμωδία, ο Δάντης περιγράφει σε πρώτο πρόσωπο ένα φανταστικό ταξίδι του στον Κάτω Κόσμο. Το ταξίδι διαρκεί επτά ημέρες (όσο και η δημιουργία του κόσμου) και υποτίθεται πως ξεκινά στις 7 Απριλίου 1300, λίγο πριν από το Πάσχα. Οδηγοί και συνοδοιπόροι του Δάντη είναι ο Ρωμαίος ποιητής Βιργίλιος και η Βεατρίκη – η τελευταία αποτελεί αναφορά στην ισόβια αγαπημένη του, Beatrice Portinari (1266-1290).
Εμβληματικό έργο της μεσαιωνικής Ευρώπης και από τα πιο επιδραστικά κείμενα για την ιταλική γλώσσα αλλά και την ανθρώπινη σκέψη, η Θεία Κωμωδία, ποίημα αλληγορικό όσο και αυτοβιογραφικό, πολύσημο και πολυπρισματικό, αποτελεί μια θαυμαστή σύνοψη των κοσμολογικών και χριστιανικών αντιλήψεων που επικρατούσαν την εποχή του Δάντη: στο λυκόφως του Μεσαίωνα και τη χαραυγή της Αναγέννησης (τέλη 13ου με αρχές 14ου αιώνα).
Το κείμενο της παράστασης βασίστηκε στη μετάφραση της Θείας Κωμωδίας από τον Κώστα Καιροφύλλα, υπό την επιμέλεια του Νίκου Α. Παναγιωτόπουλου.
Χρησιμοποιούνται επίσης ποιήματα του Edgar Lee Masters από τη συλλογή Ανθολογία του Σπουν Ρίβερ σε μετάφραση Σπύρου Αποστόλου, με την ευγενική άδεια των εκδόσεων Gutenberg, καθώς και τα Cantos XIV και XV του Ezra Pound σε μετάφραση Γιώργου Βάρσου, με την ευγενική άδεια των εκδόσεων Πατάκη.
Φωτογραφία: Σταύρος Χαμπάκης
Φωτογραφία: Σταύρος Χαμπάκης
ΠΑΡΑΛΛΗΛΕΣ ΔΡΑΣΕΙΣ
Τρίτη 25 Απριλίου
Συμπόσιο για τον Δάντη
Παρασκευή 28 Απριλίου
Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τους συντελεστές
Συντονισμός: Γρηγόρης Ιωαννίδης, κριτικός θεάτρου και επίκουρος καθηγητής του τμήματος Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών
Τετάρτη 3 & Πέμπτη 4 Μαΐου
Εργαστήριο με την Αργυρώ Χιώτη και την ομάδα Vasistas