epa09162663 Palestinians wave the Palestinian flag as they protest at Damascus Gate of the Old City, in Jerusalem, 26 April 2021. Protests became nightly since the start of the Muslim holy month of Ramadan, in anger over police blocking off access and gathering on areas around Damascus Gate of the Old City. EPA/ATEF SAFADI
Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (HRW) χαρακτήρισε απαρτχάιντ την πολιτική του Ισραήλ απέναντι στους Άραβες που ζουν στο έδαφός του και τους Παλαιστίνιους στις κατεχόμενες περιοχές, σε έκθεσή του που δημοσιεύθηκε σήμερα.
Το ισραηλινό υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε πριν καν δημοσιευθεί η έκθεση του HRW εκτιμώντας, σε σχόλιό του προς το AFP, ότι πρόκειται για «ένα φυλλάδιο προπαγάνδας» που δεν έχει σχέση «με τα γεγονότα ή την αλήθεια επί του πεδίου» και το οποίο κατήρτισε μια οργάνωση η οποία «εδώ και καιρό έχει αντιισραηλινή ατζέντα».
«Ο σκοπός αυτής της ψευδούς έκθεσης δεν έχει καμία σχέση με τα ανθρώπινα δικαιώματα, αλλά με μια συνεχιζόμενη προσπάθεια του HRW να υπονομεύσει το δικαίωμα του Ισραήλ να υπάρχει ως κράτος έθνος του εβραϊκού λαού», κατήγγειλε από την πλευρά του ο Ισραηλινός υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων Μάικλ Μπίτον.
Ο συντάκτης της έκθεσης, ο διευθυντής του HRW για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη Όμαρ Σάκιρ, απελάθηκε από το Ισραήλ το 2019 με την κατηγορία ότι στηρίζει το κίνημα «Μποϊκοτάζ, Αποεπενδύσεις, Κυρώσεις» (BDS).
Ισραηλινές μη κυβερνητικές οργανώσεις χρησιμοποιούν εδώ και μερικούς μήνες τον όρο “απαρτχάιντ” για να περιγράψουν την πολιτική του Ισραήλ απέναντι στους Ισραηλινούς Άραβες –απογόνους των Παλαιστίνιων που παρέμειναν στη γη τους μετά τη δημιουργία του εβραϊκού κράτους– και απέναντι στους Παλαιστίνιους της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης, της Γάζας που βρίσκονται υπό αποκλεισμό και της προσαρτημένης Ανατολικής Ιερουσαλήμ.
Όμως είναι η πρώτη φορά που μια μεγάλη, διεθνής ΜΚΟ υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υιοθετεί αυτό τον όρο.
«Σε όλο το Ισραήλ και τις κατεχόμενες παλαιστινιακές περιοχές οι ισραηλινές αρχές αποζητούν να διατηρήσουν την κυριαρχία τους επί των Παλαιστινίων ασκώντας έλεγχο πάνω στη γη και τη δημογραφία προς όφελος των Εβραίων Ισραηλινών», αναφέρει το HRW.
«Βάσει αυτών η έκθεση καταλήγει στο συμπέρασμα ότι Ισραηλινοί αξιωματούχοι έχουν διαπράξει εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, απαρτχάιντ και διώξεις», όπως αυτά ορίζονται από την Διεθνή Σύμβαση για την Καταστολή και Τιμωρία του Εγκλήματος του Απαρτχάιντ του 1973 και του Καταστατικού της Ρώμης του 1998.
«Όταν σε αυτή την σκόπιμη κυριαρχία προστίθεται η συστηματική καταστολή και απάνθρωπες ενέργειες, πρόκειται για το έγκλημα του απαρτχάιντ», καταλήγει το HRW, επισημαίνοντας ότι βασίζεται στο νομικό ορισμό του όρου και δεν συγκρίνει την κατάσταση στο Ισραήλ με την παλιά ρατσιστική πολιτική της Νότιας Αφρικής.
Παράλληλα η νομοθεσία του 2018 που προβλέπει ότι μόνο οι Εβραίοι στο Ισραήλ έχουν το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης, «προσφέρει τη νομική βάση για να ακολουθηθούν πολιτικές υπέρ των Εβραίων Ισραηλινών» και εις βάρος του 21% του πληθυσμού της χώρας που είναι Άραβες.
«Εδώ και χρόνια λέμε ότι πλησιάζουμε στο απαρτχάιντ και πιστεύω ότι τώρα είναι ξεκάθαρο ότι έχουμε περάσει το όριο», δήλωσε ο Σάκιρ.
Το όριο αυτό ξεπεράστηκε τα τελευταία χρόνια με την εξάπλωση των εβραϊκών οικισμών στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και τη Δυτική Όχθη όπου πλέον ζουν σχεδόν 700.000 έποικοι, διευκρίνισε ο ίδιος, εκτιμώντας ότι οι εβραϊκοί οικισμοί που θα έπρεπε να είναι «προσωρινοί» έχουν γίνει «] κατασκευές καθώς δεν έχει αναγνωριστεί ένα παλαιστινιακό κράτος.
Η απόφαση του HRW να χρησιμοποιήσει τον όρο απαρτχάιντ αλλά και να χαρακτηρίσει διώξεις την ισραηλινή πολιτική απέναντι στην αραβική μειονότητα και τους Παλαιστίνιους λαμβάνεται μερικές εβδομάδες αφού το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο άνοιξε έρευνα για τα εγκλήματα που φέρεται να διαπράττει το Ισραήλ από το 2014 στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου έχει χαρακτηρίσει την απόφαση του ΔΠΔ «αντισημιτική».
Το μέλλον της έρευνας αυτής είναι στα χέρια του νέου εισαγγελέα του ΔΠΔ, του Κάριμ Καν, ο οποίος θα διαδεχθεί στα μέσα Ιουνίου τη Φατού Μπενσουντά.
Το HRW έχει ζητήσει από τον νέο εισαγγελέα «να παραμείνει στα γεγονότα», να «διεξαγάγει μια ανεξάρτητη έρευνα» και να «προσαγάγει στη δικαιοσύνη τους εμπλεκόμενους σε σοβαρά εγκλήματα, περιλαμβανομένων αυτών του απαρτχάιντ και των διώξεων», σχολίασε ο Σάκιρ ο οποίος πλέον έχει την έδρα του στην Ιορδανία.
Η ΜΚΟ ζητεί επίσης από τον ΟΗΕ να σχηματίσει «μια διεθνή επιτροπή έρευνας» για την κατάσταση στο Ισραήλ και τα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη και από τις χώρες «να μην είναι συνένοχες» στην ισραηλινή πολιτική απέναντι στους Παλαιστίνιους, χωρίς ωστόσο να ζητεί το μποϊκοταζ του εβραϊκού κράτους, υπογράμμισε ο Σάκιρ.