Σε ζώνη υψηλού κινδύνου εισέρχεται εκ νέου η ελληνική οικονομία, όπως υποδεικνύει η αύξηση της ενίσχυσης των τραπεζών από τον Μηχανισμό Εκτακτης Ρευστότητας (ELA) της Τραπέζης της Ελλάδος.
Όπως σημειώνουν Τα Νέα, η εξέλιξη αυτή ενδέχεται να υποκρύπτει δραματικά χαρακτηριστικά εάν δεν λήξει σύντομα το σίριαλ διαπραγμάτευσης με τους δανειστές.
Μετά την επιβολή των capital controls η χρηματοδότηση από τον ELA μειωνόταν σταθερά κάθε μήνα. Τον Φεβρουάριο όμως η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών από τον ELA αυξήθηκε κατά 300 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον Ιανουάριο, όπως αποκάλυψε χθες το Reuters, εξέλιξη η οποία αναμένεται να επιβεβαιωθεί σήμερα, Τρίτη, από τις επίσημες ανακοινώσεις της ΤτΕ.
Η αύξηση της εξάρτησης των τραπεζών από τον Μηχανισμό Εκτακτης Ρευστότητας αντανακλά, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, την επιδείνωση που σημειώνεται σε μια σειρά ουσιαστικών παραμέτρων της λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος.
Το πρώτο δίμηνο του έτους οι καταθέσεις στις τράπεζες εκτιμάται ότι μειώθηκαν κατά περίπου 3 δισ. ευρώ (μείωση κατά 1,5 δισ. ευρώ, στα 119,75 δισ. ευρώ ή στο χαμηλότερο σημείο από το 2001 έχουν δείξει τα επίσημα στοιχεία για τον Ιανουάριο).
Παράλληλα τα κόκκινα δάνεια, τα οποία είχαν αρχίσει να μειώνονται στο τέλος του 2016, κινήθηκαν εκ νέου ανοδικά και σύμφωνα με πληροφορίες αυξήθηκαν κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ το πρώτο δίμηνο του έτους.
Ο διοικητής της Τραπέζης της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας επανειλημμένα έχει τονίσει πως «η διαπραγμάτευση θα έπρεπε να είχε κλείσει χθες», ενώ τους κινδύνους που εγκυμονεί για την οικονομία και το τραπεζικό σύστημα η παράταση της αβεβαιότητας έχει επισημάνει και το προεδρείο της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών κατά την πρόσφατη συνάντηση με τον Πρωθυπουργό.
Η κατάσταση, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, είναι ακόμα αναστρέψιμη, υπό την προϋπόθεση ότι η διαπραγμάτευση θα κλείσει το ταχύτερο δυνατό και μια σειρά από νομοθετικές εκκρεμότητες, οι οποίες σέρνονται εδώ και μήνες ιδίως στο μέτωπο των κόκκινων δανείων, θα εξαλειφθούν.
Στην αντίθετη περίπτωση, οικονομικοί αναλυτές έχουν φτάσει στο σημείο να προειδοποιούν ακόμα και με σφίξιμο των capital controls.
Προ ολίγων ημερών, μάλιστα, σε έκθεσή του ο διεθνής οίκος αξιολόγησης Moody’s είχε προειδοποιήσει ότι ενδεχόμενη αύξηση του ELA για να αντισταθμιστεί η εκροή καταθέσεων θα αυξήσει το κόστος χρηματοδότησης των τραπεζών και θα μειώσει την κερδοφορία, ενώ θα είναι καταστροφική σε ό,τι αφορά τη βελτίωση της εμπιστοσύνης των καταθετών και την περαιτέρω χαλάρωση των capital controls.
Από τον Ιούλιο του 2015, όταν επιβλήθηκαν τα capital controls, η Τράπεζα της Ελλάδος ζητεί και παίρνει την έγκριση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για μείωση του ανώτατου ορίου ELA από τα περίπου 90 δισ. ευρώ σε 46,2 δισ. ευρώ (στις 9 Μαρτίου και για το διάστημα έως τις 22 του μήνα).
Εντός αυτού του περιθωρίου οι τράπεζες εξασφαλίζουν ακριβότερη χρηματοδότηση, σε σχέση με τον απευθείας δανεισμό από την ΕΚΤ, από την Τράπεζα της Ελλάδος. Τον Φεβρουάριο, η χρηματοδότηση των τραπεζών αυξήθηκε στα 43,1 δισ. ευρώ έναντι 42,8 δισ. ευρώ τον Ιανουάριο.