Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης (Δ) και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας (Κ) συνομιλούν στην Ολομέλεια τη Βουλής, στη συζήτηση του σχεδίου νόμου του υπουργείου Οικονομικών, Αθήνα, Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2023. Μόνη συζήτηση και ψήφιση επί της αρχής, των άρθρων και του συνόλου του σχεδίου νόμου: «Ρυθμίσεις για την εξαγορά κατεχομένων ακινήτων της ιδιωτικής περιουσίας του Δημοσίου, ακινήτων του Ταμείου Εθνικής Άμυνας, λοιπές διατάξεις για την ιδιωτική περιουσία του Δημοσίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Οικονομικών». ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΠΕ-ΜΠΕ/ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ
Στη «διπλή σημασία που έχει το σημερινό νομοσχέδιο» του υπουργείου Οικονομικών, αναφέρθηκε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε ομιλία του, από το βήμα της Βουλής κατά τη διάρκεια της συζήτησης του εν λόγω νομοσχεδίου, ενώ επιχείρησε να υπερασπιστεί την επιδοματική πολιτική της κυβέρνησης, «καμαρώνοντας» για το γεγονός ότι οι αιτήσεις για το market pass «έχουν ήδη ξεπεράσει τις 700.000» και εκτίμησε ότι «ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί πολύ περισσότερο.
Ο κ. Μητσοτάκης υποστήριξε ότι «η ρύθμιση για τα καταπατημένα έρχεται να ωφελήσει χιλιάδες νοικοκυριά και επιχειρήσεις που για δεκαετίες βρίσκονταν σε καθεστώς ομηρίας. Λύνει με διαφάνεια και δικαιοσύνη έναν γόρδιο δεσμό μεταξύ κράτους και πολιτών».
«Μόνο από την τελευταία καταγραφή», όπως είπε, «προέκυψε ότι πάνω από 90% δημόσιων και ανταλλάξιμων κτημάτων έχουν καταπατηθεί. Το δημόσιο καθόριζε πρόστιμα, τα οποία ουδέποτε εισέπραττε και μετείχε σε δίκες που ποτέ δεν κατέληγαν σε αποφάσεις. Από το 1930 νόμοι επί νόμων προσέφεραν διάφορα ακίνητα, ώστε οι περιουσίες αυτές κάπως να παραχωρηθούν, και το αποτέλεσμα ήταν πρακτικά μηδενικό».
Σήμερα, τόνισε ο κ. Μητσοτάκης, «οι δικαιούχοι θα μπορούν να εξαγοράσουν νόμιμα τους χώρους. Αποτυπώνεται επιτέλους σε δεκάδες αγροτικές, βιομηχανικές και τουριστικές ζώνες της χώρας. Στην εξίσωση μπαίνουν και πρόσθετα κοινωνικά κριτήρια».
«Προβλέπονται όμως και σαφή αντίβαρα, ώστε η διευθέτηση να μην εξελιχθεί σε μαζική και άκριτη νομιμοποίηση καταπατημένων. Ρυθμίζονται και μια σειρά από αντιφάσεις για τις οποίες ευθύνεται το ίδιο το κράτος, επισήμανε και πρόσθεσε: Η αντιφατική και άδικη κατάσταση με τα καταπατημένα, τελειώνει σήμερα», είπε ο πρωθυπουργός και συνέχισε:
«Η στοχευμένη στήριξη των πιο αδυνάμων αποτελεί μόνιμη κυβερνητική προτεραιότητα».
Στο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών περιλαμβάνονται και μία σειρά φορολογικών ρυθμίσεων, ανέφερε ο πρωθυπουργός κατά την ομιλία του στη Βουλή.
«Να ξεχωρίσω την απαλλαγή του ΕΝΦΙΑ για το 2023 σε περιοχές που έχουν χτυπηθεί από φυσικά φαινόμενα και καταστροφές. Η στοχευμένη στήριξη των πιο αδυνάμων αποτελεί μόνιμη κυβερνητική προτεραιότητα. Νοιώθουμε, ακούμε και προσπαθούμε πάντα για το καλύτερο. Το συγκεκριμένο νομοσχέδιο έρχεται ταυτόχρονα με την υλοποίηση του market pass. Είναι ένα ακόμα σημαντικό ανάχωμα της πολιτείας απέναντι στο κύμα ακρίβειας. Επειδή μας κατηγορούσε η αντιπολίτευση ότι όλα αυτά είναι ψίχουλα, έχουν ήδη ξεπεράσει τις 700.000 αιτήσεις και εκτιμώ ότι ο αριθμός αυτός θα αυξηθεί πολύ περισσότερο», συνέχισε ο πρωθυπουργός.
Αναφέρθηκε ακόμα τροπολογία για την περαιτέρω βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού, που δίνει -όπως υπογράμμισε- πρόσθετη προστασία στους δανειολήπτες.
«Σήμερα μέσω του εξωδικαστικού μηχανισμού και διμερών ρυθμίσεων έχουν ρυθμιστεί δάνεια που ξεπερνούν τα 35 δισ. ευρώ. Τώρα προχωρούμε σε αλλαγές στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Η Πολιτεία δεν πρέπει να τιμωρεί, πρέπει να κατανοεί βοηθώντας τους συμπολίτες μας να ορθοποδήσουν. Έχουμε κουραστεί να ακούμε “ξαναζεσταμένα” ψέματα περί εκατοντάδων χιλιάδων πλειστηριασμών, οι οποίοι επίκειται να γίνουν από αυτούς που θεσμοθέτησαν τους πλειστηριασμούς και μας είπαν ότι οι 25.000 που έγιναν επί των ημερών τους δεν ήταν και πολλοί, ήταν λίγοι…», σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης.
«Από την άλλη πλευρά με το θεσμικό πλαίσιο που πλέον υπάρχει κάθε ευάλωτος έχει δυνατότητα να παγώσει κάθε αρνητική εξέλιξη. Μιλάμε για έναν πολύ μικρό αριθμό σπιτιών και οι πρώτες κατοικίες έχουν και προστασία και δυνατότητα θετικής εξόδου και επίλυσης», επισήμανε.
Τέλος, αναφερόμενος στην αξιωματική αντιπολίτευση διερωτήθηκε: «Πώς απαντάτε σε όλα αυτά; Γυρίζοντας την πλάτη σας στην ψήφισή τους. Απόντες ήσαστε και από τις αυξήσεις στα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων, απόντες και στην ψηφοφορία για την καθιέρ4ωση δικαιωμάτων για τους συμπολίτες μας με αναπηρία. Δεν είναι μόνο μια προσβλητική στάση για τις κοινοβουλευτικές διαδικασίες. Παίρνετε διαζύγιο από την κοινωνία. Μονίμως παρόντες στην τοξικότητα και το διχασμό και μονίμως απόντες από μέτρα στήριξης της κοινωνίας».
Και κατέληξε ο κ. Μητσοτάκης: «Η χώρα από όλες τις εξωγενείς κρίσεις έχει κατοχυρώσει την εσωτερική σταθερότητα και από τη σταθερότητα περνά τώρα στο αποτέλεσμα, στην πρόοδο, στην προκοπή. Οι Ελληνίδες και Έλληνες συγκρίνουν και κρίνουν, μπορούν να ξεχωρίζουν την πράξη από το ψέμα και τη λύση από το πρόβλημα. Σύντομα θα προσφέρουν στη χώρα σιγουριά, συνέπεια, συνέχεια και σταθερότητα. Στο μεταξύ εμείς θα συνεχίσουμε να είμαστε δίπλα στον πολίτη, να νοιώθουμε, να ακούμε, να προσπαθούμε ώστε οι εκλογές της άνοιξης να φέρουν μαζί τους μια νέα άνοιξη στον τόπο με ισχυρή εντολή για την αυτοδύναμη Ελλάδα και την αυτοδύναμη Ν.Δ.».
Αιτιολογημένες θα πρέπει να είναι στο εξής οι απορρίψεις, από την πλευρά των τραπεζών και των services των ρυθμίσεων δανείων που παράγει αυτόματα η πλατφόρμα του εξωδικαστικού συμβιβασμού, όπως προβλέπεται μεταξύ των άλλων σε τροπολογία που κατατέθηκε στην Βουλή νωρίς σήμερα το πρωί από το υπουργείο Οικονομικών και αναμένεται να ψηφιστεί μέσα στην ημέρα.
Βασική επιδίωξη, όπως έχει τονίσει πρόσφατα ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, είναι στο εξής «να γίνεται συνειδητή διαχείριση των αιτήσεων, ενώ, η τυχόν άρνηση των χρηματοδοτικών φορέων σε πρόταση ρύθμισης θα τεκμηριώνεται από πλήρως αιτιολογημένες συνθήκες που αφορούν στον εκάστοτε οφειλέτη».
Με βάση τα όσα προβλέπονται στην τροπολογία, τίθεται ουσιαστικά γενικοί κανόνες απόρριψης, οι οποίοι θα είναι γνωστοί σε όλους εκ των προτέρων, ενώ στην περίπτωση απόρριψης, θα πρέπει ο φορέας (τράπεζες ή εταιρία διαχείρισης) να αιτιολογήσει τους λόγους αυτής και να ανεβάσει το σχετικό έγγραφο στην πλατφόρμα.
Στην τροπολογία επίσης μεταξύ των άλλων προβλέπεται ότι εφόσον ο δανειολήπτης έχει ή αποκτήσει την οικονομική δυνατότητα και θέλει, θα μπορεί να αποπληρώνει το υπόλοιπο της ρύθμισης χωρίς να υποχρεούται στην καταβολή των τόκων που υπολείπονται.
Παράλληλα και με βάση την τροπολογία αυξάνεται ο αριθμός εκείνων που δυνητικά θα έχουν την δυνατότητα υπαγωγής στον εξωδικαστικό συμβιβασμό, καθώς παύει υφίσταται η πρόβλεψη, σύμφωνα με την οποία για να υπαχθεί κάποιος σε αυτή θα πρέπει να έχει τουλάχιστον το 90% της συνολικής οφειλής σε έναν φορέα και αυτές να υπερβαίνουν τις 10.000 ευρώ.
Στο εξής οι οφειλές μπορούν να υπάγονται στον Εξωδικαστικό εφόσον το ποσό υπερβαίνει τις 10.000 ευρώ, ακόμη και αν αυτές είναι μόνο σε ένα φορέα. Στις οφειλές αυτές πλέον θα περιλαμβάνονται και εκείνες υπέρ τρίτων, όπως για παράδειγμα οι οφειλές στους Δήμους.
Επίσης μειώνεται σημαντικά το επιτόκιο και στο εξής θα είναι σταθερό στο 3%, ενώ σήμερα ήταν κοντά στο 7,6% (Euribor συν 5 μονάδες).
Οι κυριότερες ρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στην τροπολογία είναι:
* Μετά την οριστική υποβολή της αίτησης, οι συμμετέχοντες πιστωτές, που είναι χρηματοδοτικοί φορείς, δύνανται να καταθέσουν πρόταση ρύθμισης προς τον οφειλέτη. Αν πρόταση εξασφαλίσει τη συναίνεση του οφειλέτη, της πλειοψηφίας (ως προς την αξία των σχετικών απαιτήσεων) των συμμετεχόντων πιστωτών που είναι χρηματοδοτικοί φορείς και τουλάχιστον του ποσοστού συμμετεχόντων πιστωτών με ειδικό προνόμιο, υπογράφεται μεταξύ των συναινούντων πιστωτών και του οφειλέτη η σύμβαση αναδιάρθρωσης (που δύναται να συναφθεί και ως πολλαπλές διμερείς συμφωνίες με ταυτόσημο περιεχόμενο).
* Οι συμμετέχοντες πιστωτές, που είναι χρηματοδοτικοί φορείς, καθώς και ο οφειλέτης, αιτιολογούν την καθ’ οιονδήποτε τρόπο μη συναίνεσή τους σε πρόταση ρύθμισης που προέκυψε από το υπολογιστικό εργαλείο της Πλατφόρμας.
* Πλέον όμως, και ο οφειλέτης επιλέγει την αιτιολογία μη συναίνεσής του σε πρόταση ρύθμισης από τους αναρτημένους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα ή συμπληρώνει την αιτιολογία, προκειμένου να απορρίψει την πρόταση ρύθμισης.
* Τεκμαίρεται η συναίνεση στην προτεινόμενη ρύθμιση, κάθε πιστωτή που είναι χρηματοδοτικός φορέας (τράπεζα, διαχειριστή δανείου ή fund κλπ) για τον οποίον προκύπτει μηδενικό ποσό ανάκτησης, σύμφωνα με την αρχή της μη χειροτέρευσης, από το υπολογιστικό εργαλείο του Εξωδικαστικού. Τίθεται όμως ως όρος ότι «διασφαλίζεται για τον πιστωτή καταβολή ποσού που δεν υπολείπεται του ελάχιστου ποσού ανάκτησης οφειλής». Στην περίπτωση αυτή πάντως, όπου η συναίνεση του Πιστωτή τεκμαίρεται, δεν υπογράφει τη σύμβαση αναδιάρθρωσης, αλλά θεωρείται «καταλαμβανόμενος πιστωτής» και παύουν τα μέτρα αναγκαστικής είσπραξης σε βάρος του οφειλέτη.
* Παρέχεται η δυνατότητα υποβολής αίτησης και σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό αλλά ασκούν οικονομική δραστηριότητα.
* Η Ελληνική Ένωση Τραπεζών και η Ένωση Εταιρειών Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις, εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την έναρξη ισχύος της παρούσας διάταξης, υποχρεούνται να αποστείλουν στην Ειδική Γραμματεία Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους (ΕΓΔΙΧ) επιστολή, με την οποία προσδιορίζουν τους λόγους μη συναίνεσης σε πρόταση ρύθμισης, οι οποίοι αναρτώνται στην ηλεκτρονική πλατφόρμα από την ΕΓΔΙΧ. Οι χρηματοδοτικοί φορείς μπορούν να μεταβάλλουν τους λόγους μη συναίνεσης, όποτε αυτό είναι αναγκαίο. Οι εκάστοτε νέοι λόγοι μη συναίνεσης γνωστοποιούνται στην ΕΓΔΙΧ με επιστολή των ανωτέρω, αναρτώνται από αυτή στην ηλεκτρονική πλατφόρμα και ισχύουν μετά την παρέλευση πέντε (5) ημερών από την ως άνω γνωστοποίηση.
* Εντάσσονται και οφειλές υπέρ τρίτων, που έχουν βεβαιωθεί στην ΑΑΔΕ. Παρέχεται δυνατότητα υπαγωγής οφειλών που προέρχονται από επιχειρηματικά δάνεια και δάνεια φυσικών προσώπων που έχουν καταχωρισθεί στα βιβλία εισπρακτέων εσόδων της Φορολογικής Διοίκησης πριν την 1η Φεβρουάριου 2023. Τίθεται προθεσμία δύο (2) μηνών από τη θέση σε ισχύ των υπό ψήφιση διατάξεων, για τη δυνατότητα υποβολής νέας αίτησης για υπαγωγή στη διαδικασία εξωδικαστικής ρύθμισης οφειλών υπέρ τρίτων για τις οριζόμενες κατηγορίες οφειλετών.
* Προβλέπεται, σε περίπτωση ολικής προεξόφλησης της ρύθμισης της σύμβασης αναδιάρθρωσης, η χορήγηση έκπτωσης στο σύνολο των τόκων καταβολής που έχουν υπολογιστεί και αντιστοιχούν στον υπολειπόμενο αριθμό δόσεων της ρύθμισης.
* Tο επιτόκιο της ρύθμισης οφειλών μέσω εξωδικαστικού στην Εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία θα έχει πλέον σταθερό επιτόκιο 3%, αντί για το κυμαινόμενο που είναι σήμερα και Euribor συν 5 ποσοστιαίες μονάδες, που σήμερα είναι περίπου 7,6%.
* Επιτρέπεται, υπό όρους, η δυνατότητα εξαίρεσης ενήμερης ή ήδη ρυθμισμένης και ενήμερης οφειλής κατά την υποβολή αίτησης οφειλέτη για εξωδικαστική ρύθμιση των οφειλών του. Πρέπει να μην είναι 15% μεγαλύτερη από την δόση που προτείνει η πλατφόρμα του εξωδικαστικού.
* Παρέχεται η δυνατότητα για ένταξη στις ευνοϊκές ρυθμίσεις του εξωδικαστικού, για όλους εκείνους που έχουν συνολικές οφειλές πάνω από 10.000 ευρώ, ακόμη και στην περίπτωση που αυτή είναι σε έναν και μοναδικό φορέα (π.χ. τράπεζα ή στο δημόσιο).