«Τα τελευταία χρόνια στην Ελλάδα ο θεσμός Black Friday έχει επιμηκυνθεί από μία εβδομάδα έως και ένα μήνα (το ελληνικό φαινόμενο της «Black Month»), ενώ τα ποσοστά των εκπτώσεων και των προσφορών είναι μικρότερα των ποσοστών που κυμαίνονται σε άλλες χώρες, με συνέπεια να χάνεται εντελώς το πνεύμα της Black Friday, όπου σημειώνεται κάθετη πτώση τιμών και οι καταναλωτές να μην επωφελούνται στο έπακρο».
Αυτό σημειώνει η Ένωση Καταναλωτών Ποιότητα Ζωής (ΕΚΠΟΙΖΩ) σε ανακοίνωσή της στην οποία αναφέρει τι πρέπει να προσέξουν οι καταναλωτές για ασφαλείς αγορές. Οι καταναλωτές ενθαρρύνονται να:
- Κάνουν έρευνα αγοράς και να ελέγχουν όχι μόνο την τιμή (αρχική και νέα) αλλά και την ποιότητα των προϊόντων.
- Οριοθετήσουν τις ανάγκες τους και να προγραμματίσουν με λίστα τις αγορές που πρόκειται να κάνουν, οι οποίες θα συμβαδίζουν με τον προσωπικό ή οικογενειακό τους προϋπολογισμό αποφεύγοντας αλόγιστες δαπάνες.
- Ενημερωθούν για τις λεπτομέρειες και τους όρους της συναλλαγής τους, όταν αγοράζουν προϊόντα με δόσεις. Ιδίως για αγορές με πιστωτική κάρτα, να είναι πάντα ενημερωμένοι για τους όρους και τις προϋποθέσεις της συγκεκριμένης αγοράς.
- Ζητάνε πάντα την απόδειξη για τα προϊόντα που έχουν αγοράσει. Σε περίπτωση που το προϊόν είναι ελαττωματικό και θελήσουν να το επιστρέψουν ή να το αλλάξουν, η επίδειξη της απόδειξης είναι απαραίτητη.
Οι προσφορές, οι εκπτώσεις και η δωρεάν αποστολή είναι σημαντικοί παράγοντες. Όπως υπενθυμίζει η ΕΚΠΟΙΖΩ:
- Ελέγξτε την αρχική τιμή του προϊόντος και όχι το ποσοστό της έκπτωσης. Η χαμηλότερη τιμή του τελευταίου μήνα λαμβάνεται ως τιμή αναφοράς και πάνω σε αυτή θα πρέπει να γίνεται οποιαδήποτε μείωση αποφασίζει να κάνει η επιχείρηση.
- Οι πολιτικές επιστροφής/αλλαγής, η γρήγορη αποστολή και οι διαδικτυακές κριτικές παίζουν σημαντικό ρόλο.
- Οι υπερβολικά ή οι ασυνήθιστα μεγάλες μειώσεις τιμών ενδέχεται σε ορισμένες περιπτώσεις να υποκρύπτουν δόλιες και παραπλανητικές πρακτικές, όπως για παράδειγμα η πώληση απομιμητικών προϊόντων.
- Οι πρακτικές εξαπάτησης των καταναλωτών, πρωτίστως κατά τις ηλεκτρονικές αγορές, από επιτήδειους εμπόρους ή από πρόσωπα που ψευδώς παριστάνουν τους εμπόρους (συνήθως, μέσω καναλιών κοινωνικής δικτύωσης π.χ. Facebook, Instagram, Tik Tok). Προσοχή στις άγνωστες ή πρωτοεμφανιζόμενες ηλεκτρονικές επιχειρήσεις.
Η ΕΚΠΟΙΖΩ υπενθυμίζει και τα δικαιώματα των καταναλωτών:
- Το δικαίωμα αναιτιολόγητης, αζήμιας υπαναχώρησης και επιστροφής του προϊόντος στις ηλεκτρονικές αγορές εντός 14 ημερών από την ημερομηνία της παραλαβής του.
- Σε περίπτωση ελαττωματικού ή διαφορετικού προϊόντος από αυτό που ο καταναλωτής έχει παραγγείλει, ο πωλητής είναι υποχρεωμένος να το αντικαταστήσει με δικά του έξοδα ή να επιστρέψει το ποσό.
- Η εγγύηση του προϊόντος. Η διάρκεια της νόμιμης εγγύησης είναι δύο χρόνια.
- Οι καταναλωτές θα πρέπει να αναζητούν συνδυαστικά και άλλες εγγυήσεις, όπως ενδεικτικά:
- Αναρτημένα στην ιστοσελίδα του καταστήματος τα πλήρη στοιχεία της επιχείρησης (Εταιρική επωνυμία, έδρα, ταχυδρομική και ηλεκτρονική (email) διεύθυνση, ΑΦΜ, τηλέφωνα επικοινωνίας (που θα πρέπει να είναι σταθερά και όχι κινητά), αριθμό καταχώρησης στο ΓΕΜΗ),
- Εναλλακτικοί τρόποι πληρωμής. Προτιμήστε τη αντικαταβολή ή τις προπληρωμένες κάρτες. Ειδικά η τραπεζική κατάθεση, εάν εμφανίζεται ως αποκλειστικός τρόπος πληρωμής και εάν, ταυτόχρονα, απαιτείται από τον έμπορο η προεξόφληση όλου του ποσού της αγοράς, θα πρέπει να προβληματίζει ιδιαιτέρως τους καταναλωτές και να τους καθιστά εξαιρετικά διστακτικούς.
- Να μην παρατηρείται μεγάλος αριθμός οaρθογραφικών και γραμματικών/συντακτικών λαθών σε σημαντικά κείμενα της ιστοσελίδας της επιχείρησης (π.χ. στις περιγραφές των προϊόντων, στους όρους χρήσης ή στην πολιτική προσωπικών δεδομένων), τα οποία είναι ένδειξη προχειρότητας, αλλά και δόλιων προθέσεων.
- Διαβάστε προσεκτικά τους όρους χρήσης του ηλεκτρονικού καταστήματος προτού προβείτε σε αγορά ή ρωτήστε για την πολιτική του καταστήματος, όταν αυτό είναι φυσικό κατάστημα, σε περίπτωση επιστροφής του προϊόντος,
- Σε περίπτωση που η επιχείρηση δεν παραδώσει εμπρόθεσμα το προϊόν, θυμηθείτε ότι οι συναλλαγές μέσω χρεωστικής ή πιστωτικής κάρτας προσφέρουν ουσιαστικές δικλείδες ασφαλείας για τους καταναλωτές, σε περίπτωση ακύρωσης της συναλλαγής. Αντίθετα η πληρωμή με κατάθεση σε τραπεζικό λογαριασμό του προμηθευτή, θα πρέπει να αποφεύγεται.
- Ελέγξτε την παραγγελία σας. Εάν το παραδοθέν προϊόν δεν αντιστοιχεί στην παραγγελία ή είναι κατεστραμμένο, ο πωλητής είναι υπεύθυνος. Διατηρείτε πάντα όλα τα πιθανά αποδεικτικά στοιχεία, όπως φωτογραφίες και αποδείξεις πληρωμής, ώστε να μπορείτε να αποδείξετε το πρόβλημα εάν είναι απαραίτητο.
Σε περίπτωση που παρατηρήσετε κάποιο ελάττωμα εντός 30 ημερών, έχετε την επιλογή να ζητήσετε εναλλακτικά:
α. ένα νέο προϊόν,
β. επιστροφή χρημάτων,
γ. μείωση τιμής (ανάλογη με την έλλειψη συμμόρφωσης),
δ. επισκευή προϊόντος.