Protest rally by pensioners in Thessaloniki, Greece on March 31, 2022. / Συγκέντρωση και πορεία διαμαρτυρίας από συνταξιούχους, Θεσσαλονίκη, 31 Μαρτίου 2022.
Στο Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο (ΑΕΔ) αργά χθες το απόγευμα κατά την συνεδρίαση του με πρόεδρο την πρόεδρο του ΣτΕ Ευαγγελία Νίκα και εισηγήτρια την σύμβουλο Επικρατείας Ειρήνη Σταυρουλάκη, συζητήθηκε το αν είναι συνταγματική ή όχι η κατάργηση των τριών δώρων-επιδομάτων (Χριστουγέννων, Πάσχα και θερινής άδειας) στις επικουρικές συντάξεις του ιδιωτικού τομέα για το 11μηνο από 11.6.2015 έως 11.5.2016 που έγιναν με το «νόμο Κατρούγκαλου» και εάν όντως έχουν εκδοθεί αντίθετες αποφάσεις για το επίμαχο θέμα μεταξύ του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας.
Ειδικότερα, η κυρία Σταυρουλάκη έθεσε ζήτημα αν πράγματι υπάρχει θέμα αντιθέτων αποφάσεων (δηλαδή θέμα παραδεκτού) μεταξύ των αποφάσεων του ΣτΕ και του Α.Π., καθώς το κάθε ένα από αυτά τα δύο δικαστήρια επελήφθη επι διαφορετικών νομοθετικών δεδομένων.
Κατά την εισηγήτρια, τον Α.Π. τον απασχόλησε υπόθεση επί μερισμάτων επιδομάτων εορτών και αδείας, ενώ αντίθετα το ΣτΕ το απασχόλησε υπόθεση που αφορά σε περικοπές κύριων συντάξεων και επιπρόσθετα το ΣτΕ ασχολήθηκε με επικουρικές συντάξεις χορηγούμενες σε συνταξιούχους του ΙΚΑ.
Σύμφωνα με την κυρία Σταυρουλάκη, «θα πρέπει επομένως να ερευνηθεί εάν το μετοχικό Ταμείο Υπαλλήλων της Τράπεζας της Ελλάδος δύναται να θεωρηθεί φορέας επικουρικής ασφάλισης όμοιος με εκείνους, για τους οποίους έκρινε το ΣτΕ και εάν επομένως τίθεται στις δυο αποφάσεις (σ.σ.: του ΣτΕ και του Α.Π.) το ίδιο ζήτημα ή εάν αντιθέτως, οι διαφορές μεταξύ των φορέων επικουρικής ασφαλίσεως, στους οποίους αφορούσε η κάθε απόφαση, ήταν τέτοιας φύσεως, ώστε να καθίσταται διαφορετικό το κριθέν με αυτές ζήτημα».
Στην συνέχεια οι συνήγοροι των συνταξιούχων της Τράπεζας της Ελλάδος, υποστήριξαν ότι το ΑΕΔ πρέπει να ξεπεράσει το σκόπελο του παραδεκτού και να εισέλθει στο θέμα της συνταγματικότητας ή όχι των επίμαχων περικοπών, καθώς τα εν λόγω δύο δικαστήρια ερμήνευσαν τις ίδιες νομοθετικές διατάξεις.
Ο συνήγορος της Τράπεζας, όπως και του ΕΦΚΑ που έκανε παρέμβαση υπέρ της Τράπεζας, υποστήριξαν ότι ο Α.Π. έκρινε τις ίδιες νομοθετικές διατάξεις με αυτές του ΣτΕ και υπάρχει αντίθετη ερμηνεία του ίδιου νομοθετικού πλαισίου. Κατά συνέπεια πρέπει το ΑΕΔ να εισέλθει στην ουσία της υπόθεσης. Παράλληλα, χαρακτήρισαν ορθή την απόφαση του Α.Π.
Υπενθυμίζεται, ότι ο Άρειος Πάγος τον περασμένο Ιανουάριο ήρθε σε αντίθεση με την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας για το επίμαχο θέμα και η διαφωνία αυτή παραπέμφθηκε προς οριστική κρίση στο ΑΕΔ, ενώ στο μεσοδιάστημα πραγματοποίησαν παρεμβάσεις 9 εργατικά Σωματεία.
Συγκεκριμένα, μετά την απόφαση της Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, η οποία κατά πλειοψηφικά (14 υπέρ έναντι 11 κατά), έκρινε αντισυνταγματικές και αντίθετες στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) τις περικοπές και των τριών δώρων των επικουρικών συντάξεων που έγιναν το 2012, ήρθε τον περασμένο Ιανουάριο το Β2 Εργατικό Τμήμα του Αρείου Πάγου και έκρινε ότι όλες οι περικοπές των τριών δώρων που έγιναν με το μνημονιακό νόμο 4093/2012 είναι συνταγματικές και σύμφωνες με την ΕΣΔΑ, καθώς «η θέσπισή τους εξυπηρετούσε σκοπούς δημοσίου συμφέροντος» και όχι μόνο.
Το Β2 Εργατικό Τμήμα του Αρείου Πάγου, με πρόεδρο των αντιπρόεδρο Νικόλαο Πιπιλίγκα και εισηγήτρια την αρεοπαγίτη Κωνσταντίνα Νάκου, κατέρριψε ομόφωνα τους ισχυρισμούς της Ολομέλειας του ΣτΕ αντικρούοντας με δικούς του αντίθετους νομικούς συλλογισμούς την υπ΄ αριθμ. 2287/2015 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ.
Βασικό επιχείρημα των εργατοδικών του Β2 Τμήματος είναι ότι δεν είναι συνταγματικά αναγκαία η σύνταξη αναλογιστικής μελέτης επιπτώσεων πριν γίνουν οι περικοπές των επιδομάτων, όπως έχει κρίνει η Ολομέλεια του ΣτΕ, αλλά είναι και πάγια νομολογία της στο θέμα αυτό.
Αντίθετα, το ΣτΕ με μια σειρά αποφάσεων της Ολομέλειας του (2287- 2290/2015) έχει κρίνει ότι οι περικοπές των συντάξεων που έγιναν το 2012 προσκρούουν σε συνταγματικές αρχές όπως είναι της αναλογικότητας και της ισότητας στα δημόσια βάρη και σε άλλες επιταγές άρθρων του Συντάγματος, όπως είναι τα άρθρα 2, 4, 22, 25, 106, κ.λπ.
Ακόμη, η Ολομέλεια του ΣτΕ έκρινε ότι πριν τις περικοπές που έγιναν το 2012 δεν προηγήθηκε επιστημονική μελέτη για τις επιπτώσεις που θα υπάρχουν στο βιοτικό επίπεδο των συνταξιούχων από τις περικοπές των συντάξεων, αλλά και την αναγκαιότητα των περικοπών αυτών.
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)