Η άνοδος του Ντόναλντ Τραμπ και του Μπέρνι Σάντερς, υποψηφίων για χρίσμα των Ρεπουμπλικάνων και των Δημοκρατικών αντίστοιχα για τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ φέτος, αποτυπώνει την οργή που νιώθουν σήμερα οι Αμερικάνοι, αναφέρει το αμερικανικό δίκτυο CNN.
Σύμφωνα με δημοσκοπήσεις, η οικονομία αποτελεί το πρωταρχικό θέμα για τους Αμερικανούς ψηφοφόρους. Οι ψηφοφόροι πιστεύουν ότι η μεσαία τάξη εξαφανίζεται, το εμπόριο πλήττει την απασχόληση στην εγχώρια αγορά εργασίας και τα παιδιά τους δεν θα έχουν καμία ελπίδα στο μέλλον, αναφέρει το CNN και επιχειρεί να εξηγήσει τους λόγους για τη σύγχυση και την απογοήτευση των Αμερικανών.
Ο Τραμπ είναι περισσότερο δημοφιλής ανάμεσα στους λευκούς άνδρες χωρίς δίπλωμα πανεπιστημίου και με εισόδημα κάτω των 50.000 δολαρίων το χρόνο. Ο Σάντερς είναι πολύ δημοφιλής επίσης ανάμεσα στους λευκούς, ιδιαίτερα της μεσαίας τάξης.
Τα νοικοκυριά στις ΗΠΑ κερδίζουν περίπου τα ίδια που κέρδιζαν το 1995
Μεγάλη σύγχυση επικρατεί σε σχέση με το λόγο για τον οποίο άνω του 80% των ψηφοφόρων λένε ότι ανησυχούν για την οικονομία την ώρα που η χώρα καταγράφει ρυθμούς ανάπτυξης και η ανεργία είναι τόσο χαμηλή. Μια ματιά, όμως, στο πόσα χρήματα φέρνουν σπίτι οι αμερικανικές οικογένειες τα τελευταία χρόνια λύνει το μυστήριο. Τα αμερικανικά νοικοκυριά σήμερα κερδίζουν όσο και πριν από 20 χρόνια (αν συνυπολογίσει κανείς τον πληθωρισμό). Αυτό όμως καθιστά δύσκολη την καθημερινότητα, ιδιαίτερα για τις υπερχρεωμένα νοικοκυριά.
Η ζωή είναι δύσκολη χωρίς πανεπιστημιακό δίπλωμα
Το ποσοστό ανεργίας των εργαζομένων χωρίς απολυτήριο Λυκείου είναι σχεδόν τριπλάσιο απ’ ό,τι αυτών με πανεπιστημιακό δίπλωμα – και οι μισθοί τους είναι πολύ χαμηλότεροι, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας.
Αυτοί οι εργαζόμενοι αντιπροσωπεύουν την πλειονότητα των εργαζομένων στον αμερικανικό μεταποιητικό κλάδο. Κάποιες από αυτές τις θέσεις εργασίας έχουν μεταφερθεί στο εξωτερικό ή απλά έχουν αντικατασταθεί από μηχανές. Ενώ στις ΗΠΑ έχουν δημιουργηθεί άλλες θέσεις εργασίας, οι εργαζόμενοι χωρίς πτυχίο ανώτερης εκπαίδευσης δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες. Αυτό τους επηρεάζει σημαντικά, οδηγώντας κάποιους από αυτούς ακόμα και στην αυτοκτονία.
Μειώνεται το ποσοστό των λευκών ανδρών στην αγορά εργασίας
Τη δεκαετία του ’50, περίπου εννέα στους 10 λευκούς άνδρες είχαν ή έψαχναν για δουλειά. Έκτοτε, όμως, αντιμετωπίζουν αυξανόμενο ανταγωνισμό στην αγορά εργασίας, καθώς έχουν αυξηθεί οι ισπανόφωνοι εργαζόμενοι και οι γυναίκες. Οι λευκοί άνδρες σταθερά βγαίνουν εκτός της αγοράς εργασίας, ενώ κάποιοι σταμάτησαν να ψάχνουν για δουλειά. Το ποσοστό των λευκών ανδρών στο εργατικό δυναμικό υποχωρεί εδώ και έξι δεκαετίες – στο 72% σήμερα από το 88% το 1954. Αντίθετα, το ποσοστό των ισπανόφωνων βρίσκεται σήμερα στο 80%, ενώ για τους μαύρους άνδρες είναι στο 67%.
Η ανισότητα πράγματι επιδεινώνεται
Οι πλούσιοι έχουν γίνει πλουσιότεροι και τα κέρδη των επιχειρήσεων φθάνουν σε επίπεδα ρεκόρ. Η ανισότητα σήμερα στις ΗΠΑ είναι στα επίπεδα που ήταν και τη δεκαετία του ’20. Το ήμισυ των εισοδημάτων που αποκτήθηκε στις ΗΠΑ το 2014 ήταν στα χέρια του 10% των ανώτερων εισοδηματικά στρωμάτων. Το 1990, το ποσοστό αυτό ήταν στο 40% και το 1980 στο 35%, σύμφωνα με στοιχεία που συνέλεξε ο Εμμάνουελ Σάεζ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϋ στην Καλιφόρνια, και ειδικός σε θέματα εισοδηματικών ανισοτήτων.
Οι ειδικευμένοι εργαζόμενοι με πανεπιστημιακή μόρφωση έχουν ευκαιρίες για καλύτερη ζωή (τουλάχιστον κάποιοι από αυτούς). Οι εργαζόμενοι χωρίς ειδίκευση έχουν να ανταγωνιστούν το παγκόσμιο εργατικό δυναμικό. Πολλοί εξ αυτών νιώθουν αδύναμοι μπροστά στη δύναμη της παγκοσμιοποίησης. Και αυτό το αίσθημα οργής είναι κάτι που φαίνεται να εκμεταλλεύονται και ο Τραμπ και ο Σάντερς.