Αν κάνατε μια επίσκεψη στο Instagram σήμερα (Πέμπτη 27/5) θα διαπιστώσατε πως υπάρχει μια ενημέρωση. Αφορά τη δυνατότητα μας να ‘εξαφανίσουμε’ τον αριθμό των likes που συγκεντρώνει το όποιο post μας από τους «φίλους» μας.
Σε περίπτωση που αναρωτιέστε γιατί να το κάνετε αυτό -γιατί να «κρύψετε» τα likes-, δεδομένου ότι όσα χρόνια «υπάρχετε» στα social networks, αν έχετε διαπιστώσει κάτι είναι πως έχουν δομηθεί πάνω στο να ‘αρέσουμε’ και μετά δομήθηκαν πάνω σε αυτήν την πληροφορία εκατομμύρια προσωπικότητες (προέκυψε και νέος κωδικός στην εφορία -influencers- με τα likes να δίνουν τα trends), η πλατφόρμα έδωσε μια απάντηση. Δεν θα λέγατε πως είναι και ο θρίαμβος της επαρκούς.
«Οι χρήστες θα επικεντρωθούν στις φωτογραφίες και τα videos που μοιράζονται και όχι στο πόσα likes θα πάρουν. Χρηματοδοτούμε εξωτερική έρευνα για την εμπειρία των χρηστών και πώς μπορούμε να βελτιώσουμε τις πολιτικές και τα προϊόντα μας, για να στηρίξουμε την κοινότητα μας, αποδεχόμενοι τις σχετικές προτάσεις που μας έκαναν ακαδημαϊκοί και μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί».
Το Instagram και το Facebook -όπου ανήκει το Instagram-, έχουν μαζί κοντά στους 4.000.000.000 χρήστες. Ως εκ τούτου είναι δυο εκ των πιο δημοφιλών του είδους, παγκοσμίως και μοιραία τέθηκαν στο επίκεντρο δριμείας κριτικής που τα θέλουν να τροφοδοτούν την τοξικότητα των social media. Αυτή που κάνει κακό στη ψυχική υγεία των χρηστών -και της κοινωνίας-, αλλά και του τρόπου που ‘βλέπουμε’ όλοι το σώμα μας (βλ. body shaming). Είχαν προηγηθεί ουκ ολίγες έρευνες που αποδείκνυαν πως τα μέσα αυτά και οι λειτουργίες του δημιούργησαν βία, μίσος και παραπληροφόρηση, που τώρα πρέπει να ελέγξουν.
Από τα μέσα του 2019 το Facebook και το Instagram, το οποίο αγόρασε ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ το 2012 έναντι ενός δισεκατομμυρίου δολαρίων, δοκίμαζαν (τέσταραν) την ικανότητα των χρηστών να ‘κρύβουν’ τα likes «ώστε να γίνεται η εμπειρία όλων στα social networks πιο ευχάριστη». Ή αν προτιμάτε, λιγότερο στρεσογόνα. Το Instagram έγινε το πρώτο social media που συνεργάστηκε με «τρίτο μέρο». Ήταν η Jed Foundation, ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός με αποστολή την πρόληψη των αυτοκτονιών μεταξύ των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων. Από τις εισηγήσεις που έγιναν εμφανίστηκε το «εργαλείο» που μας επιτρέπει να φιλτράρουμε το προσβλητικό περιεχόμενο στα DM μας, να ‘κρύβουμε’ αιτήματα και να «μιουτάρουμε» άλλους χρήστες.
Ο επικεφαλής του social network, Άνταμ Μόζερι εξήγησε ότι «το feedback που πήραμε από το τεστ με την απόκρυψη των likes, αποδείκνυε πως κάποιοι χρήστες ένιωθαν καλύτερα χωρίς τα likes, ενώ άλλοι ήταν ενοχλημένοι που δεν είχαν πρόσβαση σε αυτήν την πληροφορία. Κυρίως εκείνοι που είχαν να κερδίσουν κάτι από αυτήν -δουλειά ή δημοτικότητα». Κάτι άλλο που δίδαξαν τα τεστ στον κολοσσό ήταν πως δεν ‘έχασε’ χρήστες, κάτι που φοβόταν πως θα γίνει. «Αποδείχθηκε πως δεν επηρεάζεται η εμπειρία τους και ότι δεν χρησιμοποίησαν το app λιγότερο ή περισσότερο». Και για αυτό, με απόφαση από τα ‘αρχηγεία’ (βλ. Facebook) το Instagram προχώρησε σήμερα (Πέμπτη 27/5) στην παρουσίαση της νέας πραγματικότητας. Θα ακολουθήσει το Facebook σε λίγες εβδομάδες.
Γιατί όμως, γίνεται αυτό; Το να πετάξουν το μπαλάκι στους χρήστες ήταν ο πιο εύκολος τρόπος που είχαν, ώστε να συνταχθούν με τους κανόνες και τις απαιτήσεις της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας -προκειμένου να σταματήσουν να επηρεάζουν τη σωματική και ψυχική υγεία των δισεκατομμυρίων χρηστών τους. Όπως γράφει το Vox “η επιλογή αυτή είναι ένα ακόμα παράδειγμα του πώς το Facebook συνηθίζει να αποφεύγει τις ευθύνες για τις χειρότερες παρορμήσεις και επιπτώσεις των πλατφορμών του, στους χρήστες. Παράλληλα, υπόσχεται περισσότερες νέες ‘επιλογές’”.
Προς το παρόν μόνο στο Instagram μπορείτε να πάτε στα settings, από εκεί στα posts και εκεί θα βρείτε την κουκκίδα που όταν αν την ενεργοποιήσετε, θα εξαφανιστεί η μέτρηση των likes. Μπορείτε να τα «κρύψετε» πριν ποστάρετε ή και μετά. Πέραν των likes στα δικά σας posts, έχετε τη δυνατότητα να μη βλέπετε και αυτά σε posts άλλων, όπως κάνουμε scroll down.
Αν επιλέξετε να κάνετε opt out (δηλαδή, να μη χρησιμοποιήσετε τη νέα δυνατότητα), οι ‘φίλοι’ σας θα βλέπουν μια λίστα με αυτούς που ‘πάτησαν’ το like στο post σας, αλλά όχι τον αριθμό αυτών. Η συγκεκριμένη πληροφορία θα είναι διαθέσιμη μόνο για τον κάτοχο του λογαριασμού.
Και ενώ γίνονται όλα αυτά, το Facebook ετοιμάζει version του Instagram, για παιδιά έως 13 χρόνων, με περισσότερους από 40 εισαγγελείς των ΗΠΑ να έχουν εκφράσει ήδη την αντίθεση τους και να έχουν παρακαλέσει τον κολοσσό να μην το κάνει -παραθέτοντας μια μακρά λίστα με λόγους που προέκυψαν από έρευνες για τις συνέπειες της χρήσης των social media στη ψυχή και το μυαλό των παιδιών. Ο Μόζερι σχολίασε ότι «πιστεύουμε πως είναι για το καλό όλων να δώσουμε στους γονείς την εποπτεία, τη διαφάνεια και τον έλεγχο του τρόπου που χειρίζονται τα παιδιά τους το Instagram, από το να προσποιούνται πως δεν ξέρουν ότι γίνεται ήδη χρήση, με τα παιδιά να λένε ψέματα για την ηλικία τους».