Οι Ευρωπαίοι ξεκινούν ήδη από σήμερα διαβουλεύσεις σε μία προσπάθεια διάσωσης της διεθνούς συμφωνίας για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα, την διατήρηση της οποίας επιθυμούν επίσης η Ρωσία και η Κίνα, παρά την ηχηρή έξοδο των ΗΠΑ που δημιουργεί βάσιμες ανησυχίες για μία μεγάλη ανάφλεξη στη Μέση Ανατολή.
Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν – ο οποίος ανέβηκε στην πρώτη γραμμή στην προσπάθεια να μεταπείσει τον Ντόναλντ Τραμπ, ματαίως- θα έχει το απόγευμα τηλεφωνική συνομιλία με τον ιρανό ομόλογο του Χασάν Ροχανί, ανακοίνωσε ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών Ζαν-Ιβ Λε Ντριάν στο ραδιοφωνικό δίκτυο RTL.
«Θα του κάνει γνωστή την επιθυμία μας να παραμείνουμε στη συμφωνία και να εξασφαλισθεί επίσης ότι το Ιράν θα σεβασθεί πλήρως τους όρους της συμφωνίας», είπε.
Η Κίνα ζήτησε επίσης την διαφύλαξη της συμφωνίας, την οποία έχει επίσης υπογράψει. Το Πεκίνο καλεί όλες τις πλευρές να ενεργήσουν με υπευθυνότητα «για την επιστροφή μόλις αυτό γίνει δυνατόν στην τήρηση ενός κειμένου που συμβάλλει στη διαφύλαξη της ειρήνης στην Μέση Ανατολή», σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας.
Οι υπουργοί Εξωτερικών των τριών ευρωπαϊκών χωρών της Ομάδας των 5 (Γαλλία, Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο) που έχουν υπογράψει το 2015 την συμφωνία η οποία έχει ως στόχο να εμποδίσει την Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικό όπλο, θα συναντηθούν την Δευτέρα με εκπροσώπους του Ιράν για να εξετάσουν τρόπους για τη διαφύλαξή της.
«Θέλουμε να παραμείνουμε εντός της συμφωνίας , να εξασφαλίσουμε επίσης ότι το Ιράν θα παραμείνει και ότι θα επιδείξει αυτοσυγκράτηση», επέμεινε ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών, προειδοποιώντας για τον κίνδυνο «ανάφλεξης» και «συγκρούσεων», εάν το Ιράν αποσυρθεί από την συμβιβαστική λύση του 2015 και παρασύρει και άλλες χώρες της Μέσης Ανατολής σε μία κούρσα ατομικών εξοπλισμών.
Ο Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε χθες την αποχώρηση των ΗΠΑ από την συμφωνία και την επαναφορά όλων των κυρώσεων κατά των εταιρειών που συνεργάζονται με το Ιράν, περιπλέκοντας την θέση των ευρωπαϊκών χωρών.
Ο Χασάν Ροχανί δήλωσε έτοιμος να συζητήσει με τους Ευρωπαίους, με τους Ρώσους και με τους Κινέζους πώς θα μπορέσουν να διαφυλαχθούν τα συμφέροντα του Ιράν μετά την αμερικανική έξοδο. Παράλληλα όμως απείλησε με την επανάληψη της διαδικασίας εμπλουτισμού του ουρανίου «χωρίς περιορισμούς», εάν αυτές οι διαπραγματεύσεις δεν δώσουν συγκεκριμένα αποτελέσματα τις προσεχείς εβδομάδες.
Η διεθνής συμφωνία έχει ως στόχο την διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών με το Ιράν και την επιστροφή της οικονομικής ανάπτυξης στη χώρα με αντάλλαγμα την δέσμευση της Τεχεράνης να περιορίσει τις πυρηνικές της δραστηριότητες, όμως υπάρχει ο κίνδυνος η αμερικανική αποχώρηση και η επαναφορά των αμερικανικών κυρώσεων να αποτρέψει τις ευρωπαϊκές εταιρείες από την δραστηριοποίησή τους στο Ιράν.
«Δεν είναι αποδεκτό οι ΗΠΑ να παίζουν τον οικονομικό χωροφύλακα του πλανήτη»
Ανακοινώνοντας την αποχώρηση των ΗΠΑ, ο Ντόναλντ Τραμπ επέλεξε την πιο ακραία επιλογή για τις κυρώσεις: όλες οι επιχειρήσεις, περιλαμβανομένων των ξένων εταιρειών, που βρίσκονται ήδη στο Ιράν έχουν από τρεις έως έξι μήνες για να αποχωρήσουν. Στην αντίθετη περίπτωση θα πληγούν από τιμωρητικά μέτρα που θα τους κλείσουν την πρόσβαση προς τις αμερικανικές αγορές. Και όσες βρίσκονται σε διαπραγματεύσεις για νέα συμβόλαια οφείλουν να τα εγκαταλείψουν αμέσως. Η γαλλική κυβέρνηση θα καλέσει εντός των προσεχών ημερών τις γαλλικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο Ιράν και να εξετάσουν τι μέτρα μπορούν να ληφθούν σε ευρωπαϊκό επίπεδο για να υπάρξει το μέγιστον της προστασίας από τις αμερικανικές κυρώσεις, δήλωσε ο γάλλος υπουργός Εξωτερικών, ενώ ο υπουργός Οικονομίας της Γαλλίας Μπρουνό Λε Μερ δήλωσε από την πλευρά του ότι δεν είναι αποδεκτό οι Ηνωμένες Πολιτείες να παίζουν τον οικονομικό χωροφύλακα του πλανήτη.
Μία ευρύτερη συμφωνία
«Οποιαδήποτε χώρα βοηθήσει το Ιράν στην επιδίωξή του να αποκτήσει πυρηνικά όπλα μπορεί να επίσης να υποστεί αμερικανικές κυρώσεις», δήλωσε ο Τραμπ, ενώ ο Τζον Μπόλτον, νέος σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας, άφησε να πλανάται η απειλή «συμπληρωματικών κυρώσεων».
Με άλλα λόγια, θα είναι πολύ παρακινδυνευμένο για μία ευρωπαϊκή εταιρεία να διατηρήσει τις επενδύσεις της στο Ιράν και ειδικά στον πετρελαϊκό τομέα.
Η Σαουδική Αραβία, πρώτη πετρελαϊκή εξαγωγική δύναμη παγκοσμίως και ενθουσιώδης υποστηρικτής, μαζί με το Ισραήλ του Μπενιαμίν Νετανιάχου, της απόφασης του Τραμπ, ανακοίνωσε σήμερα ότι θα λάβει όλα τα αναγκαία μέτρα για την αποφυγή ελλείψεων στην τροφοδοσία με πετρέλαιο μετά την αμερικανική έξοδο.
Εμανουέλ Μακρόν, Αγγελα Μέρκελ και Τερέζα Μέι δήλωσαν ήδη από χθες το απόγευμα αποφασισμένοι «να διασφαλίσουν την εφαρμογή της συμφωνίας διατηρώντας τα οικονομικά της πλεονεκτήματα» για τον ιρανικό πληθυσμό.
Ο Εμανουέλ Μακρόν από την πλευρά του επανέφερε την πρωτοβουλία του για μία συλλογική συνεργασία με στόχο την επίτευξη μίας «ευρύτερης» συμφωνίας η οποία θα παρατείνει μετά το 2025 τις ιρανικές δεσμεύσεις για το πυρηνικό του πρόγραμμα και θα συμπεριλάβει το ιρανικό βαλλιστικό πρόγραμμα και την ιρανική επιρροή στην περιοχή.
«Η πρωτοβουλία αυτή βρίσκεται ακόμη στο τραπέζι και ο πρόεδρος Τραμπ άλλωστε δεν την απέρριψε» ανακοινώνοντας την αποχώρηση των ΗΠΑ από την συμφωνία του 2015.
(AΠΕ-ΜΠΕ)