epa09938326 A view of cracked earth after a drop of water level at Tigris River in central the capital Baghdad, Iraq, 10 May 2022. Iraq is the fifth-most vulnerable nation in the world to the effects of climate change, including water and food insecurity, according to the UN, while the Iraqi government failed to creating a plan to better manage its water resources. EPA/AHMED JALIL
Θέλει «αέρα», αλλά δεν καταφέρνει και πολλά με τη βεντάλια. Κάτω από τη στέγη του σπιτιού της που είναι φτιαγμένη από λαμαρίνες η 74χρονη Ουμ Μοχάμεντ ασφυκτιά. Η θερμοκρασία στη Βασόρα στο νότιο Ιράκ είναι 45 βαθμοί Κελσίου, και το καλοκαίρι μόλις ξεκίνησε.
«Για το Θεό, έχουμε κουραστεί», ψιθυρίζει.
Ένας ασυνήθιστος καύσωνας πλήττει αυτό τον Ιούνιο το Ιράκ, με τη θερμοκρασία να είναι πάνω από το κανονικό. Στη Βαγδάτη το θερμόμετρο έδειχνε 50 βαθμούς υπό σκιά στις αρχές του μήνα, σύμφωνα με το κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο.
Λόγω της έλλειψης συντήρησης και πόρων, το δίκτυο ηλεκτροδότησης καταρρέει με αποτέλεσμα οι Ιρακινοί να έχουν ρεύμα μόνο μερικές ώρες την ημέρα. Και δεν μπορούν όλοι να πληρώνουν ιδιωτικές εταιρείες, καθώς το κόστος ανέρχεται σε περίπου 100 ευρώ τον μήνα για μια τετραμελή οικογένεια.
Το Ιράκ αντιμετωπίζει ένα καλοκαίρι βγαλμένο από την κόλαση, έπειτα από μια άνοιξη που σημαδεύτηκε από αμμοθύελλες και σκόνη, οι οποίες προκλήθηκαν επίσης από την κλιματική αλλαγή και την ερημοποίηση της χώρας, σύμφωνα με τους μετεωρολόγους.
«Καθώς οι καύσωνες και οι αμμοθύελλες αναμένεται να αυξηθούν, εκτιμάμε ότι θα έχουμε περισσότερους ασθενείς με προβλήματα υγείας που συνδέονται με το κλίμα», δήλωσε ο Σέιφ αλ Μπαντρ εκπρόσωπος του ιρακινού υπουργείου Υγείας.
Το κλίμα αλλάζει, η θερμοκρασία ανεβαίνει και το Ιράκ βρίσκεται στην πρώτη γραμμή των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής, προειδοποίησε ο πρόεδρος της χώρας Μπάρχαμ Σάλεχ. Ο ίδιος ζήτησε να αναχθεί η αντιμετώπιση των επιπτώσεών της «εθνική προτεραιότητα διότι αποτελεί υπαρξιακή απειλή για τις μελλοντικές γενιές».
Στην επαρχία οι σοδειές αναμένεται να είναι καταστροφικές. «Η ερημοποίηση πλήττει το 39% του εδάφους του Ιράκ, η σπανιότητα του νερού είναι ένα πρόβλημα που αφορά όλες τις επαρχίες μας», τόνισε ο Σάλεχ.
Προς το παρόν το κλίμα βρίσκεται σε δεύτερο πλάνο στην πολιτική ατζέντα.
Οκτώ μήνες μετά τις βουλευτικές εκλογές τα σιιτικά κόμματα, που έχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο, δεν έχουν καταφέρει να συμφωνήσουν ποιος θα είναι πρωθυπουργός της χώρας. Ο νυν πρωθυπουργός Μουστάφα Καζίμι ασχολείται με τις τρέχουσες υποθέσεις.
Για τον Νάτακ αλ Χαφάτζι, κάτοικο της Νασιρίγια, αυτό σημαίνει «να ζω χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα». Σήμερα η θερμοκρασία φτάνει τους 44 βαθμούς Κελσίου. «Εγώ αντέχω ακόμη, αλλά για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους είναι πολύ δύσκολο».
Αν και το Ιράκ είναι μία χώρα πλούσια σε υδρογονάνθρακες, είναι αντιμέτωπη με ελλείψεις στην ενέργεια. Γι’ αυτό χρειάστηκε να στραφεί στο Ιράν, το οποίο του προσφέρει το ένα τρίτο του φυσικού αερίου που χρειάζεται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
Όμως η Βαγδάτη όφειλε 1,6 δισεκ. δολάρια στην Τεχεράνη, η οποία της διέκοψε την παροχή αερίου για μερικές εβδομάδες την άνοιξη. Το Ιράκ τελικά ρύθμισε την οφειλή του στα μέσα Ιουνίου.
Ωστόσο οι πολυάριθμες, καθημερινές διακοπές ρεύματος δεν σταμάτησαν.
Παράλληλα το επίπεδο των ποταμών συνεχώς μειώνεται λόγω των μειωμένων βροχοπτώσεων και των φραγμάτων που έχουν δημιουργήσει το Ιράν και η Τουρκία.
Και αυτό είναι μόνο η αρχή. Η Παγκόσμια Τράπεζα εκτιμά ότι αν το Ιράκ δεν υιοθετήσει κατάλληλες πολιτικές, τα διαθέσιμα αποθέματα νερού της χώρας ενδέχεται να μειωθούν κατά 20% ως το 2050.
Στη Βαγδάτη ο 20χρονος Άμπας Νάσερ κάνει μεροκάματα σε οικοδομές. Σήμερα κουβαλά καρότσια με άμμο.
«Η ζέστη μας σκοτώνει», δηλώνει. Εργάζεται 11 ώρες την ημέρες για περίπου 20 ευρώ. Είναι πολύ λίγα, «αλλά αυτός που δεν κάνει τίποτα πεθαίνει από την πείνα».
Ο Αμπάς ζητεί καμία φορά από το αφεντικό του να κάνει ένα διάλειμμα, αλλά «αυτός δεν δέχεται. Λέει ότι πρέπει να δουλεύω».
(ΑΠΕ-ΜΠΕ)