epa07788999 Aerial view of deforested areas at the Amazon forest in Porto Velho, Rondonia, Brazil, 23 August 2019. The smoke of the fires covers the area causing poor visibility affecting air traffic. EPA/Joedson Alves
Κοιτώντας από τον ουρανό, ο Αμαζόνιος είναι μια απεραντοσύνη σε βαθύ πράσινο χρώμα, που διακόπτεται μόνο από γαλάζιους ποταμούς που τη διασχίζουν. Μία ατέλειωτη απεραντοσύνη! Προς το παρόν…
Γιατί, αν συνεχίσεις την πτήση μέχρι τις παρυφές του μεγαλύτερου τροπικού δάσους του πλανήτη, ανακαλύπτεις γιγάντιες καφετιές ουλές, εκεί όπου η ζούγκλα έχει αποψιλωθεί και στην συνέχεια καεί για να δοθεί χώρος σε δρόμους, στην εξόρυξη χρυσού, σε καλλιέργειες και κυρίως στα αγροκτήματα εκτροφής ζώων.
Είναι το περιβόητο τόξο της αποψίλωσης που χαράζει μία ανοικτή πληγή κατά μήκος της νότιας Αμερικής – μία καταστροφή εν εξελίξει για τον πλανήτη μας.
Μέχρι πρόσφατα, χάρη στην οργιώδη βλάστηση και το θαύμα της φωτοσύνθεσης, η Αμαζονία απορροφούσε μεγάλο μέρος των εκπομπών άνθρακα στην ατμόσφαιρα της Γης, απομακρύνοντας τον εφιάλτη της κλιματικής αλλαγής από το σημείο μη επιστροφής.
Ομως μελέτες δείχνουν ότι η Αμαζονία πλησιάζει το σημείο της κλιματικής ανατροπής, αυτό το κρίσιμο σημείο πέραν του οποίου η μεταβολή ενός οικοσυστήματος είναι αναπότρεπτη. Αν ξεπερασθεί, η Αμαζονία θα ξεραθεί, καθώς τα 390 δισεκατομμύρια δένδρα θα πεθαίνουν το ένα μετά το άλλο, και θα μετατραπεί σε σαβάνα.
Σήμερα, η καταστροφή επιταχύνεται, κυρίως από τότε που ο ακροδεξιός, κλιματοσκεπτικιστής Ζαΐρ Μπολσονάρο ανέλαβε την εξουσία στην Βραζιλία τον Ιανουάριο 2019. Θέλει να ανοίξει τις προστατευμένες εκτάσεις στις αγροτικές καλλιέργειες και τις εξορυκτικές δραστηριότητες στο 61% των εκτάσεων της Αμαζονίας που βρίσκονται στην βραζιλιάνικη επικράτεια.
Η καταστροφή προχωρά και στους εξαιρετικά πλούσιους βιότοπους περισσότερων των τριών εκατομμυρίων ζώων, ανάμεσά τους ο εμβληματικός αετός άρπυια και ο μεγαλοπρεπής ιαγουάρος.
Οι πληθυσμοί των ιθαγενών, οι φύλακες του Αμαζονίου που ακολουθούν αρχέγονες παραδόσεις, υποφέρουν από τις βίαιες εισβολές των χρυσωρύχων στα εδάφη τους.
Αλλά η καταστροφή δεν σταματά εδώ. Αν η Αμαζονία φθάσει στο σημείο μη επιστροφής, αντί να περιορισθεί, η κλιματική αλλαγή θα επιταχυνθεί, με την εκπομπή στην ατμόσφαιρα τεράστιων ποσοτήτων άνθρακα.
«Σκοτώνουμε την Αμαζονία», λέει η Λουτσιάνα Γκάτι, επιστήμονας ειδικευμένη στην Χημεία της Ατμόσφαιρας. «Οσο τρομακτικές και αν είναι οι προβλέψεις για την κλιματική αλλαγή, στην πραγματικότητα είναι αισιόδοξες (…) Θα φθάσουμε σε ένα σενάριο ταινίας τρόμου πολύ νωρίτερα από ό,τι περιμέναμε».
«Το μεγάλο πρόβλημα της Αμαζονίας είναι η ανομία», λέει ένας εκτροφέας της πολιτείας του Παρά στην Βραζιλία.
Αλλά το ακόμα μεγαλύτερο πρόβλημα πηγάζει από την ίδια την ιστορία της ανθρωπότητας: την σχέση μας με την Φύση, τις ακόρεστες ορέξεις μας, την ανικανότητά μας να σταματήσουμε πριν να είναι πολύ αργά. Διότι ο χρυσός, το ξύλο, η σόγια, το βοδινό κρέας που καταστρέφουν την Αμαζονία έχουν σχέση με την παγκόσμια ζήτηση και προσφορά.
Τα προϊόντα που πνίγουν την Αμαζονία βρίσκονται σε κάθε σπίτι σε ολόκληρο τον κόσμο!