Με «όπλα» τα πινέλα ζωγραφικής, βελόνες και κλωστές, δύο κορίτσια που αναγκάστηκαν στην εφηβεία να εγκαταλείψουν μόνες τις χώρες καταγωγής τους, αγωνίζονται πλέον να σταθούν στα πόδια τους και να βρουν τη θέση τους σε ένα περιβάλλον ολότελα ξένο, μακριά από τις οικογένειές τους… Δύο παιδιά που ήρθαν ασυνόδευτα στη χώρα μας, από το Αφγανιστάν και το Κονγκό, προσπαθούν να στήσουν τις ζωές τους με «όχημα» την τέχνη.
Οι 18χρονες Σελεστίν από το Κονγκό και Λίμα από το Αφγανιστάν μοιράζονται εδώ και λίγους μήνες ένα από τα διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης που λειτουργεί η ΑΡΣΙΣ- Κοινωνική Οργάνωση Υποστήριξης Νέων με απόφαση της Ειδικής Γραμματείας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, στο πλαίσιο του προγράμματος Ημιαυτόνομης Διαβίωσης (Supported Independent Living) και χρηματοδότηση από το Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης.
Τα κορίτσι, που είναι περίπου δύο χρόνια στην Ελλάδα, έχοντας φιλοξενηθεί σε διάφορες δομές, τους τελευταίους μήνες συγκατοικούν, πηγαίνουν σχολείο και κοιτούν το μέλλον με αισιοδοξία. Οσο για το εμπόδιο της γλωσσικής επικοινωνίας- η μία είναι γαλλόφωνη και η άλλη μιλάει περσικά και ελάχιστα αγγλικά- κατόρθωσαν να το ξεπεράσουν με πολύ καλή διάθεση και… νοηματική!
«Θέλω να μάθω τα πάντα για τη ραπτική και να γίνω σχεδιάστρια μόδας, αναμειγνύοντας το στυλ της πατρίδας μου με ευρωπαϊκές ιδέες», λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η νεαρή Σελεστίν, δείχνοντας με καμάρι ένα φόρεμα που σχεδίασε και έραψε μόνη της. Εδώ και έναν μήνα παρακολουθεί διαδικτυακά μαθήματα ραπτικής μέσω της ΜΚΟ «ΝΑΟΜΙ», ενώ πολύτιμος «δάσκαλός» της είναι -σύμφωνα με την ίδια- και το Youtube αφού μπορεί να παρακολουθεί βίντεο γύρω από τη μόδα. Η Σελεστίν πηγαίνει στην α’ τάξη ΕΠΑΛ και προσπαθεί κάθε μέρα να βελτιώσει τα ελληνικά της προκειμένου να καταφέρει να βρει στο μέλλον, εργασία στον τομέα της ραπτικής που ονειρεύεται. Προς το παρόν, σχεδιάζει τα πατρόν στο διαμέρισμά της και ράβει στη μηχανή της διάφορα ρούχα, αντρικά και γυναικεία, προσηλωμένη στον στόχο της.
Το δωμάτιο της Λίμα είναι γεμάτο με χρώματα από τις ζωγραφιές της. Το λιγομίλητο κορίτσι από το Αφγανιστάν, αγαπούσε τη ζωγραφική από μικρή αλλά ο πόλεμος την έκανε να «κατεβάσει» τα πινέλα της και να φύγει στην πιο τρυφερή ηλικία μόνη της για άλλη χώρα. «Σταμάτησα να ζωγραφίζω όταν ήμουν 10 χρονών εξαιτίας του πολέμου. Στην Ελλάδα ξανάρχισα, στο πρώτο lockdown και έκτοτε δεν σταμάτησα», τονίζει το κορίτσι που αγαπάει τα έντονα χρώματα αφού πλέον, αισθάνεται τη ζωή της «πιο χρωματιστή».
Προσπαθεί να μάθει ελληνικά -παρακολουθεί μάλιστα επιπλέον μαθήματα- και φοιτά στη β’ γυμνασίου, στο κοντινό σχολείο όπου μάλιστα έχει κάνει και μία φίλη και εξασκεί ακόμη περισσότερο τη γλώσσα.
Αν και η ζωγραφική είναι η μεγαλύτερή της αγάπη, θα ήθελε να σπουδάσει ιατρική, «αν συνδυάζεται βέβαια» όπως λέει χαμογελώντας. Πρόσφατα πάντως πουλήθηκε ένας πίνακάς της από διαδικτυακή πλατφόρμα έκθεσης εικαστικών έργων για την υποστήριξη προσφυγισσών, οι οποίες δημιουργούν έργα τέχνης. Το όνομα της πρωτοβουλίας: Women Without Barriers.
Οσο για το τι είναι αυτό που της λείπει περισσότερο, η απάντηση είναι αφοπλιστική: «Μου λείπει η μαμά μου»…
Σύμφωνα με την κοινωνική λειτουργό Φρόνη Ελπασίδου και την εκπαιδευτικό Μαρία Κουσκούκη από την ΑΡΣΙΣ, το πρόγραμμα Διαμερισμάτων Ημιαυτόνομης Διαβίωσης Ανηλίκων ξεκίνησε για την οργάνωση τον Σεπτέμβριο του 2019 και φιλοξενεί παιδιά σε διαμερίσματα από τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς. Υλοποιείται σε τρεις πόλεις (Θεσσαλονίκη, Ιωάννινα και Κοζάνη) και οι διαθέσιμες θέσεις φιλοξενίας είναι 72 αγοριών και 4 κοριτσιών σε διαμερίσματα που βρίσκονται στον αστικό ιστό των συγκεκριμένων πόλεων.
«Στοχεύουμε στην αυτονόμηση, στην ένταξη και τον επαγγελματικό προσανατολισμό των φιλοξενουμένων μας. Με 24ωρο έλεγχο και καθοδήγηση στην καθημερινότητα του σπιτιού, με υποχρεωτική συμμετοχή στην τυπική εκπαίδευση, με σειρά δράσεων και μαθημάτων και με ένα πολύμηνο πρόγραμμα επαγγελματικού προσανατολισμού, κάθε φιλοξενούμενος έχει την ευκαιρία να εξασφαλίσει την όσο το δυνατόν πιο ομαλή μετάβαση στην ενήλικη ζωή του», διευκρινίζουν.
«Αναφορικά με το διαμέρισμα στο οποίο διαμένουν τα κορίτσια», συνεχίζουν, «επιδιώκουμε να προσφέρουμε ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, στο οποίο οι ωφελούμενες θα έχουν τη δυνατότητα να εκφράσουν τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους, να αναγνωρίσουν αλλά και να εξελίξουν όλες τις δεξιότητες και τα ταλέντα τους και να διασυνδεθούν με κοινωνικά δίκτυα της πόλης, να βρουν την θέση τους μέσα σε αυτά και να αποκτήσουν ενεργό ρόλο, πάντα με την πλαισίωση της ομάδας υποστήριξης της ΑΡΣΙΣ».
«Αν θα θέλαμε να το συμπυκνώσουμε σε μια πρόταση, θα λέγαμε ότι “θέλουμε τα κορίτσια να νιώσουν ότι βρίσκονται στο δικό τους σπιτικό, στο δικό τους ασφαλές πλαίσιο”», καταλήγουν.