Ο ελληνικός κίνδυνος επικρέμαται ως “δαμόκλειος σπάθη” πάνω από το δημοψήφισμα της Βρετανίας για παραμονή ή αποχώρηση της χώρας από την ΕΕ, είναι ο τίτλος άρθρου του Σάιμον Νίξον στην αμερικανική εφημερίδα Wall Street Journal.
Ενώ απέχουμε δύο μήνες έως το δημοψήφισμα της Βρετανίας, η Ένωση είναι αποφασισμένη να βάλει σε τάξη τα του οίκου της, εξηγεί ο αρθρογράφος. Από τώρα έως τις 23 Ιουνίου, δεν θα πρέπει να επιτραπεί να συμβεί τίποτα που ενδεχομένως θα ενισχύσει το στρατόπεδο υπέρ του “Brexit” – μια έκβαση που το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο την περασμένη εβδομάδα προέβλεψε ότι θα πυροδοτήσει ένα σοβαρό περιφερειακό και διεθνές σοκ.
Το πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση ήταν η συμφωνία του περασμένου μήνα μεταξύ της ΕΕ και της Τουρκίας. Ωστόσο το ζήτημα που δεν έχει ακόμα διευθετηθεί είναι η διαμάχη της Ελλάδας με τους διεθνείς πιστωτές της για το πρόγραμμα διάσωσης της χώρας.
Παρά τις προσπάθειες να αρθεί το αδιέξοδο στο περιθώριο της εαρινής συνόδου του ΔΝΤ στην Ουάσινγκτον την περασμένη εβδομάδα, οι διαπραγματεύσεις για το ελληνικό πρόγραμμα συνεχίζουν να συναντούν τα ίδια εμπόδια που έχουν παραλύσει τη χώρα στο μεγαλύτερος μέρος των τελευταίων δύο ετών. Η Γερμανία και οι βορειοευρωπαίοι σύμμαχοί λένε ότι δεν θα δανείσουν περισσότερα χρήματα στην Ελλάδα εάν δεν συμφωνήσει να δανείσει στη χώρα και το ΔΝΤ. Αλλά το ΔΝΤ δεν θα προχωρήσει σε δανεισμό εάν η Αθήνα δεν δεσμευθεί σε αυστηρές μεταρρυθμίσεις και η Γερμανία δεν συμφωνήσει να επιτρέψει μια σημαντική ελάφρυνση χρέους στην Ελλάδα, πράγματα που κανείς από τους δύο δεν θέλει. Κανείς μέχρι στιγμής δεν έχει βρει τρόπο να επιλυθεί αυτό που Ευρωπαίος αξιωματούχος χαρακτηρίζει το «τρίγωνο της δυσπιστίας».
Οι ευρωπαίοι πιστωτές της Ελλάδας και το ΔΝΤ τουλάχιστον συμφώνησαν σε ένα πράγμα στην Ουάσινγκτον: πώς να επιλύσουν τις διαφορές τους για τους στόχους της επόμενης φάσης του ελληνικού προγράμματος.
Το τι θα συμβεί στη συνέχεια εξαρτάται από την Αθήνα. Πρέπει τώρα να συμφωνήσει στα μέτρα που είναι απαραίτητα για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι – μέτρα που το ΔΝΤ επιμένει ότι πρέπει να είναι ‘αξιόπιστα’. Εάν δεν επιτευχθεί ο στόχος για (πρωτογενές πλεόνασμα) 3,5%, η Γερμανία δεν θα συμφωνήσει σε ελάφρυνση χρέους και χωρίς εγγυήσεις για ελάφρυνση χρέους, το ΔΝΤ δεν μπορεί να συμμετάσχει στο πρόγραμμα.
Αλλά όπως έχουν τα πράγματα, υπάρχει μεγάλη απόσταση μεταξύ του ΔΝΤ και του Βερολίνου για το τι αποτελεί ρεαλιστικό μακροπρόθεσμο δημοσιονομικό στόχο για την Ελλάδα – το οποίο θα καθορίσει το ύψος της ελάφρυνσης χρέους που απαιτείται – και το χρόνο της όποιας μείωσης χρέους. Το Βερολίνο ανησυχεί ότι, εάν της δοθεί η ευκαιρία, η Αθήνα γρήγορα θα αρχίσει να δανείζεται και να ξοδεύει και πάλι.
Μπορεί να σπάσει αυτό το τρίγωνο δυσπιστίας, ανοίγοντας το δρόμο για μια συμφωνία τον Μάιο; Μόνο εάν οι κυβερνήσεις στην Αθήνα και το Βερολίνο είναι διατεθειμένες να κάνουν παραχωρήσεις, εκτιμά ο Νίξον επισημαίνοντας και ότι οι δύο θα πρέπει να θυσιάσουν σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο.