Τι προηγείται; Το σεξ ή ο έρωτας; Γιατί ξεστομίζονται με τέτοια άνεση χαρακτηρισμοί, όπως αλόγα, σκύλα, γοργόνα, για γυναίκες; Είναι το headbanging ανδρική υπόθεση; Είναι οι γυναίκες δαιμονισμένες που χρειάζονται εξορκισμό; Πού σταματά η ηδονοβλεπτική ματιά πάνω σε ένα γυναικείο σώμα; Και, τέλος πάντων, «είναι αυτό χορός»;
Το καθιερωμένο φεστιβάλ χορού της Στέγης κλείνει φέτος δέκα χρόνια, ανανεώνεται και δίνει τη σκυτάλη στη νέα γενιά γυναικών δημιουργών του χορού. 4 ημέρες, 6 παραγωγές, 2 masterclasses, μία συζήτηση με το κοινό και πολύς χορός εντός και εκτός σκηνών. Το ODD αγκαλιάζει το παράδοξο, καταργεί τα σύνορα και κοιτάζει στα μάτια την επόμενη δεκαετία.
Τι σκέφτεστε όταν σκέφτεστε τον σύγχρονο χορό; Η Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, εδώ και δέκα χρόνια, έχει προτείνει θεάματα σε ρινγκ και γήπεδα ποδοσφαίρου, μαγειρικά σόου και electropop μανιφέστα, περιπατητικές περφόρμανς, χορούς του δρόμου και κινησιολογικά έργα με τη χρήση VR και AI. Περίπου σαράντα νέοι χορογράφοι έχουν δώσει το «παρών», με το Φεστιβάλ Νέων Χορογράφων να γίνεται ο βατήρας για να φύγουν από τα σύνορα της Ελλάδας, περιοδεύοντας στο εξωτερικό και λαμβάνοντας διακρίσεις σε διεθνείς διοργανώσεις χορού. Κοιτώντας μπροστά, το φεστιβάλ, ως Onassis Dance Days (ODD) από φέτος, γεμίζει από 2 έως 5 Μαρτίου τις σκηνές της Στέγης και συνεχίζει να υποστηρίζει νέα πρωτότυπα έργα, τα οποία αναπτύσσονται στο πιο υβριδικό και δυναμικό είδος των σύγχρονων παραστατικών τεχνών, από καλλιτέχνες που, ανεξαρτήτως εθνικότητας, ηλικίας, αρτιμέλειας, χορευτικών ή μη καταβολών, αγαπούν να απαντούν λοξά στο πιο απλό ερώτημα του κόσμου: τι είναι χορός;
Όπως η Έλενα Αντωνίου, από την Κύπρο, η οποία επιδεικνύει αναπολόγητα το σώμα της σε ένα σόλο που παραπέμπει σε στριπτίζ, όπου τελικά όμως κανείς δεν γδύνεται, παρά μόνο το βλέμμα του θεατή (LANDSCAPE). Ή όπως η Χαρά Κότσαλη, η οποία ξετυλίγει στη σκηνή ένα τελετουργικό για την πνευματοκαταληψία και τον εξορκισμό από δαίμονες, του παρελθόντος και του μέλλοντος, προσωπικούς και συλλογικούς (tο be possessed). Ή, ακόμα, όπως η Νεφέλη Αστερίου, που μεταμορφώνεται σε γυναίκα-αράχνη, τίγρη, γαζέλα και πολλά άλλα, σε ένα σόλο που διερευνά τους στερεοτυπικούς ζωομορφικούς χαρακτηρισμούς του γυναικείου φύλου (bestiaire). Τέλος, η Ξένια Κογχυλάκη με ένα ντουέτο εμπνευσμένο από το headbanging: δύο γυναίκες κουνούν βίαια το κεφάλι τους στον ρυθμό της μουσικής – μια πρακτική συνδεδεμένη κυρίως με άντρες παρά με γυναίκες (Bang Bang Bodies).
Guest star για το 2023, η διεθνώς ανερχόμενη περφόρμερ, χορογράφος και σκηνοθέτρια Marina Otero από την Αργεντινή, για πρώτη φορά στην Ελλάδα, με το δίπτυχο FUCK ME και LOVE ME, όπου «ερωτικοποιεί» τη βιογραφία της καταθέτοντας τη δική της πρόταση για τα πράγματα – τόσο για το τι είναι χορός όσο και για το τι είναι ερωτική ζωή.
Οι επιμελητές του ODD, Ιλειάνα Δημάδη, Αφροδίτη Παναγιωτάκου και Κωνσταντίνος Τζάθας, αναφέρουν: «Αποκαλυπτικές. Αυτό είναι οι πέντε γυναίκες-δημιουργοί και ερμηνεύτριες των έργων του φετινού φεστιβάλ χορογράφων της Στέγης. Καμιά τους δεν γδύνεται. Εάν κάτι γδύνεται, είναι το βλέμμα μας πάνω σε ένα επίμαχο σώμα: το γυναικείο. Γιατί με τους χορούς τους ρίχνουν ένα όλοδικό τους, εκτυφλωτικά ανορθόδοξο φως σε μια σειρά από τοξικές πατριαρχικές πρακτικές, σε συστηματικές απόπειρες κοινωνικού ελέγχου στα σώματα και τις επιθυμίες τους: από την αντικειμενικοποίηση του γυναικείου σώματος ως σεξουαλικού φετίχ έως το στριπτίζ αυτό καθαυτό και από τον εξορκισμό δαιμονισμένων θηλυκών έως τη ρητορική μίσους και μειωτικής υποτίμησης με κλισέ λεκτικούς χαρακτηρισμούς, όπως «γαζέλα», «σκύλα» και «φάλαινα». Κοιτάζουν όλες τους κατάματα αυτή τη νέα εποχή, όταν και όπου τα σώματα, οι πόθοι και η σεξουαλικότητά τους -αρσενική, θηλυκή και όποια άλλη- δεν είναι απλώς πεδία μάχης, αλλά επίσης τοπία ενός είδους που επιδεικνύει αναπολόγητα την οντότητά του, όσο παράδοξη κι αν επιθυμεί το ίδιο να είναι. Παράδοξη όσο και το ODD».
Σχεδιασμός & Επιμέλεια ODD: Ιλειάνα Δημάδη, Αφροδίτη Παναγιωτάκου, Κωνσταντίνος Τζάθας
Επικεφαλής Παραγωγής: Βασίλης Παναγιωτακόπουλος
Οργάνωση Παραγωγής: Χριστίνα Πιτούλη, Δέσποινα Σιφνιάδου
Εκτέλεση Παραγωγής: Δανάη Γιαννακοπούλου, Ιουλία Σταμούλη, Δήμητρα Μπουζάνη
Τεχνική Διεύθυνση: Λευτέρης Καραμπίλας, Γιάννης Ντόβας
Stage Managers: Κατερίνα Γεωργουδάκη, Κατερίνα Κότσου, Ναταλία Βορριά, Μελίνα Λορκίδη
Artistic Mentoring: Moriah Evans, Christian Rizzo
Οργάνωση Δράσεων Εξωστρέφειας: Χριστίνα Λιάτα
Οργάνωση Δράσεων Onassis AiR: Νεφέλη Μυρωδιά, Μυρτώ Κατσιμίχα, Σωτηρία Σμυρναίου
Παραγωγή: Στέγη Ιδρύματος Ωνάση
Οι παραγωγές των Έλενας Αντωνίου, Νεφέλης Αστερίου, Ξένιας Κογχυλάκη και Χαράς Κότσαλη εντάχθηκαν στο πρόγραμμα του Onassis Dance Days ύστερα από πρόκρισή τους στο Open Call Onassis Stegi Future N.O.W.
FUCK ME / LOVE ME | Marina Otero
FUCK ME | Πέμπτη 2 Μαρτίου & Παρασκευή 3 Μαρτίου | 20:30 | Κεντρική Σκηνή
LOVE ME | Σάββατο 4 Μαρτίου & Κυριακή 5 Μαρτίου | 20:30 | Κεντρική Σκηνή
Ηλικίες: 18+
«Γάμα με / Αγάπα με». Με αυτές τις συστάσεις κάνει την πρώτη εμφάνισή της στην Ελλάδα η διεθνώς ανερχόμενη χορογράφος Marina Otero από την Αργεντινή, «ερωτικοποιώντας» τη βιογραφία της με ένα δίπτυχο που δηλώνει περίτρανα «πρώτα σεξ, μετά αγάπη…».
LANDSCAPE | Έλενα Αντωνίου
Πέμπτη 2 Μαρτίου – Κυριακή 5 Μαρτίου | 18:30 | Κεντρική Σκηνή
Ηλικίες: 16+
Κανένας δεν γδύνεται, όλοι αναστενάζουν. Ηδονή και τραύμα μαζί. Ένα σόλο στα όρια του στριπτίζ, με την Έλενα Αντωνίου να υπερσεξουαλικοποιεί, να υπερεκθέτει και να αυτοαντικειμενικοποιεί το σώμα της.
bestiaire | Νεφέλη Αστερίου
Πέμπτη 2 Μαρτίου | 17:30 | Μικρή Σκηνή
Παρασκευή 3 Μαρτίου | 19:30 | Μικρή Σκηνή
Η γυναίκα-φάλαινα, η γυναίκα-γαζέλα, η γυναίκα-σειρήνα, η σκύλα, η γοργόνα… Ένα σόλο μεταμορφώσεων, βασισμένο στα ζωομορφικά κλισέ χαρακτηρισμών του γυναικείου φύλου.
Bang Bang Bodies | Ξένια Κογχυλάκη
Πέμπτη 2 Μαρτίου | 19:30 | Μικρή Σκηνή
Παρασκευή 3 Μαρτίου | 17:30 | Μικρή Σκηνή
Το κούνημα του μακρυμάλλικου κεφαλιού, δηλαδή το headbanging, είναι η πηγή έμπνευσης αυτού του γυναικείου ντουέτου που επανοικειοποιείται μια κλασική αρρενωπή πρακτική. Μέχρι τελικής πτώσεως.
to be possessed | Χαρά Κότσαλη
Σάββατο 4 Μαρτίου & Κυριακή 5 Μαρτίου | 19:30 | Μικρή Σκηνή
Δαίμονες. Πνεύματα. Εξορκισμοί. Στα όρια της περφόρμανς και του live concert, η Χαρά Κότσαλη στήνει ένα σόλο για την πνευματοκαταληψία, για την οποία πρωτίστως γυναίκες κατηγορήθηκαν και άνδρες τις εξόρκισαν.
Masterclasses
Στο πλαίσιο του φεστιβάλ, το Σαββατοκύριακο 4 και 5 Μαρτίου 2023 θα πραγματοποιηθούν δύο masterclasses με ελεύθερη είσοδο, για την ευρύτερη καλλιτεχνική κοινότητα (χορογράφους, χορευτές, περφόρμερ, δραματουργούς, ερευνητές κίνησης κ.λπ.) από τους προσκεκλημένους Onassis AiR fellows Moriah Evans και Christian Rizzo. Είσοδος ελεύθερη με σειρά προτεραιότητας βάσει υποβολής συμμετοχής. Περισσότερες πληροφορίες εδώ.
Σάββατο 4 Μαρτίου, 16:30-18:00 | Masterclass με τη Moriah Evans | Galaxy Studio-Στέγη (γλώσσα εργασίας: αγγλικά)
Σημαντική χορογράφος και χορεύτρια από τη Νέα Υόρκη, η οποία προσεγγίζει τον χορό ως μια σαρκική, μητριαρχική φόρμα που κινείται μεταξύ μινιμαλισμού και υπερβολής. Από το 2011, με το εγχείρημα “The Bureau for the Future of Choreography”, έχει συστήσει ένα συλλογικό σύστημα με σκοπό τη δημιουργία ερευνητικών διαδικασιών και πρακτικών για τη μελέτη συμμετοχικών περφόρμανς και χορογραφικών συστημάτων.
Κυριακή 5 Μαρτίου, 16:30-18.00 Masterclass με τον Christian Rizzo | Galaxy Studio-Στέγη (γλώσσα εργασίας: αγγλικά)
Διεθνώς αναγνωρισμένος Γάλλος χορογράφος, εικαστικός καλλιτέχνης και επιμελητής, με περισσότερες από 40 πρωτότυπες χορογραφίες στο ενεργητικό του και, από το 2015, καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Χορογραφικού Κέντρου του Μονπελιέ (ICI-CCN), στο οποίο έχει υποστηρίξει την έρευνα αρκετών Ελλήνων δημιουργών. Από τους πρωτεργάτες της δραματουργίας στον σύγχρονο χορό, γνώριμος στο ελληνικό κοινό από παλαιότερες παραστάσεις του στο Φεστιβάλ Αθηνών και στο Φεστιβάλ Χορού της Καλαμάτας, είναι ένας ακαταπόνητος αναζητητής της μεταμορφωτικής λειτουργίας των σωμάτων στον χώρο.
Party ODD
Σάββατο 4 Μαρτίου
Μετά τις παραστάσεις του Σαββάτου 4 Μαρτίου, θα ακολουθήσει πάρτυ για το κοινό στο φουαγιέ της Στέγης με την Dj K.atou.
Συζήτηση με το κοινό
Την Κυριακή 5 Μαρτίου, μετά το τέλος των παραστάσεων θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό, με τη συμμετοχή των χορογράφων Νεφέλης Αστερίου, Έλενας Αντωνίου, Ξένιας Κογχυλάκη και Χαράς Κότσαλη στη Μικρή Σκηνή της Στέγης.
Συντονισμός: Χριστίνα Γαλανοπούλου, Δημοσιογράφος – Αρθρογράφος φεμινιστικών και έμφυλων ζητημάτων