Έργο από τους πολίτες για τους πολίτες, ο “πίνακας διαθέσεων” «MOODBOARD», installation του εικαστικού Γιώργου Δρίβα που στήθηκε πριν λίγες μέρες στην πλατεία Κοτζιά μπροστά από το Δημαρχείο της Αθήνας, αποτελεί προϊόν συνεργασίας μεταξύ τέχνης και επιστήμης.
Η συνεργασία αυτή είχε ως αφετηρία τα αποτελέσματα μιας μεγάλης έρευνας του καθηγητή Κοινωνιολογίας του ΕΚΠΑ, Νίκου Παναγιωτόπουλου τα οποία δημοσιεύτηκαν στο βιβλίο του με τίτλο «Οι πολίτες μιλούν για την Ελλάδα» (εκδ. Πεδίο, 2021). Η έρευνα διαπίστωσε και εξέτασε, ανάμεσα σε άλλα, το γεγονός της συνεχώς αυξανόμενης απογοήτευσης των πολιτών εξαιτίας της αίσθησής τους πως οι οδύνες τους δεν έχουν χώρο για να εκφραστούν, πως δεν κατανοούνται από τους κυβερνώντες οι νέες μορφές αλλοτρίωσης που τους κατοικούν, αποστερώντας τους, πολύ συχνά πια, τόσο τους όρους όσο και τους λόγους ύπαρξής τους, πως καμιά εξουσία που τους κυβερνά δεν ασχολείται με την έλλειψη ελπίδας από την οποία υποφέρουν.
Ο εικαστικός Γιώργος Δρίβας και ο καθηγητής Νίκος Παναγιωτόπουλος μπροστά στην εγκατάσταση-πίνακα διαθέσεων MOODBOARD, στην πλατεία Κοτζιά.
Σε μια τέτοια στιγμή, η δημόσια αυτή εικαστική δράση επιδιώκει να σηματοδοτήσει την ανάγκη να τίθεται ο πολίτης συνεχώς στο κέντρο των αποφάσεων που λαμβάνονται για το παρόν και το μέλλον του. Όπως επίσης να εκλαμβάνεται με τρόπο συστηματικό και συμμετοχικό, η δική του αποτίμηση για την αποτελεσματικότητα αυτών των αποφάσεων.
Η δράση, επιχορηγούμενη από το Υπουργείο Πολιτισμού και με την υποστήριξη του ΟΠΑΝΔΑ, αποτελείται από μια διαδραστική φωτιστική εγκατάσταση, εμπνευσμένη από το πολύεδρον του έργου «Melencolia I» του Albrecht Durer. Η εγκατάσταση (installation) αλλάζει χρώμα ανάλογα με το πως δηλώνει ότι αισθάνεται ο εκάστοτε πολίτης-επισκέπτης της, σε σχέση με βασικά ζητήματα της διακυβέρνησής του, απαντώντας σε ένα σύντομο ερωτηματολόγιο που του απευθύνεται. Αποτυπώνει δηλαδή χρωματικά, μέσα από παιχνίδια φωτός, τη σχέση του πολίτη με τους φορείς εκπροσώπησής του.
Στόχος του εγχειρήματος να σηματοδοτήσει την ανάγκη εφεύρεσης και δημιουργίας ενός είδους ανοιχτού λαϊκού βήματος έκφρασης των πολιτών και νέων μορφών Αγοράς του Δήμου, όπου οι πολίτες θα δηλώνουν και θα καταγράφουν την σχέση τους με τους φορείς διαχείρισης των ζητημάτων που απασχολούν την ζωή τους.
«Ερέθισμά μας για να δημιουργηθεί η δράση αυτή», λένε οι εμπνευστές της, «αποτέλεσε το μείζονος σημασίας φαινόμενο της κρίσης της πολιτικής εκπροσώπησης, με την αφορμή των 50 ετών από την αποκατάσταση της δημοκρατίας στη χώρα μας και των 80 χρόνων από την απελευθέρωση της Αθήνας, και με την κοινή πεποίθηση πως είναι ο καιρός να φανταστούμε και να δημιουργήσουμε ανοικτούς χώρους αλλά και τρόπους που θα είναι ικανοί να φιλοξενήσουν μια ποικιλία προσεγγίσεων και αναμετρήσεων με τα φλέγοντα κοινωνικά ζητήματα. Επιχειρήσαμε να δημιουργήσουμε μια “γλώσσα” η οποία επικοινωνεί την ανάγκη να ληφθεί υπόψη και να διασφαλιστεί από τους κυβερνώντες η αξιοπρέπεια και η αυθεντικότητα των απόψεων των καθημερινών ανθρώπων που αποκλείονται από τον δημόσιο λόγο και τη δημόσια θέα».
Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος είναι καθηγητής Κοινωνιολογίας του Τμήματος Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Σπούδασε Κοινωνιολογία και Εθνολογία στη Γαλλία. Υπήρξε μαθητής και στη συνέχεια στενός συνεργάτης του Γάλλου κοινωνιολόγου Pierre Bourdieu (1930-2002), στο ίδρυμα του οποίου είναι σήμερα Αντιπρόεδρος. Ιππότης των Γραμμάτων και των Τεχνών της Γαλλικής Δημοκρατίας, έχει διδάξει σε πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού, είναι επιστημονικός συνεργάτης ερευνητικών κέντρων και πανεπιστημίων εντός και εκτός Ελλάδας, μέλος συντακτικών επιτροπών διεθνών επιστημονικών περιοδικών και επιθεωρήσεων, και εκδότης και διευθυντής της ετήσιας τρίγλωσσης επιθεώρησης κοινωνικών ερευνών Κοινωνικές Επιστήμες (ΚΕ).
Ο Γιώργος Δρίβας είναι εικαστικός καλλιτέχνης. Με το έργο του «Εργαστήριο Διλημμάτων» εκπροσώπησε την Ελλάδα στην Μπιενάλε Εικαστικών της Βενετίας το 2017. Το έργο του έχει παρουσιασθεί ως ατομική έκθεση στο Annex M του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας και στο Εθνικό Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Ρώμης (Galleria Nazionale d Arte Moderna) ενώ έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από 150 ομαδικές εκθέσεις και φεστιβάλ στην Ελλάδα και διεθνώς και έχει τιμηθεί με σειρά βραβείων και διακρίσεων καθώς και με μια σειρά έντυπων ελληνόγλωσσων και ξενόγλωσσων μονογραφιών. Έργα του αποτελούν μέρος της συλλογής του Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Αθήνας.
Το έργο θα “στοιχειώνει” την πλατεία Κοτζιά με τα χρώματα που γεννούν τα συναισθήματα των πολιτών, μέχρι τις 27 Οκτωβρίου.