Οι 27 της Ευρωπαϊκής Ένωσης αναμένεται για μια ακόμη φορά να συμφωνήσουν σε μια αναβολή του Brexit, η οποία θα συνδυασθεί με προϋποθέσεις και η διάρκειά της θα πρέπει να καθορισθεί, στη διάρκεια της έκτακτης συνόδου κορυφής που θα πραγματοποιηθεί απόψε στις Βρυξέλλες για να απομακρυνθεί το φάσμα μιας εξόδου χωρίς συμφωνία.
Η πρώτη αναβολή που δόθηκε από την ΕΕ στην Τερέζα Μέι, από τις 29 Μαρτίου στις 12 Απριλίου, δεν καρποφόρησε: το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να μην είναι σε θέση να επικυρώσει τη συνθήκη αποχώρησης που συνήφθη ανάμεσα στις Βρυξέλλες και το Λονδίνο.
Η πρωθυπουργός Τερέζα Μέι θα πρέπει συνεπώς να πείσει απόψε τους ομολόγους της να της αφήσουν περισσότερο χρόνο για να συγκεντρώσει την υποστήριξη των βρετανών βουλευτών, οι οποίοι έχουν ήδη απορρίψει τρεις φορές τη συμφωνία. Τους ζητεί προθεσμία μέχρι τις 30 Ιουνίου και συνεχίζει να δηλώνει πως προτιμά να μην συμμετάσχει στις ευρωεκλογές (θα διεξαχθούν από τις 23 έως τις 26 Μαΐου), πράγμα που απαιτεί η ΕΕ, στην περίπτωση που το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθήσει να είναι μέλος της μετά τις εκλογές αυτές.
Η Μέι θα αρχίσει με ένα τετ-α-τετ γύρω στις 17:30 (τοπική ώρα, 18:30 ώρα Ελλάδας) με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ. Μετά την παρέμβαση της Μέι στην αρχή της συνόδου, οι 27 θα συνεδριάσουν μεταξύ τους για να αποφασίσουν. Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, το σχέδιο συμπερασμάτων της συνόδου δεν ανέφερε ημερομηνία, η οποία έχει μείνει κενή χθες, Τρίτη, το βράδυ, στη διάρκεια της προπαρασκευαστικής συνόδου των ευρωπαίων πρεσβευτών.
Η διαπίστωση στις Βρυξέλλες είναι ξεκάθαρη: «η μέχρι τώρα εμπειρία μας, καθώς και οι βαθιές διαιρέσεις στους κόλπους της Βουλής των Κοινοτήτων, λίγους λόγους μας δίνουν να πιστεύουμε ότι η διαδικασία της επικύρωσης θα μπορέσει να έχει ολοκληρωθεί από τώρα μέχρι τα τέλη Ιουνίου», έγραφε ο Ντόναλντ Τουσκ στην επιστολή πρόσκλησης που απηύθυνε στους 27.
Φοβούμενος ένα «Brexit χωρίς συμφωνία ως αποτέλεσμα ατυχήματος» και θέλοντας να αποφύγει την πραγματοποίηση «επαναλαμβανόμενων συνόδων κορυφής για το Brexit», ο Πολωνός προώθησε την ιδέα μιας «ευέλικτης παράτασης, η οποία δεν θα διαρκέσει παρά μόνο όσο χρόνο είναι απαραίτητο και όχι περισσότερο από ένα έτος». Μπορεί έτσι να διακοπεί μόλις επικυρωθεί η συμφωνία αποχώρησης από τα δύο μέρη. Είναι πολύ περισσότερο απ’ ό,τι επιθυμεί η Μέι.
Η ιδέα του Τουσκ έχει βρεί κάποια απήχηση στο Βερολίνο, όπου η Τερέζα Μέι έφθασε χθες, Τρίτη, παραμονή της συνόδου κορυφής, για να υποστηρίξει την υπόθεσή της στη γερμανίδα καγκελάριο Άγγελα Μέρκελ.
Η Μέρκελ έκρινε, σε συνάντηση με μέλη του κόμματός της που πραγματοποιήθηκε στη συνέχεια, πως μια αναβολή «μέχρι τις αρχές του 2020» είναι δυνατή, σύμφωνα με δηλώσεις που μετέφερε ένας από τους συμμετέχοντες.
Στη συνέχεια η Μέι μετέβη στο Παρίσι. Επικεφαλής του στρατοπέδου των υποστηρικτών μιας μεγαλύτερης αυστηρότητας, ανήσυχη στην ιδέα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο μπορεί να διαταράξει τη λειτουργία της ΕΕ εκ των ένδον, η Γαλλία, αν και «δεν αντιτάσσεται» σε μια αναβολή του Brexit, εκτιμά πως μια καθυστέρηση ενός έτους «μοιάζει υπερβολικά μεγάλη», σύμφωνα με τη γαλλική προεδρία.
Το Παρίσι «δεν αποκλείει την οικοδόμηση μιας άλλης λύσης» από τη «μη συμφωνία», όμως «με ορισμένα όρια και όχι πάση θυσία», διευκρίνισε η προεδρία πριν από τη συνάντηση ανάμεσα στον Εμανουέλ Μακρόν και την Τερέζα Μέι.
«Η Γαλλία θα είναι πολύ αυστηρή» και «όσο η περίοδος (της παράτασης) θα είναι μακρά, τόσο οι εγγυήσεις θα πρέπει να είναι σοβαρές» ώστε να «μην τεθεί σε κίνδυνο η λειτουργία της ΕΕ», σύμφωνα με το προεδρικό μέγαρο των Ηλυσίων.
Σήμερα το πρωί, ο βέλγος πρωθυπουργός Σαρλ Μισέλ βρισκόταν στην ίδια γραμμή.
«Όσο περισσότερο μεγάλη θα είναι αυτή η αναβολή, τόσο περισσότερο οι εγγυήσεις που θα πρέπει να δοθούν από τη Βρετανία για την καλή λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα πρέπει να είναι σημαντικές και σταθερές», δήλωσε ο Μισέλ στον ραδιοσταθμό RTL. Σύμφωνα με τον ίδιο, η συζήτηση αφορά μια αναβολή διάρκειας «από έξι μήνες μέχρι έναν χρόνο».
Θα πρέπει, για παράδειγμα, το Ηνωμένο Βασίλειο να δεσμευθεί να μην διαταράξει ορισμένα μεγάλα θέματα που συζητούνται στις Βρυξέλλες, όπως η εκπόνηση του προϋπολογισμού της ΕΕ για τον περίοδο 2021-2027.
Η διάρκεια μιας ενδεχόμενης αναβολής «πρέπει να είναι ανάλογη με τον στόχο που πρέπει να υπηρετήσει αυτή η παράταση», υπογράμμισε ο επικεφαλής των διαπραγματευτών της ΕΕ Μισέλ Μπαρνιέ, στη διάρκεια συνάντησής του χθες, Τρίτη, με υπουργούς της ΕΕ για την προετοιμασία της συνόδου κορυφής.
«Και αυτό εξαρτάται από το τι θα πει η κ. Μέι» στους 27, υπογράμμισε.
«Η ‘μη συμφωνία’ δεν θα αποτελέσει ποτέ απόφαση της ΕΕ, θα είναι πάντα ευθύνη του Ηνωμένου Βασιλείου να μας πει τι θέλει», επέμεινε ο Μπαρνιέ μιλώντας σε δημσιογράφους, ενώ η Άγγελα Μέρκελ διαβεβαίωσε πως «η ΕΕ δεν θέλει να σπρώξει τους Βρετανούς προς ένα άτακτο Brexit».
Η Μέι βασίζεται σ’ ένα νέο στοιχείο για να στηρίξει την προσπάθειά της: τις συνομιλίες ανάμεσα στην κυβέρνηση και την αντιπολίτευση που διεξάγονται στη Βρετανία με την ελπίδα να βρεθεί μια συμβιβαστική λύση, οι οποίες πάντως ανεστάλησαν χθες για να επαναληφθούν μετά τη σύνοδο κορυφής.