Η έκθεση αφορά ένα εκπαιδευτικό πείραμα που υλοποιήθηκε στην Σχολή Αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π., σε μια προσπάθεια να προσφέρει στα παιδιά που σπουδάζουν την δυνατότητα να κατασκευάσουν οι ίδιοι το αντικείμενο που προηγουμένως είχαν μελετήσει και διατυπώσει με σχέδια και μακέτες.
Το εκπαιδευτικό πείραμα πραγματοποιήθηκε σε έξη μαθήματα, κάθε φορά με διαφορετικό ζητούμενο, από το 1992 έως το 2000, και οι σπουδαστές έπρεπε να σχεδιάσουν, να επιλύσουν κατασκευαστικά και να υλοποιήσουν οι ίδιοι μία κατασκευή, σε κλίμακα 1:1, δηλαδή σε φυσικό μέγεθος.
1:1 teaser from haris la on Vimeo.
Όλες οι κατασκευές ετοιμάζονται και συναρμολογούνται στο αίθριο του κεντρικού κτηρίου του συγκροτήματος Πατησίων, του Κτηρίου Αβέρωφ. Το αίθριο μεταμορφώνεται ουσιαστικά σε ένα ανοιχτό εργαστήριο που παρακολουθείται από όλους τους σπουδαστές της Σχολής, που σταδιακά συνειδητοποιούν πόσο σημαντικό για τις σπουδές Αρχιτεκτονικής είναι η εμπειρία της υλοποίησης του σχεδιασμού και ακόμη περισσότερο, η συμμετοχή στην κατασκευή του.
Η έμπνευση, η δομή, η οργάνωση και η ευθύνη της διεξαγωγής του πειραματικού μαθήματος της Οικοδομικής, ανήκει στον Δημήτρη Μπίρη (1944-2002), από τον οποίο και προτάθηκε στην διδακτική ομάδα της Οικοδομικής και στελεχώθηκε από τα μέλη της ανάλογα με τις διδακτικές υποχρεώσεις των. Από την ομάδα ο Δημήτρης Παπαλεξόπουλος (1953-2016) και ο Χρύσανθος Κιρπότιν (1932-2014), συμμετείχαν και στα έξη μαθήματα.
Στο πρώτο μάθημα το 1992, ζητήθηκε η κατασκευή ενός τμήματος σκηνικού θεατρικής παράστασης. Η επόμενη πρόκληση έφερε τον τίτλο Ιδεών Επίπλευσης και αφορούσε την κατασκευή ενός πλωτού μέσου που θα διέπλεε την δεξαμενή που εγκαταστάθηκε στο αίθριο της Σχολής Αρχιτεκτόνων.
Χαρακτήρα ιδιαίτερα πειραματικό είχε το τέταρτο μάθημα με την απαίτηση σχεδιασμού ενός γραμμικού φορέα που θα γεφύρωνε ένα άνοιγμα 4.50 μέτρων και θα άντεχε στην φόρτιση συγκεκριμένου βάρους. Η απαίτηση της κατασκευής μιας εξέδρας για βουτιές στην θάλασσα, οδήγησε μοιραία στην υλοποίηση του μαθήματος εκτός Σχολής. Επιλέχθηκε η παραλία του Λεωνιδίου στην Πελοπόννησο όπου συναρμολογήθηκαν οι κατασκευές.
Ακολούθησε η κατασκευή μιας πεζογέφυρας και η τελευταία κατασκευή του πειραματικού μαθήματος υλοποιήθηκε το 2000 με τίτλο Ιδεών Ανύψωσης. Το θέμα αφορούσε τον σχεδιασμό ενός μηχανισμού ανύψωσης που θα μετέφερε ένα φορτίο 50 κιλών από το ισόγειο του αίθριου της Σχολής Αρχιτεκτόνων, στο επάνω διάζωμα.
Η εφευρετικότητα των προτεινόμενων κατασκευών, η φαντασία στην επίλυση των κατασκευαστικών λεπτομερειών, ο ενθουσιασμός και ο υγιής ανταγωνισμός των σπουδαστικών ομάδων, ξεπέρασε κάθε προσδοκία και σφράγισε με τον καλύτερο τρόπο τον κύκλο των πειραματικών μαθημάτων.
Η ομαδική δουλειά και η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκομένων στην διεξαγωγή των ασκήσεων, διδασκόντων και διδασκομένων, οδήγησε τελικά στην ιδιαίτερα πετυχημένη έκβαση του πειράματος.
Η βασική πηγή του υλικού της έκθεσης προέρχεται από το φωτογραφικό αρχείο της Σχολής Αρχιτεκτόνων και φιλοδοξεί να προβάλει το πρωτοποριακό πνεύμα της Σχολής, όπως αυτό εκφράσθηκε με το συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πείραμα 25 χρόνια πριν.
Συντελεστές
Οργάνωση: Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Επιλογή και Επιμέλεια υλικού: Ηλίας Ζαχαρόπουλος, Χάρης Λαλούσης, Χαράλαμπος Λουϊζίδης, Μιλτιάδης Τζιτζάς
Οργάνωση και Συντονισμός: Μαριάννα Μηλιώνη
Σχεδιασμός και Επιμέλεια έκθεσης: Κέλλυ Βρεττού, Μαριάννα Μηλιώνη, Μιλτιάδης Τζιτζάς
Εκτυπώσεις: Φωτογραφικό Εργαστήριο Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Επεξεργασία προβολών: Χάρης Λαλούσης
Για τις φωτογραφίες και τις προβολές της έκθεσης χρησιμοποιήθηκε υλικό από το προσωπικό αρχείο του Δ. Μπίρη (ευγενική παραχώρηση Κ. Βρεττού), και το αρχείο της Οικοδομικής, Σχολή Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ
Για τη δημιουργία αυτών των αρχείων συνεργάστηκαν οι Δ. Μπίρης, Η. Ζαχαρόπουλος, Ζ. Λουϊζίδης, Θ. Μανιατάκος, Σ. Σκοπελίτης, Γ.. Παπακωνσταντίνου, Ι. Χαρατσή, Ε. Πισπίρη, Γ. Καλαούζης, Ν. Βαμνακάς
Χορηγός: Εθνική τράπεζα