Επίκαιρη ερώτηση με θέμα: «Επιεικής στάση της κυβέρνησης απέναντι στους δράστες οικονομικών εγκλημάτων και εγκλημάτων διαφθοράς», κατέθεσε ο Αλέξης Τσίπρας προς τον πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για την «Ώρα του Πρωθυπουργού».
Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επικρίνει την κυβέρνηση ότι παρά την «επίδειξη πυγμής και της ρητορικής περί “νόμου και τάξης”», έχει επιλέξει να ακολουθήσει «τις πλέον επιεικείς απόψεις» σε ό,τι αφορά τα «εγκλήματα του λευκού κολάρου» («δράστες που προέρχονται από ανώτερους πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους»). Σημειώνει ότι «απαιτείται η ρητή αποσαφήνιση στο άρθρο 86 του Συντάγματος αυτού που ήδη υποστηρίζεται ερμηνευτικά, δηλαδή ότι η Βουλή δεν έχει αρμοδιότητα να ασκεί την ποινική δίωξη για τα εγκλήματα που τελούνται απλώς επ’ ευκαιρία της άσκησης των υπουργικών καθηκόντων, όπως η δωροδοκία».
Επιπλέον, προσθέτει ότι στις τράπεζες πρέπει «να διατηρηθεί η αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη για τις πιο σοβαρές εγκληματικές πράξεις που τελούνται από στελέχη τους, όπως η κακουργηματική απιστία». Αναφέρει δε ότι η δέσμευση («πάγωμα») αρχικά και η δήμευση εν συνεχεία των προσόδων που αποφέρει το έγκλημα στον δράστη «πρέπει να αξιοποιούνται ως εργαλείο «έξυπνης» αντεγκληματικής πολιτικής, που συμβάλλει στην απαίτηση «να επιστρέψουν πίσω τα κλεμμένα»». Ο κ. Τσίπρας ασκεί κριτική στην κυβέρνηση και τον πρωθυπουργό ότι οι πρωτοβουλίες του κινούνται στην αντίθετη κατεύθυνση.
Κατόπιν αυτών, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης θέτει τα εξής ερωτήματα προς τον κ. Μητσοτάκη: Εάν αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο απαξίωσης του πολιτικού συστήματος στην περίπτωση που η μη συμπερίληψη ερμηνευτικής δήλωσης στο άρθρο 86 ευνοούσε εσφαλμένες ερμηνευτικές εκδοχές «που θα οδηγούσαν σε παραγραφή πράξεων διαφθοράς που τυχόν έχουν τελεστεί από υπουργούς, όπως στην ‘υπόθεση Νοβάρτις’». Για ποιο λόγο «αφαιρείτε από τους εισαγγελικούς λειτουργούς την αρμοδιότητα αυτεπάγγελτης δίωξης ακόμα και σε περιπτώσεις βάσιμης καταγγελίας κακουργηματικής απιστίας τραπεζικών στελεχών». Επιπλέον, ερωτά «ποιος θα αναλάβει τη ζημία που τυχόν θα προκληθεί στα περιουσιακά στοιχεία τους από θεσμικά ανέλεγκτες ενέργειες στελεχών τους». Ακόμη ερωτά γιατί η κυβέρνηση θέτει ενιαίο χρονικό όριο στη διάρκεια της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο υποθέσεων που αφορούν «ξέπλυμα χρήματος». Ακόμη ερωτά «ποιες υποθέσεις που εκκρεμούν στη Δικαιοσύνη αφορούν οι παραπάνω ρυθμίσεις» και αν «περιλαμβάνονται τα δάνεια που χορηγήθηκαν στη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και σε γνωστά ΜΜΕ».
Ολόκληρη η επίκαιρη ερώτηση του Αλέξη Τσίπρα προς τον πρωθυπουργό:
«Αξιότιμε κ. Πρωθυπουργέ,
Τέσσερις μήνες μετά την ανάληψη της διακυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία ενώ εν γένει εντείνετε την πολιτική της επίδειξης πυγμής και της ρητορικής περί “νόμου και τάξης”, ειδικά σε ό,τι αφορά τα “εγκλήματα του λευκού κολάρου”, που τελούνται από δράστες που προέρχονται και δραστηριοποιούνται στους ανώτερους πολιτικούς και οικονομικούς κύκλους, με εκμετάλλευση της θέσης τους μέσα στα συστήματα εξουσίας, έχετε επιλέξει να ακολουθήσετε τις πλέον επιεικείς απόψεις. Ευνοείτε έτσι όσους δεν δίστασαν στα χρόνια πριν ή κατά τη διάρκεια της κρίσης να μετέρχονται απατηλά μέσα και ιδιαίτερα τεχνάσματα και να καταχρώνται τις θέσεις εμπιστοσύνης που κατείχαν, προτάσσοντας τα ιδιοτελή τους συμφέροντα και αξιοποιώντας την προνομιακή πληροφόρηση και τις ευκαιρίες που έδινε η συμμετοχή τους σε ένα σύστημα διαπλοκής και θεσμικής και πολιτικής προστασίας τέτοιων δραστηριοτήτων, όπως ενδεικτικά έγινε με την τιμολόγηση των φαρμάκων.
Τα προηγούμενα χρόνια έγινε κοινός τόπος ότι αυτές οι αντικοινωνικές πρακτικές συνέβαλαν, επίσης, καθοριστικά στο να εισέλθει η χώρα στη δημοσιονομική περιδίνηση, ιδίως μέσω της επίδρασης που είχαν στον τρόπο χορήγησης των δανείων από τις τράπεζες (“θαλασσοδάνεια”), αλλά και λόγω της εμπλοκής σε τέτοιες πράξεις επιφανών εκπροσώπων του πολιτικού προσωπικού της χώρας. Έχει λοιπόν καταστεί αυτονόητη η θέση ότι για την αντιμετώπισή τους απαιτείται η ρητή αποσαφήνιση στο άρθρο 86 του Συντάγματος αυτού που ήδη υποστηρίζεται ερμηνευτικά, δηλαδή ότι η Βουλή δεν έχει αρμοδιότητα να ασκεί την ποινική δίωξη για τα εγκλήματα που τελούνται απλώς επ’ ευκαιρία της άσκησης των υπουργικών καθηκόντων, όπως η δωροδοκία. Είναι επίσης αυτονόητο ότι πρέπει στις τράπεζες που συνιστούν μεγάλους επιχειρηματικούς φορείς με κομβικό ρόλο στην οικονομία να διατηρηθεί η αυτεπάγγελτη ποινική δίωξη για τις πιο σοβαρές εγκληματικές πράξεις που τελούνται από στελέχη τους, όπως η κακουργηματική απιστία και, τέλος, ότι η δέσμευση (“πάγωμα”) αρχικά και η δήμευση εν συνεχεία των προσόδων που αποφέρει το έγκλημα στον δράστη πρέπει να αξιοποιούνται ως εργαλείο “έξυπνης” αντεγκληματικής πολιτικής, που συμβάλλει στην απαίτηση “να επιστρέψουν πίσω τα κλεμμένα”.
Παρόλα αυτά, αναλάβατε πρωτοβουλίες με τις οποίες υπάρχει κίνδυνος να εμπεδωθεί στην κοινή γνώμη ότι διατηρούνται προνομιακές συνταγματικές ρυθμίσεις για το πολιτικό προσωπικό που θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμη και σε παραγραφή πράξεων, ενώ προβλέπετε σε ΣχΝ του Υπουργείου Δικαιοσύνης την κατ’ έγκληση δίωξη της κακουργηματικής απιστίας των τραπεζικών στελεχών καθώς και ανώτατο χρονικό όριο στη δέσμευση περιουσιακών στοιχείων προερχόμενων από το έγκλημα που διατάσσει η Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες, παραβλέποντας τη συνθετότητα των υποθέσεων διαφθοράς και τις ελλείψεις υποδομών και στελέχωσης της Αρχής και, πάντως, χωρίς πρόβλεψη μεταβατικού διαστήματος για τις εκκρεμείς υποθέσεις.
Ερωτάται ο κ. Πρωθυπουργός:
1. Αντιλαμβάνεστε τον κίνδυνο απαξίωσης του πολιτικού συστήματος στην περίπτωση που η μη συμπερίληψη ερμηνευτικής δήλωσης στο άρθρο 86 Συντ. ευνοούσε εσφαλμένες ερμηνευτικές εκδοχές που θα οδηγούσαν σε παραγραφή πράξεων διαφθοράς που τυχόν έχουν τελεστεί από υπουργούς, όπως στην “υπόθεση Νοβάρτις”;
2. Για ποιο λόγο αφαιρείτε από τους εισαγγελικούς λειτουργούς την αρμοδιότητα αυτεπάγγελτης δίωξης ακόμα και σε περιπτώσεις βάσιμης καταγγελίας κακουργηματικής απιστίας τραπεζικών στελεχών, τη στιγμή που δεν τεκμηριώνεται με κανένα τρόπο ότι υφίσταται δυσχέρεια στις αναδιαρθρώσεις «κόκκινων δανείων» οφειλόμενη στο ισχύον -ιδίως μετά και το ν. 4472/2017- νομοθετικό πλαίσιο και όχι στην έλλειψη βούλησης εκ μέρους των τραπεζών;
3. Τι ωθεί την κυβέρνηση να θέσει ενιαίο χρονικό όριο στη διάρκεια της δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων στο πλαίσιο υποθέσεων που αφορούν “ξέπλυμα χρήματος”, ανεξάρτητα από τις ανάγκες που γεννώνται σε κάθε υπόθεση και χωρίς να προβλέπεται μεταβατική περίοδος εφαρμογής, ώστε η αλλαγή να μην αιφνιδιάσει την Αρχή;
4. Βάσει όσων αναφέρθηκαν παραπάνω, και λαμβάνοντας υπόψη την ανακοίνωση της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδας στις 15.10.2019, στην οποία γίνεται λόγος περί “ατιμωρησίας” και “κινδύνου διεθνούς έκθεσης της χώρας”, που θα οδηγήσει πλήθος υποθέσεων στον “κάλαθο των αχρήστων”, ποιες υποθέσεις που εκκρεμούν στη Δικαιοσύνη αφορούν οι παραπάνω ρυθμίσεις; Περιλαμβάνονται τα δάνεια που χορηγήθηκαν στη ΝΔ, το ΠΑΣΟΚ και σε γνωστά ΜΜΕ;
5. Ιδίως, αφαιρώντας από τη Δικαιοσύνη το δικαίωμα της αυτεπάγγελτης δίωξης στελεχών σε τραπεζικά ιδρύματα τα οποία έχουν επανειλημμένως ανακεφαλαιοποιηθεί από τον ελληνικό λαό, ποιος θα αναλάβει τη ζημία που τυχόν θα προκληθεί στα περιουσιακά στοιχεία τους από θεσμικά ανέλεγκτες ενέργειες στελεχών τους;