Σκέφτηκα αρκετά πριν επιλέξω τίτλο και υπότιτλο για το παρόν κείμενο. Προσανατολιζόμουν σε κάτι τύπου «Χους είν και εις χουν απελεύσει» αλλά εν τέλει άλλαξα γνώμη. Δεν ήταν το μακάβριο του όλου πράγματος αλλά τα πραγματικά γεγονότα που με έκαναν να προτιμήσω κάτι διαφορετικό. Εξ’ άλλου το γνωρίζουμε καιρό τώρα: ο Internet Explorer βαδίζει αργά αλλά σταθερά προς τη συνταξιοδότηση και όχι απαραίτητα τον θάνατο. Γιατί λοιπόν να τον κλάψουμε πριν της ώρας του; Η Microsoft λοιπόν φρόντισε πριν λίγες μέρες να μας «υπενθυμίσει» τα σχέδιά της όσον αφορά στο «σερφάρισμα» στο διαδίκτυο στα Windows 10. Θα πρόκειται για τα πρώτα Windows στα οποία κατά πάσα πιθανότητα ο Internet Explorer δεν θα είναι το προεπιλεγμένο πρόγραμμα πλοήγησης στο διαδίκτυο, αυτό που όλοι χρησιμοποιούν έστω και μία φορά για να κατεβάσουν τον Chrome, τον Opera, τον Firefox ή όποιον άλλο browser προτιμούν τέλος πάντων.
Αλλά από εκεί ως τον «θάνατο» μεσολαβεί μεγάλη απόσταση, δεν βρίσκετε; Στα Windows 10 η Microsoft θα μας συστήσει έναν νέο browser, αυτόν που για την ώρα είναι γνωστός ως Spartan –ακόμα ένας φόρος τιμής στη σειρά videogames, Halo. «Και ο Internet Explorer», θα αναρωτηθούν τα παιδάκια με βουρκωμένα μάτια. Κι αυτός εκεί θα είναι, απλά έχοντας αποδεχθεί τον ρόλο κομπάρσου που του έχει δώσει η Microsoft. Όταν τόσες και τόσες ιντερνετικές πλατφόρμες έχουν στηθεί με βάση τα πρότυπα του Internet Explorer άλλωστε, κανείς δεν μπορεί να τον «σκοτώσει» εν μία νυκτί: περισσότερο κακό θα έκανε στο όνομα και την αξιοπιστία του, παρά στους άλλους. Πρακτικά όμως ναι, τα Windows 10 θα σημάνουν και το τέλος του Internet Explorer, μέχρι κατά πάσα πιθανότητα στη μεθεπόμενη έκδοση του λειτουργικού η Microsoft να τον «κόψει» εντελώς, αφήνοντάς τον να αναπαυθεί εν ειρήνη.
“Microsoft Explorer welcomes you to the internet”. Μην το γελάτε καθόλου: μια φορά κι έναν καιρό, ο Internet Explorer ήταν συνώνυμο του ίντερνετ.
Ευτυχισμένο το 1995
Η διαδρομή του Internet Explorer ξεκίνησε το καλοκαίρι του 1995, δηλαδή 20 χρόνια πριν! Βασιζόταν στον Mozaic της Spyglass, έναν εξαιρετικά γνωστό browser της εποχής και ερχόταν ως μέρος του πακέτου Microsoft Plus! για τα Windows 95. Η έκδοση 1.5 ήταν και η πρώτη που συμπεριλαμβανόταν εξ’ αρχής στα Windows και συγκεκριμένα στα Windows NT, μια κίνηση που οδήγησε Microsoft και Spyglass στα δικαστήρια αφού έτσι η πρώτη δεν πλήρωνε τίποτα στη δεύτερη (τελικά οι δυο τους «τα βρήκαν» στα $8 εκατ. έναν χρόνο αργότερα). Η ομάδα που εργαζόταν πάνω στον Internet Explorer αποτελείτο αρχικά από 6 άτομα όλα κι όλα, ωστόσο σιγά-σιγά ο αριθμός αυτός άρχισε να αυξάνεται αφού σε κάθε νέα έκδοση του browser προσετίθεντο νέα χαρακτηριστικά.
Στην αυγή του «μιλένιουμ» πάντως, στις ΗΠΑ είχαν άλλα, πιο σοβαρά (;) θέματα να ασχοληθούν: το γεγονός ότι η Microsoft συμπεριελάμβανε τον Internet Explorer με τα Windows, είχε ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων και μάλιστα έφτασε μέχρι και το Υπουργείο Δικαιοσύνης της χώρας. Η εταιρεία υποστήριζε από την πλευρά της πως τα Windows δεν μπορούσαν να λειτουργήσουν χωρίς τα αρχεία του Internet Explorer, έστω κι αν στην πορεία κάτι τέτοιο απεδείχθη πως δεν ίσχυε σε καμία περίπτωση. Το δικαστήριο που ανέλαβε να εκδικάσει την υπόθεση κατηγόρησε τη Microsoft για μεροληψία υπέρ του δικού της προγράμματος και αθέμιτο ανταγωνισμό (επιβραβεύοντας εταιρείες που επέλεγαν τον Internet Explorer, αποκρύπτοντας πληροφορίες κ.α.) που είχε επιβλαβείς συνέπειες για τη Netscape και τον Navigator. Η υπόθεση «σύρθηκε» για χρόνια, μέχρι εν τέλει η Microsoft να συμφωνήσει να μοιραστεί το know-how της με άλλες εταιρείες για να δοθεί έτσι ένα τέλος.
Κλασσική αξία…
Τα «χρυσά» χρόνια
Ο Firefox λανσαρίστηκε για πρώτη φορά το 2004 (παρ’ ότι υπήρχε υπό μία έννοια από το 2002) και ο Chrome μόλις το 2008. Πριν από 10-15 χρόνια, το τοπίο στην αγορά του internet browsing ήταν πολύ διαφορετικό: με τη Google και τη Mozilla να μην έχουν δραστηριοποιηθεί καλά-καλά (ή και καθόλου) και με το διαδίκτυο να βρίσκεται ακόμα σε νηπιακό στάδιο, ο ανταγωνισμός που είχε απέναντί της η Microsoft, περιοριζόταν στον Netscape Navigator και τον Opera, κατά βάση. Μ’ αυτά και μ’ εκείνα, τα ποσοστά αποδοχής του Internet Explorer ήταν τεράστια: με μερίδιο αγοράς που άγγιξε ακόμα και το 90% το 2003, ο browser της Microsoft ήταν συνυφασμένος με το διαδίκτυο: ο Internet Explorer ήταν το ίντερνετ!
Τα προβλήματα για την εταιρεία άρχισαν όταν ο ανταγωνισμός ξεκίνησε να παίρνει τα πάνω του. Δεν ήταν ότι ο Internet Explorer 6 για παράδειγμα ήταν κακός. Ήταν ότι ο Firefox ή ακόμα και ο Safari που στο μεταξύ είχε κυκλοφορήσει για Windows το 2007, έκαναν κάποια πράγματα καλύτερα: ήταν ταχύτεροι, πιο ευέλικτοι και περισσότερο φιλικοί προς τον χρήστη. Εκείνη την εποχή η Microsoft επιβεβαίωνε πανηγυρικά το ρητό που λέει ότι «μια μεγάλη εταιρεία είναι σαν ένα μεγάλο βαπόρι: στρίβει δύσκολα». Οι ενημερώσεις και οι νέες εκδόσεις των υπολοίπων browsers κυκλοφορούσαν με ρυθμό πολυβόλου, διορθώνοντας τυχόν προβλήματα και προσθέτοντας νέα στοιχεία, βελτιώνοντας εν τέλει την εμπειρία χρήσης τους. Στη Microsoft πάλι, για μια ποικιλία λόγων ακολουθούσαν πολύ πιο αργούς ρυθμούς, με αποτέλεσμα το κολοσσιαίο μερίδιο αγοράς του Internet Explorer να αρχίσει να φθίνει.
Όταν κυκλοφόρησε ο Internet Explorer 9 τα πράγματα είχαν φτιάξει σε μεγάλο βαθμό, όμως το τρένο είχε φύγει προ πολλού και η Microsoft είχε ξεμείνει και περίμενε μάταια στον σταθμό. Ο κόσμος είχε στραφεί ολοκληρωτικά στον Firefox, τον Chrome, τον Safari και τον Opera και δεν ήταν ότι το μερίδιο του Internet Explorer είχε πέσει σχεδόν στο 50% αλλά λόγω της πεποίθησης που είχε καλλιεργηθεί πως επρόκειτο για έναν αργό και ουδόλως εύχρηστο browser, κατέβαινε σταθερά. Με δεδομένη δε την άνοδο των smartphones και των tablets και με το mobile browsing να κερδίζει διαρκώς έδαφος, ο Internet Explorer βρίσκεται με ένα 18%, την ώρα που ο Firefox παίζει στα ίδια επίπεδα, ο Safari βρίσκεται λίγο πάνω από το 10% και ο Chrome ατενίζει τον κόσμο από τη σιγουριά που του δίνει το 50% -τα ποσοστά διαφέρουν ανάλογα με τον οργανισμό μέτρησης αλλά η γενική εικόνα δεν αλλάζει. Ε, τι άλλο χρειάζεται πια για να καταλάβει κανείς ότι η λύση ήταν μία;
Το μερίδιο του Internet Explorer (όλων των εκδόσεών του) ανά τα χρόνια. Μια ματιά σε αυτό να ρίξει κανείς και μπορεί να φανταστεί όλα τα υπόλοιπα.
Restart!
Έτσι λοιπόν η Microsoft πήρε την απόφαση αντί να πατήσει πάνω σε ένα «τελειωμένο» brand name, να χτίσει κάτι απ’ το μηδέν. Χωρίς τους περιορισμούς τεχνικής φύσεως ή μάρκετινγκ που θα της επέβαλλε η εξέλιξη του Internet Explorer. Καθαρός κώδικας, ενσωμάτωση κάθε νέας τεχνολογίας, σχεδιασμός με βάση τα πρότυπα του 2015 και όχι του 2000 και, το κυριότερο, ένα φρέσκο, άφθαρτο brand name, ικανό να κοντράρει τον Chrome, τον Firefox και τον Opera που διαρκώς ανεβαίνει. Το αν θα τα καταφέρει είναι μια άλλη ιστορία: οι παράμετροι που έχει να σκεφτεί είναι περισσότερες από ποτέ αφού στο παιχνίδι έχουν μπει και οι φορητές συσκευές: αυτό που απαιτείται στην ουσία δεν είναι browser αλλά πλατφόρμα.
Τους πόρους τους έχει, το know-how μπορεί να το αγοράσει. Η Microsoft φείδεται χρόνου και το 2015 μοιάζει με χρονιά-σταθμό σε ό,τι έχει να κάνει με την πλοήγηση στο διαδίκτυο. Τα 20 χρόνια ιστορίας της λένε πολλά, ωστόσο στην Τεχνολογία το παρελθόν είναι καλό μόνο για κάτι αφιερώματα σαν κι αυτό που διαβάζετε τώρα: τα λεφτά έρχονται απ’ το παρόν και, κυρίως, το μέλλον.