Τους τελευταίους μήνες οι μελέτες που εστιάζουν στη σχέση του ανθρώπου με την Τεχνολογία και το πώς αυτή έχει αλλάξει την καθημερινότητά του, έχουν αυξηθεί. Μπορεί να πρόκειται για σύμπτωση, μπορεί για ανατέλλουσα μόδα, πάντως όπως και να ‘χει, εκείνοι που αρχίζουν και προβληματίζονται έντονα για τη διείσδυση της Τεχνολογίας στις ζωές μας, είναι αρκετοί. Όχι κι άδικα εδώ που τα λέμε: οι “smart” συσκευές μας κατακλύζουν σε καθημερινό επίπεδο, χρειαζόμαστε ολοένα και περισσότερα “data” σε κινητά και tablets και αν το καλοσκεφτείτε περνάμε εξωφρενικά πολλές ώρες της ημέρας μπροστά σε μια οθόνη (υπολογιστή, tablet, smartphone, τηλεόρασης). Έχουμε γίνει αυτό που κάποτε θα αποκαλούσαμε “tech-junkies”;
Μία από τις τόσες και τόσες υλοποιήσεις του smart ή connected home. Ήδη αυτό που κάποτε ήταν κόνσεπτ και φάνταζε με sci-fi όραμα, το συναντάμε σε τόσα και τόσα σπίτια. Κι όσο high-tech κι αν εξακολουθεί να είναι, ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει την πρακτικότητα και την ευχρηστία του.
Ρυθμοί
Πριν βιαστείτε να αναλογιστείτε πού βαδίζουμε και σε τι κόσμο θα φέρουμε τα παιδιά μας Νίκο Ευαγγελάτο, πάμε να δούμε κάτι πάρα πολύ βασικό: η ίδια η ζωή μας έχει αλλάξει και αυτό δεν οφείλεται στην Τεχνολογία. Οι απαιτήσεις από τον μέσο άνθρωπο εν έτει 2015 είναι κατά πολύ περισσότερες σε σχέση με 20 ή και 10 χρόνια πριν. Οι 24 ώρες της μέρας φαντάζουν ξάφνου πολύ λίγες για να καταφέρει εκείνος να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του: επαγγελματικές, κοινωνικές, προσωπικές. Η Τεχνολογία λοιπόν, αυτό που έρχεται να κάνει, είναι να τον βοηθήσει να ανταποκριθεί σε αυτές όσο το δυνατόν πιο αποτελεσματικά.
Ένα smartphone με χάρτες επί παραδείγματι, μπορεί να μας γλιτώσει πολύτιμο χρόνο καθώς κατευθυνόμαστε σε κάποιο ραντεβού ή υποχρέωση και να μας απαλλάξει από το μαρτύριο εξεύρεσης περιπτέρου ή περαστικού για να μας δώσει τα φώτα του. Ναι, ένα activity tracker μας βοηθά να έχουμε μια πληρέστερη εικόνα για την καθημερινή μας άσκηση. Τα live feeds μας κρατούν ενήμερους για οτιδήποτε συμβαίνει στον κόσμο χωρίς να χρειάζεται να βασιζόμαστε πλέον στα όσα μας «σερβίρουν» τα δελτία των 20:00. Οι πληρωμές έχουν γίνει ευκολότερες και δεν χάνουμε χρόνο σε ουρές. Βγάζουμε εισιτήρια ψηφιακά και αποφεύγουμε χαρτομάνι και αναμονές. Δεν κρατάμε μαζί μας χρήματα και εν τέλει είμαστε ασφαλέστεροι στον δρόμο.
Τα παραπάνω είναι απλά μια γεύση των όσων η Τεχνολογία είναι σε θέση να μας προσφέρει. Ο καθένας τα αξιολογεί και τα χρησιμοποιεί στον βαθμό που τον διευκολύνουν περισσότερο. Σύμφωνοι, όσο περισσότερο χρησιμοποιούμε την Τεχνολογία, τόσο μεγαλύτερο είναι το κόστος της αλλά ως προς τα δεδομένα και τίποτε περισσότερο. Προσωπικά αρνούμαι να δεχτώ πως όλα τα παραπάνω με κάνουν κάθε μέρα περισσότερο ηλίθιο. Δεν πιστεύω πως επειδή δεν απομνημονεύω μια διαδρομή πριν φύγω απ’ το σπίτι ή δεν παίρνω σημειώσεις μαζί μου, το μυαλό μου αδυνατίζει. Δεν νιώθω περισσότερο άχρηστος κάθε φορά που αφήνω το smartphone μου να υπολογίσει κάτι για ‘μένα. Σε τελική ανάλυση χρόνο μου γλιτώνει, αφήνοντάς μου σε κάθε περίπτωση την ευθύνη για την τελική απόφαση: η Τεχνολογία μας κάνει μάνατζερ. Μάνατζερ στις ζωές μας.
Αλήθεια, εσείς σε πόσες οθόνες εκτίθεστε καθημερινά…;
Σχέσεις
Τα παραπάνω ανάγουν την Τεχνολογία σε πανάκεια; Φυσικά και όχι. Όπως συμβαίνει και με καθετί στον κόσμο, η χρήση διαφέρει απ’ την κατάχρηση. Όταν η Τεχνολογία φτάσει να εξουσιάζει τις ζωές μας και να τις καθορίζει, αντί απλά να τις υποστηρίζει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό, τότε τα πράγματα αλλάζουν. Ναι, είναι πράγματι λυπηρό να βλέπεις μια παρέα από παιδιά φερ’ ειπείν να ασχολούνται όλα με τα κινητά τους, συνυπάρχοντας απλά στον χώρο, δίχως να ανταλλάζουν όχι κουβέντες αλλά ούτε καν ματιές. Δεν είναι το ίδιο προφανώς με τους άγνωστους μεταξύ αγνώστων που περιμένουν σε μια στάση το λεωφορείο (εκτός κι αν πριν αποκτήσετε κινητά, οι μεγαλύτεροι πιάνατε την κουβέντα στον καθένα που συναντούσατε στον δρόμο) όμως σίγουρα είναι λυπηρό. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση πάντως, ο άνθρωπος έχει τη δυνατότητα να επιλέξει ο ίδιος τη σχέση που θα έχει με όλον αυτόν τον “smart” συρφετό: στο φινάλε, όπως μπορεί από επιλογή του να πέσει με τα μούτρα στο φαγητό, το ποτό ή τα ναρκωτικά, το ίδιο μπορεί να κάνει και με την Τεχνολογία.
Το γεγονός ότι εκτιθέμεθα καθημερινώς μπροστά σε τόσες οθόνες δεν οφείλεται στο δικό μας «σύνδρομο στέρησης» αλλά στον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η κοινωνία μας καθημερινά. Η δουλειά μας πλέον γίνεται με υπολογιστές γιατί μας προσφέρουν μεγαλύτερη ταχύτητα και ακρίβεια. Στον δρόμο ενημερωνόμαστε γνωρίζοντας τι γίνεται όχι απλά γύρω μας αλλά σε ολόκληρο τον πλανήτη. Στο σπίτι χαζεύουμε σειρές ή παίζουμε videogames επιλέγοντας οι ίδιοι το πώς θα ψυχαγωγηθούμε. Πολλές φορές δε, συνδυάζουμε πράγματα: το multitasking έχει γίνει δεύτερη φύση, απόδειξη της προσαρμοστικότητας του ανθρώπου στους διαφορετικούς ρυθμούς ζωής του σήμερα.
Στο κάτω-κάτω της γραφής, ειδικά στον ελεύθερό μας χρόνο μπορούμε πάντα να διαβάσουμε ένα βιβλίο, να παίξουμε ένα επιτραπέζιο, να βγούμε για μια βόλτα ή να κοιτάμε το ταβάνι μέχρι αυτό να αποκτήσει κύκλους κι αν δεν το κάνουμε, τότε πολύ απλά πάει να πει ότι βρήκαμε κάτι καλύτερο. Σκεπτόμενα όντα είμαστε. Είμαστε…;