Dolce & Gabbana, Tom Ford, Salvatore Ferragamo, Sephora, Shiseido, Harrods, Printemps, Walt Disney, Samsung, Vogue, Sunday Times. Ο, μόλις 26 ετών, Σπύρος Χάλαρης, με σπουδές graphic design στον ΑΚΤΟ και εξειδίκευση στο fashion illustration στο Λονδίνο, έχει συνεργαστεί με τις μεγαλύτερες εταιρείες και έντυπα διεθνώς, κυρίως από το χώρο της μόδας. Πώς τα κατάφερε; Ο ίδιος, μιλώντας μας μέσω skype από το στούντιό του στη Νέα Υόρκη, δίνει τις απαντήσεις.
Γεννήθηκες και μεγάλωσες στην Αθήνα και ξεκίνησες την επαγγελματική σου πορεία σπουδάζοντας graphic design στον ΑΚΤΟ και το Middlesex University του Λονδίνου. Πώς επέλεξες το συγκεκριμένο αντικείμενο σπουδών; Όταν τελείωσα το σχολείο, σκεφτόμουν να σπουδάσω διοίκηση επιχειρήσεων, αλλά σύντομα κατάλαβα ότι ο εν λόγω κλάδος ήταν διαφορετικός απ’ ό,τι τον φανταζόμουν και απείχε από αυτό που ήθελα να κάνω. Έτσι, επειδή με ενδιέφερε η οπτική επικοινωνία και κυρίως η γραφιστική – από μικρός σχεδίαζα, χωρίς, όμως, να είμαι το παιδί που μεγάλωσε με ένα μολύβι στο χέρι – αποφάσισα να ακολουθήσω αντίστοιχες σπουδές στον ΑΚΤΟ. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής μου εκεί, γνώρισα το ευρύ πεδίο των εφαρμογών της γραφιστικής και, σιγά-σιγά, βλέποντας τις δουλειές άλλων δημιουργών, κάνοντας πολλές δοκιμές από μόνος μου, αλλά και έχοντας τη μοναδική ευκαιρία να συνεργαστώ με το «London Fashion Week» όσο ήμουν ακόμα φοιτητής, ανακάλυψα ότι αυτό που με ενδιέφερε περισσότερο ήταν η εικονογράφηση στον τομέα της μόδας.
Στη συνέχεια, λοιπόν, εξειδικεύτηκες στο fashion illustration στο University of the Arts του Λονδίνου, μιας πόλης που βρίσκεται στην καρδιά των νέων τάσεων της μόδας. Πόσο σημαντικό είναι για ένα νέο δημιουργό όχι απλώς να ανακαλύψει την κλίση του, αλλά και να βρεθεί στο επίκεντρο των εξελίξεων του συγκεκριμένου τομέα; Βοηθάει πολύ. Βέβαια, δεν είναι απαραίτητο για να έχει κανείς επαγγελματική επιτυχία, γιατί γνωρίζω δημιουργούς που εργάζονται σε στούντιο πολύ μακριά από τέτοιες πόλεις, όμως συνεργάζονται με μεγάλες εταιρείες και η δουλειά τους είναι πολύ ενδιαφέρουσα. Είναι σημαντικό, πάντως, να βρίσκεσαι στην καρδιά των νέων τάσεων, ειδικά στην αρχή της επαγγελματικής σου πορείας, αφενός γιατί υπάρχουν πολλά ερεθίσματα που σου δίνουν ιδέες για δημιουργία και αφετέρου γιατί συναντάς πολλούς άλλους νέους δημιουργούς που έχουν κάνει αξιόλογες δουλειές και αυτό σου δίνει την αυτοπεποίθηση και την ώθηση να δοκιμάσεις κι εσύ.
Μέχρι σήμερα, έχεις συνεργαστεί με μερικές από τις μεγαλύτερες εταιρείες και έντυπα διεθνώς: Dolce & Gabbana, Tom Ford, Salvatore Ferragamo, Sephora, Shiseido, Harrods, Printemps, Walt Disney, Samsung, Vogue, The Telegraph, Sunday Times. Δεδομένου ότι υπάρχουν χιλιάδες ταλαντούχοι νέοι ανά τον κόσμο που θα επιθυμούσαν μια πορεία αντίστοιχη με τη δική σου, τι πιστεύεις ότι άνοιξε σε σένα την πόρτα σε τόσο μεγάλες συνεργασίες; Κατ’ αρχάς, με βοήθησε πολύ ότι, σε όλη τη διάρκεια των σπουδών μου στο fashion illustration, προσπαθούσα να δουλεύω ταυτόχρονα ως freelancer. Με αυτόν τον τρόπο, ακόμα κι αν δεν είχα οικονομικές απολαβές, εξέλισσα τις ικανότητές μου και εμπλούτιζα το portfolio μου. Επιπλέον, προέβαλα σε μεγάλο βαθμό τη δουλειά μου μέσω των social media (Behance, Instagram, Twitter, Facebook) και, τελικά, σχεδόν το 70% των πρώτων συνεργασιών μου προέκυψαν χάρη σε αυτό, διότι όσο περισσότερη δουλειά δείχνεις προς τα έξω, τόσο πιο πολλές πιθανότητες υπάρχουν κάποιος να την προσέξει, να του αρέσει και να θελήσει να δουλέψει μαζί σου. Τέλος, με βοήθησε το γεγονός ότι προσπαθούσα να προσεγγίσω αξιόλογους ανθρώπους του κλάδου μου και να κλείσω μια συνάντηση μαζί τους, προκειμένου να τους δείξω τη δουλειά μου από κοντά. Πώς γίνεται αυτό; Επιλέγεις κάποιες εταιρείες που εκτιμάς τα προϊόντα τους, βρίσκεις έναν τρόπο επικοινωνίας (π.χ. το μέιλ τους), στέλνεις ένα μήνυμα και ζητάς ένα ραντεβού ή μια δοκιμαστική συνεργασία. Μπορεί, π.χ., να στείλεις δεκάδες μέιλ και να πάρεις μόνο μία απάντηση, αλλά κι αυτό είναι θετικό.
Πώς είναι πρακτικά η συνεργασία με τόσο μεγάλης εμβέλειας εταιρείες; Αυτό που κυρίως ζητούν είναι πολύ καλό επίπεδο δουλειάς και γρήγορους ρυθμούς. Βέβαια, η συνεργασία μαζί τους δίνει σε κάθε δημιουργό μια σειρά από ευκαιρίες και δυνατότητες, όπως την προβολή του έργου του σε πολύ ευρύ κοινό, την αξιοποίηση πολλών μέσων – από τεχνολογικών έως οικονομικών – για να πετύχει το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα, το άνοιγμα σε ακόμα περισσότερες επαγγελματικές προτάσεις. Από την άλλη πλευρά, όμως, υπάρχουν και δυσκολίες. Π.χ., όσο μεγαλύτερη είναι μια εταιρεία, τόσο περισσότεροι εργαζόμενοι διαφορετικών ειδικοτήτων – από καλλιτεχνικούς διευθυντές έως δικηγόρους – πρέπει να εγκρίνουν κάθε δημιουργία. Συχνά, λοιπόν, πολλές φωνές γύρω από ένα ζήτημα μπορεί να μπερδέψουν. Υπάρχουν, φυσικά, εταιρείες που έχοντας δει προηγούμενα έργα, σου δίνουν μεγάλη καλλιτεχνική ελευθερία, αλλά, σε ορισμένες περιπτώσεις, σου ζητείται το αποτέλεσμα της δουλειάς που έχεις κάνει να αλλάξει αρκετά έως ότου δημοσιευθεί.
Έχοντας σχεδιάσει και editorials των μεγαλύτερων περιοδικών μόδας, όπως της «Vogue», που συμβάλλει στη διαμόρφωση της αισθητικής χιλιάδων γυναικών ανά τον κόσμο, ποιος είναι ο ορισμός που δίνεις στο στιλ και πώς τον αποτυπώνεις μέσα από τα σχέδιά σου; Κατά την άποψή μου, το στιλ και η αισθητική ορίζονται από το συνδυασμό σικ και μίνιμαλ, ο οποίος μπορεί να συνθέσει μια πολύ δυνατή τελική εικόνα. Αυτό, λοιπόν, είναι που αποτυπώνεται και στις εικονογραφήσεις μου. Βέβαια, το ύφος της δουλειάς μου, όπως και των περισσότερων δημιουργών, διαμορφώνεται σταδιακά, με το πέρασμα του χρόνου και κυρίως με βάση την εμπειρία και τις επιρροές που έχω συλλέξει σε κάθε χρονική περίοδο.
Εκτός από διαφημίσεις και σελίδες περιοδικών μόδας, έχεις σχεδιάσει και βιτρίνες πολυκαταστημάτων, συσκευασίες προϊόντων έως και εφαρμογές iPad. Ποιες είναι οι πιο αγαπημένες σου δουλειές μέχρι τώρα και γιατί; Πρώτον, η εικονογραφική διακόσμηση του «The May Fair Hotel» του Λονδίνου, όταν θα φιλοξενούσε το London Fashion Week 2011, γιατί ήμουν ακόμη πρωτοετής φοιτητής στο fashion illustration και ήταν η πρώτη, μεγάλη δουλειά που μου ανατέθηκε. Δεύτερον, οι τρεις βιτρίνες που σχεδίασα για το εμπορικό κέντρο «Printemps» στο Παρίσι, με αφορμή την επέτειο 150 χρόνων λειτουργίας του, διότι ήταν ένα πολύ τιμητικό και μεγάλης εμβέλειας πρότζεκτ, ενώ, παράλληλα, ο σχεδιασμός βιτρίνας αποτελούσε για μένα πρόκληση. Τρίτον, η συνεργασία με την αλυσίδα καταστημάτων «Sephora» στη Νέα Υόρκη για τον εορτασμό της Ημέρας της Μητέρας, στα πλαίσια της οποίας σχεδίασα, μεταξύ άλλων, τσάντες και συσκευασίες προϊόντων και πολλές γυναίκες τηλεφωνούσαν στα καταστήματα για να πουν ότι τους άρεσε πολύ η δουλειά μου. Και τέταρτον, το λογότυπο που έφτιαξα για τη θεατρική παράσταση «Shakespeare in Love», έπειτα από πρόσκληση της «Walt Disney» και της εταιρείας θεατρικών παραγωγών «Sonia Friedman», γιατί κλήθηκα να προβάλω μια υψηλών προδιαγραφών θεατρική παράσταση μέσω ενός λιτού, τυπογραφικού σχεδίου.
Ποιος θεωρείς ότι είναι ο ρόλος της μόδας εν μέσω παγκόσμιας οικονομικής κρίσης; Το θετικό είναι η κρίση αποτέλεσε ευκαιρία για να γίνει η μόδα πιο προσιτή σε περισσότερο κόσμο. Έτσι, ενώ μεγάλες εταιρείες που απευθύνονται σε εύπορους πελάτες μπορεί να μην πλήγηκαν πολύ και, κατά συνέπεια, να μην άλλαξαν τη στρατηγική τους, άλλες προσάρμοσαν τις τιμές τους ώστε να απευθύνονται σε ευρύτερο καταναλωτικό κοινό, παρήγαγαν πιο οικονομικές σειρές προϊόντων και, φυσικά, ενίσχυσαν την παρουσία τους στο διαδίκτυο – π.χ. μέσω προσεγμένων websites – ώστε να έχουν πιο άμεση επικοινωνία και αλληλεπίδραση με τους πελάτες. Παράλληλα, εμφανίστηκαν και πολλοί νέοι ταλαντούχοι σχεδιαστές που προβάλλουν και προωθούν τη δουλειά τους μέσω ίντερνετ. Με άλλα λόγια, οι δυσκολίες οδήγησαν σε αναζήτηση διεξόδου και έτσι η μόδα έχει διατηρήσει σε αρκετά μεγάλο βαθμό τη δυναμική της.
Δεδομένου ότι η αγορά έχει πλέον κατακλυστεί από εταιρείες φθηνότερων ρούχων, όπως τα Zara ή τα H&M, θα αποτελούσε για σένα πρόκληση μια συνεργασία μαζί τους; Ναι, διότι η επιλογή των εταιρειών με τις οποίες συνεργάζομαι δεν σχετίζεται με το αν τα προϊόντα τους είναι πολυτελή ή πιο ευρείας κατανάλωσης. Γι’ αυτό και, μέχρι τώρα, έχω δουλέψει και με μικρούς δημιουργούς και εταιρείες, αλλά και με μεγάλες πολυεθνικές της βιομηχανίας της μόδας. Εξάλλου, η δική μου δουλειά δεν αφορά το σχεδιασμό των ρούχων, αλλά τον τρόπο με τον οποίο αυτά μπορώ να τα «επικοινωνήσω» προς τους καταναλωτές.
Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια η τεχνολογία έχει εισβάλει δυναμικά στο χώρο της εικόνας. Όσον αφορά το graphic design, με ποιο τρόπο συμβάλλει θετικά στο τελικό αποτέλεσμα, αλλά και τι κινδύνους εγκυμονεί; Κάθε δημιουργός πρέπει να μαθαίνει να χρησιμοποιεί τα νέα ψηφιακά εργαλεία, γιατί, ούτως ή άλλως, μπορεί κάποιος πελάτης να του το ζητήσει. Βέβαια, η εμφάνιση διαρκώς καινούριων και η εξέλιξη των ήδη υπάρχοντων είναι τόσο ραγδαία, που πολλές φορές δεν έχεις το χρόνο να τα παρακολουθήσεις όλα. Ως προς τους ενδεχόμενους κινδύνους, πάντως, δεν νομίζω ότι είναι σοβαροί. Π.χ., δημιουργείται μεν πάρα πολύ υλικό γιατί όλοι μπορούμε να τραβήξουμε μια φωτογραφία ή ένα βίντεο πλέον, αλλά ό,τι είναι καλό, θα ξεχωρίσει. Κι επίσης, ένα τεχνολογικό εργαλείο – όπως το Photoshop ή την ψηφιακή κίνηση – φαίνεται αν κάποιος το χρησιμοποιεί με δημιουργικό τρόπο ή απλώς για να το χρησιμοποιήσει. Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, η εμφάνιση διαρκώς περισσότερων νέων τεχνολογιών – που, φυσικά, αναμένεται να συνεχιστεί και μελλοντικά – δίνει πολλές καινούριες δυνατότητες, χωρίς να κρύβει κάτι ιδιαίτερα αρνητικό ή ανησυχητικό.
Η τόσο επιτυχημένη πορεία σου μέχρι τώρα, είχε και κάποιο κόστος; Εννοείται ότι δουλεύω πολλές ώρες, είμαι αρκετά αφοσιωμένος σε αυτό, προσπαθώ να ανταποκριθώ με τον καλύτερο τρόπο σε απαιτήσεις ακόμα και δύσκολων πελατών και έχω θυσιάσει κάποιες ημέρες διακοπών και εξόδους με φίλους. Κόστος, όμως, δεν θα το έλεγα, γιατί, παράλληλα, αυτή η πορεία μού έχει προσφέρει πολλά πράγματα, όπως το να έχω ζήσει σε δύο πολύ μεγάλες πόλεις, το Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, να έχω γνωρίσει σημαντικούς ανθρώπους ανάμεσα στους συνεργάτες και τους πελάτες μου και, ταυτόχρονα, να έχω πολλή ελευθερία. Εξάλλου, όταν η δουλειά σου είναι τόσο διασκεδαστική όσο η δική μου, ακόμη κι αν της αφιερώνεις πολύ χρόνο, δεν την βλέπεις ακριβώς σαν δουλειά.
Το σχέδιά σου για το μέλλον; Θα ιδρύσω μια μικρή εταιρεία-στούντιο, με έδρα τη Νέα Υόρκη και το Λονδίνο, η οποία, εκτός από εικονογράφηση, που θα κάνω εγώ, θα αναλαμβάνει και δημιουργία ταυτότητας προϊόντων, διαφήμιση και συσκευασία. Κυρίως προϊόντων μόδας, φυσικά. Και, επίσης, θα εδραιώσω σιγά-σιγά τη βάση μου στη Νέα Υόρκη, όπου μένω τα τελευταία δυόμισι χρόνια, γιατί νιώθω ότι έχω μετακινηθεί πλέον αρκετά.
Και μια τελευταία ερώτηση: Τι θα συμβούλευες συνομήλικούς σου στην Ελλάδα, που, ενώ έχουν ταλέντο και δεξιότητες στον τομέα τους, έχουν εγκλωβιστεί – και λόγω της οικονομικής κρίσης – και δεν ξέρουν πώς να τα αξιοποιήσουν; Θα τους έλεγα να κινηθούν στο πλαίσιο της παγκόσμιας αγοράς, δεδομένου ότι καθένας σήμερα, μέσω ίντερνετ, μπορεί να βρίσκεται οπουδήποτε και να δουλεύει για οποιαδήποτε εταιρεία στον κόσμο. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική δυνατότητα, που δεν την είχαν οι δημιουργοί ούτε καν πριν από μια δεκαετία. Για παράδειγμα, εγώ από το στούντιό μου στη Νέα Υόρκη, έχω συνεργαστεί ταυτόχρονα με τρεις εταιρείες στο Χονγκ Κονγκ και την Ιαπωνία και μετά με άλλες στο Παρίσι και το Λονδίνο. Οπότε, πρέπει να εκμεταλλευτούν όλους τους τρόπους που προσφέρει το διαδίκτυο για προβολή της δουλειάς τους και επαφές με εταιρείες του εξωτερικού και, αν δεν υπάρχει κάποιος να αξιοποιήσει το ταλέντο και τις δεξιότητές τους στη γειτονιά ή τη χώρα τους, θα βρεθεί παραέξω.
