Η Κωνσταντίνα Στάρα μας στέλνει ένα γεμάτο ενθουσιασμό mail από το Ναγκασάκι της Ιαπωνίας «Πήρα το πρώτο βραβείο». Είναι 7 το απόγευμα στην Αθήνα ,μία ώρα μετά τα μεσάνυχτα εκεί. Στο opening gala ενός από τους σημαντικότερους διαγωνισμούς αρχιτεκτονικής κήπου, παγκοσμίως, ένα κορίτσι από την Ελλάδα έχει μόλις κατακτήσει την πρώτη θέση, ανάμεσα σε 35 συμμετοχές από κάθε γωνιά του πλανήτη, και δεν μπορείς να κρύψει τη χαρά της. Λογικό.
Κωνσταντίνα, παρουσιάζεις στο Gardening World Cup, στην Ιαπωνία έναν «ελληνικό κήπο». Ποια είναι τα κύρια γνωρίσματά του και πώς σχεδιάζεται η αρχιτεκτονική του; Το θέμα του φετινού Gardening World Cup είναι «Η χώρα μου, η κουλτούρα μου». Μας ζητήθηκε να βασίσουμε το σχέδιο του κήπου σε ένα concept. Ήδη από τα πρώτα λεπτά διαβάζοντας τους όρους συμμετοχής άρχισε να σχηματίζεται στο μυαλό μου μια ιδέα. Τι είναι για μένα η Ελλάδα; Ζώντας πολλά χρόνια στο εξωτερικό η Ελλάδα είναι μια συλλογή από μικρές όμορφες αναμνήσεις. Είναι η γιαγιά που κάθε χρόνο άσπριζε τα σκαλοπάτια του σπιτιού στο χωριό, είναι ο βασιλικός και τα γεράνια στις γλάστρες. Είναι εκείνες οι Ανοιξιάτικες Κυριακές που μαζευόμαστε όλη η οικογένεια να φάμε στο τραπέζι της αυλής κάτω από την κληματαριά. Είναι οι φίλοι που περνούσαν από το σπίτι για καφέ και κουβέντα. Το concept του κήπου μου είναι «Παρέα». Κύριος στόχος του είναι να συγκεντρώνει τους φίλους και την οικογένεια γύρω από ένα τραπέζι. Η αρχιτεκτονική του έχει βασιστεί στην παραδοσιακή νησιώτικη αρχιτεκτονική και οι επιλογές των φυτών είναι όσο γινόταν πιο κοντά στα κατ’ εξοχήν φυτά που χρησιμοποιούνται στους Ελληνικούς κήπους με καθαρά μεσογειακά χρώματα. Μια ελιά, κόκκινα γεράνια, λεβάντες και δενδρολίβανα είναι μερικά από τα κύρια φυτά στον κήπο.
Εργάζεσαι στην Ταϊλάνδη ως αρχιτέκτονας τοπίου-γεωπόνος. Ποιό είναι το κυρίως αντικείμενο της δουλειάς σου, τί σου ζητούν οι πελάτες και γιατί η Ταϊλάνδη ως βάση σου; Εργάζομαι στην Ταϊλάνδη σ’ ένα γραφείο αρχιτεκτονικής τοπίου Ταϊλανδικών συμφερόντων. Δουλεύω σε όλα τα στάδια ενός έργου, από τις αρχικές συναντήσεις με τους πελάτες, το conceptual design, μέχρι τις κατασκευαστικές λεπτομέρειες, τα specifications και την επίβλεψη κατασκευής. Κάποια από τα κυριότερα έργα που έχω συμμετάσχει δουλεύοντας για την Landscape Architects of Bangkok είναι το πάρκο για τα κεντρικά γραφεία της SCG στην Μπανγκόκ, ένας υπερπολυτελής κήπος ιδιωτικής κατοικίας στο Ομάν, και μία πρόταση landscape planning για την Ayutthaya να φιλοξενήσει την EXPO το 2020. Η Ταϊλάνδη απέσυρε την υποψηφιότητα και το έργο αυτό δεν έγινε ποτέ πραγματικότητα. Αυτή τη στιγμή συντονίζω την σχεδιαστική ομάδα σ’ ένα έργο στο Ho Chi Minh του Βιετνάμ.
Στην Ταϊλάνδη ξεκίνησα να δουλεύω το καλοκαίρι του 2012. Πίστευα τότε ότι θα έμενα μόνο μερικούς μήνες. Το θεωρούσα ένα πέρασμα από την Ιαπωνία όπου έκανα το μεταπτυχιακό μου στην Αρχιτεκτονική Τοπίου, πίσω στην Ευρώπη. Το πρώτο πράγμα που μου έκανε καλή εντύπωση ήταν η πληθώρα έργων διαφόρων μεγεθών, από ιδιωτικούς κήπους, συγκροτήματα κατοικιών, ξενοδοχεία, έργα landscape planning που διαχειριζόταν η εταιρεία. Αμέσως συνηδητοποίησα την διαφορά στην ταχύτητα υλοποίησης ενός έργου στην Ταϊλάνδη σε σύγκριση με άλλες χώρες. Είναι μεγάλη ευτυχία για έναν αρχιτέκτονα τοπίου να βλέπει τα σχέδιά του να γίνονται πραγματικότητα σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα, ειδικά για τα μεγάλα έργα. ‘Ετσι, πολύ εύκολα, οι έξι μήνες έγιναν ένας χρόνος και ο ένας χρόνος, τρεις.
Πώς μπορεί κανείς να φτιάξει τον κήπο του με βάση κάποιο αρχιτεκτονικό σχέδιο; Υπάρχει τέτοια κουλτούρα στην Ελλάδα; Το πρώτο βήμα θα είναι να βρει κάποιος έναν αρχιτέκτονα τοπίου. Στην πρώτη συνάντηση, θα μιλήσετε για το στυλ, τα αγαπημένα σας φυτά, τη χρήση και συντήρηση του κήπου, τί στοιχεία θέλετε να έχει και πως τον ονειρεύεστε. Ο αρχιτέκτονας τοπίου θα μεταφράσει όλα τα δεδομένα και τις επιθυμίες σας σε ένα σχέδιο, θα προτείνει σχεδιαστικές εναλλακτικές λύσεις, υλικά, σχέδιο φύτευσης, ειδικές κατασκευές. Πιστεύω πως ναι, υπάρχει τέτοια κουλτούρα στην Ελλάδα. Επίσης υπάρχουν πολλοί αξιόλογοι ‘Ελληνες αρχιτέκτονες τοπίου.
Τί μπορεί να δει κανείς σε έναν διαγωνισμό όπως το Gardening World Cup; Στο Gardening World Cup φέτος μπορεί κάποιος να δει, 35 κήπους από όλο τον κόσμο και παράλληλα μια διεθνή έκθεση ανθοδετικής. Η κριτική επιτροπή δίνει 3 βραβεία στους 3 καλύτερους κήπους και 3 επιπλέον ειδικά βραβεία για καλύτερο concept, καλύτερη χρήση χρωμάτων και καινοτόμο σχέδιο. Ειδικά τις δύο πρώτες μέρες της έκθεσης (3 και 4 Οκτωβρίου) υπάρχουν ξεναγήσεις των κήπων από τους ίδιους τους σχεδιαστές με ταυτόγχρονη μετάφραση στα Ιαπωνικά. Οι επισκέπτες έχουν επίσης την δυνατότητα να αγοράσουν τους κήπους ή μέρος αυτών ή να ζητήσουν να γίνει τροποποίηση του σχεδίου ειδικά για το δικό τους χώρο. Πέραν όμως των βραβείων, το να συμμετάσχω σε μια τέτοια διοργάνωση είναι ήδη μια μεγάλη νίκη. Ο ελληνικός κήπος δεν θα υπήρχε στο Gardening World Cup φέτος χωρίς την συμβολή του άψογου προσωπικού του Huis Ten Bosch, Yuko Tanabe Nagamura και Brian Snow, της κατασκευαστικής εταιρίας Ryokuka-en, του πρώην συναδέλφου Akachai Werasakulchai ο οποίος έκανε το drafting από τη Σιγκαπούρη, και την στήριξη ενός υπέροχου συντρόφου, της οικογένειας και των φίλων.
Γιατί οι Ιαπωνικοί κήποι είναι τόσο φημισμένοι παγκοσμίως;Όσο για τους Ιαπωνικούς κήπους είναι πολλά τα στοιχεία που τους κάνουν τόσο διάσημους σε όλο τον κόσμο. Είναι η γοητεία του εφήμερου στοιχείου, οι απίστευτες λεπτομέρειες, ο συμβολικός χαρακτήρας. Μπορεί κανείς να εμβαθύνει πάρα πολύ και έχουν γραφτεί άπειρα βιβλία πάνω σε αυτό. Αυτό όμως που νομίζω ότι νιώθουν όλοι όταν επισκέπτονται έναν ιαπωνικό κήπο είναι η ομορφιά που μπορεί να παρουσιάζεται απρόσμενα στη στροφή του μονοπατιού και η ηρεμία που νιώθεις ξεχνώντας ότι βρίσκεσαι ακόμη στο κέντρο μιας μεγάλης πόλης.