Μία από τις μεγαλύτερες αγωνίες των ανθρώπων με αναπηρίες είναι η δυνατότητα να υπάρχουν στο δημόσιο χώρο όπως όλοι οι άνθρωποι, χωρίς να χρειάζονται κάποια βοήθεια για να επιτελέσουν καθημερινές δραστηριότητες. Το βάρος τού να πρέπει συνεχώς κάποιος να μάχεται για τα αυτονόητα στη ζωή του είναι κουραστικό και ανυπόφορο, ειδικά όταν πρόκειται για θέματα προσβασιμότητας σε δομές, και ειδικά σε δομές πολιτισμού που δεν είναι μια πολυτέλεια, αλλά μία αναγκαιότητα για την ανάπτυξη της προσωπικότητας των ανθρώπων και της προσωπικής τους καλλιέργειας. Και εκεί που η πολιτεία φαίνεται να μην έχει ως προτεραιότητα τις ανάγκες ανθρώπων με αναπηρία για να διευκολύνει τη ζωή τους και να ανταποκριθεί στην υποχρέωση της απέναντι στους πολίτες, η ιδιωτική πρωτοβουλία έρχεται να καλύψει το κενό με δράσεις που στοχεύουν στη στήριξη της κοινωνίας και των πολιτών.
Στο αυτόν τον άξονα κινούνται και τα προγράμματα που σχεδιάζει και αναπτύσσει η Alpha Bank που επενδύει σε διαχρονικές και ουσιαστικές δραστηριότητες και συνεργασίες, με άξονα τη συμβολή της στην ισότιμη πρόσβαση όλων στην οικονομία και την κοινωνία. Στοχεύοντας στην εξυπηρέτηση ατόμων με αναπηρία, η τράπεζα υιοθετεί σειρά ενεργειών με στόχο τη διευκόλυνση της πρόσβασής των ΑμεΑ στις υπηρεσίες και τα προϊόντα της. Στην ίδια κατεύθυνση μεριμνά και για την ισότιμη πρόσβαση όλων στην πολιτιστική και κοινωνική ζωή, καλλιεργώντας συνθήκες αλλά και συνείδηση κοινωνικής ενσωμάτωσης, με στόχο τη μείωση των ανισοτήτων.
Η Alpha Bank συνεργάζεται από το 2019 με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, φέρνοντας το κλασικό σινεμά κοντά σε κάθε θεατή. Με τη δράση «Σινεμά για όλους», το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης με την υποστήριξη της Alpha Bank, προσφέρει ίσα δικαιώματα προσβασιμότητας στο περιεχόμενο των ταινιών, προχωρώντας στην προσαρμογή ελληνικών ταινιών ώστε να μπορούν να τις παρακολουθήσουν τυφλοί και άτομα με προβλήματα όρασης (ακουστική περιγραφή AD: Audio Description) και κωφοί και βαρήκοοι (υπότιτλοι SDH: Subtitles for the Deaf or hard of Hearing). Ταυτόχρονα, το σύνολο των ελληνικών ταινιών μυθοπλασίας που προβάλλονται στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου τον Νοέμβριο προβάλλεται με υπότιτλους βάσει διαλόγων, έτσι ώστε να μπορούν να τις παρακολουθήσουν κωφοί και βαρήκοοι θεατές. Μετά την ολοκλήρωση των καθολικά προσβάσιμων προβολών, το Φεστιβάλ προσφέρει τους επεξεργασμένους υπότιτλους και την ακουστική περιγραφή στους παραγωγούς των ταινιών, ώστε να αξιοποιηθούν τόσο στις επόμενες προβολές τους καθώς και στο DVD, ευελπιστώντας ότι οι ταινίες θα διανεμηθούν στην προσβάσιμη μορφή τους, στις κινηματογραφικές αίθουσες αλλά και στην οικιακή διανομή, προκειμένου να τις απολαύσουν όλες και όλοι.
Η συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης στοχεύει στη διεύρυνση της πρόσβασης στον κινηματογράφο και στον πολιτισμό ευρύτερα, ατόμων που βιώνουν τον αποκλεισμό στην καθημερινότητά τους, καθώς στερούνται την ισότιμη συμμετοχή τους σε ψυχαγωγικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις, λόγω έλλειψης υποδομών, που τα αναγκάζει να μένουν καθηλωμένα στο σπίτι. Σκοπός και του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης άλλωστε, είναι «Η διάδοση του κινηματογράφου και η διαπαιδαγώγηση, ψυχαγωγία και πνευματική καλλιέργεια του ελληνικού κοινού με την προβολή ταινιών ποιότητας». Με τη δράση «Σινεμά για Όλους» εξυπηρετείται ο σκοπός αυτός, καθώς μειώνει τους αποκλεισμούς και τις ανισότητες στην προσβασιμότητα στο πολιτιστικό έργο.
Φέτος συγκεκριμένα, 33 μεγάλου μήκους ταινίες προβλήθηκαν στη διάρκεια του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης με προσαρτημένους υπότιτλους βάσει διαλόγων, έτσι ώστε να μπορούν να τις παρακολουθήσουν κωφοί και βαρήκοοι θεατές, ενώ ταινίες προβλήθηκαν με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης και με υπότιτλους για Κ/κωφούς και βαρήκοους [SDH: Subtitles for the Deaf or Hard of Hearing]. Επίσης σε συνεργασία με το Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ), το πρόγραμμα των καθολικά προσβάσιμων προβολών του 62ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης ήταν διαθέσιμο σε Μπράιγ, ενώ ένα από τα επίσημα σποτ του Φεστιβάλ είχε και ακουστική περιγραφή.
Η επιτυχία της φετινής συνεργασίας ήταν τεράστια, με περισσότερους από 6.000 θεατές να έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν τόσο τις καθολικά προσβάσιμες προβολές, όσο και τις προβολές ελληνικών ταινιών με προσαρτημένους υπότιτλους. Με όλες τις δράσεις προσβασιμότητας, μέχρι τώρα έχει δοθεί η δυνατότητα σε πάνω από 10.000 άτομα με προβλήματα όρασης και ακοής ή με κινητική αναπηρία να επισκεφτούν τις κινηματογραφικές αίθουσες, να παρακολουθήσουν ταινίες και να απολαύσουν την εμπειρία του κινηματογράφου, οδηγώντας την ίδια κινηματογραφική βιομηχανία να ξανασκεφτεί τις πρακτικές της και γίνει πιο συμπεριληπτική και ισότιμη από το στάδιο της παραγωγής ταινιών.
Επίσης η επιτυχία του πονήματος οδήγησε το 2022 στην επέκταση της συνεργασίας, με την Alpha Bank να χρηματοδοτεί την εκπόνηση μελέτης προκειμένου το ιστορικό κτίριο Ολύμπιον, έδρα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, να γίνει προσβάσιμο τόσο για τους εργαζομένους όσο και για το κοινό. Ένα κτίριο διατηρητέο, τοπωνύμιο της πόλης, μια παρέμβαση-παρακαταθήκη για την πόλη.
Αλλά η Alpha Bank δεν φροντίζει μόνο για την πρόσβαση των ατόμων με αναπηρία σε δομές της εβδόμης τέχνης, καθώς συνεργάζεται με την Εθνική Λυρική Σκηνή σε ένα πρόγραμμα καθολικής προσβασιμότητας για άτομα με αναπηρία στο λυρικό θέατρο και το μπαλέτο. Σε συνεργασία με την Εθνική Λυρική Σκηνή, ξεκινούν, τον Δεκέμβριο 2021, παραστάσεις σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας.
Φωτογραφία: Βερβερίδης Βασίλης
Τι σημαίνει καθολική προσβασιμότητα και γιατί είναι τόσο σημαντική; Η καθολική προσβασιμότητα στις παραστάσεις της Εθνικής Λυρικής Σκηνής περιλαμβάνει θέσεις κωφών / βαρήκοων που χειρίζονται την Ελληνική Νοηματική Γλώσσα, θέσεις κωφών / βαρήκοων που χρησιμοποιούν τους Ενδογλωσσικούς Υπέρτιτλους, θέσεις τυφλών και ανθρώπων με προβλήματα όρασης που χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία ακουστικής περιγραφής AD, με ή χωρίς σκύλο οδηγών τυφλών.
Οι πρώτες -ιστορικές για την κοινωνία- παραστάσεις σε συνθήκες καθολικής προσβασιμότητας είναι «Τα μαγικά μαξιλάρια», που θα διεξαχθούν στις 18 και 19 Δεκεμβρίου 2021 σε συνεργασία με τον πολιτιστικό οργανισμό liminal, με στόχο την ανεμπόδιστη οπτικοακουστική παρακολούθηση της παράστασης για όλες και όλους. Πρόκειται για μια όπερα για όλη την οικογένεια, σε μουσική Γιώργου Δούση, βασισμένη στο αγαπημένο και πολυβραβευμένο ομώνυμο παραμύθι του Ευγένιου Τριβιζά και σε σκηνοθεσία Νατάσας Τριανταφύλλη.
Παράλληλα, η συνεργασία της Alpha Bank με την Εθνική Λυρική Σκηνή περιλαμβάνει εκπαιδευτικές δράσεις (μικτές ομάδες ατόμων με ή χωρίς αναπηρία) με θεματική από το χώρο της τέχνης της όπερας και του μπαλέτου, με στόχο τη συμπεριληπτική μάθηση και το σεβασμό στην διαφορετικότητα. Ενώ, θα διοργανωθούν εργαστήρια και σεμινάρια για επαγγελματίες σε εργαλεία, μεθόδους και πρακτικές συμπερίληψης και προσβασιμότητας.
Οι εκπαιδευτικές δράσεις, που σχεδιάζονται με σκοπό να υλοποιηθούν μέσα στο 2022, θα συμπεριλαμβάνουν καλλιτεχνικά εργαστήρια με θεματική από το χώρο της τέχνης της όπερας και του μπαλέτου, σε συνεργασία με εξειδικευμένους επαγγελματίες εκπαιδευτικούς. Κεντρικό ρόλο στο σχεδιασμό της εκπαιδευτικής δραστηριότητας παίζουν η συμπεριληπτική μάθηση και ο σεβασμός στην διαφορετικότητα. Τα εργαστήρια θα απευθύνονται σε όλους όσους έχουν πάθος με τις τέχνες, ανεξαρτήτως επιπέδου και εμπειρίας (με ή χωρίς αναπηρία). Παράλληλα, θα διεξαχθούν εργαστήρια και σεμινάρια για επαγγελματίες σε εργαλεία, μεθόδους και πρακτικές συμπερίληψης και προσβασιμότητας. Οι εκπαιδευτικές δράσεις για εκπαιδευτές αποσκοπούν στην ανάπτυξη και διάχυση της απαραίτητης τεχνογνωσίας για ένα περισσότερο συμπεριληπτικό και προσβάσιμο τρόπο στο σχεδιασμό, την οργάνωση και υλοποίηση εκπαιδευτικών δράσεων. Απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς καλλιτεχνικής και μη τυπικής εκπαίδευσης και σε άτομα που ενδιαφέρονται να εντάξουν τις έννοιες της συμπερίληψης και της προσβασιμότητας στις πρακτικές τους. Στόχος της συνεργασίας της Alpha Bank με την Εθνική Λυρική Σκηνή είναι η μείωση των ανισοτήτων και η καλλιέργεια της συμπερίληψης.
Φωτογραφία: Στεφανίδης Γιάννης
Η Ρούλη Χριστοπούλου, Επικεφαλής Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Alpha Bank, έκανε την παρακάτω δήλωση όταν τη ρωτήσαμε για τις δράσεις και τα προγράμματα της τράπεζας για τους συμπολίτες μας που ανήκουν στην κοινωνική ομάδα των ΑμεΑ:
«Στην Ελλάδα, περισσότεροι από 1 εκατομμύριο πολίτες αντιμετωπίζουν κάποια σοβαρής μορφής αναπηρία. Μόνο το 11,5% των ατόμων αυτών έχει παρακολουθήσει ζωντανές θεατρικές ή μουσικές παραστάσεις, ενώ ακόμα μικρότερο είναι το ποσοστό, που έχει βρεθεί ποτέ στον κινηματογράφο. Η ιστορία της Alpha Bank είναι συνυφασμένη με τις τέχνες και τον πολιτισμό και θεωρούμε ότι η απρόσκοπτη πρόσβαση στην πολιτιστική ζωή της χώρας, είναι αδιαπραγμάτευτο δικαίωμα όλων. Επί σειρά ετών, συμμετέχουμε ενεργά στην πολιτιστική δρώμενα μέσα από τις Συλλογές μας, την υλοποίηση προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης, αλλά και μέσω συνεργασιών και υποστήριξης σχετικών δράσεων. Η συνεργασία μας με τους κορυφαίους πολιτιστικούς φορείς της χώρας, την Εθνική Λυρική Σκηνή και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, έχει ως κοινό όραμα την ισότιμη πρόσβαση στις τέχνες και τον πολιτισμό για όλους και όλες. Ενώ ταυτόχρονα, μέλημά μας είναι η μεταστροφή των αντιλήψεων σχετικά με την προσβασιμότητα, ο σεβασμός στην διαφορετικότητα, η καλλιέργεια της συμπερίληψης και τελικά η μείωση των ανισοτήτων.»