Τελικά πόσο κακό είναι όταν τα social media αντιγράφουν το ένα το άλλο;

Πριν λίγες εβδομάδες, το Instagram ενσωμάτωσε μία νέα λειτουργία, τις «ιστορίες» των χρηστών. Τα Stories του είναι σειρές από φωτογραφίες και βίντεο λίγων δευτερολέπτων που παίζουν άπαξ και χάνονται με το τέλος της ημέρας, καθώς ο στόχος τους είναι να επιτρέψουν στους χρήστες να διηγηθούν μικρές ιστορίες από την καθημερινότητά τους. Αν το κόνσεπτ σας θυμίζει κάτι, είναι γιατί έχει αντιγράψει στεγνά την αντίστοιχη λειτουργία του Snapchat –μέχρι και το όνομα έχει κοπιάρει!

Το αυτό μάλιστα δεν δίστασε να παραδεχθεί ακόμα και ο Κέβιν Σύστρομ, διευθύνων σύμβουλος του Instagram χωρίς κανέναν μάλιστα ενδοιασμό: «Ακριβώς όπως το Facebook κάποια στιγμή εφηύρε το [σ.σ. news] feed και σε κάθε πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης σκέφτηκαν “εντυπωσιακό, πώς θα το ενσωματώσουμε στο δίκτυό μας;” Θα δείτε να ξεπετάγονται Stories και σε άλλα δίκτυα με τον καιρό γιατί είναι ο καλύτερος τρόπος προβολής εικόνων σε χρονολογική σειρά».

Διάσημες αντιγραφές

Κι αν τα Stories του Snapchat που εμφανίστηκαν στο Instagram είναι απλά ένα παράδειγμα αντιγραφής στα social media, δεν είναι σίγουρα το πρώτο –και ακόμα πιο σίγουρα ούτε το τελευταίο. Ο Σύστρομ ανέφερε για παράδειγμα το timeline ή news feed του Facebook όμως πόσοι, ας πούμε, γνωρίζατε πως το «σήμα κατατεθέν» του δικτύου του Μάρκ Ζάκερμπεργκ ήταν επίσης προϊόν αντιγραφής; Το περίφημο “like”, βλέπετε, αποτέλεσε πρωταρχική έμπνευση του FriendFeed πριν το πάρει το Facebook και το απογειώσει. Η σχέση των δύο δικτύων μάλιστα σφραγίστηκε και με την εξαγορά του πρώτου από το δεύτερο έναντι $47,5 εκατ. το 2009.

Το Facebook βέβαια συνέχισε την ίδια πρακτική και αργότερα, κοπιάροντας τα “trending” του Twitter σε μια προσπάθεια να δείξει στους χρήστες του τι συνέβαινε, τι μαγνήτιζε το ενδιαφέρον στο δίκτυο ανά πάσα ώρα και στιγμή. Προϊόν αντιγραφής ήταν και ο σαρωτής κώδικα (code scanner) του Messenger που επιτρέπει την εύκολη διασύνδεση των χρηστών μεταξύ τους, χάρη σε αυτόν τον μπλε δακτύλιο με τα «ιερογλυφικά» γύρω από μία εικόνα χρήστη: πρόκειται για «κλοπή» του καλύτερου στοιχείου του Snapchat. Μία από τα ίδια και με το Live Map το οποίο μπορεί ποτέ να μην τράβηξε στο δημοφιλέστερο social δίκτυο του κόσμου, όμως πρόκειται για ιδέα που πρώτο το Periscope καθιέρωσε.

Και επειδή δεν θέλουμε να σας δώσουμε την εντύπωση πως το Facebook είναι ο μόνος κακός της υπόθεσης, το Periscope έδωσε τη δυνατότητα στους χρήστες του να σχεδιάζουν πάνω από τα βίντεό τους, ακριβώς όπως κάνει και το Snapchat με τις φωτογραφίες του. Το Twitter και το Instagram ξεκίνησαν να προβάλλουν τις δημοσιεύσεις των χρηστών που ακολουθεί κάποιος στο timeline του, όχι απαραίτητα με χρονολογική σειρά αλλά βάσει σημαντικότητας –πρόκειται για πρακτική που πρώτα στο Facebook είδαμε. Ξανά το Twitter άλλαξε το “favorite” σε “like” και ενεργοποίησε την αυτόματη αναπαραγωγή των βίντεο που εμφανίζονται στην οθόνη του χρήστη –και πάλι όπως το Facebook.

Και το κερασάκι στην τούρτα, αν νομίζετε ότι η αντιγραφή συγκεκριμένων χαρακτηριστικών είναι μεγάλο πράγμα, τι να πει και το Twitch που είδε το YouTube να λανσάρει ολόκληρο δίκτυο, το YouTube Gaming προκειμένου να το ανταγωνιστεί προσφέροντας ακριβώς ό,τι και αυτό;

Ναι αλλά γιατί;

Τα πράγματα είναι πάρα πολύ απλά: βγάζει το τάδε δίκτυο τη x λειτουργία, τη βλέπει ο CEO του δείνα δικτύου, πάει στους προγραμματιστές του και τους λέει «Μπορούμε να το κάνουμε κι εμείς»; Με αυτόν τον τόσο απλό τρόπο, λειτουργίες που κάνουν την εμφάνισή τους σήμερα εδώ, αύριο θα τις δείτε εκεί. Από την άλλη όμως, για ελάτε για λίγο στη θέση τους: θέλουν να προσφέρουν στους χρήστες τους (που, υπενθυμίζουμε πως δεν είναι οι πελάτες αλλά τα προϊόντα) την καλύτερη δυνατή εμπειρία. Αν αυτοί φεύγουν από την πλατφόρμα τους για χάρη κάποιας άλλης εξ αιτίας συγκεκριμένων χαρακτηριστικών της, γιατί να μην τα ενσωματώσουν κι εκείνοι έτσι ώστε να διατηρήσουν το κοινό τους;

Καθώς μιλάμε για ψηφιακά προϊόντα, η αντιγραφή δεν είναι κάτι το δύσκολο: το περίφημο “reverse engineering” που στο παρελθόν θα μπορούσε να πάρει και χρόνια, δεκαετίες ολόκληρες, πλέον γίνεται μέσα σε ένα βράδυ. Το ζητούμενο είναι ποιο δίκτυο θα βγάλει πρώτο μία λειτουργία, ώστε να μπορεί να το φωνάξει κιόλας, αλλά παράλληλα θα την εξελίξει έτσι ώστε να παραμείνει ένα βήμα μπροστά από τον ανταγωνισμό και κάπως έτσι, το κοπιάρισμα μίας κίνησης, μιας ιδέας, μιας προσέγγισης, όχι απλά δεν καταδικάζεται αλλά ωραιοποιείται. Εξ άλλου στις ενημερώσεις των επενδυτών στο τέλος κάθε τριμήνου, δεν αναλύονται τα νέα χαρακτηριστικά μιας πλατφόρμας αλλά ο τζίρος και τα κέρδη της. Στα social media η αντιγραφή δεν είναι κάτι καλό ή κακό: είναι απλά ο θάνατος σου, η ζωή μου.