Καθισμένος κατάχαμα στην Διονυσίου Αεροπαγίτου έραβε υφάσματα μεταξύ τους προκειμένου να φτιάξει άλλη μια κούκλα για την τοποθετήσει στον ήδη γεμάτο πάγκο του. Λάθος, στο ψεύτικο πιάνο του, αρνείται να πάρει πάγκο όπως οι περισσότεροι πλανόδιοι πωλητές. Την πρώτη την έφτιαξε για την αγαπημένη του Σάρα.”Ήταν όπως ο τότε έρωτας του, απροσάρμοστη, περίεργη, μην έχοντας βρει την κλωστή της αλήθειας της. Ήταν ζωγραφισμένη στο χέρι, φτιαγμένη από ένα κατάλευκο σεντόνι.” Τουρίστες σταματούν και τον φωτογραφίζουν και εκείνος απλά τους κοιτάζει ”Δεν μπορώ να μιλήσω καμία από τις γνωστές ανά τον κόσμο γλώσσες, μόνο με τα μάτια μπορώ να συνεννοηθώ μαζί τους.”. Βγάζει τα τσιγάρα του και ακόμα και η καπνοθήκη του είναι περίτεχνα φτιαγμένη με μαύρη δαντέλα και μπιχλιμπίδια. Καταπιάνεται λοιπόν με οποιαδήποτε είδους χειροτεχνία μπορεί να ομορφύνει την καθημερινότητά του. Οι κούκλες του όμως, όπως λέει, είναι φτιαγμένες για να βρίσκονται σε αγκαλιές ονειροπόλων, σαν εκείνον.
Πότε θυμάσαι τον εαυτό σου να δημιουργεί για πρώτη φορά; Έχω μεγαλώσει στην Αθήνα αλλά πάντα με ενθουσίαζαν δύο στοιχεία που θυμίζουν ύπαιθρο: το χώμα και ο ουρανός. Είχαμε ένα εξοχικό κοντά στο Σχηματάρι και εκεί από τα τέσσερά μου με θυμάμαι να παίζω σε μια τεράστια έκταση και να παρατηρώ τη σύσταση του εδάφους. Το χώμα άλλαζε χρώμα ανά τόπους: κόκκινο, λευκό, μαύρο. Το έπαιρνα λοιπόν στις χούφτες μου, το κοσκίνιζα με ένα τούλι, έβαζα νερό και έπλαθα πηλό. Κάπως έτσι ξεκίνησα. Επίσης είχα πάντα επαφή με τα υφάσματα και τις κλωστές και θυμάμαι να βρίσκονται παντού μες στο σπίτι μας, αφού η μαμά μου ήταν μοδίστρα. Και πολύ καλός άνθρωπος. Μου δίδαξε λοιπόν πολλά πράγματα που με βοήθησαν στην τέχνη μου.
Οι κούκλες πως προέκυψαν; Υπήρξα κάποτε πολύ ερωτευμένος και έφτιαξα την πρώτη. Όταν πέρασε αυτή η φάση συνέχισα να φτιάχνω για να τις δωρίζω σε αγαπημένα μου πρόσωπα. Σε παλιά μπαούλα κάποιας γιαγιάς μπορεί να βρεις παρόμοιες, όλα τα παιχνίδια ήταν κάποτε χειροποίητα.
Άρα συμβολίζουν για σένα έναν χαμένο έρωτα; Συμβολίζουν μια παιδικότητα, μου αρέσει πάρα πολύ να βλέπω ενήλικες να παραμένουν παιδιά, με απογοητεύει όμως να βλέπω παιδιά που τα μεγαλώνουν σαν να είναι ενήλικες. Με έχει πλησιάσει ένα παιδάκι πέντε ετών και η πρώτη κίνηση που έκανε ήταν να κοιτάξει τις τιμές μου και να μου πει ” φαρμακείο είσαι”. Η μητέρα του το βρήκε πολύ αστείο, μάλλον από εκείνη θα είχε ακούσει αυτή την άσχημη ατάκα. Δεν έχω παράπονο όμως, μου είχε τύχει και η άλλη εκδοχή παιδιού, σε ένα παζάρι, υπήρξε ένα που ερωτεύτηκε μια κουκλίτσα και την αγόρασε. Την επόμενη μέρα ήρθε να με βρει ο μπαμπάς του για να μου πει πως την ονόμασε Μανώλη επειδή άκουγε συνέχεια το όνομα μου από μια φίλη που καθόταν μαζί μου για να περάσει η ώρα και του έμεινε στο μυαλό.
Που βρίσκεις τα υλικά; Είναι φτιαγμένες για να βρίσκονται σε αγκαλιές ονειροπόλων. Φτιάχνονται από κουρελάκια, από υφάσματα που έχουμε όλοι σπίτι μας και γλιτώνουν στο παρατσάκ από τα σκουπίδια. Ξέρεις, από κει που θα συναντούσαν το θάνατο σώθηκαν την τελευταία στιγμή παίρνοντας μια άλλη μορφή και αποκτώντας ξανά τη χαμένη τους ζωντάνια. Δεν είμαι της λογικής ” δεν χρειάζομαι κάτι, όπως ένα αγαπημένο ρούχο, άρα το πετάω” Αν μου θυμίζει ας πούμε κάποιον λατρεμένο μου, έναν έρωτα ή μια στιγμή, γιατί να πετάξω μαζί του και όλες αυτές τις αναμνήσεις; Για αυτό το λόγο αγαπώ και τα παλαιοπωλεία, σε τέτοιου είδους χώρους οι κόρες των ματιών μου διαστέλλονται. Επίσης αγοράζω υφάσματα όταν κάνω κανένα ταξίδι στο εξωτερικό.
Έχεις μετρήσει ποτέ πόσες έχεις φτιάξει; Δουλεύω αρρωστημένα. Μετά από δεκαπέντε χρόνια, οι κούκλες που έχω πουλήσει και δωρίσει είναι χιλιάδες.
Τι είδους σχόλια σου κάνουν οι περαστικοί; Πολλοί μου λένε πως θέλουν να πιστέψουν ότι το βράδυ ζωντανεύουν, μ’ αρέσει πάρα πολύ αυτή η σκέψη. Μπορεί να μοιάζουν με άψυχα αντικείμενα, όταν τις ράβω όμως βάζω ένα μέρος του εαυτού μου σ’ αυτές και την αγάπη μου, άρα κατά κάποιο τρόπο έχουν ψυχή , τη δική μου. Γι’ αυτό νομίζω πως εκπέμπουν κάτι το πρωτόγονο, δεν είναι γλυκανάλατες σε καμία περίπτωση. Εκπροσωπούν εκφάνσεις του εαυτού μου και φάσεις της ζωής μου, κάποιες είναι φανερά χαρούμενες και άλλες αρκετά θλιμμένες αλλά αισιόδοξες, έχουν μια χαρμολύπη. Άλλες είναι σαν ταραξίες και άλλες σαν ιεροκήρυκες της αγάπης έξω από κάθε θρησκεία. Κάποτε μια τύπισσα μου είπε ” τώρα φτιάχνεις πιο χαμογελαστές κούκλες”. Την κοίταξα με απορία γιατί ολοφάνερα δεν ήταν έτσι και μου απαντάει με ένα μοναδικό τρόπο ”Εγώ δεν είμαι τόσο αισιόδοξη όσο εσύ”. Σαν να μου έλεγε πως ότι είναι θλιμμένο για μένα για εκείνη είναι εύθυμο, όντας μέσα της ακόμη πιο καταθλιπτική. Αγάπησα το σχόλιο της γιατί ακούμπησε την καρδιά μου. Άλλοι μου λένε πως μοιάζουν με κούκλες βουντού, το μυαλό των ανθρώπων πάει συνέχεια στο κακό και αυτό με θλίβει. Δεν διανοούμαι το να βλέπεις μια κούκλα και να μην σου έρχεται στο μυαλό μια παιδική ανάμνηση. Ίσως επειδή ο περισσότερος κόσμος μεγάλωσε παίζοντας με την Βarbie και τον Κen, παιχνίδια που προάγουν πρότυπα όπως ότι πρέπει να έχουμε ωραία σώματα,να είμαστε πλούσιοι και επιτυχημένοι
Πόσα χρόνια βγαίνεις να τις πουλήσεις στο δρόμο; Έβγαλα το πιανάκι μου πριν πέντε χρόνια στο Θησείο. Δεν μου αρέσει να δηλώνω παγκίτης, πιανίτης είμαι. Πολλοί δεν καταλαβαίνουν καν τι είναι αυτό που κάνω. Άλλοι έβλεπαν το πιάνο και υπέθεταν πως είμαι μουσικός, άλλοι πάλι κρίνοντας από την θεατρική μου εμφάνιση πιστεύουν πως θα δώσω κάποια παράσταση με αυτές. Από τότε που άρχισα να δουλεύω σε ένα τόσο δημόσιο και εκτεθειμένο μέρος προσπαθούσα να επεμβαίνω όταν έβλεπα μπροστά μου να καταπατώνται έννοιες όπως είναι ο σεβασμός, η δικαιοσύνη, η διαφορετικότητα. Αν δω κάτι στραβό που δεν μ αρέσει θα πάρω θέση. Αυτό μας λείπει, δεν παίρνουμε θέση. Οι κούκλες μου πάντως παίρνουν.
Δηλώνεις καλλιτέχνης; Δηλώνω μύστης της τέχνης. Καλλιτέχνης σίγουρα δεν γίνεσαι μόνο αν σε καλέσουν να κάνεις μια έκθεση σε μια γκαλερί ή ένα μουσείο. Έχω πετύχει ανθρώπους που ασχολούνται σοβαρά με την τέχνη τους σε σημεία που ούτε καν μπορούσα να φανταστώ ότι θα βρισκόντουσαν. Γιατί τέχνη δεν είναι μόνο οι πίνακες και η μουσική. Ένας καφετζής που σου φτιάχνει με προσοχή και με μεράκι τον ελληνικό σου, είναι καλλιτέχνης, θα θυμάσαι με ευχαρίστηση τον καφέ αυτό.
