Φωτογραφία: Πηνελόπη Γερασίμου
Γεννήθηκα σε μία αγροτική οικογένεια στη Σάμο και μεγάλωσα μέσα στα μποστάνια, τα χωράφια και τα περιβόλια. Δεν μπορώ να περιγράψω το πόσο με έχουν σημαδέψει τα βιώματα της παιδικής μου ηλικίας. Το διαπιστώνω καθημερινά με τον τρόπο που εκτιμώ και χρησιμοποιώ τις καταπληκτικές ελληνικές πρώτες ύλες, τα λαχανικά, τα φρούτα, τα μυρωδικά. Η μητέρα μου, μια εξαιρετική παραδοσιακή μαγείρισσα, χρησιμοποιούσε καθημερινά στην κουζίνα της Σαμιώτικες πρώτες ύλες που ξεχείλιζαν από φρεσκάδα, αρώματα και διατροφική αξία. Η μυρωδιά της φρεσκοκομμένης ντομάτας από το μποστάνι μας, η ευωδιά του μούστου που σιγοβράζει για τα μουστοκούλουρα και την μουσταλευριά, το φρέσκο θρούμπι και η ρίγανη που απλωνόταν στο τραπέζι της κουζίνας μετά την πρωινή βόλτα στα κτήματα και το πρώτο κρασί του πατέρα που έμπαινε στα ποτήρια στο μεσημεριανό φαγητό θα είναι χαραγμένα για πάντα στην μνήμη μου.
Παραδοσιακά πιάτα της Σάμου είανι η διάσημη γεμιστή πλάτη από κατσικάκι στο φούρνο, τα γεμιστά κρεμμύδια και κολοκυθάκια, οι ρεβυθοκεφτέδες και τα μπουρέκια από κίτρινη κολοκύθα, ένας καταπληκτικός συνδυασμός αλμυρής και γλυκιάς γεύσης. Φυσικά, όλα συνοδεύονται τέλεια από ντόπιο Σαμιώτικο κρασί. Τα παραδοσιακά προϊόντα της Σάμου είναι το μοσχάτο κρασί – μοναδικό στον κόσμο, το πετιμέζι, το ελαιόλαδο, η σούμα, η Σαμιώτικη γραβιέρα, το αρμόγαλο – κρεμώδες τυρί, ο ξινός τραχανάς το μέλι και τα αρωματικά.
Από τις διαδρομές στο νησί ξεχωρίζουν η καταπράσινη βόλτα στην περιοχή Αηδόνια προς τους Μανωλάτες τα γραφικά σοκάκια στους Βουρλιώτες και το πλακόστρωτο μονοπάτι στη Πνακά. Στην ίδια περιοχή αξίζει και μια βόλτα στους αμπελώνες για να θαυμάσει κανείς τις παραδοσιακές πεζούλες και τα μικρά καλύβια στις ρεματιές. Επίσης μια επίσκεψη στην Παναγιά την Σπηλιανή, για την υπέροχη θέα και το μοναδικό εκκλησάκι μέσα στο βράχο. Το μονοπάτι στη περιοχή Ποτάμι πηγαίνοντας προς τους καταρράκτες και βέβαια στην ίδια περιοχή η διαδρομή προς το Μικρό και Μεγάλο Σειτάνη! Αξίζει η επίσκεψη στο βουνό Καρβούνης και το εκκλησάκι που βρίσκεται στη κορυφή του για πανοραμική θέα όλου σχεδόν του νησιού!
Όταν βρίσκομαι στο νησί μου πρώτα απ’ όλα θέλω να φάω στην αυλή του πατρικού μου σπιτιού, κάτω από τα πλατάνια, αλλά και παντού στο χωριό μου. Στους Βουρλιώτες το Γαλάζιο Πηγάδι για τα ωραιότερα μαγειρευτά και όχι μόνο από τα χέρια της Έφης και του γιού της Χρήστου, στο Βάκχο λίγο έξω από το χωριό για τα γεμιστά κρεμμύδια και το χοιρινό πασπαλά -παστό χοιρινό. Επίσης, λατρεύω τα εξαιρετικά παραλιακά ταβερνάκια. Στ’ Αυλάκια για τα φρέσκα ψάρια τους και τα ταβερνάκια με τις ντόπιες νοστιμιές στο πάνω Βαθύ όπως για παράδειγμα Οι νοστιμιές της Ουρανίας. Αγαπημένα μου επίσης εστιατόρια είναι ο Τριαντάφυλλος στο γραφικό Παλαιόκαστρο για τα υπέροχα ψάρια και θαλασσινά του, το Μαγαζάκι που λέγαμε στην καταπράσινη πλατεία των Μυτιληνιών για την παραδοσιακή Σαμιώτικη κουζίνα του. Στους Μανωλάτες η ταβέρνα 3Α για τους νόστιμους κεφτέδες και το μαγειρευτό αρνάκι. Στο Κοκκάρι το εστιατόριο Μαρίνα για το γεμιστό κόκορα, το χοιρινό με το δεντρολίβανο, το κουνέλι και το μυρωδάτο ψωμί. Στο Καρλόβασι το Azzuro για ελαφρώς δημιουργική κουζίνα, κοτόπουλο γεμιστό με αρμόγαλο και λιαστή ντομάτα, ζουμερές γαρίδες με σάλτσα βασιλικού και στο χωριό Κοντακέικα οι Ψαράδες η πιο φημισμένη ψαροταβέρνα του νησιού!
Για ποτό προτείνω το Escape που είναι το πιο κλασσικό bar café στην πόλη της Σάμου Ξεκινάς από εδώ με ποτό/cocktail και συνεχίζεις στα πιο δυνατά bar-clubs. Mezza volta ο απόλυτος προορισμός για διασκέδαση στη Σάμο. Ανοιχτό bar-club από το οποίο περνάνε όλοι. Ποτά, δυνατές μουσικές, ανεβασμένες διαθέσεις, πάνω στη φωτισμένη με τους προβολείς θάλασσα. Το Wave bar ήσυχο all day barμε πανεμορφη θέα το βράδυ προς το γραφικό λιμανάκι, για cocktails στο bar με το κύμα να σκάει δίπλα σου και το Beyond που είναι ο top προορισμός για ποτό στο Πυθαγόρειο. Δυνατές μουσικές. Από εκεί περνάνε όλες οι ηλικίες (20-50). Επίσης, το Del mundo (Ποτάμι, Καρλόβασι) είναι ένα all day café που το βράδυ παίζει την πιο δυνατή μουσική και έχει ωραίο περιβάλλον με πολύ ωραίο κόσμο (προσοχή: δεν είναι πάνω στη θάλασσα, ούτε βλέπει θάλασσα αλλά είναι πολύ κοντά στην παραλία).
Οι παραλίες της Σάμου είναι πάρα πολλές, διαφορετικού στυλ η κάθε μια αλλά εξίσου γοητευτικές όλες. Θα αναφέρω ενδεικτικά τα βοτσαλάκια και τη Χρυσή άμμο στο Μαραθόκαμπο, την Κέρβελη στο δρόμο προς το Πυθαγόρειο, το μεγάλο Σειτάνι στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού και την παραλία Τσάμπου κοντά στους Βουρλιώτες και την υπέροχη Τσαμαδού στο Κοκκάρι!
Στο νησί με κάνει να επιστρέφω η οικογένεια μου και ιδιαίτερα ο μικρός Απόστολος, ο ανιψιός μου, ο αέρας της ανεμελιάς που γεμίζει τα ρουθούνια μου, τα γεμιστά της μαμάς μου, οι βόλτες στα κτήματα, το φαγητό στην αυλή μας. Η επαφή με τους ανθρώπους κ φίλους που μεγάλωσα, η βόλτες στη παραλία της Σβάλας και η θέα από τους ορεινούς αμπελώνες στη Μπαρμπαδήμου.
*Ο Ανδρέας Λαγός έχει επιμεληθεί το μενού στο It (Σκουφά 29, Κολωνάκι, 2103635773). Το βιβλίο του “Οι γεύσεις που μεγαλώσαμε” κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελληνοεκδοτική.