Ένα διαμέρισμα 62 τετραγωνικών μέτρων στο Θησείο που κατασκευάστηκε το 1964, ανακαινίστηκε το 2015 με την συνεργασία νέων επαγγελματιών για να αποτελέσει το καταφύγιο διακοπών ενός ζευγαριού Ελβετών. Οι στόχοι ενός ανοιχτού συνεργατικού εργαστηρίου για την οικολογική αρχιτεκτονική και την αστική αναγέννηση ενώθηκαν με την αισθητική ενός αρχιτεκτονικού γραφείου που επαναδιαπραγματεύεται στοιχεία εντοπιότητας και μοντερνισμού και κάπως έτσι προέκυψε ένας λιτός χώρος ξεκούρασης σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία του ιστορικού κέντρου της Αθήνας.
Η Μαρία Πετεινάκη από την ομάδα των Ecual και ο Δημήτρης Θεοδωρόπουλος από την ομάδα των Hiboux ανέλαβαν την κατάργηση της κλασσικής πολύπλοκης διαμερισματοποίησης που χαρακτηρίζει το εσωτερικό των αθηναϊκών κατασκευών του ΄60, γκρεμίζοντας τους τοίχους και οργανώνοντας την θέα με βάση τρία όμοια ανοίγματα.
Τα κυριότερα κριτήρια που οδήγησαν το ζευγάρι Ελβετών στην επιλογή του συγκεκριμένου διαμερίσματος ήταν ο προσανατολισμός του -με τρία παράθυρα στον νότο- το γεγονός πως είναι διαμπερές επιτρέποντας στον αέρα και στον ήλιο να μπουν, και φυσικά η θέα του. Όπως εξηγούν οι δύο εκπρόσωποι των ομάδων που σχεδίασαν και πραγματοποίησαν τη νέα χρήση του διαμερίσματος «σημαντικό στοιχείο της μελέτης είναι η συμμετοχή των πελατών σε αυτή. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, το ζευγάρι ήθελε να υλοποιήσει σε ένα μικρό διαμέρισμα, με λογικό κόστος, τον χώρο των ονείρων του».
Στο μικρό αλλά λειτουργικό διαμέρισμα του Θησείου, τα τρία ανοίγματα ενοποιούνται με το ράφι που βρίσκεται πάνω τους σ’ όλο το μήκος του τοίχου. Όλοι οι χώροι κοιτούν προς τη θέα αυτή και ο τωρινός σχεδιασμός τους αντιστρέφει την κλασσική όψη του ορόφου πολυκατοικίας -με τη μπαλκονόπορτα και τα εξωτερικά παντζούρια- φέρνοντας τις συρόμενες περσίδες στη μέσα πλευρά.
Χρησιμοποιώντας το παλιό σύστημα περιστρεφόμενων ξύλινων περσίδων, τα εσωτερικά συρόμενα πλαίσια καθορίζουν τη σκίαση του χώρου. Ταυτόχρονα, το σύστημα αυτό οργανώνει και ρυθμίζει τη σχέση του σπιτιού με το «έξω» και τη θέα προς το Αστεροσκοπείο. Μια ακατέργαστη, ξύλινη πόρτα από δρυ μοιράζει το διαμέρισμα σε χώρους κάνοντας παράλληλα μια αναφορά στους αχυρώνες των Άλπεων, πατρίδας των ιδιοκτητών.
Ως χώρος χαλάρωσης και ηρεμίας, στο μπάνιο του διαμερίσματος στο Θησείο δόθηκε ιδιαίτερη έμφαση. «Χρειάστηκε να μεγαλώσει αρκετά συνδυάζοντας μια στενόμακρη κάτοψη με ένα χαμηλότερο όγκο για τη μπανιέρα». Παράλληλα, διατηρώντας τον μαρμάρινο νεροχύτη που συναντάμε σε όλες σχεδόν τις κατασκευές της δεκαετίας του ’60, η κουζίνα αναδιοργανώθηκε στην ίδια θέση. «Η εστία τοποθετήθηκε απέναντι από τη θέα, ο μεταλλικός πάγκος έδεσε με τον όγκο της μπανιέρας που προβάλει ενώ κρύβεται πίσω από το έπιπλο/ ντουλάπια της κουζίνας».
Η καθαίρεση των εσωτερικών τοίχων αποκάλυψε μια γυμνή κολόνα η οποία αποφασίστηκε να παραμείνει στη νέα εμφάνιση του διαμερίσματος στη μορφή αυτή. Όσο για τα υλικά «επιλέχτηκαν αδρά σε συνάφεια με τη γενικότερη χειροποίητη κατεύθυνση του σχεδιασμού: λευκό, τσιμεντοκονία, ακατέργαστο ξύλο, μαύρο μέταλλο, μπετόν. Επιλέχθηκαν επίσης ελάχιστα έπιπλα, κυρίως της δεκαετίας του ’60, επιτείνοντας την αδρότητα του χώρου».
H oμάδα ECUAL δημιουργήθηκε το 2016 ως ένα ανοιχτό συνεργατικό εργαστήριο για την οικολογική αρχιτεκτονική, το τοπίο, τον σχεδιασμό, και την αστική αναγέννηση. Ο πυρήνας της ομάδας αποτελείται από την Μαρία Πετεινάκη και την Άνκα Αρβανιτίδη. Η δουλειά τους εστιάζει στην παροχή πρωτότυπων, βιώσιμων, οικολογικών και οικονομικών σχεδιαστικών λύσεων, διασφαλίζοντας παράλληλα την άψογη εκτέλεση σε κάθε έργο.
Οι Hiboux είναι μια ομάδα νέων αρχιτεκτόνων που δουλεύουν μαζί από το 2005. Έχοντας παράλληλα ερευνήσει τον χώρο μέσω προσεγγίσεων άλλων πεδίων (ανθρωπιστικές επιστήμες, εικαστικά, παραστατικές τέχνες, θεωρία του χώρου), ενδιαφέρονται να διευρύνουν την αρχιτεκτονική πράξη. Συνδυάζοντας στοιχεία αυτών των αναζητήσεων, στο κέντρο του προβληματισμού της ομάδας βρίσκεται ο μοναδικός τρόπος κατοίκησης και ζωής του κάθε ανθρώπου.
Έπειτα λοιπόν από την μελέτη, την ολοκλήρωση του σχεδιασμού και της ανακαίνισης αυτού του μικρού διαμερίσματος στο Θησείο, οι εκπρόσωποι των δύο ομάδων εξηγούν πως «η εμπειρία τελικά αποδείχθηκε πολύ θετική και το ζευγάρι θέλησε να την επαναλάβει αγοράζοντας και το ακριβώς από πάνω διαμέρισμα. Εκεί καλούμαστε να σχεδιάσουμε κάτι τελείως διαφορετικό στην ίδια κάτοψη».