Ένα από τα πιο παράξενα πράγματα που μπορείς να ξεστομίσεις σε μια παρέα, είναι ότι δεν έχεις Facebook. Αν ήμασταν στο Μεσαίωνα, θα βρισκόταν κάπου ανάμεσα στο «έχω λέπρα» και «θυσιάζω μαύρες γάτες». Ή μπορεί να θυμίσει τις εξομολογήσεις σε group therapy. Η ερώτηση λοιπόν, «Γιατί δεν έχεις Facebook» μπορεί να απαντηθεί ακόμη και μονολεκτικά, αλλά οι βαθύτεροι λόγοι είναι πολλοί και ετερόκλητοι. Πόσω μάλλον, όταν εδώ και λίγα χρόνια το παιδί του Ζούκερμπεργκ φαίνεται να χάνει την αίγλη του και να αναζητά συνεχώς τρόπους για ανανέωση και διατήρηση. Ακόμα πιο σύνηθες από το να μην έχεις Facebook, είναι το να έχεις Facebook και να έχεις διαγράψει/ξαναφτιάξει το προφίλ σου για πολλούς και διάφορους λόγους. Τα στοιχεία που υπάρχουν για τις νεότερες γενιές δεν είναι ενθαρρυντικά πάντως για το μέσο δικτύωσης. Φαίνεται πως οι νέοι αποφασίζουν σιγά σιγά να αλλάξουν διαδικτυακό στέκι, ειδικά όσοι βλέπουν τους γονιούς τους να τους κάνουν like/dislike και γενικότερα να τους παρακολουθούν και εντός Ίντερνετ. Προς το παρόν πάντως, δεν είχα και δεν έχω ακόμη σχέδιο -παρά τις πιέσεις- για προφίλ σε αυτό το μαγικό κόσμο και προτού γίνει η μαζική επίθεση, θα ήθελα να αναλύσω τους λόγους:
1.Ο διάφανος κόσμος του Μάρκ Ζούκερμπεργκ
Το πρόβλημα δεν είναι ότι μπορεί να παρακολουθείσαι ή να μαθαίνεις πληροφορίες για όλους, αλλά ο εγγενής κοινωνικός κομφορμισμός που «πάει πακέτο» με την υπηρεσία. Πολύ απλά αυτό που ο Ζούκερμπεργκ ονομάζει «διάφανο κόσμο» δηλώνει ότι το ψηφιακό σου προφίλ περιλαμβάνει τα πάντα για σένα, δημιουργώντας μια και μοναδική ταυτότητα για το άτομο που αντικρίζουν γνωστοί και άγνωστοι κάτι που σημαίνει πως εκμηδενίζει τις πιθανότητες για προσωπικές πληροφορίες. Ευτυχώς ή δυστυχώς, είμαι από τους ανθρώπους που θέλει αρκετό -ιδιωτικό- χώρο και χρόνο. ΟΚ, το παραδέχομαι. Δεν είμαι και ο πιο άνετος άνθρωπος με το να υπάρχουν συνεχώς οι πληροφορίες μου κρεμασμένες στο Ίντερνετ, σαν ρούχα σε απλώστρα. Ειδικά, όταν οι πληροφορίες που χρησιμοποιώ για έναν σκοπό, γίνονται παντιέρα για άλλους, όπως συμβαίνει συχνά-πυκνά τόσο στο Ίντερνετ ειδικά και ειδικότερα στο «φου-μπου». Επίσης, προτιμώ μια πιο απλοποιημένη και λιγότερο δικτυωμένη ζωή, που σίγουρα δεν θα είχα αν ήμουν στο Facebook. Εδώ, το να φτιάξω ένα προφίλ στο Twitter, μου πήρε αρκετό καιρό και επιμονή για να λάβω τη μεγάλη απόφαση.
2.Facebook>Χρόνος
Ξέρετε για ποιον χρόνο μιλάω. Τον ελεύθερο χρόνο, που τον εξαφανίζει χωρίς να το καταλάβεις μόλις κάτσεις μπροστά στην οθόνη απλά για να δεις τις ενημερώσεις σου. Και επίσης για τη μανιώδη προσκόλληση στα likes/dislikes και τη σύνδεση αυτών με την ψυχολογική ανάταση ή όχι. Και εδώ έρχεται το Twitter: Χωρίς να θέλω να ξεκινήσω κι άλλη διαμάχη περί Facebook-Twitter, νομίζω πως το δεύτερο είναι γρήγορο, πιο άμεσο και χωρίς πολλούς μπελάδες. Μάχη τέλος.
3.Οι ψηφιακοί φίλοι δεν είναι στην πραγματικότητα φίλοι
Εντάξει, αυτό το γνωρίζουν ακόμη κι όσοι έχουν Facebook. Δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά δεν παύει να είναι πέρα για πέρα αληθινό. Όπως επίσης ότι ουσιαστικά αυτό είναι ένα (πολύ καλό, I grant you that) υποκατάστατο φιλίας. Σύμφωνοι, βρίσκεις αρκετούς χαμένους φίλους και δικτυώνεσαι καλύτερα. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι φτιάχνοντας τον ιστό είσαι και απαραίτητα αράχνη, όπως λέει και ένα γνωμικό. Το να είσαι ιντερνετικά αντικοινωνικός, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είσαι και στην πραγματικότητα και τούμπαλιν.
4.Gaming
Και δεν εννοώ τα παιχνίδια του Facebook. Κατέκρινα προηγουμένως τη σπατάλη χρόνου εκεί μέσα και είμαι σίγουρος αυτή η κατηγορία θα εγείρει αντιδράσεις του τύπου: «Ρε μεγάλε, το να είσαι στο Facebook είναι χάσιμο χρόνου, ενώ το να παίζεις βιντοπαιχνίδια όχι»; Όχι, γιατί η ιδέα του να παίζεις και η απόλαυση ενός καλού βιντεοπαιχνιδιού συγκρίνεται μόνο με το να δεις μια ωραία ταινία ή να διαβάσεις ένα καλό βιβλίο, αλλά η σημαίνουσα λέξη εδώ είναι αυτή της απόλαυσης. Όταν απολαμβάνεις κάτι δεν νομίζεις ποτέ μα ποτέ πως σου τρώει το χρόνο. Αν νιώθεις έτσι με το οτιδήποτε και παρ’ όλα αυτά παραμένεις σε μια κατάσταση, τότε εκεί εντοπίζεται το πρόβλημα. Αν όχι, τότε πάσο.
Τα στοιχεία
Η αλήθεια είναι πως το μεγάλο μπαμ σε χρήστες έγινε μέχρι και το 2011, όταν και το site μετρούσε περίπου 700.000 νέα μέλη ημερησίως, ενώ από εκείνη τη χρονιά και μετά ο αριθμός έπεσε στις 500.000. Αλλά μην γελιέστε. Η επιβράδυνση δε συνιστά συρρίκνωση. Από την άλλη μεριά, είναι γνωστό πως από τον Ιούλιο του 2009, το Facebook απαγορεύθηκε στην Κίνα, με τον «ιντερνετικό θρύλο» να προστάζει πως η χώρα χρησιμοποίησε το “The Great Firewall of China”(αγγλικό λογοπαίγνιο για το Σινικό Τείχος που δεν μεταφράζεται) για να απομονωθεί και να χρησιμοποιήσει το δικό της site, κλέβοντας ένα σημαντικό αριθμό χρηστών από το κοινωνικό δίκτυο του Ζούκερμπεργκ. Εσχάτως βέβαια, ανακοινώθηκε ότι μπορεί να «ανοίξουν» Facebook και Twitter μόνο όμως στην οικονομική ζώνη της Σαγκάης. Έως τότε θα χρησιμοποιούν το Renren ως ένα πολύ καλό υποκατάστατο του Facebook, που με τη σειρά του υποκαθιστά άλλα πράγματα.
