Όλοι συνηθίζουμε να περνάμε περιόδους «αποτοξίνωσης». Δεν είναι τίποτε περισσότερο από τις τύψεις που μας κυνηγούν έπειτα από διαστήματα κατά τη διάρκεια των οποίων το ‘χουμε παρακάνει με κάτι. Φέρτε στον νου σας τα μελομακάρονα, τους κουραμπιέδες και τις γιγαντιαίες ποσότητες κρέατος που υπό κανονικές συνθήκες θα αρκούσαν για ένα χωριό στις στέπες της Αιθιοπίας, αλλά καταναλώσατε μόνοι σας τα Χριστούγεννα, σε συνδυασμό με τις δεσμεύσεις σας για δίαιτα και προσεκτική διατροφή –που λογικά έχετε ήδη αθετήσει- και έχετε την πλήρη εικόνα του τι εννοούμε.
Μια μορφή αποτοξίνωσης που έχει καταστεί αρκετά δημοφιλής τα τελευταία χρόνια είναι και αυτή από καθετί τεχνολογικό και δη ψηφιακό. Το “digital detoxing”, όπως χαρακτηριστικά αποκαλείται, προϋποθέτει αποχή από όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες της σύγχρονης, ψηφιακής κουλτούρας, στην προσπάθεια για ένα πιο απλό και «αμόλυντο» lifestyle. Βέβαια η πραγματικότητα δεν έχει την παραμικρή σχέση με το όλο κόνσεπτ. Ο άνθρωπος, ξέρετε, εκ φύσεως συνηθίζει με τον καιρό να κρατά τις καλές, τις θετικές αναμνήσεις ή εν πάση περιπτώσει να τις αναδεικνύει περισσότερο έναντι των αρνητικών. Η έκφραση «σαν τον παλιό, καλό καιρό» τι νομίζετε, ότι έχει προκύψει τυχαία;
Όλοι νοσταλγούν εκείνα τα ωραία χρόνια, που δεν υπήρχαν Facebook και Twitter για να μοιραζόμαστε την προσωπική μας ζωή, κινητά τηλέφωνα για να στραβώνονται τα παιδιά, emails για να ελέγχουμε κάθε λίγο και λιγάκι, υπολογιστές για να κουβαλάμε μαζί μας και ποιος ξέρει τι άλλο. Όλοι θα ήθελαν να ξαναζήσουν απαλλαγμένοι από το άγχος που –νομίζουν πως- τους προκαλεί η ψηφιακή κουλτούρα, γι’ αυτό και δεν έχουν κανένα απολύτως πρόβλημα να την αποκηρύξουν με την πρώτη ευκαιρία. Θεωρούν πως όλα αυτά τα μπλιμπλίκια που κουβαλούν μαζί, τα 4G δίκτυα και οι ενημερώσεις που στέλνει κάθε λίγο και λιγάκι το Facebook του Ζάκερμπεργκ είναι υπεύθυνα για τη μιζέρια που διακρίνει τις ζωές τους, για καθετί στραβό που πιθανώς να τους συμβαίνει.
Φυσικά οι αναμνήσεις τους είναι επιλεκτικές, γι’ αυτό και όλα μοιάζουν τόσο όμορφα και χαριτωμένα. Επιλέγουν να κρατήσουν μόνο τα αρνητικά της τεχνολογίας και μάλιστα τα αντιπαραβάλουν με τα όσα θετικά συνέβαιναν σε άλλες φάσεις της ζωής τους, υπό διαφορετικές συνθήκες και με εντελώς ανόμοια δεδομένα. Κανείς δεν σκέφτεται τι τραβούσε π.χ. πριν από 15 χρόνια για να βρει μια διεύθυνση χωρίς GPS, ουδείς αναλογίζεται τι έχει προσφέρει στον ίδιο η κινητή τηλεφωνία, ελάχιστοι εκτιμούν τη συνεισφορά των social media στην καθημερινότητά τους (και δεν μιλάμε μόνο για ψυχαγωγία όταν το LinkedIn, φερ’ ειπείν, αποτελεί βασικό συστατικό της παγκόσμιας αγοράς εργασίας). Εγκλωβισμένος σε έναν κυκεώνα μπερδεμένων σκέψεων, ο άνθρωπος αισθάνεται δέσμιος όχι των ίδιων των συνηθειών του αλλά των αντικειμένων που και πάλι εκείνος επέλεξε να βάλει στη ζωή του.
Η αποτοξίνωση σαν διαδικασία είναι ακραία. Στην περίπτωση της σχέσης του ανθρώπου με την τεχνολογία δε, είναι αμφίβολο ακόμα και το αν θα έχει αποτέλεσμα. Η σύγχρονη καθημερινότητα είναι απαιτητική και όσο περνούν τα χρόνια γίνεται ολοένα και πιο πολύπλοκη. Εδώ είναι που η τεχνολογία έχοντας καθαρά υποστηρικτικό ρόλο μπορεί να βοηθήσει τον άνθρωπο να κάνει τη ζωή του ευκολότερη και να κερδίσει χρόνο προκειμένου να τον διαθέσει όπου εκείνος το επιθυμεί. Γιατί να κυνηγήσει κανείς την «αποτοξίνωση» από αυτήν όταν απλά μπορεί να επαναπροσδιορίσει τις ελευθερίες που ο ίδιος της έχει δώσει;
Δεν χρειάζεστε κανενός είδους “detoxing” για να βάλετε μέτρο στο οτιδήποτε. Απλά σκεφτείτε προσεκτικά πού, πότε και πόσο πρέπει να βασίζεστε σε αυτή. Σε τελική ανάλυση, όλα για να περνάμε καλά δεν γίνονται;