Ζούμε στην εποχή του ντοκιμαντέρ. Το συγκεκριμένο είδος κινηματογράφησης δεν απευθύνεται πλέον μόνο στο σινεφίλ κοινό ούτε μόνο σε όσους απολαμβάνουν να μαθαίνουν για τα «παράξενα της φύσης» με τα οποία είχε ταυτιστεί η λέξη -στην Ελλάδα τουλάχιστον- μέχρι πριν μερικά χρόνια. Τα ντοκιμαντέρ επαναπροσδιορίστηκαν, έχουν γίνει δημοφιλή μέσα από πολλές πλατφόρμες streaming ενώ πλέον, όλοι έχουμε ανακαλύψει ένα τουλάχιστον ντοκιμαντέρ που μας αφορά και σχετίζεται με τα ενδιαφέροντά μας.
Κι ενώ τα ντοκιμαντέρ αποτελούν παγκόσμιο trend, μόλις εμφανίστηκε ένα νέο ελληνικό ντοκιμαντέρ το οποίο επικεντρώνεται σε ένα θέμα που αρχικά φαίνεται να αφορά λίγους. Κι όμως το πρώτο ντοκιμαντέρ για την εκπαιδευτική ρομποτική και το STEM στην Ελλάδα με τίτλο “THE REAL ROBOKIDS” από την COSMOTE φέρνει μια φρέσκια πνοή, και αποτελεί την διαφορετική πρόταση που είχαμε ανάγκη να δούμε.
Το “THE REAL ROBOKIDS” που προβάλλεται στο το κανάλι της COSMOTE στο YouTube, καταγράφει τη θριαμβευτική πορεία της ελληνικής αποστολής στην πρόσφατη 16η Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής που πραγματοποιήθηκε στο Γκιόρ της Ουγγαρίας με θέμα την ανοικοδόμηση των πόλεων του μέλλοντος. Με τέσσερα μετάλλια (τρία αργυρά, ένα χάλκινο) και τρεις διακρίσεις (τέταρτη, έβδομη και ένατη θέση) παρακολουθούμε βήμα-βήμα την ελληνική αποστολή να πετυχαίνει μια σπουδαία παγκόσμια διάκριση ανάμεσα σε 423 ομάδες από 73 χώρες, κατακτώντας τα περισσότερα μετάλλια του θεσμού μαζί με την Ρωσία.
Από τα πρώτα λεπτά του ντοκιμαντέρ της COSMOTE παρακολουθούμε βήμα-βήμα την προετοιμασία των ομάδων και τις σημαντικές τους επιδόσεις στην κορυφαία διοργάνωση ρομποτικής για μαθητές στον κόσμο. Τα παιδιά μοιράζονται το πάθος, το άγχος και την αγάπη τους για τη ρομποτική, που τους οδήγησε στις πρώτες θέσεις της Ολυμπιάδας. Παράλληλα παρακολουθούμε τη συμβολή, την αγωνία, την ανακούφιση, την περηφάνια που νιώθουν οι άνθρωποι οι οποίοι βρίσκονται γύρω από τα παιδιά ακόμα κι αν δεν μπορούν να τα πλησιάσουν την ώρα που διαγωνίζονται στην Ολυμπιάδα. Αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι άλλοι από τους γονείς και τους προπονητές τους που μαζί με τις ομάδες της ελληνικής αποστολής μας κάνουν να αγωνιούμε, να γελάμε και να συγκινούμαστε ακόμα κι αν δεν παρακολουθούμε την Ολυμπιάδα από τις κερκίδες αλλά μέσα από μία οθόνη.
Οι Smartbirds διαγωνίστηκαν στην κατηγορία Open, για μαθητές του Γυμνασίου και είναι φίλες από παιδιά. Στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής του Γκιορ πήγαν για να παρουσιάσουν το project «Θαλής» – ένα ρομπότ που πλοηγείται στους δρόμους της πόλης, αναγνωρίζοντας τα συναισθήματα των ανθρώπων που συναντά και εξασφαλίζοντας τη βοήθεια που χρειάζονται. Ή, με τα δικά τους λόγια, «έφτιαξαν ένα ρομπότ ανθρώπινο, σε έναν κόσμο που οι άνθρωποι αρχίζουν να μοιάζουν με ρομπότ».
Οι Jobi Team διαγωνίστηκαν στην απαιτητική κατηγορία Regular για παιδιά του Δημοτικού, που όπως λένε όσοι ξέρουν «δεν σηκώνει λάθη». Όταν κέρδισαν τον Εθνικό τελικό στην Ελλάδα, ξεπερνώντας 120 ομάδες σε βαθμολογία, τρελάθηκαν απ’ τη χαρά τους. Και αμέσως έθεσαν τον επόμενο στόχο τους: να κερδίσουν ένα μετάλλιο και στην Παγκόσμια Ολυμπιάδα Εκπαιδευτικής Ρομποτικής του Γκιορ.
«Το επίπεδο των ομάδων που ασχολούνται με τη ρομποτική είναι πολύ υψηλό. Χρόνο με τον χρόνο πρέπει να προσαρμοζόμαστε για να μπορέσουμε αρχικά να ανταπεξέλθουμε στον Πανελλήνιο Διαγωνισμό και στη συνέχεια στην Ολυμπιάδα, εκεί δηλαδή όπου ζούμε έντονα συναισθήματα -από το άγχος που μας πιάνει όταν κάτι δεν πάει καλά και πρέπει να το διορθώσουμε λίγο πριν διαγωνιστούμε μέχρι τη στιγμή που πανηγυρίζουμε γιατί τα πήγαμε καλά». Έτσι μας περιγράφει η ομάδα των Teamwork Optimum την εμπειρία της από την κατηγορία Regular για παιδιά Λυκείου στην Ολυμπιάδα εκπαιδευτικής ρομποτικής Μαζί τους στο ντοκιμαντέρ έχουμε την ευκαιρία να δούμε και τις ομάδες Bitbot, Jobi Team, Minders, Smartbirds και Youngbloods.
Μιας και αναφέρθηκε η απαιτητική κατηγορία Regular που αποτελεί την πιο δημοφιλή επιλογή για τις διαγωνιζόμενες ομάδες, ας μάθουμε περισσότερα για τον τρόπο με τον οποίο διαγωνίστηκε η ελληνική αποστολή, όπως ανακαλύψαμε κι εμείς μέσα από το “THE REAL ROBOKIDS”. Στην κατηγορία Regular λοιπόν, οι μαθητές καλούνται την ημέρα του διαγωνισμού να κάνουν επί τόπου αλλαγές στον προγραμματισμό, με βάση έναν κανόνα – έκπληξη που τίθεται κατά τη διάρκεια της Ολυμπιάδας. Η κατηγορία Open έχει εκθεσιακό χαρακτήρα και ζητά από τους μαθητές να δημιουργήσουν τη δική τους έξυπνη ρομποτική λύση, με βάση ένα δοσμένο θέμα. Κατά την ημέρα του αγώνα οι ομάδες παρουσιάζουν στους κριτές το έργο τους, καθώς και ένα ολοκληρωμένο portfolio που το συνοδεύει. Τέλος, η κατηγορία WRO Football αποτελεί ένα διασκεδαστικό και συναρπαστικό παιχνίδι, με τα δύο ρομπότ των ομάδων να παίζουν ποδόσφαιρο. Κάθε χρόνο εισάγονται μικρές αλλαγές στο παιχνίδι, έτσι ώστε να παρακινηθούν οι μαθητές να συνεχίσουν να αναπτύσσουν τα ρομπότ τους.
Σε κάθε σημείο του ντοκιμαντέρ “THE REAL ROBOKIDS” είναι φανερό ότι τα συστατικά της εκπαιδευτικής ρομποτικής είναι σίγουρα τα μαθηματικά, η μηχανική και ο προγραμματισμός. Είναι όμως και η αφοσίωση, η συγκέντρωση, οι πολύωρες προπονήσεις. Είναι ακόμα και το δέσιμο της ομάδας, η αναζήτηση νέων εμπειριών, η αγάπη για το αντικείμενο, όπως λένε οι ομάδες της ελληνικής αποστολής συμπληρώνοντας η μία την άλλη, ενώ μιλάνε γι’ αυτό που τους απασχολεί καθημερινά μετά τα σχολικά τους μαθήματα.
Εμείς είχαμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε από κοντά τα παιδιά που συμμετείχαν στην Ολυμπιάδα και όσα είχαν να μας πουν μας ενέπνευσαν όσο και το ντοκιμαντέρ.
Τα συστατικά της εκπαιδευτικής ρομποτικής είναι σίγουρα τα μαθηματικά, η μηχανική και ο προγραμματισμός.
Είναι όμως και η αφοσίωση, η συγκέντρωση, οι πολύωρες προπονήσεις.
Είναι όμως και το δέσιμο της ομάδας, η αναζήτηση νέων εμπειριών, η αγάπη για το αντικείμενο, όπως λένε οι ομάδες της ελληνικής αποστολής συμπληρώνοντας η μία την άλλη…
…ενώ μιλάνε γι’ αυτό που τους απασχολεί καθημερινά μετά τα σχολικά τους μαθήματα και περιμένουν να δουν το ντοκιμαντέρ στο οποίο πρωταγωνιστούν για πρώτη φορά σε μεγάλη οθόνη.
«”Εκπαιδευτική ρομποτική” δεν σημαίνει ότι μόνο κατασκευάζεις ή προγραμματίζεις ένα ρομπότ, ούτε και ότι πρέπει να έχεις τους καλύτερους βαθμούς στα μαθηματικά και τη φυσική για να ασχοληθείς με αυτή. Με την εκπαιδευτική ρομποτική μαθαίνεις να λειτουργείς ομαδικά και να σκέφτεσαι εναλλακτικούς τρόπους για να λύσεις το ίδιο πρόβλημα. Μαθαίνεις να διατηρείς την ψυχραιμία σου, ωριμάζεις, εξελίσσεις τη σκέψη σου αποκτάς μια μεγάλη οικογένεια και γνωρίζεις ανθρώπους απ΄ όλο τον κόσμο», σύμφωνα με τα κορίτσια της ομάδας Youngbloods. Στο ερώτημα γιατί να ασχοληθεί ένα νέο παιδί με την εκπαιδευτική ρομποτική, η απάντηση της ομάδας των Teamwork Optimum αγγίζει μια άλλη διάσταση. «Είναι το μέσο εξέλιξης του ανθρώπου, κάποια στιγμή θα χρειαστεί να αλλάξουμε αυτό τον πλανήτη και μπορούμε να το κάνουμε μέσω της ρομποτικής».
Οι Youngbloods διαγωνίστηκαν στην κατηγορία Regular, για παιδιά Γυμνασίου. Τόσο οι ίδιες όσο και οι γονείς τους ένιωσαν πάρα πολλοί περήφανοι όταν συνειδητοποίησαν ότι πήραν την πρόκριση για την Παγκόσμια Ολυμπιάδα και ότι πρόκειται να εκπροσωπήσουν την Ελλάδα. Στόχος τους στο Γκιορ, να καταφέρουν να μπουν στη δεκαεξάδα και να ζήσουν την εμπειρία του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος.
Η COSMOTE ήταν από τους πρώτους ιδιωτικούς φορείς που επένδυσαν στην προώθηση της εκπαιδευτικής ρομποτικής και του STEM στα ελληνικά σχολεία, ως στρατηγικός συνεργάτης του εκπαιδευτικού φορέα WRO Hellas την τελευταία εξαετία. Στο διάστημα αυτό, η συμμετοχή των μαθητών στους πανελλήνιους διαγωνισμούς εκπαιδευτικής ρομποτικής έχει τετραπλασιαστεί, με τις συνολικές συμμετοχές των παιδιών να έχουν ξεπεράσει τις 18 χιλιάδες. Πλέον, ένα στα πέντε σχολεία διαγωνίζονται στις εθνικές και διεθνείς διοργανώσεις. Περισσότεροι από 1.500 εκπαιδευτικοί παρακολουθούν κάθε χρόνο τα δωρεάν εκπαιδευτικά σεμινάρια κατάρτισης στην εκπαιδευτική ρομποτική, έχουν πρόσβαση σε online βιβλία κατάρτισης ενώ μέχρι σήμερα έχουν διατεθεί 500 εκπαιδευτικά kits ρομποτικής σε σχολεία της χώρας από την COSMOTE.
Οι Smartbirds
και οι Bitbot στο βάθρο των νικητών.
Το πιο εντυπωσιακό κομμάτι του ντοκιμαντέρ είναι πως τα παιδιά και η καταγραφή της προσπάθειάς τους καταφέρνουν να κερδίσουν το ενδιαφέρον ακόμα κι εκείνων που μιάμιση ώρα πριν δεν γνώριζαν πολλά για την εκπαιδευτική ρομποτική, όπως εγώ. Γιατί το πραγματικό θέμα του ντοκιμαντέρ είναι το ότι αν αφιερωθείς σε κάτι που αγαπάς, αυτό θα σε ανταμείψει με πολλούς τρόπους. Το “THE REAL ROBOKIDS” εμπνέει σε ένα κόσμο «όπου οι άνθρωποι γίνονται ρομπότ», όπως ακούγεται να λέει η ομάδα των Smartbirds στο ντοκιμαντέρ, ενώ τα παιδιά φτιάχνουν ρομπότ ανθρώπινα.