Η πολιτιστική διαχείριση στην Ελλάδα είναι μια πονεμένη υπόθεση∙ όσοι έχουν αποφασίσει να την εξασκήσουν στη χώρα μας έχουν γνωρίσει από πρώτη χέρι τις δυσκολίες που υπάρχουν στον χώρο. Το πρόγραμμα Start-Create Cultural Change παρέχει υποτροφίες και δυνατότητες ανάπτυξης δυνατοτήτων σε ανθρώπους, ανεξαρτήτως ηλικίας, που αναλαμβάνουν πολιτιστικές πρωτοβουλίες με έμφαση στην τοπικές κοινωνίες. Το Start, ένα πρόγραμμα του Robert Bosch Stiftung, που υλοποιείται σε συνεργασία με το Goethe-Institut Thessaloniki και την Ομοσπονδιακή Ένωση Κοινωνικοπολιτιστικών Κέντρων και υποστηρίζεται από το Κοινωφελές Ίδρυμα Ιωάννη Σ. Λάτση και το Ίδρυμα Μποδοσάκη, έχει ως στόχο την ενδυνάμωση των ανθρώπων που χτίζουν το μέλλον.
Πώς λειτουργεί το πρόγραμμα;
Κάθε χρόνο γίνονται δεκτές γύρω στις 150 με 200 αιτήσεις. Γίνονται 45 συνεντεύξεις από επιτροπή και 30 υπότροφοι ταξιδεύουν σε διάφορες πόλεις της Γερμανίας για ένα πρακτικό σεμινάριο πολιτιστικής διαχείρισης επί έξι εβδομάδας σε διαφορετικό πολιτιστικό κέντρο για τον καθένα. Στη δεύτερη φάση συνεχίζουν 15 υπότροφοι οι οποίοι χρηματοδοτούνται για να υλοποιήσουν το project τους. Στο τέλος της δεύτερης φάσης η έκθεση «Το Παζάρι των Ιδεών» παρουσιάζει τις πρωτοβουλίες και δράσεις των 15 ομάδων. Στο φετινό «Παζάρι των Ιδεών» που έλαβε χώρα στο Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, είδαμε μερικές πραγματικά εξαιρετικές προτάσεις που υπογραμμίζουν την ανάγκη δημιουργικής συνύπαρξης διαφορετικών πολιτισμών και τονίζουν τον σεβασμό στη διαφορετικότητα μέσα από πρακτικές που φέρνουν κοντά τους ανθρώπους χωρίς να παραγνωρίζουν τη φροντίδα του φυσικού περιβάλλοντος.
Στιγμιότυπο από την παρουσίαση της έκθεσης «Το Παζάρι των Ιδεών».
Προτάσεις που ξεχωρίσαμε;
Το The Bee Camp της Αγγελίνας Κανελλοπούλου, ένα ευφάνταστο εκπαιδευτικό πρόγραμμα που φέρνει σε επαφή τα παιδιά με τη φύση. Πώς; Καλλιτέχνες, εκπαιδευτικοί και περιβαλλοντολόγοι δημιουργούν μαζί με τα παιδιά ένα δίκτυο BeeSpots, δηλαδή ασφαλών οάσεων για τις αστικές μέλισσες με μελισσοκομικά φυτά και χειροποίητα ξενοδοχεία εντόμων, μέσα στις πόλεις.
Το Κύμα Project της Αγγελικής Μητροπούλου που στόχο έχει την ισότητα, την προσβασιμότητα και τη συμπερίληψη όλων των ατόμων, ανεξαρτήτως αναπηρίας, σε χώρους τέχνης αλλά και την ενασχόληση τους με την τέχνη και κυρίως με τον σύγχρονο χορό. Αν και το Κύμα Project υπάρχει μόλις ένα χρόνο ήρθε δυναμικά για να διεκδικήσει αυτό που για τους αρτιμελείς θεωρείται αυτονόητο, την συμπερίληψη.
Το This is not a feminist project της Βασιλικής Ντούλια, που με τον προβοκατόρικο τίτλο του δεν προσπαθεί να αποτινάξει το βάρος της φεμινιστικής πράξης αλλά να επαναπροσδιορίσει και να συμπεριλάβει κάτω από την σκέπη του όρου «φεμινισμός» την ιστορική διαδρομή των γυναικείων κινημάτων αλλά και τα νέα δεδομένα. Το πρώτο μέρος του project παρουσιάζει τα καταγεγραμμένα ίχνη του γυναικείου ακτιβισμού και των εμπειριών από το 2ο Κύμα Φεμινισμού στην Ελλάδα ενώ το δεύτερο μέρος συγκεντρώνει ταινίες μικρού μήκους νέων κινηματογραφιστριών, που παράχθηκαν για τις ανάγκες του εγχειρήματος, και διερευνούν προσωπικές ιστορίες γυναικών διαφορετικής πολιτισμικής, κοινωνικής, πολιτικής και εθνοτικής ταυτότητας που κατοικούν στην Ελλάδα.
Το περίπτερο του project “The bee camp”.
Το Θέατρο της Ενσωμάτωσης του Πέτρου-Ιουλιανού Πιτσούνη που μέσω της δημιουργίας θεατρικών ομάδων που συνυπάρχουν δημιουργικά Έλληνες και πρόσφυγες οι συμμετέχοντας μαθαίνουν το σεβασμό στη διαφορετικότητα. Με τη συνεργασία στο πλαίσιο προετοιμασίας μιας θεατρικής παράστασης προάγεται η κοινωνική ένταξη που αποτελεί τον μόνο δρόμο για μια ευρωπαϊκή κοινωνία χωρίς ρατσισμό και προκαταλήψεις. Έλληνες και πρόσφυγες μαθαίνουν να λειτουργούν μαζί και οι θεατρικές πρόβες αποτελούν την ιδανική συνθήκη για κοινωνικοποίηση εκτός προσφυγικών camps.
Το Smartville του Ηλία Αδάμ που στοχεύει στο άνοιγμα των μικρών κοινωνιών -δοκιμάστηκε ήδη με επιτυχία στο Ξυλόκαστρο- ώστε μέσω των βιωματικών αφηγήσεων και των «άτυπων κοινωνικών συμβουλίων» τα μέλη της κοινότητας να μοιραστούν προσωπικά βιώματα και προβληματισμούς που αφορούν την κοινωνική ζωή στην επαρχία αλλά την απάλειψη του κοινωνικού αποκλεισμού λόγω διαφορετικότητας.
Και το Re<>Direct της Εμμανουέλας Κυριακοπούλου που αφορά το food waste και για το οποίο είχαμε κάνει ρεπορτάζ λίγους μήνες πριν.
Και μετά την ολοκλήρωση της έκθεσης Το Παζάρι των Ιδεών και την τρίτη φάση του προγράμματος Start-Create Cultural Change είναι η ώρα για το μετά. Το πρόγραμμα βάζει τις βάσεις παρέχοντας τη δυνατότητα ανταλλαγής τεχνογνωσίας μεταξύ Ελλήνων και Γερμανών και χρηματοδοτώντας τα projects. Αλλά το πρόγραμμα ονομάζεται Start που σημαίνει ότι αυτή είναι μόνο η αρχή και το στοίχημα κερδίζεται εφόσον οι απόφοιτοι του προγράμματος μπορούν να σταθούν στα πόδια τους ξεκινώντας τη δικής τους επαγγελματική ανεξάρτητη πορεία στον χώρο της πολιτιστικής διαχείρισης, όπως έχει ήδη συμβεί με συμμετέχουσες ομάδες.