Με αφορμή ένα πρόσφατο ταξίδι στην Ιταλία λοιπόν είχα την τύχη να συναντήσω έναν ζωντανό θρύλο της παγκόσμιας ποδηλασίας τον Giovanni Pelizzoli, κατασκευαστή ποδηλάτων στο εργαστήριο του κοντά στο Μπέργκαμο. Γόνος λαϊκής οικογένειας και με πολλά Ολυμπιακά μετάλλια και επιτυχίες στο παλμαρέ του ως κατασκευαστής είναι η καρδιά της τωρινής χειροποίητης παραγωγής ποδηλάτων στην Βόρεια Ιταλία.
O Giovanni Pelizzoli γεννήθηκε στο Curno, κοντά στο Bergamo της Βόρειας Ιταλίας, το 1942. Ο πατέρας του ήταν μηχανικός ποδηλάτων κι ο ίδιος γράφτηκε στον τοπικό ποδηλατικό σύλλογο σε ηλικία 12 ετών και συμμετείχε στον πρώτο του αγώνα στα 14. Τα χρόνια της εφηβείας του ήταν γεμάτα ποδήλατο και αγώνες με καλά αποτελέσματα. Παρά την επιθυμία του να συνεχίσει την αγωνιστική δράση η ανάγκη για επιβίωση τον ανάγκασε να τα παρατήσει και να αρχίσει μεροκάματα στο συνεργείο ποδηλάτων του πατέρα του, κρατώντας όμως επαφή με την ομάδα ως junior team manager. Ακολουθώντας το όνειρό του να γίνει κατασκευαστής ποδηλάτων άρχισε να δουλεύει με έναν λόκαλ μάστορα και να πειραματίζεται με την κατασκευή αγωνιστικής γεωμετρίας.
Το 1969, έχοντας πια χρόνια μαθητείας στο πλευρό ντόπιων κατασκευαστών, ίδρυσε την CIOCC. Το όνομα της εταιρείας του, δύσκολο να το προφέρουν ακόμα και οι ντόπιοι -στην τοπική διάλεκτο αναφέρεται σε στρατηγική παιχνιδιού πόκερ.
Η φήμη του ως μηχανικού τον έκανε γνωστό και του έδωσε δουλειά στην επαγγελματική ομάδα G.S. ZONCA, της οποίας αστέρι ήταν ο Gianni Motta. Τότε ακόμα δεν τολμούσε να προτείνει τα δικά του ποδήλατα CIOCC ως «πρώτα» ποδήλατα στους αγώνες αν και πολλοί από τους αθλητές τα χρησιμοποιούσαν ως προπονητικά. Ένας από αυτούς, ο Claudio Corti, ξάφνιασε όλο τον ποδηλατικό κόσμο όταν το 1977 κέρδισε τον Παγκόσμιο Τίτλο πάνω σε έναν παντελώς άγνωστο ποδήλατο με τα αρχικά CIOCC πάνω του. Λίγο μετά την ίδια χρονιά ο Corti κέρδισε και το Giro d’Italia και κάπως έτσι τα CIOCC έγιναν διάσημα και ενδιαφέρον άρχισε να έρχεται και από το εξωτερικό. Η Πολωνική Εθνική ομάδα άρχισε να καβαλάει αποκλειστικά πλαίσια του Pelizzoli και στους Ολυμπιακούς της Μόσχας το 1980 τα CIOCC πήραν πολλά μετάλλια και καλές θέσεις κατάταξης.
Στο απόγειο της δημοτικότητάς του ο Pelizzoli πούλησε το brand CIOCC και δέχθηκε την πρόταση της COPPI ν’ αναλάβει τον σχεδιασμό και την επίβλεψη όλων των top αγωνιστικών πλαισίων καθώς και των ποδηλάτων της επαγγελματικής ομάδας Τeam Polti που χορηγούσε. Πολλά ακόμα μετάλλια και επιτυχίες ακολούθησαν. Ακόμα κι όταν τη δεκαετία του 90 η αγορά στράφηκε πρώτα στην Ταϊβάν και μετά στην Κίνα σε αναζήτηση μεγαλύτερου κέρδους και φθηνότερου κόστους, κάνοντας την γέννηση του mass-produced bike πραγματικότητα, ο Pelizzoli παρέμεινε στο Curno συνεχίζοντας μια τέχνη που «πηγάζει από βαθιά μέσα στην ψυχή του».
Ο ίδιος σαν προσωπικότητα είναι αρχετυπικά Ιταλός: εξαιρετικά ανοιχτόκαρδος, εξαιρετικά αθυρόστομος και πάρα την ηλικία του γεμάτος αστείρευτη διάθεση για δημιουργικότητα και δουλειά. Οι σκελετοί του είναι 100% χειροποίητοι, δουλεμένοι με μεράκι μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Αποτελούν συλλεκτικά αντικείμενα και ταξιδεύουν σ’ ολόκληρο τον κόσμο. Ο καρκίνος με τον οποίο διαγνώστηκε το 2010 δεν το πτόησε στο ελάχιστο. Τα 2 καταπληκτικά designs που παρουσίασε πρόσφατα, τα Leggenda και FOR3 εμπνευσμένα από τις αρχές των 90s, πέτυχαν διθυραμβικά σχόλια τόσο από την fixed blogόσφαιρα αλλά και τον συντηρητικό ποδηλατικό τύπο.
Τι είναι αυτό όμως που κάνει τα ποδήλατά του να κερδίζουν και τους αθλητές να τον προτιμούν; Αν τον ρωτήσει κάποιος η απάντηση που θα λάβει είναι ότι τα δικά του ποδήλατα έχουν «ένα κομμάτι της ψυχής του και αυτή είναι η ψυχή ενός racer ακόμα», μετά αφού πάρει ένα περιπαιχτικό ύφος προσθέτει γελώντας «ίσως να είναι και τα αναβολικά τους όμως και να είμαι απλά τυχερός»!
Ο Giovanni Pelizzoli, 73 χρονών σήμερα, γεμάτος δημιουργικότητα καβαλάει κάθε ημέρα το ποδήλατό του για να πάει στο εργαστήριο του. Στόχος του για τα επόμενα χρόνια της ζωής του είναι να «θαυμάσει τουλάχιστον μια ωραία γυναίκα την ημέρα».
*Ο Άγις Κολύβας είναι ιδιοκτήτης του καταστήματος fixed gear 48×17 Cycles (Βεΐκου 2, Κουκάκι, 2109225488, 48×17.com).