Σάββατο πρωί στο κέντρο και η θερμοκρασία κάθε άλλο παρά Οκτώβριο θυμίζει. Κόσμος περπατάει, γελάει, παιδιά τρέχουν και όσοι έχουν μαζευτεί στην αρχή της Μαιζώνος κοιτούν προσεκτικά έναν άντρα –τον Pepe- να καταπίνει πλαστικά μπαλάκια και να οδηγεί με τη βοήθεια του ανυποψίαστου θεατή Φίλιππου το μονότροχο ποδήλατό του. Λίγο πιο πέρα, προς την πλατεία Βάθη, μερικά ζευγάρια χορεύουν swing μεταφέροντας την Αθήνα του 2013 στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού των δεκαετιών ’30 και ’40 πλημμυρίζοντας τη γειτονιά με μουσική και χαρά. Πρόκειται για την ομάδα Athens Lindy Hop.
Σε μια άκρη του πεζόδρομου κι ενώ στο άδειο κτίριο δίπλα ετοιμάζουν το χώρο για την παράσταση που θα ακολουθήσει, η Νάγια Κομκοτού βάφει τα πρόσωπα μικρών αλλά και όσων μεγάλων θέλουν να νιώσουν ήρωες παραμυθιού. Κάτοικοι της περιοχής κοιτούν απορημένοι από τα μπαλκόνια τη γιορτή που έχει στηθεί στη γειτονιά τους. Δεν είναι συνηθισμένοι σε τέτοιου είδους θεάματα.
Όμως το φεστιβάλ Το μικρό Παρίσι των Αθηνών που διοργανώνεται για πρώτη φορά φέτος (9-16 Οκτωβρίου) σε διάφορα μέρη του υποβαθμισμένου κέντρου της Αθήνας, έχει βαλθεί να μετατρέψει τον πεζόδρομο της Μαιζώνος σε περατζάδα της Μονμάρτης.
Η Μαριαλένα Σπίνουλα, εθελόντρια και υπεύθυνη των μουσικών δράσεων του φεστιβάλ, διαπιστώνει πως η προσπάθειά τους κερδίζει τους κατοίκους της περιοχής. «Χαίρονται, το αγκαλιάζουν, υπάρχει ίσως μια μικρή καχυποψία, αλλά νομίζω ότι καταφέρνουμε σιγά-σιγά και τους κερδίζουμε. Από την Τετάρτη έχουν δει ότι γίνονται πράγματα εδώ, ότι ο στόχος είναι να γεμίσει κόσμο η περιοχή. Πιστεύω ότι σιγά-σιγά θα το αγαπήσουν περισσότερο και θα καταλάβουν τι σημαίνει «μικρό Παρίσι», γιατί δεν ήρθε για να γίνει αυτή τη μία εβδομάδα και να τελειώσει. Ήρθε και θα μείνει. Θα γίνονται συνεχώς δράσεις. Το κέντρο της Αθήνας πρέπει να πάρει ζωή. Και οι πιο υποβαθμισμένες περιοχές είναι αυτές που χρειάζονται περισσότερη φροντίδα απ’ όλους μας».
Οι εξαρτημένοι, οι εκδιδόμενες, και εν γένει το περιθώριο αυτής της γειτονιάς, φυσικά δεν έχει πάψει να υπάρχει ως δια μαγείας. «Δεν πιστεύουμε σε θαύματα, απλώς δρούμε. Θέλει χρόνο η αλλαγή», αναφέρει η Χριστίνα Πόπορη, υπεύθυνη διαχείρισης και επικοινωνίας του Φεστιβάλ. «Το θέμα είναι να ξεκινήσεις να κάνεις πράγματα και συνεχίζοντας με δράσεις σιγά-σιγά θα περάσει στη συνείδηση του κόσμου ότι ο πολιτισμός είναι η απάντηση, στις δύσκολες εποχές που ζούμε, απέναντι στην εγκληματικότητα. Βλέπετε ότι υπάρχει αρκετή παραβατικότητα εδώ στην περιοχή, τα παιδιά αντί να παίζουν, να ζωγραφίζουν, να τραγουδούν, παίζουν ξύλο μεταξύ τους. Πιστεύουμε ότι σιγά-σιγά θα είναι τα πράγματα καλύτερα. Σίγουρα δεν θα είμαστε πια όπως πριν».
Στην αρχή της Μαιζώνος μια τοξικομανής, είναι ξαπλωμένη σε ημι-λιπόθυμη κατάσταση στην είσοδο μιας πολυκατοικίας και βήχει για ώρα, χωρίς να έχει δυνάμεις να σηκωθεί. Λίγο πιο πάνω πιτσιρίκια τρέχουν ενθουσιασμένα προς τον ζογκλέρ. Ανάμεσα στους επισκέπτες του φεστιβάλ που απαρτίζονται από οικογένειες και φοιτητές, κάνουν την εμφάνισή τους χρήστες που επαιτούν, μπλέκονται με τον κόσμο παραπατώντας, ενώ υπάρχουν και κάποιοι που ανοίγουν δύο και τρία μπουκάλια αλκοόλ καταναλώνοντάς τα εν ριπή οφθαλμού στις 12 το μεσημέρι δίπλα σε μαμάδες που κρατούν αγκαλιά τα μωρά τους. Είναι μία περίεργη ανθρωπογεωγραφία…
Μπορεί ένα φεστιβάλ να βοηθήσει στην αναβάθμιση αυτής της περιοχής; «Το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο δείχνει ένα δρόμο. Έχει μαζέψει όλους αυτούς τους καλλιτέχνες και δείχνει ένα δρόμο, υπάρχει θέληση, μια πορεία, μια δυναμική» λέει ο Χρήστος Ανανιάδης, εθελοντής στην ομάδα δράσεων δρόμου του φεστιβάλ. «Αυτό που ζούμε εδώ στην πλατεία αυτή τη στιγμή είναι πραγματικότητα, συμβαίνει. Ο κόσμος θέλοντας ή μη έχει ένα προηγούμενο, κάποιες παραστάσεις στο μυαλό του, οι οποίες τον κινητοποιούν και αρχίζει πλέον και σκέφτεται αλλιώς στην καθημερινότητά του».
Ποια θα είναι όμως η συνέχεια μετά τις 16 Οκτωβρίου; «Οι περισσότεροι θέλουν να βοηθήσουν και αφού τελειώσει το φεστιβάλ και ελπίζουμε να συνεχίσουν αυτοί οι χώροι να είναι έτσι. Γιατί αγαπήσαμε αυτή την περιοχή, δεν είναι όλος ο κόσμος από εδώ. Και την αγάπησε και από τη συμμετοχή του κόσμου και από τα ωραία κτήρια που βρίσκονται εδώ και είναι παραμελημένα πια. Είναι μια Αθήνα που οι περισσότεροι νέοι δεν έχουν γνωρίσει και για τους εθελοντές είναι μια ευκαιρία να γνωρίσουμε την πραγματική, αν θέλετε, Αθήνα».
Ο κύριος Ιμάμ έχει εδώ και είκοσι χρόνια ταβέρνα στον πεζόδρομο της Μαιζώνος, δίπλα στα κακόφημα ξενοδοχεία της πλατείας Βάθη. Την υποβάθμιση της περιοχής την προσδιορίζει στην τελευταία δεκαετία. Νωρίτερα, σύμφωνα με εκείνον, τα πράγματα ήταν πολύ καλύτερα. Τώρα πια «έχει γεμίσει πρεζάκια, δεν μπορείς να κυκλοφορήσεις. Η εγκληματικότητα είναι μεγάλη, σκέψου ότι όταν έρχομαι στη δουλειά δεν κουβαλάω χρήματα πάνω μου, γιατί φοβάμαι. Μακάρι να γινόταν κάθε μέρα το φεστιβάλ. Είδαμε μια άσπρη μέρα» λέει ενθουσιασμένος.
Ο Διονύσης Βάγιας από την άλλη, εργαζόμενος στην περιοχή, υποστηρίζει ότι πάντα ήταν υποβαθμισμένη και δεν πιστεύει πως κάτι μπορεί να αλλάξει προς το καλύτερο. Το τελειωτικό χτύπημα γι’ αυτόν είναι οι μετανάστες. «Υπάρχουν πολλά στοιχεία ξένα που ήρθαν με κάποιο συγκεκριμένο σκοπό εδώ. Δεν ήρθαν επειδή τους λυπηθήκαμε. Όχι αναβάθμιση, υποβάθμιση ακόμη μεγαλύτερη θα έχουμε. Να σου πω, σε λίγο θα μας ζητήσουν να κάνουμε και τζαμιά. Δεν λέω πως φταίνε οι μετανάστες, μετανάστες έχουμε κι εμείς έξω. Η πολιτεία, όμως, δεν έχει ένα σχέδιο για να φροντίσει ώστε να σέβονται τους νόμους».
Έξω στο δρόμο το φεστιβάλ θέλει να ενώσει τους διαφορετικούς κόσμους, να τους κάνει έναν. «Θέλουμε να έρθει ο κόσμος να δει που ένα παρκινγκ μαύρο κι άραχνο έγινε πολύχρωμο», λέει η Μαριαλένα Σπίνουλα. «Ν’ ακούσει μουσική, να έρθει κόσμος σ’ αυτή την περιοχή που είναι πολύ υποβαθμισμένη. Να σταματήσει αυτή η περιοχή, που ήταν κάποτε ο πυρήνας της αστικής Αθήνας, να είναι χώρος που κυκλοφορούν κυρίως ναρκομανείς. Να αγκαλιάσουμε αυτούς τους ανθρώπους, να δούνε άλλα πράγματα, κι αυτοί να καταλάβουν κι ο κόσμος να μπορέσει ν’ αλλάξει αυτή την εντύπωση που έχει για το κέντρο της Αθήνας».
Εν τέλει, το αίτημα είναι ένα, όπως λέει και η Μαριάντζελα Σαλίχου, συν-ιδρύτρια και δασκάλα χορού των Athens Lindy Hop. «Πάνω απ’ όλα θέλουμε να ζωντανέψουμε τους δρόμους και να ανεβάσουμε το κέντρο». Δεν θα γίνει, όμως, ως εκ θαύματος, χρειάζεται συλλογική προσπάθεια. «Κι εμείς όσο μπορούμε θα βάλουμε ένα λιθαράκι γι’ αυτό, γιατί πραγματικά είναι κάτι που μας στεναχωρεί πολύ να μην μπορείς να ζήσεις στην πόλη σου, να περπατήσεις ελεύθερα ή να ερημώνονται οι δρόμοι, κτήρια υπέροχα. Εμείς θέλουμε να τους ζωντανέψουμε. Καλούμε τον κόσμο να βγει στους δρόμους, κάτι που κάνουμε ούτως ή άλλως. Το κέντρο είναι το σπίτι μας, η πόλη μας και θέλουμε να το δείξουμε. Είναι σημαντικό να ζωντανέψουμε πάλι το κέντρο. Είναι κρίμα να μείνει άβατο. Οι άνθρωποι να βγουν στο δρόμο, να χορεύουν, να περπατάνε, να ψωνίζουν όσο μπορούν, να πίνουν έναν καφέ, να κάνουν μια απλή βόλτα. Ξέρω ότι είναι δύσκολο, αν όμως όλοι το κάνουμε, το κέντρο θα αποκτήσει πάλι ζωή».
Το φεστιβάλ «Το μικρό Παρίσι των Αθηνών» θα διαρκέσει μέχρι τις 16 Οκτωβρίου. Για περισσότερες πληροφορίες εδώ.
