Εδώ και μερικές ημέρες η πλατεία Μαβίλη είναι διαφορετική. Η εμβληματική καντίνα που έχει άρρηκτα συνδεθεί με την γνωστή πλατεία έχει κατεβάσει ρολά και οι ουρές των παραζαλισμένων ξενύχτηδων που περίμεναν στην ουρά για ένα βραστό με απ’ όλα δεν μένουν πια εδώ. Μια ιστορία γραμμένης με λουκάνικα (βραστά ή ψητά), πολλά κιλά κρεμμύδια, καρότα, κέτσαπ, μουστάρδα, μαγιονέζα, ταμπάσκο (προαιρετικά) έρωτες (που εκτυλίχθηκαν στην ουρά), χωρισμούς και τσακωμούς έλαβε τέλος. Ή και όχι ακριβώς. Στην απέναντι πλευρά της Σούτσου, στην «πλάτη» δηλαδή της καντίνας, έχει ανοίξει ένα μικρό μαγαζάκι με την φωτεινή επιγραφή «ΚΑΝΤΙΝΑ ΜΑΒΙΛΗ» και τις ίδιες γνώριμες φιγούρες πάνω από τα λουκάνικα, όπως ο Γιάννης Οικονομίδης ο άνθρωπος που έστησε τον «θρύλο» της, πριν από 25 χρόνια.
Στην αρχή έδινε περίπου επτά σάντουιτς στη βάρδια του. Μετά πήγε στα οχτώ και εν συνεχεία στα δέκα. «Χμ, έχουμε 25% αύξηση!» σκεφτόταν τότε θεωρώντας ότι πηγαίνει καλά, παρά τα μικρά του νούμερα. «Είχε αξία η νύχτα τότε» λέει στην Popaganda. Τα προϊόντα που είχε στο ξεκίνημά του είναι σχεδόν ίδια με τα σημερινά. Μόνο η ποικιλία τους διαφέρει. Ας μην ξεχνάμε ότι εκείνη την περίοδο είχαν πρωτοεμφανιστεί τα hot dog που τελικά ταυτίστηκαν απόλυτα με τη νυχτερινή διασκέδαση και έκοψαν «πόντους» από τα πατσατζίδικα.
Τα προβλήματα που αντιμετώπισε ήταν πολλά. Στην αρχή δεν του έδινε άδεια ο δήμος, με αποτέλεσμα να δουλεύει παράνομα. «Ήταν πολύ δύσκολα τα πράγματα. Μόλις μας έπαιρνε χαμπάρι η αστυνομία, μας πήγαινε στο αυτόφωρο. Ούτε ο Ρωχάμης δεν πρέπει να έχει πάει τόσα αυτόφωρα όσα εγώ. Αυτό γινόταν τουλάχιστον μια φορά την εβδομάδα, ενώ πάντα υπήρχαν και μηνύσεις. Φυσικά, αν τύχαινε να γίνει η σύλληψη Παρασκευή ή Σάββατο, καθόμουν μέσα μέχρι τη Δευτέρα, με αποτέλεσμα να πετάω όλα τα πράγματα που είχα προμηθευτεί για την προεργασία του μαγαζιού. Εκείνη την εποχή δεν είχα άλλον άνθρωπο να με βοηθάει. Ετοίμαζα μόνος μου τα λάχανα, τα καρότα, τα ψωμάκια και μετά με έβλεπε ο κόσμος να τα πετάω. Δεν ήταν ωραίο αυτό».
Ο Γιάννης Οικονομίδης, ιδιοκτήτης της καντίνας στη Μαβίλη.
Η καντίνα κατέβασε τα ρολά της πριν μια εβδομάδα.
Όπως είναι φυσικό, δεν λείπουν και οι περίεργες ιστορίες. Μέχρι και νύφες έρχονταν φορώντας ακόμα τα νυφικά τους για να φάνε ένα «βρώμικο» μετά το γαμήλιο γλέντι, ενώ αρκετές φορές είχαν γίνει και φασαρίες. «Όταν πίνει ο άνθρωπος, αρχίζουν οι γκρίνιες και μετά οι μπουνιές. Θυμάμαι μια περίπτωση όταν είχαμε γεμίσει την καντίνα με μπύρα Άλφα γιατί θα γυρίζαμε ένα διαφημιστικό. Έρχεται, λοιπόν, ένας τύπος καμιά 55αριά χρόνων, ψιλοζοχάδας και ζητάει μια Άμστελ. Του πρότεινα να πάρει μια Άλφα που ήταν τσάμπα, αλλά αυτός επέμενε να πάρει Άμστελ και να την πληρώσει. Τελικά, μόνο για να δημιουργήσει φασαρία, πήρε την Άμστελ και έκατσε ακριβώς στη μέση του πλάνου, ώσπου φέραμε την αστυνομία για να φύγει. Απλά, είχε σκαλώσει».
Σύμφωνα με τον Γιάννη Οικονομίδη, η διάσημη καντίνα λειτουργούσε με δύο άτομα τις καθημερινές, ενώ τα Σάββατα με τέσσερα. Τα πρωινά υπήρχε μια επιπλέον γυναίκα που φροντίζει για την προετοιμασία του μαγαζιού.
Τις καλές εποχές, προ κρίσης, είχε φτάσει να δουλεύει με έξι άτομα. Παρόλα αυτά, δεν σκέφτηκε ποτέ να επεκταθεί σε κάποιο άλλο πόστο ή κατάστημα. «Με είχε απορροφήσει τόσο πολύ η δουλειά που φοβόμουν ότι αν έφευγα από εδώ, δεν θα μπορούσα να ελέγχω και τα δύο μέρη. Μερικές φορές, πηγαίνεις για πολλά και χάνεις αυτά που ήδη έχεις».
Εξαίρεση αποτελεί μόνο μια περίοδος πριν τέσσερα χρόνια, όταν είχε ξανανοίξει το μαγαζί όπου έχει μεταφερθεί πια η καντίνα, κάνοντας παράλληλα και διανομές. Ο κόσμος όμως είχε συνηθίσει να τρώει με θέα την καντίνα πάνω στην πλατεία και ύστερα από μερικούς μήνες το μαγαζί έβαλε λουκέτο.
Όμως, τι άλλαξε και χρειάστηκε να κλείσει η καντίνα και να μεταφερθεί στο γειτονικό κτήριο;
Σύμφωνα με το αρμόδιο τμήμα του δήμου Αθηναίων, ο Γιάννης Οικονομίδης είχε πάρει την άδεια ύστερα από δημοπρασία και επειδή κάποια στιγμή έληξε το μίσθωμα, η υπηρεσία αποφάσισε να του επιτρέψει να παραμείνει εκεί με αποζημίωση χρήσης, για ένα χρονικό διάστημα μέχρι την ώρα που θα αποφάσιζαν αν θα ξαναγίνουν δημοπρασίες.
Τελικά, με τον νόμο που ισχύει πλέον, δεν μπορούν να δημοπρατούνται θέσεις για στάσιμο εμπόριο, αλλά δίνονται μόνο με κλήρωση. Κάθε χρόνο υπάρχει συγκεκριμένος αριθμός θέσεων, καινούργιων ή ήδη υπαρχουσών που ανήκαν σε ανθρώπους που παραιτούνται ή συνταξιοδοτούνται.
Τον Ιανουάριο κάθε έτους ο δήμος δέχεται αιτήσεις και αφού τις επεξεργαστεί δίνει εκ νέους τις άδειες. Φέτος όμως δεν έχουν οριοθετήσει ακόμα οι καινούργιες θέσεις.
Στον δήμο Αθηναίων έχουν απομείνει 4-5 καντίνες, όπως μια στη Λουίζης Ριανκούρ, άλλη μια στη Μιχαλακοπούλου (η οποία όμως βρίσκεται σε ιδιόκτητο χώρο parking) και κάποιες στην περιοχή του Γκαζιού.
Το πρόβλημα είναι ότι πλέον, οι νέες άδειες δεν δίνονται για κοινόχρηστους χώρους, παρά μόνο σε ιδιωτικούς. Επίσης για να δοθεί η άδεια χρειάζονται συγκεκριμένες προδιαγραφές, όπως η ύπαρξη διαθέσιμου χώρου για παρκάρισμα μπροστά από την καντίνα, ώστε να μην διακόπτεται η κυκλοφορία τον διερχόμενων οχημάτων. Ακριβώς, για αυτόν τον λόγο, ο δήμος Αθηναίων δεν έχει δώσει νέες άδειες την τελευταία πενταετία.
Σύμφωνα με αυτά τα δεδομένα, θα είναι δύσκολο να ξαναδούμε καντίνα σε περιοχή κοντά στο κέντρο της Αθήνας, την ίδια στιγμή που στην Αμερική η τάση των γκουρμέ food trucks σαρώνει το γαστρονομικό τοπίο και τα πιάτα που σερβίρονται στα όρθια μπαίνουν στα περιοδικά γεύσης. Στο Πόρτλαντ υπάρχουν ήδη 600 καντίνες, ενώ στο Λος Άντζελες όπου πρωτοεμφανίστηκαν τα γκουρμέ food trucks, υπάρχουν άλλες 6.000 καντίνες.
Ασφαλώς και πρόκειται για διαφορετική τάξη μεγέθους συγκρίνοντας τους πληθυσμούς της μικρής-μεγάλης Αθήνας μας και των αμερικανικών μεγαλουπόλεων, αλλά μήπως θα έπρεπε να το ξανασκεφτούμε λαμβάνοντας υπόψη ότι συνολικός, ετήσιος κύκλος εργασιών της βιομηχανίας των καντίνων των ΗΠΑ ανέρχεται σε 5 δις δολάρια;
Διαβάστε επίσης το αφιέρωμα της Popaganda στις καλύτερες καντίνες της Αθήνας.