Θυμάστε ποιο ήταν το αγαπημένο σας παιχνίδι όταν ήσασταν μικροί; Γνωρίζετε με τι έπαιζαν τα παιδιά την εποχή των πατέρων και παππούδων σας; Οι απαντήσεις βρίσκονται στην έκθεση παλιού παιχνιδιού με τίτλο «Παίζουμε»; που διοργανώνεται από τις εκδόσεις Άγκυρα, σε συνεργασία με τον μουσικό Βασίλη Κούλογλου και την ηθοποιό Έλενα Ρουμελιώτη. Η πρωτότυπη αυτή εκδήλωση θα διαρκέσει από 3 Δεκεμβρίου ως 8 Ιανουαρίου και απευθύνεται όχι μόνο σε μικρά παιδιά αλλά και ενήλικες. Η έκθεση, η οποία αποτελείται από 1.500 περίπου κομμάτια, θα φιλοξενηθεί στον πολυχώρο των εκδόσεων Άγκυρα, στην οδό Σόλωνος 124. Εκεί οι επισκέπτες θα μπορούν να δουν από κοντά παλιά παιχνίδια όλων των κατηγοριών: από κουρδιστά τσίγκινα και μολυβένια στρατιωτάκια μέχρι αυτοκινητάκια, επιτραπέζια, κούκλες και πολλά άλλα.
Ιδιαίτερο βάρος δίνεται στις ελληνικές εταιρίες που δυστυχώς έχουν πια κλείσει, όπως η El Greco, η ΛΥΡΑ, η Mr.P και η Solpa. Υπάρχουν βέβαια και δημιουργίες κατασκευαστών από την υπόλοιπη Ευρώπη αλλά και από την μακρινή Ιαπωνία. Τα πιο παλιά εκθέματα χρονολογούνται από τα τέλη του 19ου αιώνα ενώ τα πιο πρόσφατα προέρχονται από την δεκαετία του ’80. Αυτή ήταν εξάλλου και η τελευταία περίοδος άνθησης των ελληνικών εταιριών κατασκευής παιχνιδιού. Ξεχωριστή θέση στην έκθεση κατέχουν οι κούκλες του Σπορτ Μπίλλυ και της Λίλυ, τις οποίες είχε φέρει στην Ελλάδα η Harmi Press, εκδοτική εταιρεία που είχε ξεκινήσει η γυναίκα του εκδότη της Άγκυρας Δημήτρη Παπαδημητρίου, Χαρά. Όλα τα κομμάτια προέρχονται από την ιδιωτική συλλογή του Βασίλη Κούλογλου, τον οποίο συναντήσαμε στον πολυχώρο της Σόλωνος μαζί με την Άννα Παπαδημητρίου, μια από τις εκδότριες του οίκου Άγκυρα. Στην συζήτηση που είχαμε μας είπαν πολλά και ενδιαφέροντα για την έκθεση «Παίζουμε»; και όχι μόνο.
Η ιδέα για την έκθεση ανήκε στην Έλενα Ρουμελιώτη, σύζυγο του Βασίλη Κούλογλου, η οποία συμμετείχε από παλιά στις παιδικές παραστάσεις που διοργανώνονταν από τις εκδόσεις Άγκυρα, στον πολυχώρο τους. Εκεί είχε γνωριστεί με την Άννα Παπαδημητρίου και της είχε μιλήσει για την συλλογή του άντρα της. «Πραγματικά, με το που μου το είπε ενθουσιάστηκα ιδιαίτερα. Και μόνο το ότι υπήρχε περίπτωση να γίνει μια τέτοια έκθεση εδώ, στον πολυχώρο μας, με χαροποιούσε πάρα πολύ», μας είπε η ίδια η εκδότρια.
Όπως χαρακτηριστικά τονίζει ο Βασίλης Κούλογλου: «Σκοπός της έκθεσης είναι να ξυπνήσει αναμνήσεις και γι αυτό απευθύνεται σε όλες τις ηλικίες: από παιδιά 5 ετών μέχρι μεγάλους ανθρώπους 80 χρονών. Για να θυμηθούν οι πιο παλιοί και να γνωρίσουν οι μικρότεροι». Τα παιδιά θα έχουν την ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με μια εποχή η οποία έχει παρέλθει προ πολλού. Τότε που οι Έλληνες κατασκευαστές έβαζαν την δική τους σφραγίδα στα παιχνίδια τους, δίνοντας στο καθένα μια ξεχωριστή προσωπικότητα και φυσιογνωμία. «Είναι σημαντικό για τα παιδιά να ανακαλύψουν μέσα από το παιχνίδι πώς ήταν η εποχή της αλάνας, που δεν υπάρχει πια. Να μάθουν τον τρόπο που μεγαλώσαμε εμείς οι παλιότεροι, τις αρχές, τις αξίες. Μπορείς να μάθεις πολλά πράγματα μέσα από το παιχνίδι», σχολιάζει σχετικά η Άννα Παπαδημητρίου.
Οι προθέσεις όμως των διοργανωτών της έκθεσης δεν σταματούν εκεί αλλά προχωρούν βαθύτερα, στην ψυχολογία των επισκεπτών. Για τον Βασίλη Κούλογλου και την Άννα Παπαδημητρίου τα παιχνίδια είναι ένα είδος χρονομηχανής. Κοιτώντας ένα αυτοκινητάκι ή μια κούκλα μεταφέρεσαι αμέσως και χωρίς καλά καλά να το καταλάβεις, στην παιδική σου ηλικία. Είναι ένας τρόπος για αναζητήσουν οι ενήλικες τον χαμένο τους παράδεισο. Αυτό πιστοποιεί και ο Βασίλης: «Είχα όμορφα παιδικά χρόνια γιατί μεγάλωσα με παιχνίδια, όχι μόνο μέσα στο σπίτι αλλά και έξω στην γειτονιά, με τα άλλα παιδιά. Γι αυτό τον λόγο δεν σταμάτησα ποτέ να έχω κρυμμένο κάπου ένα παιχνίδι, όσο κι αν περνούσε ο καιρός». Το ίδιο ταξίδι πίσω στον χρόνο βιώνει και η Άννα: «Εκείνο που βασικά νιώθω τώρα μέσα από διαδικασία της έκθεσης είναι ότι έρχομαι κοντά στα παιδικά μου χρόνια. Είναι μια κατάσταση γεμάτη νοσταλγία και αναμνήσεις».
Αυτός άλλωστε είναι και ο βασικός λόγος για τον οποίο πολλοί ενήλικες έλκονται από το παιχνίδι: η ευεργετική επίδραση της επαφής με την χαμένη παιδικότητα. Σχετικά με αυτό, ο Βασίλης Κούλογλου έχει μια ενδιαφέρουσα συμβουλή για τους ενήλικες: «Θέλω να πω σε όλους εμάς τους μεγάλους, όταν θα πάνε να αγοράσουν κάποιο δώρο για το παιδί τους, να πάρουν κι ένα μικρό παιχνίδι για τους ίδιους και να το φυλάξουν κάπου. Νομίζω ότι λύνει πολλά προβλήματα αυτό. Είναι ψυχοθεραπευτικό. Εγώ το έχω κάνει και είδα αποτελέσματα». Τι γίνεται όμως με όσους ανυπομονούσαν να ενηλικιωθούν, νιώθοντας την παιδική τους ηλικία να τους περιορίζει; Σε αυτό το θέμα η Άννα Παπαδημητρίου είναι κατηγορηματική: «Κάποιος που βιαζόταν να μεγαλώσει ίσως να μην πρόλαβε να ευχαριστηθεί τα παιχνίδια και τώρα να τα έχει μεγαλύτερη ανάγκη».
Στην έκθεση θα ενταχθούν και άλλα δρώμενα, όπως η μουσική εκδήλωση «Παιδικά τραγούδια για μεγάλα παιδιά» με την τραγουδίστρια Βάσια Ζήλου, τον Βασίλη Κούλογλου και την Έλενα Ρουμελιώτη, καθώς και παραστάσεις με κούκλες, αφηγήσεις μουσικών παραμυθιών κ.α