Μια ματιά στην πρόσφατη ιστορία της πόλης του Πειραιά, μας πείθει για το πώς και πόσο η χρόνια κακοδιαχείριση ενός δήμου υφαίνει διαρκώς σενάρια υποσχέσεων που ποτέ δεν πραγματοποιούνται, κατασκευάζοντας τελικά αστικούς μύθους. Από τον Πύργο του Πειραιά και τα προβλήματα στατικότητας που τελικά δεν έχει, μέχρι τη μεταφορά των δικαστηρίων της πόλης στο κτήριο της Ραλλείου Σχολής (ενώ έχει ωστόσο υπογραφεί σύμβαση με το πάλαι ποτέ εργοστάσιο Κεράνη) και ως το μέλλον να δείξει τι από αυτά θα πραγματοποιηθεί και τι θα μεταφέρεται από εκλογική μάχη σε εκλογική μάχη σαν παραμύθι. Μέχρι τότε μάχες εντυπώσεων και συμφερόντων θα τροφοδοτούν διαφορετικά αφηγήματα που τελικά έχουν ως κατάληξη την πελαγοδρόμηση της πολιτικής.
Δεν αρνούμαι πως μου ασκούν απίστευτη γοητεία οι καμινάδες και η ετοιμόρροπη βιομηχανική ζώνη. Ή η αντίθεση ταυτότητας που συνιστά η απόσταση στην ατμόσφαιρα πόλης-χωριού της αμφιθεατρικής Καστέλας και στην αντίστοιχη των μπαρ συντροφιάς της Τρούμπας. Όλα όμως έτοιμα να γίνουν ένα γιορτάζοντας στο Πασαλιμάνι όταν κερδίζει ο Ολυμπιακός. Ο Πειραιάς είναι μια πόλη ναυτική με λιμάνι που κρύβει πράματα και θάματα, διαφορετικά σε κάθε της γωνιά. Πέρα από τη γραφική εντύπωση που έχω εγώ ή κάποιος άλλος εραστής της πόλης με τη θάλασσα, η πραγματικότητα μπορεί να έχει ζοφερό πρόσωπο κατά περιπτώσεις. Και η πραγματικότητα για τον Πειραιά έχει πράγματι και μια όψη τέτοια, ζοφερή.
Την όψη αυτή καλούνται να αλλάξουν οι αρχιτέκτονες της ελπίδας, οι υποψήφιοι των δημοτικών εκλογών. Και ο Πειραιάς έχει πολλά προβλήματα που χρονίζουν. Ξεκινώντας από το λιμάνι και την επικείμενη ιδιωτικοποίησή του, μέχρι τα σκουπίδια που πνίγουν συχνά την πόλη. Τα ολυμπιακά ακίνητα, στην είσοδό του, δημιουργούν την εντύπωση της εγκατάλειψης. Η εντύπωση γίνεται βεβαιότητα περνώντας από τη βιομηχανική ζώνη του Πειραιά. Πρόκειται για μια σειρά από κτήρια που λειτούργησαν μέχρι τα μέσα του 20ου αιώνα ως εργοστάσια. Χρόνια πολλά στέκουν εγκαταλελειμμένα και περιμένουν να πραγματοποιηθεί κάποιο σενάριο από όλα αυτά που ακούγονται σε σχέση με την αξιοποίησή τους. Λέγεται ότι θα γίνουν χώροι πρασίνου και αναψυχής, άλλος δήμαρχος ήθελε να τα γκρεμίσει και να κατασκευάσει εμπορικό κέντρο. Πέρα από το ότι κρίθηκαν διατηρητέα, δε συνέβη κάτι επιπλέον. Ο Πύργος του Πειραιά, προγραμματισμένος να λειτουργήσει ως εμποροναυτικό κέντρο, τελικά έγινε ένα πανύψηλο κτήριο φάντασμα στοιχειωμένο από το παλιό Ρολόι, το οποίο κατεδαφίστηκε για να χτιστεί στη θέση του ο εν λόγω πύργος. Σημειωτέον πως αν εξαιρέσει κανείς μια πολύ μικρή περίοδο, ο 25όροφος Πύργος δε λειτούργησε πιο πάνω από τον τρίτο του όροφο.
Ο Πειραιάς είναι τσιμεντούπολη με πολύ περιορισμένους χώρους πρασίνου, κυκλοφοριακό πρόβλημα που άτσαλα επιχειρήθηκε να λυθεί με σπασμωδικές μονοδρομήσεις. Υπάρχουν πολλά να γίνουν. Αναζητώντας και συγκρίνοντας λοιπόν τα προγράμματα των υποψηφίων δημάρχων για το δήμο του Πειραιά, εύκολα συμπεραίνει κανείς πως αντιμετωπίζουν τις ίδιες προκλήσεις έχοντας διαφορετικές(;) προσλαμβάνουσες ή, καλύτερα, διαφορετικό επικοινωνιολογικό προφίλ.
Οι συνδυασμοί είναι οι εξής: Μας Ενώνει ο Πειραιάς του νυν δημάρχου Βασίλη Μιχαλολιάκου, Πειραιάς Νικητής με υποψήφιο δήμαρχο τον Γιάννη Μώραλη, Πειραιάς – Το Λιμάνι Της Αγωνίας με τον Θοδώρή Δρίτσα, Λαϊκή Συσπείρωση με την Ελπίδα Παντελάκη και Πειραιάς, Νέα Αρχή με τον Ιωσήφ Βουράκη.
Ακολουθούν οι θέσεις του στα καίρια προβλήματα του Δήμου….
Όλες οι πλευρές συμφωνούν πως διαφωνούν με τον επικείμενο διαγωνισμό για την πώληση του 67 τοις εκατό των μετοχών του ΟΛΠ. Ωστόσο η θέση του ΚΚΕ είναι πως το λιμάνι πρέπει να είναι εξ ολοκλήρου κρατικών συμφερόντων, ενώ οι υπόλοιπες πλευρές προσβλέπουν σε ένα λιμάνι που -κατά τα ευρωπαϊκά πρότυπα- κάποιες ζώνες του θα τις εκμεταλλεύονται και ιδιώτες.
Όλες οι πλευρές αιτούνται να μείνουν τα δικαστήρια του Πειραιά στην πόλη του Πειραιά και στηρίζουν το αίτημα του δικηγορικού συλλόγου της πόλης να μεταφερθούν στο κτήριο της Ραλλείου Σχολής. Ζητούν αναθεώρηση της σύμβασης με το ΤΑΙΠΕΔ που προβλέπει μετεγκατάστασή τους στο κτιριο που στεγαζόταν κάποτε του εργοστάσιο του Κερανη.
Μιχαλολιάκος: Κατασκευάζει το πρώτο πάρκο με βιοκλιματικά υλικά στην Αττική στην Πηγάδα, αναμόρφωσε την ακτή Δηλαβέρη κι έχει φτιάξει ένα σκασμό παιδικές χαρές και πάρκα
Μώραλης: Θεωρεί αυτονόητο ότι τα πάρκα θα είναι καθαρά, φωτισμένα και με φύλαξη, αλλά δεν πιστεύει ότι η πληθώρα τους είναι επί της ουσίας ανάπτυξη που θα αλλάξει το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων του Πειραιά. Αναφέρεται ωστόσο στη δημιουργία στίβου έξω από το ΣΕΦ και δημιουργία κολυμβητηρίου στο πρώην στρατόπεδο Σακελλίωνα, καθώς δεν υπάρχουν αθλητικές εγκαταστάσεις στον Πειραιά.
Δρίτσας: Έχει τοποθετηθεί επανειλημμένα προτείνοντας οι εναπομείναντες ελεύθεροι χώροι να αξιοποιηθούν ως χώροι «πρασίνου πολιτισμού» και αθλοπαιδιών.
Παντελάκη: Εχει αναφερθεί στην περίπτωση του πρώην εργοστασίου ΧΡΩΠΕΙ ώστε να αποδοθεί στο λαό του Πειραιά ως πάρκο αναψυχής, ενώ τονίζει ότι οι οι προς απαλλοτρίωση χώροι πρέπει να λειτουργούν σε όφελος του πολίτη και όχι των επιχειρηματικών συμφερόντων.
Βουράκης: «Εστιάζουμε στην ύπαρξη ελεύθερων χώρων και χώρων πρασίνου, η ύπαρξη και η συντήρηση των οποίων αποτελεί επιτακτική ανάγκη». Θίγει επίσης το ζήτημα των γηπέδων και την επιτακτική ανάγκη κατασκευής χώρων αθλητισμού.
Μιχαλολιάκος: Ο Πύργος θα παραμείνει στην ιδιοκτησία του δήμου. Η Παγόδα να στεγάσει δημοτικές υπηρεσίες ή να λειτουργήσει ως χώρος υποδοχής τουριστών ώστε να αξιοποιηθεί και το παρακείμενο υπόγειο πάρκινγκ. Σε εξέλιξη βρίσκεται κι ο διεθνής διαγωνισμός για τα μεγάλα ακίνητα του Δήμου Πειραιά (ένα εκ των οποίων είναι φυσικά και ο Πύργος). Η ανάπλαση του παραλιακού μετώπου είναι ήδη ενταγμένη ως σχέδιο στο ΕΣΠΑ και υλοποιείται.
Μώραλης: Θα στεγάσει στο πρώην εργοστάσιο Ρετσίνα start- ups, παρέχοντας δωρεάν υπηρεσίες, συμβουλευτικής, λογιστικής (διοικητικές και νομικές) ώστε να φέρει τη νέα επιχειρηματικότητα στον Πειραιά. Θα γκρεμίσει τον Πύργο του Πειραιά και στη θέση του θα λειτουργήσει ένα πολυδύναμο κέντρο κέντρο για κοινοφελείς φορείς, σωματεία και οργανισμούς της τοπικής αυτοδιοίκησης. Εκεί θα λειτουργήσει το Διεθνές Ναυτιλιακό Κέντρο Πειραιά.
Δρίτσας: Εναρξη συνομιλιών με το Πανεπιστήμιο του Πειραιά και με το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο για την ανάδειξη και αξιοποίηση της Ράλλειου Σχολής, του Πύργου του Πειραιά, τη βίλας Ζαχαρίου και της βιομηχανικής ζώνης του Πειραιά.
Παντελάκη: Ίδια φιλοσοφία με τη θέση της για τα πάρκα και τους αναξιοποίητους χώρους.
Βουράκης: Θεωρεί πως έχει δρομολογηθεί η πορεία τους καθώς τα περισσότερα έχουν ενταχθεί ήδη στο ΕΣΠΑ.
Μιχαλολιάκος: Έχει χαρακτηρίσει τον άνθρωπο και την κοινωνική πολιτική «πεμπτουσία της πολιτικής». Έτρεξε πρόγραμμα συσσιτίων και παρείχε στους αστέγους τη δυνατότητα παραμονής σε ξενοδοχείο σε περίπτωση που ήταν γεμάτοι οι ξενώνες φιλοξενίας.
Μώραλης: Παροχή προγράμματος Προληπτικής Ιατρικής και Πρωτοβάθμιας Φροντίδας σε όλα τα Κέντρα Αγάπης και Αλληλεγγύης (ΚΑΠΗ) του Δήμου, δημιουργία τριών ολοήμερων βρεφονηπιακών σταθμών ώστε να στηριχτεί η γυναίκα μητέρα. Δωρεάν εξετάσεις μαστογραφίας, τεστ ΠΑΠ και οστεοπώρωσης για τις άνεργες και χαμηλόμισθες γυναίκες, σύσταση δικτύου αλληλεγγύης για τους πάσχοντες από καρκίνο και σακχαρώδη διαβήτη.
Δρίτσας: Δρομολόγηση έργων κοινωνικών υποδομών και πρόνοιας, όπως Κοινωνικά Φαρμακεία, Δημοτικά Ιατρεία, Μικρά Τοπικά Κέντρα Υγείας και Ανοιχτή Δημόσια Αγορά. Επιπλέον αναφέρεται σε σταθμούς συμβουλευτικής ψυχολογίας, σε ξενώνες αστέγων, δημοτικά συσσίτια και χώρους στήριξης και ένταξης μεταναστών. Ζητά αύξηση δαπανών για τις προς δημιουργία, αλλά και τις ήδη υπάρχουσες κοινωνικές δομές (π. χ σχολεία).
Παντελάκη: Να αξιοποιούνται τα χρήματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης από τα προγράμματα για την κοινωνική πρόνοια. Να υπάρχει επιλεξιμότητα, σ αυτές τις συνθήκες κρίσης. Τα χρήματα να κατευθύνονται σε κοινωνικές υπηρεσίες για να δίνουν υψηλού επιπέδου παροχές, με υποδομές και προσωπικό πλήρους απασχόλησης. Το ίδιο γίνεται σε όλες τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το κύριο ζητούμενο όμως είναι αυτές τις υπηρεσίες να τις χρηματοδοτεί το κράτος.
Βουράκης: Δημιουργία δομών στήριξης των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων, οι υπηρεσίες για τους αστέγους πρέπει να βγουν στο δρόμο και να πείσουν τους αστέγους να μετοικούν στους ξενώνες που υπάρχουν για τις ανάγκες τους .
Μιχαλολιάκος: Αξιοποίηση ΕΣΠΑ, δωρεές ιδιωτών και το ταμείο του δήμου, του οποίου κατόρθωσε και μείωσε το έλλειμμα. Πιστεύει στην υγιή ανταγωνιστική επιχειρηματικότητα, χώρο ανάπτυξης για όλους σε πλαίσιο νομιμότητας και σεβασμού στα δικαιώματα των εργαζομένων.
Μώραλης: Διαφορετικές πηγές χρηματοδότησης, όπως π.χ. από τη δημιουργία φορέα ιδιωτών που θα ενδιαφέρονται μέσω δωρεών να χρηματοδοτούν πράγματα στην πόλη αλλά και από το ΕΣΠΑ, καθώς οι οικονομικές δυνατότητες του δήμου είναι περιορισμένες εξ αιτίας της οικονομικοπολιτικής συγκυρίας.
Δρίτσας: ΕΣΠΑ, διεκδίκηση των οφειλών από τον ΟΛΠ, διεκδίκηση περισσότερων κονδυλίων από το κράτος που να προορίζονται για το δήμο.
Παντελάκη: «Πρέπει ο λαός να πάρει τη δύναμη στα χέρια του και να διεκδικήσει, έστω σε τοπικό επίπεδο, τα δικαιώματα που με αγώνες θεσπίστηκαν κι επιπλέον να διεκδικήσει από το κράτος τα χρήματα που οφείλει να του αποδίδει. Οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες και ΜΚΟ είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με τα συμφέροντα της εκάστοτε κυβέρνησης που συγκαλύπτουν».
Βουράκης: Προσδοκά στα χρήματα που χρωστάει ο ΟΛΠ στο δήμο του Πειραιά, σε χρήματα από προγράμματα ΕΣΠΑ και σε εκείνα του «πράσινο ταμείο» που, κατά τη γνώμη του, χρειάζεται μια συνεπή και ολοκληρωμένη μελέτη ώστε να αποδεσμευτούν. Επιπλέον, αισιοδοξεί πως θα μπορούσαν να έχουν κάποια έσοδα από την ΕΥΔΑΠ, μιας και η Ψυτάλλεια βρίσκεται πολύ κοντά στην πόλη του Πειραιά, ως αποζημίωση για την επιβάρυνση της πόλης.
Μιχαλολιάκος: Η έμφαση στην αγορά, στις υποδομές και στην κρουαζιέρα θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.
Μώραλης: Πιστεύει θα συμβεί ως φυσική συνέπεια, καθώς ευαγγελίζεται πως το πρόγραμμά του θα φέρει ανάπτυξη και νέες θέσεις εργασίας στον Πειραιά. Μάλιστα έχει ανακοινώσει πως θα υπάρξει μείωση των δημοτικών τελών για τις μικρές εμπορικές επιχειρήσεις της πόλης, καθώς κι εκείνες που προσλαμβάνουν ανέργους, όταν τα οικονομικά του δήμου το επιτρέψουν. Δήλωσε δε ότι, από το 2014, θα απαλλαγούν από τα δημοτικά τέλη, για δύο χρόνια από την ίδρυσή τους, οι νέες μικρομεσαίες επιχειρήσεις του Πειραιά.
Δρίτσας: Για να λυθεί το πρόβλημα της ανεργίας, χρειάζεται μια συνολική ανατροπή και παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας. Θα μπορούσε η νέα δημοτική αρχή που θα προκύψει να κάνει πολλά πράγματα για το θέμα με πρώτο να οργανώσει και να δώσει στα τοπικά διαμερίσματα αρμοδιότητες, για να έχουν άμεση και συνεχή επαφή με τους ανέργους της κάθε γειτονιάς, καταγράφοντάς τους. Και σε αυτή βάση, να στηρίξει την όποια λύση, με ταυτόχρονη διεκδίκηση κι αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Παντελάκη: Αναφέρεται στα σενάρια περί ανάπτυξης και νέων θέσεων εργασίας, τονίζοντας πως οι εργαζόμενοι δεν έχουν καν το δικαίωμα να συνδικαλιστούν (βλ. COSCO) . Θεωρεί πως αυτές οι θέσεις εργασίας και άλλες που πιθανόν δημιουργήσει η αποκρατικοποίηση του λιμανιού μόνο κακοπληρωμένες και καταπατητικές των δικαιωμάτων των εργαζομένων θα είναι, καθώς η λεγόμενη ανάπτυξη είναι προς το συμφέρον του ευρωπαϊκού κεφαλαίου. Τη στιγμή μάλιστα που ο Πειραιάς μαστίζεται από την ανεργία εδώ και πολλά χρόνια. Υποστηρίζει τη μείωση των ανταποδοτικών τελών από τους πολίτες για το δήμο, την πλήρη φοροαπαλλαγή για τους ανέργους και την επιβάρυνση των εφοπλιστών και οικονομικά ισχυρότερων. Αναφέρεται επίσης σε απόδοση από τους εφοπλιστές των χρεωστούμενων που έχουν στο ασφαλιστικό ταμείο του ναυτικού, ΝΑΤ, και καταγγέλλει το ευνοϊκό των υφιστάμενων ρυθμίσεών τους στην πλάτη των πιο αδύναμων κοινωνικών στρωμάτων.
Βουράκης: Θεωρεί ότι οι παραπάνω είναι προεκλογικές, ψηφοθηρικές υποσχέσεις.
Τελικά μένει να διαπιστώσουμε εκτός από το αποτέλεσμα, το τελικό απότοκο των εξαγγελιών. Ευχόμαστε από καρδιάς στους Πειραιώτες το «κατεβαίνω για δήμαρχος» να μη συνεπάγεται μόνο την καλλιέργεια και σύσφιξη δημοσίων σχέσεων, όπως το υπαινίσσεται σοφά η ελληνική αργκό. Καλή επιτυχία σε όλους μας!