Εικοσιτρία χρόνια πριν, ένας χαρισματικός Σπαρτιάτης, αποφασίζει να μοιραστεί με τους ανθρώπους το πάθος του για την αφή και την όσφρηση. Το όνομα αυτού, Τριάδης Τσαμολιάς. Ανοίγει το Ashanti, στην οδό Αθηναΐδος 6, έχοντας την αποθηκευτική βάση του στα Πατήσια. Ταξίδι το ταξίδι, οι αποθήκες γεμίζουν και αδειάζουν σαν τρελές. Υφάσματα, αρωματικά στικ, κουρτίνες, σπάνια αντικείμενα τέχνης από ξύλο και άλλα υλικά αρχίζουν να μπαίνουν στα αθηναϊκά-και όχι μόνο- σπίτια. Δεν γίνεται, όμως, κανείς βασιλιάς των υφασμάτων και των αρωμάτων από τη μια μέρα στην άλλη.
Ξεκινάμε να συζητάμε όσο βράζει στη μικροσκοπική κουζινούλα αρωματικό τσάι του Θιβέτ, το οποίο πρόκειται να πιούμε χωρίς ζάχαρη, ούτε καν μέλι, αλλά, όπως προτείνει ο οικοδεσπότης, «συνοδεία σοκολάτας αμυγδάλου, του πάει πολύ, όπως επίσης ταιριάζει να μπει λίγο και μες στο ρύζι μπασμάτι να του δώσει γεύση μαγική».
«Τα παιδικά μου χρόνια στον Κλαδά ήταν γεμάτα αισθήσεις και συναισθήματα. Συμμετείχα σε όλες τις αγροτικές εργασίες, στην παρασκευή του πελτέ, στον τρύγο, στην εξαγωγή του μελιού, του κρασιού, του σαπουνιού και των ζυμαρικών. Αισθανόσουν εκεί πέρα τον καθημερινό μόχθο και την αγωνία των ανθρώπων για τη φύση και τον καιρό, από τον οποίο συχνά εξαρτιόταν η επιβίωσή τους. Το άγχος, όμως, δεν υπήρχε: στη θέση του ήταν το μεράκι και ο καημός. Οι πρώτες μυρωδιές που θυμάμαι είναι αυτές του φρεσκοζυμωμένου ψωμιού, των ανθών πορτοκαλιάς και γιασεμιού, αλλά και των φρέσκων φρούτων και λαχανικών και των ιαματικών βοτάνων. Μυρωδιές και γεύσεις, βέβαια, που τείνουν να εξαφανιστούν. Θυμάμαι τα μπάνια στον Ευρώτα, τη μπάλα στις αλάνες, τις μοναδικές συναυλίες μικρών φτερωτών φίλων… Και, βέβαια, πώς να ξεχάσω τους παραδοσιακούς γάμους στα χωριά μας, όπου χοροπηδούσαμε σαν τα κατσίκια για δυο μέρες, συνεχίζοντας έναν διονυσιακό ρυθμό χιλιάδων χρόνων. Μάθαμε πολλά από τη ζωή στη φύση, στα γλέντια και, φυσικά, τους φοβερούς, λαϊκούς οργανοπαίχτες που συνόδευαν τις χαρές μας και τις λύπες».
Ο Τριάδης Τσαμολιάς μοιάζει να συγκινείται ενθυμούμενος. Φαίνεται πως οι ρυθμοί ζωής που ακολουθεί εδώ, στην Αθήνα απέχουν μίλια από αυτούς μέσα στους οποίους ανετράφη. Το ανήσυχο πνεύμα του, όμως, μάλλον δεν θα μπορούσε να παραμείνει σε ένα χωριό της Λακωνίας.
«17 χρονών ήρθα στην Αθήνα και, ένα χρόνο μετά, ήμουν πια φοιτητής στο Χημικό Αθηνών. Παράλληλα, δούλευα σε οικοδομές και παρέδιδα και μερικά ιδιαίτερα. Κάπως έτσι, τα έβγαζα πέρα. Ε, και τα καλοκαίρια, για να εξασφαλίζονται οι διακοπές, πήγαινα στην Κόρινθο για ένα μήνα στα βερίκοκα και μετά στην Ηλεία για φόρτωμα καρπουζιού. 24 χρονών πήγα φαντάρος στην πανέμορφη Σάμο. Καρλόβασι τάγμα 649. Αν και τυφεκιοφόρος, με πρότειναν για μάγειρα, γιατί τους άρεσε η μαγειρική μου. Μαγείρευα για δυο τάγματα στο βουνό πάνω. Με πενιχρά μέσα έπρεπε να ευχαριστήσεις οχτακόσια πεινασμένα στομάχια. Αφού τελείωσα με τον στρατό, βρέθηκα στο Μάντσεστερ να εργάζομαι στο ερευνητικό τμήμα μιας μεγάλης πολυεθνικής, όπου και παρέμεινα για τρεις μήνες. Πήγα και Νότινγκχαμ για ένα μήνα, σε ένα εργοστάσιο σαπουνιού. Η αγγλική πολυεθνική με έστειλε, ως διευθυντή παραγωγής πλέον, στη Νιγηρία σε εργοστάσιά της εκεί. Σαπούνια, καλλυντικά, απορρυπαντικά… Από τα χιόνια και το κρύο της Ευρώπης, στον καύσωνα της Νιγηρίας. Αυτό που δεν θα ξεχάσω ποτέ είναι η χαρά των ανθρώπων για τη ζωή: όσο φτωχοί και κουρασμένοι να ήταν από τις δυσκολίες της κάθε μέρας, χορεύανε, γελούσανε, φτιάχνανε χίλια δυο καλά. Πεντέμιση χρόνια κράτησε αυτή η εμπειρία. Καιρός ήταν να γυρίσω στην πατρίδα, πια. Εργάστηκα σαν διευθυντής παραγωγής σε μεγάλη εταιρεία καλλυντικών, τη Σαράντης, για τρία χρόνια. Η συνέχεια είναι το Ashanti, που στα αφρικανικά σημαίνει βασίλειο του χρυσού. Παραιτήθηκα για να ξεκινήσω τη δική μου δουλειά, το δικό μου όνειρο: ήθελα αυτά τα όμορφα αντικείμενα που είχα εντοπίσει σε μέρη όπως η Ινδία, η Ιαπωνία και η Αφρική να μπουν μέσα στα ελληνικά σπίτια, να τους δώσουν μια αλλιώτικη αύρα και ποιότητα. Στην αρχή, δημιούργησα ένα δίκτυο χονδρικής με έδρα τα Πατήσια και από εδώ, από την Αθηναΐδος, γίνεται η λιανική πώληση».
Από την πρώτη φορά που πάτησε το πόδι του στην Αφρική, εντυπωσιάστηκε από τον ενθουσιασμό των ανθρώπων για την τέχνη τους, μέσω της οποίας «απλά υλικά μετατρέπονται σε αριστουργήματα και σε σχέδια που επιβιώνουν αιώνες και συνεχίζουν να επηρεάζουν δυτικούς καλλιτέχνες». Ο Τριάδης Τσαμολιάς, εκτός από την πολυχρωμία και τη ζωντάνια των εικόνων της Αφρικής, θέλησε να μοιραστεί και την εμπειρία των ιαπωνικών insences. «Τα αρωματικά αυτά στικ δεν έχουν καμία σχέση με αυτά που ξέρουμε και που κυκλοφορούν συνήθως μέσω πλανοδίων μικροπωλητών. Πλημμυρίζουν τον χώρο με ένα άρωμα που μοιάζει να διαπερνά το σώμα και να ξεπερνά την απλή αίσθηση της όσφρησης».
Ακόμα κι αν μοιάζει για τύπος που γουστάρει το σπίτι και το μέσα-απλά υφάσματα, ωραίες μυρωδιές, μεγάλα τραπέζια με γεύσεις εξωτικές-, ο Τριάδης Τσαμολιάς αγαπά τη δράση.
«Ναι, μου αρέσει να διαβάζω με μια κούπα τσάι, να μαγειρεύω για φίλους και να μελετάω αχόρταγα τις διεθνείς τάσεις εσωτερικής διακόσμησης. Αλλά ξυπνάω πολύ πρωί, γυμνάζομαι σχεδόν καθημερινά, λατρεύω την πεζοπορία και αγαπώ ιδιαίτερα τα ορεινά χωριά της Ελλάδας. Βέβαια, έχω αδυναμία και στο κολύμπι. Και τα ελληνικά νησιά είναι μοναδικά, πουθενά δεν έχει σαν αυτά στον κόσμο. Η αλήθεια είναι πως έχω πεθυμήσει λίγο τους εξωτικούς προορισμούς. Έχω καιρό να πάω ένα ταξίδι σαν αυτά που έκανα μέχρι και πριν από λίγα χρόνια και μπορώ να πάω ανά πάσα στιγμή, έχω φίλους σε όλον τον κόσμο. Όμως, τώρα, τι να φέρω από εμπόρευμα; Ο κόσμος δεν ενδιαφέρεται και πολύ πια για τις υψηλές ποιότητες και τα μοναδικά σχέδια. Θα κοιτάξει να φάει και να ζεσταθεί, όχι να αλλάξει τις κουρτίνες και τα ριχτάρια του σπιτιού του. Όσο δε χτίζονται και σπίτια, πέφτει κι ο δικός μας ο κλάδος.»
Πάνω από τα κεφάλια μας και ολόγυρά μας βρίσκονται αντικείμενα από υλικά πάσης φύσεως-δέρμα, λάσπη, ξύλο, μετάξι, λινάρι- που κατάγονται από το Μάλι, τη Μαυριτανία, τη Σενεγάλη, τη Νιγηρία, τη Γκάνα, το Τόγκο, την Κένυα, τη Μαδαγασκάρη, την Ινδία, την Ουγκάντα, το Ζαΐρ. Ο Τριάδης Τσαμολιάς επεμβαίνει συχνά πάνω στα υφάσματα: τα ράβει για να γίνουν κουβέρτες μικρές ή μεγάλες, κουρτίνες μονές ή διπλές, τους αλλάζει χρώματα με ειδικές μεθόδους στις οποίες, βέβαια, είναι επιστημονικά καταρτισμένος.
«Κάθε αντικείμενο, σχεδόν, μου ξυπνά αναμνήσεις. Αυτές οι Κυριακές στη Θάλασσα του κόλπου της Γουινέας, το περπάτημα σε ατέλειωτες παραλίες με κοκοφοίνικες, τα ηλιοβασιλέματα, τα παζάρια παρέα με την συναρπαστική μουσική της Δυτικής Αφρικής και όλο αυτό το ψάξιμο των ποιοτήτων μέσα από τις αισθήσεις. Αγγίζεις, μυρίζεις, γεύεσαι, ακούς τα υλικά εκεί πέρα. Ίσως, αν είχα κάνει κάποιες άλλες επιλογές, να ζούσα μακριά από την Ελλάδα. Όμως παραμένω, γιατί αγαπώ τον τόπο μου, τις συνήθειες μας, την κουλτούρα μας, την γλώσσα μας τον πολιτισμό μας. Ας μην ξεχνάμε, ότι η χώρα αυτή πέρασε τα πάνδεινα πολλές φορές και επανέκαμψε. Όπως είχε πει κάποτε το Μαντείο των Δελφών στο Βασιλιά Φιλοποίμηνα της Αρκαδίας για το μέλλον της Ελλάδος: ΑΣΚΟΣ ΚΛΥΔΩΝΙΖΟΜΕΝΟΣ ΜΗΔΕΠΟΠΟΤΕ ΒΥΘΙΖΟΜΕΝΟΣ. Όλοι μας κουβαλάμε έναν Οδυσσέα και σκοπός μας είναι η Ιθάκη. Αλλά πρώτα, θα χρειαστεί να κινδυνεύσουμε καταμεσής στα πέλαγα.»
Το μικρό μαγαζάκι του, δίπλα σχεδόν στην εκκλησία της Αγίας Ειρήνης, είναι φορτωμένο μικρές μικρές ζωές. Μέσα στους «θησαυρούς» που πωλούνται-σε τιμές φιλικότατες και λογικότατες-κατοικούν ιστορίες Αφρικανών φυλάρχων, Ιαπώνων δασκάλων πολεμικών τεχνών, Ινδών ραφτάδων και καλλιτεχνών κρυμμένων στις πιο απρόσμενες γωνιές του πλανήτη. Ο ίδιος πιστεύει στο φενγκ σούι, αλλά δεν το εφαρμόζει. Αυτό που ακολουθεί πιστά είναι η καρδιά και οι αισθήσεις: έχουνε δει πολλά τα μάτια του και τα χέρια του έχουν αγγίξει πολλά για να ζει βάσει κανόνων. Η Ευεξία είναι μια χώρα που απαιτεί διαρκείς εξερευνήσεις.
