Η Άνδρος είναι ένα νησί γνωστό για τα αμυγδαλωτά του, τους εφοπλιστές και τους καπεταναίους του και φυσικά την τέχνη, χάρη στην παρουσία του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης που είναι πόλος έλξης για χιλιάδες τουρίστες από όλο τον κόσμο και η παρουσία του αναβαθμίζει την εμπειρία όσων επισκέπτονται το νησί, αλλά και των μόνιμων κατοίκων, στους οποίους παρέχει ερεθίσματα αντίστοιχα με αυτά που χαίρονται οι κάτοικοι των μητροπόλεων του εξωτερικού.
Φέτος το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης φιλοξενεί την αναδρομική έκθεση αφιερωμένη στην Αλεξάνδρα Αθανασιάδη, με τίτλο Πλάθοντας το άυλο. Η έκθεση είναι στην ουσία μια περιήγηση σε σχεδόν πέντε δεκαετίες δημιουργίας της καλλιτέχνιδος που είναι γνωστή για τις διαφορετικές τεχνικές και τα ποικίλα υλικά που χρησιμοποιεί για να φέρει στη ζωή το όραμα της. «Μπορεί να δουλεύω 4-5 έργα παράλληλα και μάλιστα με διαφορετικά μέσα», αναφέρει χαρακτηριστικά η πολυπράγμων δημιουργός που φαίνεται ότι ο τρόπος που κάνει τέχνη δεν υπόκειται σε περιορισμούς. Αυτό ακριβώς αποτυπώνει και η έκθεση τους Ιδρύματος Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, η οποία δεν ακολουθεί τη χρονολογική σειρά της καριέρας της εικαστικού, αλλά είναι μία δημιουργικά άναρχη αναδρομή όσον αφορά στη χρονική συνέχεια, στην οποία κάθε επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να ανακαλύψει τις πολλαπλές πτυχές της Αθανασιάδη, από τα πρώιμα παιδικά έργα της έως σήμερα.
Η Αθανασιάδη πλάθει, σχεδιάζει, ζωγραφίζει, φωτογραφίζει, φυλώντας προσεκτικά, εδώ κι εκεί, διάσπαρτα θραύσματα από ξύλο, μέταλλο και χαρτί, που περιμένουν υπομονετικά τη μετουσίωσή τους σε έργα τέχνης. Όλες αυτές τις διαφορετικές πτυχές της καλλιτέχνιδος αναδεικνύει με εύγλωττο τρόπο η εξαιρετική επιμέλεια της Μαρίας Κουτσομάλλη-Moreau, η οποία σχολίασε πολύ εύστοχα ότι τέχνη της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη χρειάζεται δια ζώσης εμπειρία για την βιώσει κάποιος και δεν μπορεί να περιοριστεί σε ένα πίνακα.
Η έκθεση χωρίζεται σε θεματικές ενότητες που μεταφέρουν το κοινό από το εργαστήριο της Αθανασιάδη μέχρι τον κόσμο που δημιούργησε η ίδια με τα έργα της όταν ανέλαβε να φέρει στη ζωή τη γεμάτη μελαγχολία ποίηση του Κωνσταντίνου Καβάφη. Ειδικά η ενότητα που είναι αφιερωμένη στο έργο της που εμπνέεται για τον Καβάφη .η καλλιτέχνιδα τιμά την κοινή της αγάπη με τον ποιητή για το αρμονικό πάντρεμα του αρχαίου με το σύγχρονο, την ανάκληση, γεμάτη λεπτότητα και χάρη, των αισθημάτων του και των ορμών του, τη διεκδίκηση μιας αισθησιακής, ακόμη και ερωτικής προσέγγισης των σωμάτων, τη σπουδαιότητα του παρελθόντος, την εξερεύνησή του, την αφομοίωσή του, την αποδοχή του.
Περπατώντας στα δωμάτια και τους ορόφους του μουσείου κάποιος μπορεί ξεκάθαρα να δει τις επιρροές της Αθανασιάδη από γλύπτες όπως οι Henry Moore και Alberto Giacometti, χωρίς όμως ποτέ να χάνει το δικό της, εντελώς προσωπικό, οξυδερκές βλέμμα που την ξεχωρίσει από τους καλλιτέχνες που έπαιξαν τον ρόλο της μούσας για την ίδια όσο σπούδαζε και δούλευε στο εξωτερικό.
Για μένα το σημαντικότερο κομμάτι της έκθεσης που αναδεικνύει απόλυτα την ουσία τη δουλειά της μοναχικής δημιουργού είναι η ενότητα για το ανθρώπινο σώμα, που αποτελεί τον κεντρικό άξονα της τέχνης της Αθανασιάδη. Γυναικείες και ανδρικές φιγούρες, από ξύλο, μέταλλο και χαρτί, εμπνευσμένες από τη μυθολογία, την ίδια, τον πατέρα της ή τον σύζυγό της, συνυπάρχουν σε αυτόν τον χώρο, εκφράζοντας όλες τις πλευρές, ακόμα και τις πιο σκοτεινές, του έργου της. Εδώ, το βίωμά της διαπερνά την ύλη και μας αγγίζει με αφοπλιστική ειλικρίνεια, που χαρακτηρίζεται όμως πάντα από ευαισθησία και λεπτότητα.
Πολλοί είχαμε δει διάσπαρτα έργα της Αλεξάνδρας Αθανασιάδη, αλλά μία αναδρομική έκθεση στο σύνολο της καλλιτεχνικής δημιουργίας της επιτρέπει πραγματικά στον επισκέπτη να βυθιστεί στον κόσμο της εικαστικού που δεν έχει όρια, υπερβαίνει κινήματα της τέχνης, εξερευνά τον χρόνο που περνά, ξαναδίνει υπόσταση στην φθαρμένη ύλη και λέει τόσα με το περιθώριο στα έργα της όσα με τα ίδια της τα έργα. Τα λόγια όσο εύγλωττα και αν είναι και οι φωτογραφίες όσο και εντυπωσιακές και αν είναι, στη πραγματικότητα αποτελούν ένα teaser για τα έργα αυτά που μπορεί να βιώσει κανείς μόνο από κοντά, οπότε μη χάνεται χρόνο κάντε ένα ferry ride για να βρεθείτε στο όμορφο νησί των Κυκλάδων.