ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ

Οι εκθέσεις που προλαβαίνουμε να δούμε μέχρι τον Ιανουάριο στην Ευρώπη

Οι χειμωνιάτικες εκδρομές στην Ευρώπη ενδείκνυνται για περιηγήσεις σε μουσεία και γκαλερί. Κάτι το κρύο, κάτι η βροχή ή το χιόνι που μπορεί να πέφτει, μας στέλνουν να χουχουλιάσουμε σε μουσεία και κέντρα σύγχρονης τέχνης, γεμίζοντας τα μάτια και το μυαλό μας με όμορφες εικόνες. 

Μέχρι τα τέλη του Ιανουαρίου 2025, υπάρχουν εκθέσεις σε πολλές πόλεις της Ευρώπης που πραγματικά αν βρούμε την ευκαιρία να τις επισκεφτούμε, θα είμαστε πολύ τυχεροί. Matisse, Rembrandt, Van Gogh, Monet, Μπαρόκ, Σουρεαλισμός και φωτογραφία, από τη Γερμανία, τη Γαλλία και την Ελβετία, μέχρι το Λουξεμβούργο, την Ιταλία, την Αυστρία και την Αγγλία. 

Potsdam, Γερμανία

Noah Davis 
DAS Minsk 
Μέχρι 5 Ιανουαρίου 2025

Noah Davis, Isis, 2009. Mellon Foundation Art Collection © The Estate of Noah Davis. Courtesy The Estate of Noah Davis and David Zwirner.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη αναδρομική έκθεση του αείμνηστου Noah Davis (1983-2015). Με πάνω από 50 έργα, η έκθεση καλύπτει ολόκληρη την καριέρα του Davis και μετά την ολοκλήρωσή της θα ταξιδέψει στο Barbican του Λονδίνου αλλά και στο Μουσείο Hammer στο Λος Άντζελες. Οργανωμένη χρονολογικά, αναδεικνύει το δημιουργικό ταξίδι του Davis από την πρώτη του έκθεση το 2007 έως τον πρόωρο θάνατό του στα 32 του χρόνια το 2015, και περιλαμβάνει αδημοσίευτους πίνακες, έργα σε χαρτί και γλυπτά. Ένας συγκινητικός, αξέχαστος φόρος τιμής σε έναν καλλιτέχνη με συναρπαστική εικαστική κληρονομιά.

Περισσότερα: ΕΔΩ

Βιέννη, Αυστρία

Rembrandt-Hoogstraten
Kunsthistorisches Museum Vienna
Μέχρι 12 Ιανουαρίου 2025

Rembrandt, Self-Portrait with Two Circles, c.1665, English Heritage, The Iveagh Bequest (Kenwood, London) © English Heritage

Hoogstraten, The Slippers, 1650/75, Paris, Musée du Louvre; photograph © RMN-Grand Palais (musée du Louvre) / Michel Urtado

Για πρώτη φορά, το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης της Βιέννης παρουσιάζει τον μετρ του μπαρόκ, Rembrandt, σε μια καταπληκτική έκθεση-συλλογή από δανεισμένα έργα διεθνώς, που αναδεικνύει τη συναρπαστική σχέση μεταξύ του μεγάλου Ολλανδού καλλιτέχνη της Χρυσής Εποχής και του ταλαντούχου μαθητή του, Samuel van Hoogstraten. Προετοιμάζοντας την έκθεση, το μουσείο ανέλαβε ένα μεγάλο έργο αποκατάστασης, συνεργαζόμενο με διεθνή ερευνητικά ιδρύματα όπως το Rembrandthuis στο Άμστερνταμ, για να αποκαλύψει τα μυστικά πίσω από τις τεχνικές και τα υλικά ζωγραφικής του Rembrandt. Σημαντικά έργα, συμπεριλαμβανομένου του φημισμένου “Small Self-Portrait”, έχουν εξεταστεί σχολαστικά και η αποκατάσταση έγινε χρησιμοποιώντας την τελευταία τεχνολογία.

Περισσότερα: ΕΔΩ

Παρίσι, Γαλλία

Céline Laguarde (1873-1961): Photographer
Musée d’Orsay
Μέχρι 12 Ιανουαρίου 2025

Céline Laguarde, Portrait of a man and landscape of the Basque country, between 1901 and 1914. Musée d’Orsay, Purchase, 2017 © Musée d’Orsay, dist. GrandPalaisRmn / Allison Bellido.

Πρόκειται για μια μεγάλη αναδρομική έκθεση που αναδεικνύει το έργο της Céline Laguarde, της πρωτοπόρου μορφής του πικτοριαλισμού, από τις αρχές του 20ού αιώνα. Είναι η πρώτη έκθεση αφιερωμένη αποκλειστικά στη σημαντικότερη γυναίκα φωτογράφο που δραστηριοποιήθηκε στη Γαλλία πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο και περιλαμβάνει περίπου 140 από τις πρωτότυπες εκτυπώσεις της Laguarde, αποκαλύπτοντας την τεράστια συμβολή της στη φωτογραφία και την επιρροή της στον καλλιτεχνικό κόσμο της εποχής της. 

Περισσότερα: ΕΔΩ

Surrealism
Centre Pompidou
Μέχρι 13 Ιανουαρίου 2025

Max Ernst (1891-1976), L’ange du foyer (Le triomphe du surréalisme), 1937. Collection particulière. © Adagp, Paris. Vincent Everarts Photographie.

Η έκθεση τιμά την 100ή επέτειο από τη δημοσίευση του Μανιφέστου του Σουρεαλισμού από τον André Breton τον Οκτώβριο του 1924, παρακολουθώντας τη σουρεαλιστική δημιουργικότητα από το 1924 έως το 1969. Οργανωμένη χρονολογικά και θεματικά, εξετάζει τις λογοτεχνικές προσωπικότητες που ενέπνευσαν το κίνημα -συμπεριλαμβανομένων των Lewis Carroll, Marquis de Sade και Comte de Lautréamont- καθώς και τις ποιητικές αρχές, τις μορφές και τα μοτίβα που δομούσαν την εικονοποιία του. Γνωστοί πίνακες, σχέδια, ταινίες, φωτογραφίες και λογοτεχνικά έγγραφα από κορυφαίους Σουρεαλιστές, με σημαντικά έργα δανεισμένα από άλλα μουσεία, όπως: το “The Great Masturbator” του Salvador Dalí από το Museo Reina Sofía ή το “The Great Forest” του Max Ernst (Kunstmuseum Basel). Παράλληλα με αυτά εκτίθενται και βασικά έργα κορυφαίων γυναικών Σουρεαλιστριών, όπως οι: Dora Maar, Dorothea Tanning και Leonora Carrington. Το κύριο αξιοθέατο της έκθεσης είναι ένα κεντρικό “τύμπανο” που φιλοξενεί το πρωτότυπο Μανιφέστο του Σουρεαλισμού, δανεισμένο από την Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας και συνοδευόμενο από μια multimedia προβολή που ζωντανεύει τη δημιουργία του μανιφέστου.

Περισσότερα: ΕΔΩ

Λουξεμβούργο

Human, Prix Pictet
Cercle Cité’s Ratskeller
Μέχρι 19 Ιανουαρίου 2025

© Gauri Gill, Urma and Nimli, Lunkaransar, 1999, courtesy the artist and James Cohan, New York

Αν είσαι λάτρης της φωτογραφίας, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείς αυτή την έκθεση που παρουσιάζει το έργο 12 φωτογράφων παγκόσμιας κλάσης που έχουν επιλεγεί για το βραβείο Prix Pictet, ενωμένοι κάτω από το θέμα “Άνθρωπος”. Μεταξύ των σημαντικότερων, είναι η νικήτρια του φετινού βραβείου, Gauri Gill, της οποίας οι συγκινητικές εικόνες καταγράφουν πάνω από δύο δεκαετίες ζωής στην αγροτική Rajasthan της Ινδίας. Εξίσου ισχυρή είναι και η εντυπωσιακή τεκμηρίωση των ιθαγενών που ζουν στα όρια κατοικήσιμων ζωνών από τον Ragnar Axelsson.

Περισσότερα: ΕΔΩ

Λονδίνο, Αγγλία

Van Gogh: Poets and Lovers
National Gallery
Μέχρι 19 Ιανουαρίου 2025

Starry Night over the Rhône, Vincent Van Gogh, 1888. Donation sous réserve d’usufruit de M. et Mme Robert Kahn-Sriber, en souvenir de M. et Mme Fernand Moch, 1975 © Photo: Musée d’Orsay, Dist. RMN-Grand Palais / Patrice Schmidt.

Πρόκειται για ένα θέαμα που έχει περιγραφεί ως “μοναδικό στον αιώνα”, αφού η έκθεση περιλαμβάνει πάνω από 60 εκπληκτικά έργα του θρυλικού Vincent Van Gogh, ανάμεσα σε αυτά και η “Έναστρη Νύχτα πάνω από τον Ροδανό”, “Το Κίτρινο Σπίτι” και τα “Ηλιοτρόπια”. Εκτός από αυτά τα παγκοσμίως γνωστά αριστουργήματα, υπάρχει επίσης μια επιλογή από σπάνια έργα ζωγραφικής και σχέδια του Van Gogh, που προσφέρουν μια εις βάθος διερεύνηση της δημιουργικής εξέλιξης του καλλιτέχνη κατά τη διάρκεια των μετασχηματιστικών του χρόνων στην Αρλ και τον Άγιο Ρέμι. Δεν χρειάζεται να σας πω περισσότερα, είναι από αυτά τα πράγματα στη ζωή, που αν έχουμε την ευκαιρία να τα δούμε, πρέπει να το κάνουμε. 

Περισσότερα: ΕΔΩ

Monet and London: Views of the Thames
Courtauld Gallery 
Μέχρι 19 Ιανουαρίου 2025

Claude Monet (1840 – 1926), Houses of Parliament, Sunset, 1900–1903, Oil on canvas, 81.2 x 92 cm. Hasso Plattner Collection

Στις αρχές του 20ού αιώνα, το Λονδίνο ήταν η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη στη Γη, με πάνω από έξι εκατομμύρια κατοίκους. Ανάμεσα σε αυτούς που γοητεύτηκαν από το μέγεθος -καθώς και τον πλούτο και τον καιρό- της βρετανικής πρωτεύουσας ήταν και ο Claude Monet. Ο Γάλλος ιμπρεσιονιστής επισκέφτηκε την πόλη το 1899, το 1900 και το 1901 και έμεινε εκεί συνολικά έξι μήνες κατά τη διάρκεια των τριών ταξιδιών, δημιουργώντας περίπου 100 καμβάδες με θέμα τον ποταμό Τάμεση. Η γέφυρα Waterloo, η γέφυρα Charing Cross (γνωστή και ως γέφυρα Hungerford) και τα Κτίρια του Κοινοβουλίου ήταν τα αγαπημένα του θέματα, συνήθως απεικονιζόμενα μέσα από το πέπλο της ομίχλης του Λονδίνου (εν μέρει φυσικής, εν μέρει αποτέλεσμα της βαριάς βιομηχανοποίησης της πόλης κατά τον 19ο αιώνα). Ο Monet εξέθεσε 37 από τα ατμοσφαιρικά έργα του Τάμεση στο Παρίσι το 1904, και επιθυμούσε να επαναλάβει την έκθεση στο Λονδίνο το επόμενο έτος. Το σχέδιο απέτυχε, ωστόσο, και η καλλιτεχνική του προσοχή μετατοπίστηκε σε μεγάλο βαθμό μετά από αυτό στους κήπους του στο Giverny. Χάρη σε δάνεια από δημόσιες και ιδιωτικές συλλογές σε όλο τον κόσμο, η Courtauld Gallery επιτέλους εκπληρώνει την μακροχρόνια επιθυμία του Monet να εκθέσει αυτούς τους πίνακες στο Λονδίνο, μόλις 300 μέτρα από το σημείο όπου ζωγραφίστηκαν πολλοί από αυτούς!

Περισσότερα: ΕΔΩ

Riehen, Ελβετία

Matisse: Invitation to the Voyage
Fondation Beyeler
Μέχρι 26 Ιανουαρίου 2025

Henri Matisse, Luxe, calme et volupté, 1904. Musée national d’art moderne, Centre Pompidou, Paris, dation, 1982, on loan to the Musée d’Orsay, 1985 © Succession H. Matisse / 2024, ProLitteris, Zurich. Photo: © RMN-Grand Palais (musée d‘Orsay) / Hervé Lewandowski

Ο Henri Matisse σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια αφού η έκθεση περιλαμβάνει σημαντικά έργα από όλες τις κύριες περιόδους του: πρώιμους πίνακες που επηρεάστηκαν από τους ιμπρεσιονιστές (Το Τραπέζι του Δείπνου, 1897), τα πειράματά του με τον Φωβισμό (Το Ανοιχτό Παράθυρο, Collioure, 1905), τον Εξπρεσιονισμό (Λουόμενοι με Χελώνα, 1907/08), την ανάπτυξη των Οδαλισκών του (Διακοσμητική Μορφή σε Διακοσμητικό Φόντο, 1925-26), και τα τελευταία cut-outs του (Γαλάζιο Γυμνό I, 1952). Τα έργα προέρχονται από το Centre Pompidou στο Παρίσι, την Εθνική Πινακοθήκη Τέχνης στην Ουάσινγκτον, το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη, μεταξύ άλλων ιδρυμάτων, καθώς και από σημαντικές ιδιωτικές συλλογές. Ο τίτλος της έκθεσης -Πρόσκληση στο Ταξίδι- είναι δανεισμένος από το διάσημο ποίημα του Charles Baudelaire του 1857, στο οποίο ο συγγραφέας προσκαλεί την ερωμένη του να φανταστεί έναν εξωτικό κόσμο που θα μπορούσαν να επισκεφθούν. Σύμφωνα με τον επιμελητή της έκθεσης, Raphaël Bouvier, το ποίημα αναφερόταν συχνά από τον Matisse, και η ουσία του μπορεί να γίνει αισθητή σε όλο του το έργο.

Περισσότερα: ΕΔΩ

Φλορεντία, Ιταλία

Helen Frankenthaler: Painting without Rules
Palazzo Strozzi
Μέχρι 26 Ιανουαρίου 2025

Άποψη της έκθεσης Helen Frankenthaler: Painting without Rules. Photo: ©Ela Bialkowska OKNO studio

Η Helen Frankenthaler ήταν μια καθοριστική μορφή στη μεταπολεμική αμερικανική καλλιτεχνική σκηνή, παίζοντας βασικό ρόλο στην ανάπτυξη του κινήματος Colour Field. Συγκεκριμένα, ήταν η εφεύρεση της μεθόδου “soak-stain” -εφαρμογή λαδιού πολύ αραιωμένου με νέφτι σε ασταρωμένο καμβά- που ανέπτυξε τη δεκαετία του 1950, η οποία της επέτρεψε να δημιουργήσει τεράστιους, λυρικούς, αφηρημένους πίνακες με μια ζωντανή αλλά και διάφανη αίσθηση ρυθμού και τόνου. Μια νέα έκθεση, που διοργανώνεται από κοινού από το Fondazione Palazzo Strozzi της Φλωρεντίας και το Ίδρυμα Helen Frankenthaler στη Νέα Υόρκη, γιορτάζει την 60χρονη καριέρα της καλλιτέχνιδας. Είναι η μεγαλύτερη έκθεση του έργου της που έχει πραγματοποιηθεί ποτέ στην Ιταλία, με 30 πίνακες που δημιουργήθηκαν μεταξύ 1953 και 2002, κρεμασμένους χρονολογικά στους τοίχους του αναγεννησιακού παλατιού. Και για να εχουμε μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα του κόσμου της Frankenthaler, αυτοί οι πίνακες διανθίζονται με έργα που δημιούργησαν ορισμένοι άνθρωποι από τον στενό της κύκλο, συμπεριλαμβανομένων των Jackson Pollock, Anthony Caro, Morris Louis, Kenneth Noland, Mark Rothko και Anne Truitt, καθώς και του συζύγου της, Robert Motherwell.

Περισσότερα: ΕΔΩ

Αντιγόνη Πάντα-Χαρβά