ΤΕΧΝΕΣ

Τόρου Τακεμίτσου: Ιαπωνικές μελωδίες στο αίθριο του Επιγραφικού Μουσείου

Κρατάμε σημειώσεις. Το Duo Hedi είναι η μεσόφωνος Αναστασία Κότσαλη και ο ακορντεονίστας Κώστας Ζιγκερίδης, ένα από τα πιο δραστήρια νέα σχήματα μουσικής δωματίου. Πίσω από το εικαστικό ντουέτο VASKOS  βρίσκονται οι Βασίλης Νούλας και Κώστας Τζημούλης. Η site specific πολυμορφική περφόμανς έχει όνομα και αυτό είναι το Will Tomorrow, Ι Wonder, Be Cloudy or Clear?. Τα τραγούδια, διαλεγμένα ένα και ένα, αποτελούν μια ελάχιστα προβεβλημένη πτυχή της εργογραφίας του Ιάπωνα συνθέτη, έξω από τα σύνορα της πατρίδας του. Γραμμένα για παραστάσεις μουσικού θεάτρου, τηλεοπτικές εκπομπές και κινηματογραφικές ταινίες από τα μέσα της δεκαετίας του ’50 μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του ’90, ένα κράμα δηλαδή από μπλουζ, τζαζ, μιούζικαλ και japonais επιρροές. Το Επιγραφικό Μουσείο, ιδρύθηκε στα τέλη του 19ου αιώνα και αναμορφώθηκε κατά τη δεκαετία του ’50 από́ τον μοντερνιστή αρχιτέκτονα Πάτροκλο Καραντινό. Το έργο, όλα αυτά μαζί σε πανελλήνια πρώτη, είναι μια παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.

Έχουμε απορίες. Και ρωτάμε να μάθουμε. Πρώτη επαφή με τους Duo Hedi.  Τους ζητάμε να μας πούνε στιγμές από το δικό τους παραμύθι. Διακόπτουν την πρόβα τους και μας στέλνουν λέξεις γεμάτες αναμνήσεις: «Πρωτοσυναντηθήκαμε  στο μουσικό  Φεστιβάλ Κούρνος της Λήμνου-To ένα και μοναδικό μας ντουέτο εκεί ήταν αρκετό για να ρίξει τη φιτιλιά. Η αγάπη μας για τη μουσική δωματίου, για την εξερεύνηση άγνωστου ρεπερτορίου ,  για το φαγητό , η επικούρεια διάθεση απέναντι στη ζωή και τη μουσική μας έφεραν κοντά, σε μια σύμπραξη χωρίς εκπτώσεις- Large στην καλλιτεχνική συμφωνία, στην οργανωτική διαφωνία, στις μερίδες των γευμάτων, στην περιέργεια, στην ένταση , στη συμφιλίωση. Προχωράμε χωρίς φόβο, με πολύ πάθος να ανακαλύψουμε κρυμμένα διαμάντια , να αναδείξουμε και να προβάλλουμε αυτόν τον συνδυασμό (λυρική φωνή-ακορντεόν) στα πέρατα της πλάσης, κατά προτίμηση στις θάλασσες , στα ρουμάνια και τα δάση. Είναι ευεργετικό και ξεκούραστο να βρίσκεις ανθρώπους να συντονίζεστε στις υπαρξιακές σας αγωνίες. Στην πρώτη μας συναυλία στο Kinono art gathering στην Τήνο με τα Blake songs του Vaughan Williams πήραμε  το βάπτισμα του πυρός, μας άρεσε κι έκτοτε δεν πορευόμαστε πια ησύχως».

Οι απορίες όμως δεν σταματούν. Βρίσκουμε τους Vaskos και στέλνουμε μήνυμα επαφής. Οκ, μαζί με ερωτήσεις.

Πώς και που συναντηθήκατε για πρώτη φορά; Και τι πιστεύετε πως έχει αλλάξει από τότε; Γνωριστήκαμε στο πρωτοχρονιάτικο πάρτυ της φίλης εικαστικού Σοφίας Σιμάκη, πίσω στο 2014. Παρουσιάσαμε την πρώτη ατομική έκθεση του VASKOS το 2016 στον ανεξάρτητο χώρο “Μπαγκλαντές” που κρατούσαμε τότε παρέα με τον Κώστα Κουτσολέλο και τη Βάσω Καμαράτου. Έκτοτε πολλά έχουν αλλάξει. Ας πούμε εκεί που ήταν το “Μπαγκλαντές”, πίσω από την Ομόνοια, έχει ανοίξει ένα κυριλέ ξενοδοχείο και η περιοχή έχει αλλάξει συλλήβδην χαρακτήρα καθώς ήρθε κι εκεί η “ανάπτυξη”. Τότε δεν υπήρχε καμία υποστήριξη για τα εικαστικά ή την περφόρμανς. Τώρα υπάρχουν οι κρατικές επιχορηγήσεις, και οι χρηματοδοτήσεις από τα διάφορα -αμιλλώμενα μεταξύ τους- ιδιωτικά ιδρύματα. Από την άλλη κάποια πράγματα παραμένουν ίδια: από το Μπαγκλαντές του 2014, σήμερα είμαστε στο ΟΧΤΩ (στον πεζόδρομο της Πολυτεχνείου) όπου οι δυο μας, παρέα με την Γκίγκη Αργυροπούλου, επιμένουμε στη σημασία των ανεξάρτητων καλλιτεχνικών πρωτοβουλιών.       

Ποιο είναι αυτό το στοιχείο που σας προκάλεσε για να ασχοληθείτε με αυτό το project; Πριν λίγα χρόνια κάναμε ένα μεγάλο ταξίδι στην Ιαπωνία. Οι εντυπώσεις, οι εμπειρίες και οι αισθήσεις από το ταξίδι αυτό τροφοδότησαν κι ανανέωσαν την καλλιτεχνική πρακτική μας και συνεχίζουν να αποτελούν μια πηγή χαρούμενης αναπόλησης αλλά και διαρκούς έμπνευσης. Το υλικό από το ταξίδι αποτέλεσε τον πυρήνα της τελευταίας μας έκδοσης “VASKOS presents Ivory Towers” που κυκλοφόρησε το 2020, κι αποτύπωσε μια σειρά από κεραμικά, σχέδια και φωτογραφικά δίπτυχα, φτιαγμένα από κοινού. Για την περφόρμανς “Will Tomorrow, Ι Wonder, Be Cloudy or Clear?” επισκεπτόμαστε εκ νέου αυτό το υλικό και το χρησιμοποιούμε, αυτή τη φορά, με όρους παράστασης, μεταποιώντας και αναπλάθοντας τις εικόνες του χθες στο σήμερα. Οι απλές επιτελέσεις του διπλώματος και του αναδιπλώματος, η έννοια της πτύχωσης, του αναπτύγματος, τα τυπωμένα υφάσματα ή τα διπλωμένα χαρτιά μέσα σε έναν κήπο, στο κέντρο της πόλης, γίνονται το εικαστικό πλαίσιο των τραγουδιών του Τόρου Τακεμίτσου.      

Πόσο βατό ήταν να συνδυαστεί ο δυτικός μοντερνισμός με την γιαπωνέζικη μουσική των 50s-60s-70s με κοινό σημείο τους μια ιδιαίτερη αυλή όπως αυτή του Επιγραφικού Μουσείου; Η γοητεία και η επιρροή που άσκησε ο ιαπωνικός πολιτισμός στο δυτικό μοντερνισμό, ήδη από τις αρχές της μοντέρνας εποχής το 19ο αιώνα, είναι γνωστή κι έχει δώσει λαμπρά υβρίδια. Και φυσικά η γοητεία αυτή είναι αμφίδρομη. Η κυρίαρχη -για τουλάχιστον έναν αιώνα- αισθητική του μοντέρνου στη Δύση άσκησε τεράστια επιρροή και στην Ιαπωνία. Οπότε οι γέφυρες είναι ήδη εκεί! Ο κύκλος τραγουδιών του Τακεμίτσου είναι μια υπέροχη τέτοια γέφυρα ανάμεσα σε Δύση και Άπω Ανατολή. Ο σκοπός μας έχει ήδη επιτευχθεί! Αλλά και συνεχίζει να επιτυγχάνεται μέσα από νέες εκδιπλώσεις παραδειγμάτων κι ευαισθησιών που έλκονται -όπως εμείς- από τα μεταιχμιακά σημεία, από τις ακμές και τις κορυφές επαφής των πολιτισμικών στερεών. Στην περφόρμανς συνομιλούμε με χαλαρές συνδέσεις με ιαπωνικές παραδόσεις όπως η τέχνη του οριγκάμι ή της καλλιγραφίας προσεγγίζοντάς τες μέσα από την διύλισή τους από τον Δυτικό μοντερνισμό. Άλλωστε, είμαστε παιδιά της κληρονομιάς του μοντερνισμού, και φτιάχνουμε μια περφόρμανς μέσα σ’ ένα μουσείο που φέρει την υπογραφή του διακεκριμένου μοντερνιστή αρχιτέκτονα Πάτροκλου Καραντινού. Μέσα από το κήπο του επιγραφικού μουσείου μια καλοκαιρινή βραδιά αφηνόμαστε σε ένα ποιητικό και μουσικό ρεμβασμό.   


Η είσοδος για το κοινό είναι ελεύθερη με δελτία εισόδου, τα οποία θα διανέμονται αποκλειστικά μέσω της ticket services.

Παραγωγή της Εναλλακτικής Σκηνής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Πρώτη πανελλήνια παρουσίαση
Will Tomorrow, I Wonder, Be Cloudy or Clear?
Τραγούδια του Τόρου Τακεμίτσου
Μουσική: Τόρου Τακεμίτσου
Διασκευή, προσαρμογή, ερμηνεία:
Duo Hedi (Αναστασία Κότσαλη, μεσόφωνοςΚώστας Ζιγκερίδης, ακορντεόν)
Εικαστική και σκηνοθετική επιμέλεια:
VASKOS (Βασίλης ΝούλαςΚώστας Τζημούλης)
18, 19 Ιουνίου 2022
Ώρα έναρξης: 20.30
Εσωτερικός κήπος (αίθριο) Επιγραφικού Μουσείου
(Τοσίτσα 1)

Δημήτρης Πάντσος