Με τον Δημήτρη Αντωνίτση στην Costa Navarino

Αυτό που σε αφήνει άλαλο όταν φτάνεις στην (και όχι «στο», περί ακτής πρόκειται άλλωστε, και όχι περί ξενοδοχείου) Costa Navarino, δεν έχει να κάνει τόσο με το μέγεθος καθαυτό όσων βλέπεις γύρω σου, σε ορισμένα σημεία μάλιστα μέχρι εκεί που φτάνει το μάτι σου, όπως ας πούμε των ξενοδοχειακών και λοιπών κτιριακών εγκαταστάσεων (με την υπογραφή του Αλέξανδρου Τομπάζη, βεβαίως βεβαίως) ή του πρώτου γηπέδου γκολφ 18 οπών στην Ελλάδα, ή του έκτασης 4000 τμ spa ή των λιμνών που έχουν δημιουργηθεί για την αρδευτική αυτονομία του όλου έγχειρήματος (ένα μόνο από τα στοιχεία που έχουν χαρίσει στην Costa Navarino ουκ ολίγες environmental friendly περγαμηνές) ή τέλος πάντων όλων των κομματιών αυτού του ανεπανάληπτου επί ελληνικού εδάφους παζλ, για καθένα από τα οποία, άλλωστε έχουν δικαίως γραφτεί χιλιάδες διθυραμβικών λέξεων εντός και εκτός συνόρων.

Αυτό που σου που σου προκαλεί ακούσια μία ξαφνική, σχεδόν ηδονική ταχυπαλμία όχι πολύ διαφορετική από του Τσάρλι λίγο πριν μπει στο Εργοστάσιο της Σοκολάτας, είναι ότι όλα αυτά μαζί είναι σαν μια μυθική «χώρα του ποτέ» που όμως θαρρείς ότι υπήρχε εκεί από πάντα – τόσο αβίαστη είναι η εναρμόνισή με το μεσσηνιακό φυσικό τοπίο (το ότι όλες οι εγκαταστάσεις καλύπτουν μόλις το 8% της συνολικής έκτασης, λέει από μόνο του κάτι), τον τόπο που γεννήθηκε ο καπετάν Βασίλης Κωνσταντακόπουλος, ο «καπετάνιος», όπως αποκαλούν ακόμη τον (συγχωρεμένο) οραματιστή της Costa Navarino όλοι όσοι τον γνώρισαν και φυσικά όλοι όσοι εργάζονται σήμερα εκεί (ακόμη και αν δεν τον πρόλαβαν) – μέχρι και ο Βρετανός υπεύθυνος των οutdoor activities που μιλώντας σχεδόν άπταιστα ελληνικά προσπάθησε να με πείσει να δοκιμάσω την τύχη μου στην αναρρίχηση (αμ δε). Μέχρι και ο Δημήτρης Αντωνίτσης που δεν εργάζεται ακριβώς εκεί, αλλά επιμελείται της πλατφόρμας εικαστικής τέχνης Costa Navarino: Engaging Art, που διοργανώνεται για δεύτερη φορά φέτος, με τον αέρα της μεγάλης περσινής επιτυχίας, εξ ου και το βραβείο στα Worldwide Hospitality Awards 2013, στην κατηγορία «Best Innovation: Public Area».

Στη φετινή έκθεση, που θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Σεπτεμβρίου, συμμετέχουν εκτός του ίδιου του Αντωνίτση άλλοι τέσσερις καλλιτέχνες: ο Γερμανός Carsten Fock, η Μάρθα Δημητροπούλου και η Εύα Μήταλα από τα μέρη μας, καθώς και ο Ryusuke Kido, που θες λόγω της φυσικής του συστολής, θες γιατί τον βασάνιζε ακόμη το jet lag, μιας και όταν το βράδυ της Δευτέρας συναντηθήκαμε στη γκαλερί δεν είχαν περάσει πολλές ώρες από την ολοκλήρωση της πτήσης που τον έφερε από το Τόκιο στην Ελλάδα, προτίμησε να δώσει εξαρχής τον λόγο στον επιμελητή του, που είχε πολλά και ενδιαφέροντα να πει.

Πέρυσι στο «Engaging Art: 60 picks peri minute» περιλαμβάνονταν τέσσερις ατομικές εκθέσεις και κάθε καλλιτέχνης άφηνε πίσω του ένα έργο ως σύνδεσμο για τον επόμενο που θα έστηνε τα έργα του. Φέτος κάνουμε κάτι άλλο. Κάθε καλλιτέχνης φτιάχνει ένα έργο in situ, που το ενσωματώνει στην έκθεση.

Ο τίτλος της φετινής έκθεσης είναι «Mimicry», η κεντρική ιδέα είναι δηλαδή ο μιμητισμός, με τη λογική ότι ένας οργανισμός για να επιβιώσει στη φύση πρέπει να προσαρμοστεί και ενίοτε να καμουφλαριστεί.

Αυτό που έκανα εγώ για την έκθεση, είναι τυπωμένες φωτογραφίες πάνω σε δέρματα βαμμένα σε ασημί χρώμα. Είναι ο δικός μου σχολιασμός πάνω στην καμπάνια που έκανε για πρώτη φορά ο ΕΟΤ το 1960. Σε όλες αυτές τις φωτογραφίες, το σημαίνον που υποτίθεται ότι είναι η αρχαία πολιτιστική μας κληρονομιά, παντρεύεται με κάποιους ξένους σελέμπριτι, όπως ο Γιουλ Μπρίνερ και η Ελίζαμπεθ Τέιλορ, που φωτογραφίζονται μπροστά από τα μνημεία της χώρας μας. Γίνεται δηλαδή ο σελέμπριτι το σημαίνον. Ποιος ξέρει, ίσως αυτή η καμπάνια να ήταν η απαρχή αυτού που αργότερα θα αποκαλούσαμε lifestyle. Και μάλιστα ένας σπόρος επιχορηγούμενος από τον ΕΟΤ.

Όλο αυτό το αρχείο με τις φωτογραφίες του ΕΟΤ, κάποιοι «πεφωτισμένοι» το πέταξαν. Ένας καθηγητής το βρήκε κυριολεκτικά στα σκουπίδια και μου το έφερε. Δε μπορούσα να το πιστέψω. Ήταν οι αυθεντικές φωτογραφίες!

Τη σκυτάλη μετά από εμένα παίρνει ο Ιάπωνας Ryusuke Kido. Είναι ένας εξαιρετικός γλύπτης, κλασικής παιδείας, αν και στη συγκεκριμένη έκθεση συμμετέχει με ένα εντελώς διαφορετικού τύπου έργο, ένα installation που ονομάζει «Eternal Future». Αποτελείται από τουβλάκια Lego, που όμως είναι φτιαγμένα από λιβάνια, από θυμιατά, που τα πολτοποιεί, τα μετατρέπει σε πάστα και μετά κατασκευάζει μόνος του κάθε τουβλάκι σε ειδικό καλούπι που επίσης έχει κατασκευάσει ο ίδιος. Και μετά όλα αυτά τα τουβλάκια τα καίει.

Η ολοκληρωμένη μορφή του έργου του είναι οι στάχτες, τα αποκαϊδια. Όπως λέει και ο ίδιος, καθώς το έργο καίγεται, δεν χάνεται, συνεχίζει να υπάρχει στο χώρο, σε άλλη μορφή, ακόμη και στον αέρα, ως ανάμνηση, ως μυρωδιά. Είναι ένας εξαιρετικός καλλιτέχνης. Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από 3 χρόνια, σε ηλικία μόλις 27 ετών, έκανε ατομική έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης του Τόκιο.

Εκτός αυτού, ο Ryusuke θα κατασκευάσει εδώ και ένα μεγάλο γλυπτό, στον κορμό μιας ελιάς που κάηκε από κεραυνό. Τον μαζέψαμε, τον κόψαμε, τον μεταφέραμε σε μια τοποθεσία που μπορεί να κάνει θόρυβο, να είναι λίγο messy, και αυτές τις μέρες θα ξεκινήσει το σμίλεμα του χοντρού. Ούτε ο ίδιος, όμως, ξέρει το τελικό αποτέλεσμα.

Το πολύ σημαντικό είναι ότι η Costa Navarino προσφέρει στους καλλιτέχνες τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να έρθουν εδώ και να δημιουργήσουν τα έργα τους, που φυσικά πρέπει να ταιριάζουν εννοιολογικά στην εκάστοτε έκθεση.

Φυσικά τέχνη υπάρχει και σε άλλα ξενοδοχεία, σε κάποια μάλιστα λίγο πιο «προχωρημένα» συναντάμε και έργα σύγχρονων καλλιτεχνών στους τοίχους ή ακόμη και μια τρόπον τινά μόνιμη γκαλερί που όμως, ας είμαστε ειλικρινείς, περιλαμβάνει δεύτερα ή τρίτα έργα καλλιτεχνών, ό,τι δηλαδή ξεμένει στο στούντιο. Εδώ γίνεται κάτι άλλο. Φτιάχνουμε από την αρχή μία επιμελητική πρόταση, πάνω στην οποία συγκεντρώνω Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Είναι το μοναδικό, ας το πούμε resort, αν και η Costa Navarino είναι κάτι πολύ παραπάνω από αυτό, στην Ελλάδα, που «παράγει» ένα πολιτιστικό προϊόν.

 

Η έκθεση «Mimicry» που έχει επιμεληθεί ο Δημήτρης Αντωνίτσης θα διαρκέσει έως τις 14 Σεπτεμβρίου. Για περισσότερες πληροφορίες: www.costanavarino.gr