Αρχικά θέλω να πω ότι ήμουν στο reunion σας στο Gagarin 205 ύστερα από την προτροπή του Γιώργου (700 machines) καθώς μόλις είχα έρθει στην Αθήνα και αυτό το live με βοήθησε όντως να τοποθετήσω το rock ‘n’ roll στο αστικό περιβάλλον και να αφουγκραστώ εκ των έσω τη «διαλεκτική του ιδρώτα» ανάμεσα σε κοινό και μπάντα και την ανάγκη που έχει ο ένας τον άλλο και για αυτό σας ευχαριστώ και είμαι ιδιαίτερα χαρούμενος που θα μοιραστούμε την ίδια σκηνή.
Νικόλας Κοκολάκης aka Jack Heart
Ποιές διαδικασίες οδήγησαν στο διάλειμμα που πήρε η μπάντα και ποιές συνθήκες οδήγησαν στην επανένωσή του; Εμείς ευχαριστούμε, Νικόλα. Η εποχή που διαλύσαμε ήταν μια περίεργη εποχή, γεμάτη αντιφατικά συναισθήματα. Εκ των υστέρων, σκέφτομαι ότι είχε γίνει αφόρητο να νοιαζόμαστε τόσο πολύ για την μπάντα σε τόσο αντίξοες συνθήκες, να έχει τόση σημασία για τον καθένα η ζωή του άλλου. Η επανασύνδεση ήρθε φυσικά, σαν μια ιδέα που έγινε επιθυμία και ένα παράλληλο κύμα που φούσκωσε από τον κόσμο και μετά από ένα σημείο το πράγμα έγινε αναπότρεπτο, μια ευκαιρία για γιορτή που κανείς δεν ήθελε να την αφήσει να πάει χαμένη. Ήταν απίστευτα συγκινητικό και τιμητικό για μας να βλέπουμε τόσους καλούς ανθρώπους να συντονίζονται με την κατάσταση Last Drive και να προσφέρουν τόσα πολλά και τόσο ανοιχτά σε αυτήν· σε ένα μεγάλο βαθμό τους Drive τους ξανάφτιαξε η κοινότητα που μέσα της υπήρξαν. Όμως δεν έχω πάψει να πιστεύω ότι η διάλυσή μας τότε ήταν ό,τι καλύτερο μπορούσε να μας συμβεί στη συγκεκριμένη φάση, και το λέω γνωρίζοντας τι ρόλο έχει παίξει στη ζωή μου αυτό το συγκρότημα. Πηγαίναμε κατευθείαν στον τοίχο. Επιπλέον, το ότι χωρίσαμε μας έβγαλε από τα στεγανά μας, εξερευνήσαμε άλλα πεδία που ίσως το πλαίσιο των Drive να μη μας το επέτρεπε.
Πόσο δύσκολο είναι καθώς μεγαλώνει το βάρος της καθημερινότητας που φορτώνεται ο «καλλιτέχνης» στις πλάτες του να συνεχίσει να ασχολείται με την τέχνη του και να προσπαθεί να την εξυψώσει δίνοντας χρώμα στο γκρι πέπλο της ρουτίνας; Δεν έχω γνωρίσει άλλη κατάσταση για να το συγκρίνω. Δεν μου φαίνεται παράλογο, είσαι ένας άνθρωπος που παίζει μουσική, το ότι δεν ζεις απ’ αυτό μαθαίνεις να το θεωρείς κάτι δευτερεύον. Οργανώνεις την καθημερινότητά σου γύρω απ’ αυτή τη συνθήκη και αυτή η διαπραγμάτευση γίνεται κομμάτι από την «τέχνη» σου, γιατί ό,τι και να λέμε, η ύψιστη τέχνη είναι η ίδια η ζωή. Σέβομαι τους ανθρώπους που μπορούν και ζουν αποκλειστικά από τη μουσική τους στην Ελλάδα, αλλά δεν θα μπορούσα ποτέ να το κάνω. Νομίζω ότι θα με ισοπέδωνε, και έχει πάψει εδώ και πολλά χρόνια να με ενδιαφέρει ως κατάσταση. Ηχογραφούμε μόνο όποτε πιστεύουμε ότι υπάρχει λόγος -κάναμε εννιά χρόνια να κυκλοφορήσουμε άλμπουμ με τους Last Drive – και αυτό το θεωρώ τρομερή πολυτέλεια. Επίσης η διπλή αυτή ιδιότητα σε κάνει να μην ξεχνάς την κοινωνική τάξη απ’ όπου προέρχεσαι και την ιστορική της κίνηση, όσο κι αν δοκιμάζει τις δυνάμεις σου σε κάποιες φάσεις. Δεν λέω ότι έτσι πρέπει να συμβαίνει, αλλά για μένα – και πολλούς ανθρώπους που γνωρίζω – λειτούργησε, είναι η ζωή μας, με τα πάνω της και τα κάτω της.
Με βάση την εμπειρία σου τί πρέπει να έχει η μουσική για να αφορά το κοινό όχι απλά σε επιφανειακό επίπεδο; Υπάρχουν δύο επίπεδα: Το πρώτο είναι ότι δεν υπάρχει τέχνη που να απευθύνεται σε όλους, πάντα θα υπάρχει μια μερικότητα. Το άλλο επίπεδο είναι ότι είμαστε όλοι άνθρωποι και ζούμε με συναισθήματα, αδυναμίες, καθολικότητες που αγγίζουν τους πάντες – εκτός ίσως από τους φασίστες και τους μισάνθρωπους – και ο τρόπος που λειτουργεί η μουσική μας θυμίζει ότι τελικά είμαστε αυτή η αλληλεπίδραση που έχουμε μεταξύ μας και με τον κόσμο, και ότι μπορούμε να εκφράσουμε ό,τι δεν πρέπει να μείνει βουβό, να βγάλουμε κάτι μέσα από τη σύγχυση ή απλώς να χαθούμε μέσα της, ανάλογα με τις περιστάσεις. Να προσεγγίσουμε τον έρωτα, δηλαδή τη ζωή σε όλες της τις διαστάσεις. Αυτό είναι το όραμα, και συμβαίνει ό,τι συμβαίνει. Δεν υπάρχει συνταγή, ψάχνοντας διασθητικά για μια ισορροπία ανάμεσα στο μερικό και το καθολικό κάνεις το επόμενο βήμα.
Στο επίπεδο που η μουσική γίνεται ανάγκη για τον δημιουργό της, με ό,τι και αν αυτό συνεπάγεται για την ψυχική του υγεία, πώς σε έχει επηρεάσει στις διαπροσωπικές σου σχέσεις γενικά; Όταν έχω ένα καινούργιο θέμα το παίζω ασταμάτητα για μέρες – ατόφιο ή σε παραλλαγές – μέχρι που οι γυναίκες του σπιτιού παραφρονούν και μου βάζουν τις φωνές να σταματήσω.
Σε παράφραση του Ρίλκε («Γραμματα σε ένα νέο ποιητή») τι γράμμα θα έστελνες σε ένα νέο μουσικό; Είμαι αυτοδίδακτος, δεν νομίζω λοιπόν ότι θα μπορούσα να δώσω κάποια σοβαρή συμβουλή σε έναν νέο άνθρωπο που προσπαθεί να μάθει και να αναπτύξει με οργανωμένο τρόπο μια γλώσσα που εγώ προσέγγισα εντελώς αποσπασματικά. Η σχέση μου με το παίξιμο όταν ξεκινούσα είχε να κάνει με την άμεση αναζήτηση της χαράς με στοιχειώδεις μουσικές γνώσεις, αυτή ήταν η στάση του πανκ, του είδους που με έκανε να παίξω. Πιστεύω ότι αυτό ήταν και το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της κατάστασης, γιατί ακόμα νιώθω τον ίδιο ενθουσιασμό όταν προκύπτει μια καλή μουσική ιδέα, μου φαίνεται πάντα γεμάτη δυνατότητες, ότι μπορεί να σε οδηγήσει κάπου αλλού και έπειτα κάπου αλλού. Η εξέλιξή μου ήταν μάλλον αλλοπρόσαλλη, με εξάρσεις και υφέσεις, ανάλογα με προσωπικά και εξωτερικά γεγονότα που επιδρούσαν επάνω μου κατά εποχές και προκαλούσαν μέσα μου την ανάγκη για δημιουργία. Αυτό που έμαθα τελικά είναι ότι δεν υπάρχει συγκεκριμένος δρόμος για να φτάσεις κάπου, η μουσική είναι κάτι τόσο εύπλαστο και δυναμικό που αν θέλεις να πεις κάτι τελικά θα βρεις την άκρη.
Πιστεύεις ότι το στυλιζάρισμα που υπέστη το rock ‘n’ roll έπαιξε το ρόλο του στο να θεωρείται πλέον – όχι κατ’ εμέ βέβαια – παρωχημένο; Υπάρχει επιστροφή; Όλο αυτό ήταν μια συμπύκνωση από πληροφορίες που υπήρχε για τον άλλο. Μια κατάφαση προς τους «δικούς σου» και μια άρνηση προς τους «απέξω». Ήταν κάπως αντιφατικό, γιατί σήμαινε ότι κατ’ αρχάς υπήρχε ένας κοινός κώδικας με τον άλλον, ακόμα κι αν τον χρησιμοποιούσες για να τονίσεις τις διαφορές σου μαζί του. Ήταν λες και ο καθένας αποφάσιζε να δείχνει κάθε στιγμή το φορτίο από ιδέες, εικόνες, τραγούδια, στάσεις που είχε επιλέξει. Όλα αυτά τα σχόλια βέβαια γίνονταν ήδη μέσα στο ροκ εν ρολ, μπάντες που ντύνονταν εκκεντρικά, άλλες καθημερινά, μια «συζήτηση» που διαρκούσε δεκαετίες. Σήμερα το κάθε τι έχει νόημα πρώτα ως ψήγμα πληροφορίας σε συγκεκριμένο χρόνο, και έπειτα ως οτιδήποτε άλλο. Το πλαίσιο δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, ή μάλλον το μοναδικό πλαίσιο που έχει σημασία, είναι η ροή της πληροφορίας. Αυτή είναι μια πολύ σημαντική αλλαγή, άρα δεν πιστεύω ότι υπάρχει επιστροφή.
Αν ο Alex K. όταν ξεκίνησαν οι Drive ήταν στίχος τους ποιός στίχος θα ήταν; Ο τωρινός Alex ποιός στίχος θα ήταν; Παλιός Alex K: Wop-bop-a-loo-mop alop-bom-bom. Τωρινός Alex: Wop-bop-a-loo-mop alop-bom-bom
Κάτι για τη μουσική «σκηνή» της Ελλάδας; Υπάρχει ένα είδος κοσμογονίας, πλήθος από μπάντες, ωραίες μουσικές, άπειρες επιρροές, ένα νέο τοπίο μετά την κατάρρευση της μουσικής βιομηχανίας όπως την ξέραμε. Ίσως δεν είναι τυχαίο που χρειάστηκε να γκρεμιστεί όλο αυτό το πράγμα για να αρχίσουν μπάντες από την Ελλάδα να βγαίνουν πιο τακτικά έξω από τα σύνορα.
Σε κάτι πιο χαλαρό, πόσο ωραία είχες περάσει μεταφράζοντας το Innocent When You Dream του Tom Waits; Ήταν μοναδική εμπειρία να μεταφράζεις όλες αυτές τις ιστορίες και τις απόψεις γύρω από τον Tom Waits, και ακόμα πιο απολαυστικό που το έκανα μαζί με τον Πάνο Τομαρά, φίλο και μπασίστα των Swing Shoes· τότε παίζαμε μαζί στους Earthbound. Εκείνος είχε την τρέλα και τη βαθιά γνώση για το έργο του Waits, και με παρότρυνε να φτιάξουμε όλο αυτό το δίκτυο από υποσημειώσεις, που πιστεύω ότι μαζί με τα κείμενα του βιβλίου είναι ένας πολύ καλός οδηγός στο σύμπαν του τόσο ιδιαίτερου καλλιτέχνη.
Πότε θα βρεθούμε να πάμε για μια μπύρα να τα πούμε και απο κοντά πριν το live; Μπορεί πριν από την επόμενη πρόβα…