Σε Ακολουθεί (It Follows) ***1/2**
ΗΠΑ, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: David Robert Mitchell
Πρωταγωνιστούν: Maika Monroe, Keir Gilchrist, Olivia Lucchardi
Διάρκεια: 100’
Ο παράξενος θάνατος μιας κοπέλας που έμοιαζε να καταδιώκεται από μια απροσδιόριστη απειλή μέχρι και την ώρα του θανάτου της, εγείρει ερωτήματα στην οικογένειά και τους φίλους της. Το μυστήριο θα αρχίσει να διαλευκαίνεται όταν η δεκαεννιάχρονη Jay μετά την ερωτική της περιπέτεια με ένα συνομήλικό αγόρι, γίνει φορέας μιας κατάρας που μεταδίδεται δια της σεξουαλικής επαφής και κάνει τον πιο πρόσφατο φορέα θύμα καταδίωξης από ανθρωπόμορφα πλάσματα που κατασπαράζουν το θύμα τους. Ο μόνος τρόπος άρσης (έστω και προσωρινής) της κατάρας, είναι η μετάδοσή της σε ένα επόμενο άτομο. Μαζί με την παρέα της, η Jay προσπαθεί να αποφασίσει τι θα κάνει, ενώ ταυτόχρονα θα χρειαστεί να έρθει αντιμέτωπη με τις επιλογές της και τις φαντασματικές μορφές που την κυνηγούν. Ένα διαμαντάκι τρόμου που δεν φοβάται τις b-movie διαθέσεις, αλλά ταυτόχρονα τις καταγράφει με μια arthouse διάθεση, με κατάλληλο ρυθμό, αξιόλογες ερμηνείες και τήρηση των κλισέ με βάση το όφελος και όχι τη διευκόλυνση.
Η έννοια της επιδημίας συναντάται από πολύ νωρίς στην Τέχνη. Ήδη από την αρχαία τραγωδία, εμφανίζεται το θέμα της ασθένειας που πλήττει μεγάλο μέρος του πληθυσμού, ενώ αργότερα γίνεται αντικείμενο απεικόνισης σε ζωγραφικούς πίνακες. Καταγράφεται σε κλασικά βιβλία όπως η Πανούκλα του Camus και ο Θάνατος στη Βενετία του Mann και φτάνει μέχρι και τον Δράκουλα του Stoker. Αναπόφευκτα, το πέρασμά της στον κινηματογράφο θα γινόταν και η εδραίωσή της στο πεδίο του τρόμου θα ήταν ρητή. Από τη Νύχτα Των Ζωντανών Νεκρών μέχρι τις γιαπωνέζικες όχθες του Ringu και τις ισπανικές ακτές του Rec, τα θρίλερ με θέμα την επιδημία θα εξαπλώνονταν (τραγική ειρωνεία) σαν επιδημία. Ο φόβος της, άλλωστε, δε σταμάτησε να τρέφεται ποτέ, ακόμα και στην αυγή του 21ου αιώνα είχαμε τη γρίπη των χοίρων, τις τρελές αγελάδες, τη νόσο των πουλερικών και τον πυρετό του Νείλου να μεταδίδονται σωρηδόν στο κοινό και να προκαλούν ένα γενικευμένο συναίσθημα ανησυχίας, ενώ το σενάριο που θέλει ολικό αφανισμό της ανθρωπότητας από έναν άγνωστο ιό εξακολουθεί να συντηρείται. Αντέχουμε, άραγε, μια ζωή χωρίς τρόμο και απειλή –και να προσθέσω, επίσης, ξενοφοβικής, τον φόβο της μόλυνσης από το Άλλο, το διαφορετικό σε ένα ψυχολογικό/συμβολικό επίπεδο;
Με βάση τα παραπάνω, με την έννοια της μόλυνσης κατά νου και, δευτερευόντως, το πέρασμα από την εφηβεία στην ενηλικίωση, προκύπτουν θρίλερ σαν το Σε Ακολουθεί. Ένα θρίλερ που μοιάζει να διαλέγεται με την έννοια της μετάδοσης κατά τρόπο ανάλογο με το αντίγραφο και τη διάδοση αυτού που είδαμε στην ταινία του Hideo Nakata (και προφανώς στο βιβλιό του Koji Suzuki), Ringu. Σε πρώτο επίπεδο, είναι εμφανής η παρουσία της απειλής και η προσπάθεια θεραπείας από ένα μόνιμο άγχος που θα υπάρχει έως ότου βρεθεί η –έστω και προσωρινή- λύτρωση. Ως προς αυτή την οπτική, η ταινία ακολουθεί την κλασική b-movie φόρμουλα των νεαρών κορμιών που καταδιώκονται και προσπαθούν να ξεφύγουν, ακολουθώντας ακόμα και το μονοπάτι της αυτοθυσίας. Τυπική η εμφάνιση των τεράτων, τυπική και η πλοκή που ακολουθείται μέχρι να πέσουν οι τίτλοι τέλους, με τις αναμενόμενες ανατροπές και την τελική «μάχη» να λαμβάνει χώρα σχεδόν κατά παραγγελία. Αυτό που διαφέρει, όμως, επί του προκειμένου, είναι το σκηνοθετικό ύφος. Δεν πρόκειται για ένα ακόμα ανέμπνευστο φιλμ «απεικόνισης» που δεν έχει καμία διάθεση να πειραματιστεί με τη φόρμα του. Αντίθετα, με την ευφάνταστη χρήση της κάμερας, την προτίμηση των γενικών πλάνων αντί για τα διαρκή γκρο πλάνα αντιστοίχησης και το γρήγορο μοντάζ που δεν αφήνει χώρο στις πράξεις να αναπνεύσουν, καθώς και με τους ιδιαίτερους φωτισμούς, καταφέρνει να διαφύγει το συνηθισμένο άνοστο χαρακτήρα μιας ανάλογης blockbuster σκηνοθεσίας και να αφήσει τα νοσηρά του άκρα να επεκταθούν κατά βούλησιν.
Πέραν αυτής της πρώτης ανάγνωσης, υπάρχει και το δεύτερο και σαφώς πιο ενδιαφέρον επίπεδο ανάγνωσης – το συμβολικό. Το σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα, αν και θανατηφόρο, εικάζω πως δεν αποτελεί μια πλάγια μεταφορά για τα υπαρκτά νοσήματα και τον φόβο αυτών, αλλά αφορά καθαρά σε μια τελετή περάσματος από την ξεγνοιασιά της εφηβείας στην ωριμότητα της ενηλικίωσης. Οι «νοσούντες» πρωταγωνιστές, εν αντιθέσει με τους «υγιείς» φίλους τους, έχουν τη δυνατότητα να δουν πράγματα που ο νους τους δεν αντιλαμβάνεται, να έρθουν αντιμέτωποι με αυτήν την αόρατη αλήθεια και, ως εκ τούτου, να λάβουν αποφάσεις και να αντιμετωπίσουν τα φαντάσματα του παρελθόντος και τις ανοιχτές υποθέσεις τους με μεγαλύτερο βάθος σκέψης. Κάτω από αυτή τη νέα κατάσταση –της ενηλικίωσης-, άλλοι με τον καιρό παρουσιάζουν μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα και συμφιλιώνονται με το νέο ρου σκέψης, άλλοι καταρρακώνονται και προσπαθούν να την ξεφορτωθούν το συντομότερο δυνατό, ενώ άλλοι δεν την παίρνουν στα σοβαρά και συναντούν άδοξο τέλος. Το ανοιχτό τέλος, αφήνει υπαρκτά ερωτηματικά και θέτει στο τραπέζι διάφορα θέματα προς συζήτηση, είτε αυτά αφορούν στο σημαίνον, στην ίδια την πλοκή και τι διαφεύγει από το θεατή, είτε στο σημαινόμενο, το νόημα των απεικονιζόμενων παραστάσεων. Προσοχή όμως: υπάρχει κίνδυνος χαρακτηρισμού της ταινίας ως πουριτανικής λόγω των επιπτώσεων που το σεξ προκαλεί στα άτομα. Κάτι τέτοιο δεν ισχύει, αν ιδωθεί κάτω από το προηγούμενο πρίσμα που αναλύθηκε.
Πιθανότατα να σας μπερδέψει ή να σας αφήσει αδιάφορους αν την αντιμετωπίσετε ως έναν αγωγό τρόμου. Μην κάνετε αυτό το λάθος. Αναζητείστε τη μεταφορά και τότε είναι που θα την εκτιμήσετε.
Το Πάρτι Του Αποχαιρετισμού (Mita Tova) **1/2***
Ισραήλ, Γερμανία, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Tal Granit, Sharon Maymon
Πρωταγωνιστούν: Ze’ev Revach, Levana Finkelstein, Shmuel Wolf
Διάρκεια: 90’
Σε ένα γηροκομείο της Ιερουσαλήμ, ο κάποτε μηχανικός Yehezkel και η γυναίκα του που πάσχει από άνοια ζουν την κάθε μέρα τους μαζί με την ευχάριστη παρέα των φίλων τους. Ο καλύτερος φίλος του Yehezkel, ο Max, ασθενεί από μια ανίατη νόσο και ο πρώτος αποφασίζει, με τη βοήθεια ενός κτηνιάτρου και ενός πρώην αστυνομικού να τον βοηθήσουν να πεθάνει με αξιοπρέπεια. Κατασκευάζει μια συσκευή που θα επιτρέψει στον Max να «φύγει» όποτε αυτός θέλει, μια συσκευή που θα δημιουργήσει πλήθος φημών και περιστατικών. Αν και η θέληση της ταινίας αφορά στην «διαφορετική» αντιμετώπιση του πολύ λεπτού θέματος της ευθανασίας και στο πότισμα αυτής με μαύρων αποχρώσεων χιούμορ, το σενάριο παραείναι αβέβαιο ως προς τη ρότα που θέλει να ακολουθήσει. Δεν ξέρει αν προτιμά το σπαραξικάρδιο δράμα με τη σποραδική παρουσία του χιούμορ ή τη μαύρη κωμωδία με δραματικές στιγμές. Μάλλον τείνει προς το πρώτο αλλά νομίζει πως κάνει το δεύτερο. Και γι’ αυτό είναι δύσκολο να γελάσει κανείς με τα (κάπως ξεπερασμένα) αστεία. Πάντως ως μελόδραμα λειτουργεί κάπως καλύτερα, άσχετα αν δεν καταφέρνει να δείξει κάποια πρωτοτυπία στην εξέταση του θέματος που εισηγείται.
Ευχήσου και Όλα Γίνονται (Absolutely Anything) *1/2****
ΗΠΑ, Ηνωμένο Βασίλειο, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Terry Jones
Πρωταγωνιστούν: Simon Pegg, Kate Beckinsale, Robin Williams
Διάρκεια: 86’
Στην άλλη άκρη του διαστήματος, μια ομάδα εξωγήινων παρακολουθεί τη Γη με επιθυμία να την αφανίσει. Προκειμένου να φέρει σε πέρας το σχέδιό της, αποφασίζει να δώσει σε έναν άνθρωπο τη δυνατότητα να πραγματοποιεί ό, τι αυτός επιθυμήσει. Ο άνθρωπος αυτός είναι ένας πεσιμιστής δάσκαλος, ο Neil, ο οποίος χρησιμοποιεί τις νέες του δυνατότητες προς ίδιον όφελος. Πιο συγκεκριμένα, να κερδίσει την αγάπη της γειτόνισσας, με την οποία είναι ερωτευμένος. Το θέλγητρο των επανενωμένων Monty Python και η παρουσία του Robin Williams δεν καταφέρνουν να παραδώσουν τα όσα υπόσχονται σε ένα φιλμ το οποίο, ενώ έχει πληθώρα στιγμών ξεκαρδιστικού βρετανικού χιούμορ, προτιμά να ανακυκλώνει διαρκώς τις λίγες καλές του ιδέες και την υπόλοιπη ώρα να πνίγεται σε πρόστυχα, «εύκολα» αστεία που αφορούν στις βρώμικες συνήθειες του ανθρώπινου οργανισμού. Είναι βαρύ το κρίμα, ειδικά όταν το καστ και η θεματική ακούγονται σαν παράδεισος στον μέσο σινεφίλ και κάνουν το Θεός για Μια Εβδομάδα να φαντάζει καλύτερο.
Γαλλική Σουίτα (Suite Française) *1/2****
Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Καναδάς, 2014, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Saul Dibb
Πρωταγωνιστούν: Michelle Williams, Kristin Scott Thomas, Matthias Schoenaerts
Διάρκεια: 107’
Ο Β’ Παγκόσμιος έχει ξεκνήσει και η νεαρή Lucille περιμένει εναγωνίως νεότερα από τον σύζυγό της που υπηρετεί τη Γαλλία στο μέτωπο. Η συμβίωση με την πεθερά της αποδεικνύεται δύσκολη, ενώ θα περιπλακούν περισσότερο όταν ανάμεσα στο πλήθος Γάλλων μεταναστών και Γερμανών στρατιωτών που καταφθάνουν στο χωριό τους, γνωρίσει τον Bruno, έναν Γερμανό στρατιώτη με έφεση στη μουσική που θα συγκατοικήσει με αυτές. Αν εξαιρέσουμε τη λαμπερή παραγωγή, η πλοκή δεν παρουσιάζει κανένα απολύτως ενδιαφέρον. Προβλέψιμη και υπερβολικά γλυκανάλατη, παραμένει ένα όμορφο εξώφυλλο, οι σελίδες του οποίου προκαλούν αμήχανα γέλια.
Hitman: Πράκτορας Νο. 47 (Hitman: Agent 47) *****
ΗΠΑ, Γερμανία, 2015, Έγχρωμο
Σκηνοθεσία: Aleksander Bach
Πρωταγωνιστούν: Rupert Friend, Zachary Quinto, Hannah Ware
Διάρκεια: 107’
Η τέλεια δολοφονική μηχανή με το κωδικό όνομα Πράκτορας 47 καλείται να αναλάβει μια νέα αποστολή. Αυτή τη φορά, μια οργάνωση επιδιώκει να βρει τα μυστικά της δημιουργίας του 47, προκειμένου να «κατασκευάσει» προς όφελός της ένα στρατό από κλώνους αντίστοιχων δυνατοτήτων με εκείνον. Με τη βοήθεια μιας νεαρής κοπέλας, της Katia, που ενδέχεται να κρατάει στα χέρια της το παρελθόν του, θα προσπαθήσουν να φέρουν ένα τέλος στα σχέδια της οργάνωσης. Το πρώτο ήταν ο πάτος των ταινιών δράσης (ή τουλάχιστον ένα ψήγμα του). Αυτό εδώ κάτι προσπαθεί να κάνει, αλλά και πάλι, ο Skip Woods και το σενάριό του έρχονται να βαλτώσουν την όποια ελπίδα.