Τάση Χριστογιαννόπουλε, τι κάνεις εσύ, ένας βαρύτονος, σε μιούζικαλ;

Όπως συμβαίνει με τους αθλητές, έτσι και με τους άνθρωπους της κλασσικής μουσικής, για κάποιο παράξενο λόγο, τοποθετούμε δίπλα στο όνομα τους τον προσδιορισμό διεθνής. Ίσως γιατί πολλοί από αυτούς μας εκπροσωπούν στο εξωτερικό. Και άξια. Όπως ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος που θα χρειαζόμασταν μερικές εκατοντάδες λέξεις για ν’ αραδιάσουμε τις βραβεύσεις του. Αλλά δεν συναντήθηκε γι’ αυτό με την Popaganda. 

Ο λόγος είναι για τη συμμετοχή του στο μιούζικαλ του Στήβεν Σόντχαϊμ, Company, που θ´ανέβει στο Ηρώδειο στις 8 και 9 Ιουλίου. Ένα τρελό πάρτι της ορχήστρας Καμεράτα του Γιώργου Πέτρου με κεντρικό ήρωα έναν εργένη που βρίσκεται ανάμεσα σε γυναίκες που τον διεκδiκούν με πάθος και χωρίς ήθος. Ένα τολμηρό έργο, της δεκαετίας του ’70, πάνω στα καλά και τα κακά των ανθρώπινων σχέσεων. 

Χορός, τραγούδι, ερμηνεία και μπρίο. Πώς τ’ αντιμετωπίζει όλα αυτά ένας βαρύτονος; Που βρισκόμαστε στην Ελλάδα στο ζήτημα όπερα; Σε αυτά και άλλα πολλά απάντησε ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος, ένα πρωινό, στο κέντρο της Αθήνας. 

Που θα κάτσουμε μέσα ή έξω; Αλλά ένας βαρύτονος καπνίζει για να κάτσει έξω; Υπάρχουν κάποια πράγματα που δεν μπορείτε να κάνετε; Όχι, επειδή είμαι βαρύτονος όμως. Υπάρχουν άλλοι που καπνίζουν. Αν είσαι τραγουδιστής, μπορείς να κάνεις ό,τι θες. Εντάξει τα ξενύχτια δεν κάνουν καλό στη φωνή, αλλά δεν είμαστε και καλόγριες.

Το επάγγελμα σας τώρα είναι τραγουδιστή; Δηλαδή, υπάρχουν διαφορές με εσάς που ασχολείστε με την κλασική σε σχέση με τους υπόλοιπους; Τραγουδιστές είμαστε όλοι. Πιο εξειδικευμένα είμαι λυρικός τραγουδιστής. Η διαφορά είναι οι χώροι που δουλεύουμε και η μουσική φυσικά. Ο ποπ και ο λαϊκός τραγουδιστής εργάζονται σε χώρους αγρίων εντάσεων ενώ ο λυρικός δουλεύει πιο φυσιολογικές ώρες και σε χώρουν που δεν υπάρχει κάποια μικροφωνική υποστήριξη.

Είναι ο μεγαλύτερος ο κόπος όμως ενός λυρικού τραγουδιστή στην πορεία τον ν΄ αναδειχθεί; Για να φτάσεις σ’ ένα σημείο επαγγελματικό, κόπο έχει, ό,τι και να κάνεις. Αυτό που είναι σίγουρα όμως διαφορετικό, είναι ο σωματικός κόπος. Επειδή, εμείς δεν έχουμε μικροφωνική βοήθεια, με μια ορχήστρα 80 ατόμων, με μια χορωδία, σε μια αίθουσα 3.000 ατόμων, για ν’ ακούγεσαι, χρειάζεται μια συγκεκριμένη εξάσκηση. Είναι πολύ αθλητικό αυτό που κάνουμε. Γι΄ αυτό θα δείτε ότι δεν κάνουμε παραστάσεις όπερας τη μία πίσω από την άλλη. Ένας τραγουδιστής θέλει τουλάχιστον δύο μέρες για να μπορεί να ξανατραγουδήσει. Θαυμάζω τους λαϊκούς που το κάνουν κάθε μέρα.

Είναι το κοινό πιο απαιτητικό; Είναι διαφορετικά απαιτητικό, επειδή υπάρχει αυτό το αθλητικό κομμάτι, και το κοινό έρχεται συχνά έρχεται με αθλητικές προσδοκίες. Ν’ ακούσει κάτι πιο δυνατό, κάτι πιο εντυπωσιακό. Νομίζω ότι κατά βάση το κοινό είναι το ίδιο και αυτό που ζητά είναι να συγκινηθεί. Η κλασική μουσική είναι πιο πνευματική. Απευθύνεται πολύ περισσότερα στα πνευματικά κομμάτια του είναι μας και όχι στα υπόλοιπα. Το κοινό της όπερα είναι εκφύσεων πεπαιδευμένο γιατί είναι το είδος της τέχνης πιο περίπλοκο.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΗ

Έχει ημερομηνία λήξης η όπερα; Σπουδαία παραγωγή σήμερα καινούριων έργων δεν υπάρχει. Η όπερα γεννήθηκε το 1660, μεγάλωσε το 1700, ανδρώθηκε το 1800, κορυφώθηκε το 1900 και αρχές του 20ου ολοκλήρωσε. Άλλαξε η κοινωνία και άλλαξαν και οι μορφές τέχνης που την απασχολούν. Επομένος σήμερα δεν έχουμε παραγωγή όπερας. Αλλά επειδή τα μεγάλα έργα είναι φορείς δυνατών συγκινήσεων, γι’ αυτό εξακολοθούν και είναι ποθητά από το κοινό.

Εσείς πώς και ασχοληθήκατε με την Όπερα; Δεν ασχολήθηκα, γεννήθηκα μέσα στην όπερα. Ο πατέρας μου ήταν διευθυντής της Λυρικής, οπότε και από την κοιλιά της μάνας μου ήμουν στη Λυρική και άκουγα. Η γιαγιά μου ήταν από τη Νάπολι, κόρη μιας ιταλίδας σοπράνο. Η όπερα, και αυτού του είδους η μουσική, ήταν μέσα στο σπίτι. Από εκεί και πέρα πώς αυτό έγινε επαγγελματική επιλογή, εκεί υπήρξαν αντιδράσεις.

Μπορεί ο καθένας να τραγουδήσει όπερα; Ναι, μπορεί ο καθένας. Δεδομένου ότι έχει μια ωραία φωνή. Από εκεί και πέρα χρειάζεται ένας ιδιαίτερος συνδυασμός ικανοτήτων. Δηλαδή, μπορεί να έχεις ωραία φωνή αλλά να μην είσαι ιδιαίτερα ευφυής μουσικά. Μπορεί να συμβαίνει και το αντίθετο. Αναλόγως πως συνδυάζεις το τι έχεις, με κινητήριο δύναμη τη διάθεσή σου και την επιθυμία σου, το κάνεις.

Είναι μονόδρομος η καριέρα στο εξωτερικό; Μπορείς να ζήσεις και στην Ελλάδα, όντας τραγουδιστής λυρικός αλλά είναι τόσο λίγες οι θέσεις. Δηλαδή, υπάρχει ένα θέατρο, που έχει δέκα, δεκαπέντε μόνιμους τραγουδιστές. Και αυτό ήταν. Καταρχάς εκτός Ελλάδος, υπάρχει μια άλλου είδους πειθαρχία. Στην Ελλάδα εξαιτίας του κλίματος υπάρχουν πολύ ωραίες φωνές. Πλούσιες σε αρμονία. Αλλά εδώ τα πράγματα είναι χύμα, ακόμα και στην κλασική μουσική. Η διαφορά με έξω είναι ότι εφόσον τα πράγματα χτίζονται με σύστημα και πειθαρχία, το αποτέλεσμα είναι πιο καλοδουλεμένο, έχει ένα εξασφαλισμένο επίπεδο και έχει εντέλει και ένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον καλλιτεχνικά.

Γιατί; Έχει περισσότερο χρόνο και χώρο να βρεις πράγματα.

Οι βραβεύσεις που έχετε σας έχουν βοηθήσει να σας ανοίξουν περισσότερες πόρτες; Έχει πλάκα γιατί ήρθαν αναπάντεχα. Με πήραν ένα τηλέφωνο και μου είπαν ας πούμε πως σε προτείναν και πήρες ένα βραβείο για γαλλικά τραγούδια από τη Γαλλική Ακαδημία Δίσκου. Αυτό δεν σημαίνει ότι θα έχω περισσότερες και διαφορετικές δουλειές. Δεν είναι και Όσκαρ.

Αλλά όσον αφορά μια κλειστή αγορά όπως είναι η ελληνική στην κλασσική μουσική, το γεγονός ότι κάποιος έχει βραβευτεί, δεν μπορεί να πείσει και δέκα ανθρώπους παραπάνω να πάνε να τον παρακολουθήσουν; Αυτό ναι. Είχα μια άλλη συζήτηση πρόσφατα για το γεγονός ότι είμαι διεθνής και πως το αντιλαμβάνομαι αυτό. Έχει ενδιαφέρον πως εδώ στην Ελλάδα οτιδήποτε έχει τον τίτλο του εξωτερικού, είναι εξορισμού καλύτερο απ’ όσα πράγματα συμβαίνουν εδώ. Που δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Έτσι τα βραβεία και οι τίτλοι τον κάνουν κάποιον να έρθει και κάτι που είναι σίγουρο είναι πως έτσι και έρθει θα του αρέσει.

Πρώτη φορά μιούζικαλ; Έτσι ακριβώς, όχι. Έχω κάνει ένα μιούζικαλ που έχω παίξει με την ΕΡΤ, τη «Χριστουγεννιάτικη ιστορία». Αλλά τόσο μιούζικαλ, αμερικάνικο, υπέροχο μιούζικαλ του Σόνχαϊμ, όχι.

Καινούριο σχετικό για σας; Όχι ακριβώς γιατί και η όπερα είναι μουσικό θέατρο απλά υπάρχει μια διαφορετική αισθητική.

Η πρόκληση που είναι; Να είσαι εξίσου ειλικρινής χωρίς να προδίδεις την αισθητική του ίδιου του έργου. Γιατί είναι ένα πολύ ωραίο θεατρικό έργο και ο τρόπος που τραγουδάς δεν πρέπει να είναι οπερατικός. Αυτό που κυρίως που νιώθω είναι μια αφάνταστη χαρά.

Σας ξεφεύγει πουθενά το οπερατικό στοιχείο μέσα στο μιούζικαλ; Ε, που και που ναι.

Το έργο είναι τολμηρο. Είστε εσείς ένας εργένης και έχετε παρέα… Τρεις γυναίκες που με κυνηγούν.

Με το Ηρώδειο θα έχει πρόβλημα να δέσει το έργο; Όχι, κανένα. Μπορούμε να συγκεντρωνόμαστε σε αυτό που βλέπουμε επί σκηνής και να ξεχνάμε τα υπόλοιπα.

Υπάρχουν και υπήρχαν εξαιρετικοί βαρύτονοι που είναι και κακοί ηθοποιοί μαζί; Ναι, υπάρχουν. Συνήθως, όμως οι βαρύτονοι, είναι καλοί ηθοποιοί.

Γιατί; Ο διαχωρισμός των φωνών, δημιουργεί και συγκεκριμένους χαρακτήρες. Ο τενόρος που έχει πιο οξεία φωνή, εξού και στα ελληνικά λέγεται οξύφονος, είναι πάντα ο ήρωας, ο ερωτευμένος, αυτός που σε φάσμα συχνοτήτων είναι πιο ψηλά. Αυτοί είναι συνήθως και οι σταρ, αφού διεγείρουν πολύ περισσότερο το κοινό. Ο βαρύτονος είναι μια σκάλα πιο κάτω, βρίσκεται στη μέση και δεν διεγείρει με αυτό τον τρόπο, έχει συνήθως τους πιο ενδιαφέροντες ρόλους θεατρικά. Γιατί είναι πιο πολύ στο μεσαίο επίπεδο, άρα το παιχνίδι του, έχει αυτό το στοιχείο υποκριτικής. Γι’ αυτό και οι περισσότεροι ρόλοι είναι πιο ενδιαφέροντες ρόλοι.

Δεν σας πάει κόντρα αυτό που είστε τώρα ο πρωταγωνιστής στο μιούζικαλ; Το μιούζικαλ δεν έχει την ίδια φωνητική διαφοροποίηση που έχει η όπερα. Είναι όλες οι φωνές, πάνω κάτω στην ίδια περιοχή. Το μιούζικαλ που το βλέπω τώρα στο πετσί μου έχει πολύ έντονα σαν στοιχεία, το τραγούδι, το θέατρο και τον χορό.

Φοβάστε μη σας εγκαταλείψει η φωνή σας; Η φωνή μου μ’ έχει εγκαταλείψει ήδη δύο φορές από κούραση και από στρεσάρισμα. Ήταν ένα σοκ. Δεν τη φοβάμαι εκείνη τη μέρα. Βλέπεις, ο Ντομίνγκο που υπήρξε ένας σπουδαίος τραγουδιστής, δεν λέει να σταματήσει με τίποτα και τώρα είναι ένας ηλικιωμένος που αυτό που κάνει σήμερα ως τραγουδιστής δεν είναι καλό. Αλλά καταλαβαίνω και την κάψα του να είναι πάνω στη σκηνή.

Είναι σούπερσταρ. Υπάρχει περίπτωση να δούμε άλλους σε τέτοιο επίπεδο ξανά. Θα δούμε έναν νέο Παβαρότι; Δεν ξέρω αν γίνεται αυτό κοινωνικά. Υπάρχουν πολλοί και σημαντικοί τραγουδιστές που λειτουργούν ως σταρ αλλά για μικρό χρονικό διάστημα. Αυτό έχει να κάνει με το πως εξελίσσεται η κοινωνία. Όπως με το διαδίκτυο, όπου βλέπεις ένα βίντεο και στα 4 λεπτά θες να πας στο επόμενο.

Υπάρχουν φωνές; Βέβαια. Μουσική γίνεται αλλά όλα γίνονται κατ’ αντιστοιχία του τι γίνεται στη ζωή μας. Σαν να λες δεν υπάρχουν εφημερίδες. Υπάρχουν τα νέα με άλλο τρόπο. Δεν είναι όπως ήταν πριν 20 χρόνια και δεν είναι το ζητούμενο πια να βγουν τέτοιοι σταρ.