Ποιο ήταν το αγαπημένο σας βιβλίο όταν μεγαλώνατε; To βιβλίο που χώρισε την αναγνωστική μου εμπειρία σε «πριν» και «μετά» −με αυτήν την έννοια ήταν περισσότερο καθοριστικό και λιγότερο «αγαπημένο»−, ήταν ο Δον Κιχώτης. Μου το έδωσε ένας θείος μου φιλόλογος, τη χρονιά που θα πήγαινα για πρώτη φορά στο Γυμνάσιο. Πρέπει να πω ότι μέχρι τότε η επαφή μου με τη λογοτεχνία δεν ήταν συντεταγμένη ούτε «βαθιά». Τα κόμικς της Μάρβελ, από τη μία, και η μανία μου με την μετάφραση στίχων ροκ συγκροτημάτων, από την άλλη, απασχολούσαν μεγάλο μέρος της ευαισθησίας μου με τις ιστορίες ή τις λέξεις. Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα ρομαντικής παρακμής, το ειρωνικό βάθος του έργου του Θερβάντες επέδρασε πάνω μου αργά και διαβρωτικά. Μου πήρε χρόνια να καταλάβω τι ήταν αυτό που είχα διαβάσει.
Ποιο βιβλίο διαβάσατε και ξαναδιαβάσατε; Η ζωή το έφερε έτσι και το βιβλίο που έχω διαβάσει περισσότερες φορές είναι το έκκεντρο μετά-μυθιστόρημα του J.M. Coetzee, το «Ελίζαμπεθ Κοστέλο» (εκδ. Διήγηση, 2003), που είναι δυστυχώς εξαντλημένο. Δίπλα σ’ αυτό θα έβαζα, πλέον, και την Ιλιάδα, κυρίως στη μετάφραση του Δ. Μαρωνίτη (που είναι επίσης εξαντλημένη, αν είναι δυνατόν).
Σας ώθησε ποτέ βιβλίο να κάνετε κάτι ανόητο; Η ηλικία στην οποία ένα βιβλίο θα μπορούσε να επιδράσει πάνω μου τόσο καθοριστικά ώστε να κάνω κάτι πραγματικά ανόητο, που να αξίζει τον «τίτλο τιμής», είναι μάλλον η εφηβεία. Η εφηβεία μου, όπως και πολλών άλλων, έχει φορτωθεί με τόσες ανοησίες (κι άλλες τόσες στιγμές «μεγαλείου», θέλω να πιστεύω) που δεν ξέρω ποιες να αποδώσω σε βιβλία, ποιες στα αγαπημένα μου τραγούδια, και ποιες στην εντροπία της ηλικίας που, πριν καλά καλά το πάρεις είδηση, μπορεί να σε εκτοξεύσει σε άλλους γαλαξίες.
Σας ενέπνευσε κάποιο βιβλίο να γίνετε κάτι άλλο εκτός από συγγραφέας ; Με εξαίρεση κάποια εφηβικά χρόνια που με φαντασιωνόμουν ως ροκ ίνδαλμα, δεν θέλησα να γίνω άλλο εκτός από συγγραφέας, κάτι που συνειδητοποίησα κάπως αργά, γράφοντας το πρώτο μου βιβλίο, στα 26 μου χρόνια. Αντίθετα, τα βιβλία με προστάτεψαν από το να μην γίνω κάτι που νόμιζα ότι ήθελα νωρίτερα, και για το οποίο βρέθηκα στο Παρίσι για να το «σπουδάσω», κι αυτό ήταν κινηματογραφιστής. Δεν μετανιώνω βέβαια για τα χρόνια των σπουδών μου στο Παρίσι, κάθε άλλο, αλλά χάρη στον Ντοστογιέφσκι, στον Κούντερα, στον Κάφκα, στον Μπαλζάκ και σε μερικούς άλλους, κατάλαβα γρήγορα την «κλίση» μου και δεν ταλαιπωρήθηκα περαιτέρω με κάτι που δεν ήθελα πραγματικά (κι ούτε ταλαιπώρησα κι άλλους μ’ αυτό: δεν έχω «γυρίσει» ούτε μια μικρού μήκους ταινία).
Ποιο βιβλίο εύχεστε να είχατε γράψει; Είναι δεκάδες τα βιβλία που έχω «ζηλέψει», ο κατάλογος είναι μακρύς κι ανανεώνεται διαρκώς. Περισσότερο, πλέον, εύχομαι να καταφέρω να μετα-γράψω, δηλαδή να μεταφέρω από το μυαλό μου στο χαρτί, κάποια βιβλία που συνωστίζονται μέσα μου για χρόνια και έχει έρθει η ώρα τους.
H συλλογή διηγημάτων του Κώστα Κατσουλάρη «Νυχτερινό ρεύμα» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πόλις.